Vì sao những hành động xấu của bạn không định nghĩa được bạn

Vào năm 1991, Shaka Senghor đã nổ súng và giết chết một người. Anh nói, anh là "một kẻ buôn bán ma túy với một tính khí nóng nảy và một khẩu súng lục bán tự động". Bị ngồi tù vì tội giết người cấp độ 2, điều đó đáng lẽ là hết đời. Nhưng không phải vậy. Thật vậy, đó là sự khởi đầu của một hành trình lâu năm để chuộc tội, một con người với những bài học khiêm tốn và nghiêm túc cho tất cả chúng ta.

Cách đây 23 năm,

vào năm 19 tuổi,

Tôi đã bắn
và giết chết một người.

Tôi là một thanh niên
buôn bán ma túy

với tính khí nóng nảy

và một khẩu súng ngắn
bán tự động.

Nhưng đó không phải là
sự kết thúc của cuộc đời tôi.

Thực ra, nó là sự khởi đầu,

và 23 năm qua

là một câu chuyện
về sự nhận biết,

hối lỗi và sự đền tội.

Nhưng điều đó
không diễn ra theo cách

mà bạn tưởng tượng
hay nghĩ ra.

Những điều này
xảy ra trong đời tôi

một cách bất ngờ,

nhất là đối với tôi.

Các bạn thấy, như nhiều
người trong các bạn,

lớn lên, tôi là một học sinh
có tên trên bảng vàng,

một sinh viên lãnh học bổng,

mơ trở thành một bác sĩ.

Nhưng mọi việc đã
đi sai hướng một cách bất ngờ

khi cha mẹ tôi chia tay

và cuối cùng li dị.

Các sự việc thực tế khá rõ ràng.

Ở tuổi 17,

tôi đã bị bắn 3 lần

khi đứng ngay ở góc khu nhà
tôi ở Detroit.

Bạn của tôi vội đưa tôi
vào bệnh viện.

Các bác sĩ đã lấy đạn ra,

băng bó cho tôi,

và trả tôi về đúng khu ở
nơi tôi đã bị bắn.

Trong suốt cuộc thử thách này,

không một ai ôm tôi,

không ai khuyên răn tôi,

không ai nói với tôi rằng
rồi tôi sẽ ổn.

Không ai nói với tôi
rằng tôi sẽ sống trong sợ hãi,

rằng tôi sẽ
trở thành một kẻ hoang tưởng,

hoặc tôi sẽ phản ứng
quá mức bạo lực

với việc bị bắn.

Không ai nói với tôi rằng
một ngày nào đó,

tôi sẽ trở thành kẻ nổ súng.

Mười bốn tháng sau đó,

lúc 2 giờ sáng,

tôi đã nổ súng

giết chết một người đàn ông.

Khi bước vào tù,

tôi cay đắng, giận giữ,
bị tổn thương.

Tôi không muốn
nhận trách nhiệm.

Tôi đổ lỗi cho mọi người,
từ cha mẹ

cho đến chế độ.

Tôi bào chữa cho
quyết định nổ súng của mình

bởi vì trong khu tôi sống,

thà là người nổ súng

còn hơn là người bị bắn.

Khi ngồi trong xà lim lạnh lẽo,

tôi cảm thấy bất lực,

không ai yêu thương
và bị bỏ rơi.

Tôi cảm thấy như
không có ai thèm quan tâm,

và tôi đã phản ứng

một cách thù địch với sự giam cầm.

Và tôi đã thấy mình đang
ngày càng

dấn sâu hơn vào rắc rối.

Tôi đã mở cửa hàng chợ đen,

tôi cho vay nặng lãi,

tôi bán ma túy
buôn lậu bất hợp pháp

vào trong tù.

Tôi thực tế đã trở nên
cái mà quản giáo

Trại Cải tạo Michigan gọi là

"thằng khốn nạn nhất
trong những thắng khốn".

Và vì những hành vi của mình,

tôi bị đưa vào khu biệt giam

trong 7 năm rưỡi

trong tổng thời gian
chịu án phạt tù.

Giờ tôi hiểu rằng,
biệt giam

là một trong những nơi
bất nhân và dã man nhất

bạn có thể rơi vào,

nhưng ở đó tôi đã tìm thấy
chính mình.

Ngày nọ, tôi đang
đi tới đi lui trong xà lim,

thì một sĩ quan đến giao thư.

Tôi xem qua một vài bức

trước khi tôi xem bức

có nét chữ nguệch ngoạc
của con trai mình.

Và mỗi khi nhận
thư con trai,

nó giống như là một tia sáng

chiếu rọi vào nơi
tăm tối nhất.

Trong ngày đặc biệt đó,
tôi mở bức thư,

với những chữ vết hoa,
nó viết,

"Mẹ nói với con
tại sao bố vào tù:

giết người."

Nó viết tiếp,
"Bố, đừng giết người.

Chúa Giêsu biết bố làm gì.
Hãy cầu nguyện với Ngài."

Tôi lúc đó không mộ đạo,

bây giờ cũng không,

nhưng có cái gì đó thật sâu sắc

trong những lời của con trai tôi.

Chúng làm tôi phải xem lại
những điều trong đời tôi

mà tôi không hề xét tới.

Đó là lần đầu tiên
trong cuộc đời

tôi đã thật sự
suy nghĩ về việc

con trai tôi sẽ xem tôi
như là một kẻ giết người.

Tôi ngồi thụt vào giường

và tôi ngẫm nghĩ về
một số điều đã từng đọc

ở Plato,

chỗ Scocrates phát biểu
trong cuốn "Apology"

rằng sống không tự tra xét
thì không đáng sống.

Ngay tại thời điểm đó
sự biến chuyển bắt đầu.

Nhưng nó không đến dễ dàng.

Một trong những điều tôi nhận ra,

là một phần của sự biến đổi,

đó là có 4 điều chính yếu.

Điều thứ 1 là,

tôi có những người thầy tuyệt vời.

Các bạn đây chắc sẽ nghĩ rằng,

Sao tìm được
một ông thầy lớn ở trong tù chứ?

Nhưng trong trường hợp của tôi,

một số người thầy của tôi

những người đang chấp hành án chung thân

là trong những người tuyệt vời nhất
đã đến trong đời tôi,

họ buộc tôi nhìn lại đời mình
một cách chân thành,

và họ buộc tôi
thử thách chính mình

về những quyết định của mình.

Điều thứ 2 là văn chương.

Trước khi vào tù,

tôi không biết rằng
có nhiều những

thi sĩ, tác giả và triết gia
da màu xuất sắc,

sau đó tôi có một cơ hội tuyệt vời

bắt gặp cuốn tự truyện của Malcolm X,

và nó phá vỡ mọi khuôn mẫu
của tôi về chính mình.

Điều thứ 3 là gia đình.

Trong suốt 19 năm,
cha tôi luôn ở bên tôi

với một niềm tin mãnh liệt,

bởi vì ông tin rằng
tôi có những thứ để

thay đổi hoàn toàn
cuộc sống của mình.

Tôi cũng đã gặp
một người phụ nữ tuyệt vời

người hiện giờ là mẹ của
đứa con trai 2 tuổi của tôi Sekou,

và cô ta dạy tôi biết cách
yêu thương bản thân

theo cách lành mạnh.

Điều cuối cùng là viết lách.

Khi tôi nhận lá thư đó
từ con trai tôi,

tôi đã bắt đầu ghi lại hồi tưởng

về những vệc tôi đã
trải qua trong thời thơ ấu

và trong tù,

và những gì tôi làm
đã mở tâm trí tôi ra với ý nghĩ

về sự đền tội.

Lúc mới ngồi tù,
tôi có nhận được

một bức thư từ một người thân
của nạn nhân của tôi,

trong bức thư đó,

bà ta nói là
bà ta tha thứ cho tôi,

bởi vì bà nhận thấy
tôi chỉ là một đứa trẻ

bị lạm dụng

và đã phải chịu
nhiều đau khổ

đã ra các quyết định nông nổi.

Đó là lần đầu tiên
trong cuộc đời

tôi tự mở lòng ra
để tha thứ chính mình.

Một điều đã xảy ra

sau những trải nghiệm đó là

tôi nghĩ về những người khác
đã bị bỏ tù

ngay sát bên tôi,

và mong muốn được
chia sẻ cảm xúc với họ.

Và như thế tôi bắt đầu
nói chuyện với họ về

các trải nghiệm của họ,

và tôi đau đớn nhận ra

phần lớn họ đều
bị lạm dụng giống nhau,

Đa số họ muốn được giúp đỡ
và muốn thay đổi cuộc sống,

nhưng thật không may hệ thống

hiện giam cầm 2.5 triệu người trong tù

được thiết kế như một cái kho

trái ngược với phục hồi và thay đổi.

Tôi đã tự hứa với mình

rằng nếu tôi được ra tù

tôi sẽ làm mọi việc
trong khả năng của mình

để giúp thay đổi điều đó.

Năm 2010, tôi bước ra khỏi tù

lần đầu tiên sau 2 thập kỉ.

Hãy thử tưởng tượng nhé,
nếu bạn vui lòng,

nhân vật Fred Flintstone
bước vào một tập

của bộ phim hoạt hình
"The Jetsons."

Nó khá giống cuộc đời tôi.

Lần đầu tiên,
tôi được biết đến Internet,

mạng xã hội,

chiếc xe biết nói
như KITT trong "Knight Rider."

Nhưng điều làm tôi mê nhất

là công nghệ điện thoại.

Khi tôi vào tù,

cái điện thoại di động bự cỡ này

cần đến 2 người khiêng.

Thử tưởng tượng
lần đầu tiên tôi cầm

cái Blackberry nhỏ nhắn

và bắt đầu học nhắn tin.

Nhưng vấn đề là,
mọi người quanh tôi,

họ không nhận ra
tôi không có khái niệm nào

về những từ viết tắt

như là LOL, OMG, LMAO,

đến một ngày tôi có
một cuộc trò chuyện

với một người bạn
bằng tin nhắn,

tôi nhờ anh ta một số việc,
anh ta trả lời, "K."

Và tôi hỏi, "K là gì?"

Và anh ta nhắn vầy, "K is okay."

Trong đâu tôi lúc đó, tôi nghĩ,

"Có chuyện gì không ổn với K vậy?"

Và tôi đã nhắn một dấu hỏi.

Và anh ta trả lời, "K = okay."

Và tôi nhắn lại, "FU." ( Cười)

Sau đó anh ta nhắn lại,
và hỏi tôi

sao tôi lại chửi anh ta.

Và tôi nhắn, "LOL FU,"

tôi cuối cùng cũng nắm được.

(Cười)

3 năm trôi rất nhanh,

tôi làm việc khá tốt.

Tôi có một học bổng
tại MIT Media Lab,

tôi làm cho một
công ty tuyệt vời là BMe,

tôi dạy tại đại học Mechigan,

nhưng đó là một sự đấu tranh

bởi vì tôi nhận ra rằng có nhiều

đàn ông và phụ nữ khi về nhà

không được hưởng
những cơ hội đó.

Tôi đã được ơn
làm việc với môt vài

đàn ông và phụ nữ tuyệt vời,

giúp những người khác
tái hòa nhập xã hội,

một trong số họ
là bạn tôi Calvin Evans.

Anh bị giam 24 năm
cho một tội anh không phạm.

Anh ta 45 tuổi, hiện ghi danh
vào một trường đại học.

Một trong những điều
mà chúng tôi nói đến

là 3 điều mà tôi thấy quan trọng

trong sự biến đổi cá nhân của mình,

điều đầu tiên là sự thừa nhận.

Tôi phải nhận
đã làm tổn thương người khác.

Tôi cũng phải thừa nhận
rằng tôi cũng đau khổ.

Điều thứ 2 là việc xin lỗi.

Tôi đã phải xin lỗi
người mà tôi làm tổn thương.

Thậm chí không dám mong rằng
họ chấp nhận lời xin lỗi đó,

điều đó rất quan trọng
vì đó là điều đúng đắn.

Nhưng tôi cũng phải
xin lỗi chính mình.

Điều thứ 3 là chuộc lỗi.

Đối với tôi,
việc chuộc lỗi nghĩa là

trở lại với cộng đồng của tôi

làm việc với các bạn trẻ
đang gặp nguy hiểm

những người đang
trên cùng con đường,

nhưng cũng đang
trở nên ủng hộ tôi.

Qua kinh nghiệm
của tôi trong tù,

một điều tôi
khám phá ra là:

phần lớn những người
đàn ông và phụ nữ

bị giam giữ này
đều có thể cứu chữa được,

và thực tế là,

90% những người đàn ông
và phụ nữ bị đi tù

sẽ một lúc nào đó
quay trở lại với cộng đồng,

và chúng ta có vai trò định hướng
họ là loại người nào

khi quay trở lại
với cộng đồng chúng ta.

Ước nguyện của tôi hiện nay

là chúng ta sẽ nhận lấy

cách tiếp cận đồng cảm hơn

làm sao để giải quyết
việc bỏ tù hàng loạt,

để chấm dứt lối nghĩ

nhốt-chúng-lại
-quẳng-chìa-khóa-đi,

vì điều đó được chứng minh
là không hiệu quả.

Hành trình của tôi
là hành trình độc đáo,

không nhất thiết phải theo cách đó.

Bất cứ ai cũng có thể biến đổi

nếu ta tạo điều kiện
cho nó xảy ra.

Những gì tôi đề nghị hôm nay

là các bạn hãy hình dung

một thế giới
mọi đàn ông và phụ nữ

không còn khư khư
ôm lấy quá khứ,

nơi những lầm lỗi và thiếu sót

không định nghĩa con người
trong suốt cuộc đời.

Cùng nhau, chúng ta có thể
tạo ra được thực tế đó,

và tôi hy vọng các bạn
cũng có thể làm được.

Xin cám ơn.

(Vỗ tay)