Return to Video

OTP Үйрену сабақтары 05: Субтитр ұзақтығы мен оқу жылдамдығы

  • 0:01 - 0:06
    Amara-ның субтитрге арналған
    жаңа қызметі туралы сөйлесейік.
  • 0:06 - 0:10
    Аудармашыларға арналған
    тиімді тұстарын әңгімелейік.
  • 0:12 - 0:15
    Субтитрді өңдеу жұмысын
    бастағанда
  • 0:15 - 0:17
    шағын терезе пайда болады.
  • 0:18 - 0:21
    Ол уақыт есептегішпен
    басталатынын байқайсыз.
  • 0:21 - 0:26
    Қазір сол жердегі қосымша
    мәліметтерге тоқталамын.
  • 0:26 - 0:29
    Яғни, субтитрдегі әріптер саны
  • 0:29 - 0:32
    және секунд сайын көрінетін әріптер.
  • 0:33 - 0:35
    Ең бірінші
  • 0:36 - 0:38
    42 cаны туралы сөйлесейік.
  • 0:39 - 0:43
    Латын әліпбиін қолданатын тілдерде
  • 0:43 - 0:47
    Субтитіріңіз 42 әріптен асып кетсе,
  • 0:47 - 0:50
    оны екіге бөлгеніңіз жөн.
  • 0:50 - 0:53
    Бұл субтитрді оқуды жеңілдетеді
  • 0:54 - 0:59
    әрі жолақтары сыртқа шығып кетпейді.
  • 1:00 - 1:04
    Ақпарат терезесінен
    субтитр ұзақтығымен қатар
  • 1:04 - 1:08
    әрбір жолақтағы әріп санын
    көресіз.
  • 1:09 - 1:14
    Жолақтағы әріп саны 42-ден асып кетсе,
  • 1:14 - 1:17
    субтитрді бөлу керек деген сөз.
  • 1:18 - 1:21
    Бөлген кезде ойдың анықтығына мән беріңіз.
  • 1:22 - 1:26
    Бір жолақта 42 символ болып,
  • 1:26 - 1:29
    екіншісіне бір әріп тасымалдансын
    деген сөз емес.
  • 1:30 - 1:36
    Мүмкіндігінше екі жолақтағы әріп саны
    тең болатындай етіп бөліңіз.
  • 1:37 - 1:39
    Мысал келтірейін,
  • 1:40 - 1:44
    Субтитр 51 символдан тұрады.
  • 1:45 - 1:47
    Былай бөлсек, қалай болады:
  • 1:47 - 1:51
    Біреуінде 14,
    ал екіншісінде 36 әріп.
  • 1:52 - 1:57
    Бірақ екі жолақта теңдей бөлінсе,
    көзге оқуға жеңіл болмақ.
  • 1:57 - 2:05
    Мәселен, бірінде 27
    екіншісінде 23.
  • 2:06 - 2:08
    Субтитрді екіге бөлгенде
  • 2:08 - 2:12
    сөз тіркестерін бірге
    қалдыруға тырысыңыз.
  • 2:12 - 2:16
    Яғни, бүтін ұғымды білдіретін
  • 2:16 - 2:19
    сөз тіркестері бөлініп кетпесін.
  • 2:20 - 2:22
    Мысалы, ағылшын тілінде
  • 2:22 - 2:25
    артикль зат есіммен тұрады,
  • 2:26 - 2:29
    сын есім сипаттаушы зат есіммен,
  • 2:29 - 2:33
    ал предлог қатысы бар
    сөзінен ажырамағаны дұрыс.
  • 2:35 - 2:40
    Қалай бөлу туралы OTPedia-дан
    қосымша оқи аласыз.
  • 2:40 - 2:42
    "Жолды бөлу туралы" тақырыбын қараңыз.
  • 2:43 - 2:48
    Ақпарат терезесінен тағы не көреміз?
  • 2:49 - 2:52
    Секунд сайын көрінетін әріп саны
  • 2:52 - 2:54
    оны біз
  • 2:54 - 2:55
    оқу жылдамдығы дейміз.
  • 2:56 - 3:00
    Себебі субтитр ұзақтығы емес
  • 3:01 - 3:03
    экранда қаншалықты
    ұзақ көрінетіндігі
  • 3:04 - 3:06
    оқуға қанша уақыт
    беретініміз маңызды.
  • 3:08 - 3:12
    Латын әліпбиіндегі тілдер үшін
  • 3:13 - 3:17
    секундына 15-21 әріп дұрыс.
  • 3:17 - 3:21
    Бұл сандар қайдан шықты?
    Олар неге маңызды?
  • 3:22 - 3:29
    Оқу жылдамдығы субтитр
    қанша уақыт көрінетінін білдіреді.
  • 3:30 - 3:33
    Мысалы, 40 символы бар субтитр бар делік,
  • 3:33 - 3:36
    ол екі секунд көрінеді.
  • 3:36 - 3:41
    Оқырман бір секундта 20 әріп
    оқуы керек деген сөз.
  • 3:42 - 3:44
    Бұл ақылға қонымды.
  • 3:44 - 3:48
    40 әріп дегеніміз
    бұл жағдайда дұрыс.
  • 3:48 - 3:53
    Бірақ сол субтитр бар болғаны
    бір секунд көрінсе,
  • 3:54 - 3:58
    бір секундта 40 әріп оқуы керек
    деген сөз.
  • 3:59 - 4:02
    Бұл көп адамға қиын.
  • 4:02 - 4:06
    Сондықтан субтитрді қысқарту керек.
  • 4:07 - 4:11
    Бір жақсысы, бәрін есептеп отырмайсыз.
  • 4:11 - 4:14
    Amara-ның ақпарат терезесі
  • 4:14 - 4:16
    бәрін өзі көрсетіп тұрады.
  • 4:17 - 4:22
    Қалыпты оқу жылдамдығын сақтау
    неге маңызды екенін айтайын.
  • 4:23 - 4:29
    Мына қысқа клипте TEDxNoviSad-те
    Драгана Марианович сөйлейді.
  • 4:29 - 4:35
    субтитрдің бәрінде жылдамдық
    секундына 21 әріптен көп.
  • 4:38 - 4:40
    Осы жобаны жасағаннан
    кейінгі алғашқы жылы,
  • 4:40 - 4:43
    өмірімдегі архитектураға байланысты
    алғашқы жүлде алдым,
  • 4:43 - 4:45
    төрт сатылы баспалдақтар
    бірінің үстіне бірі
  • 4:46 - 4:47
    әдемі ғимаратта орналасты
  • 4:47 - 4:48
    Францияның Гренобл қаласында.
  • 4:48 - 4:51
    Төрт ай бойы үздіксіз атқарған
    жұмысым еді.
  • 4:51 - 4:53
    Көбі Францияда,
    жартысы Болгарияда өтті.
  • 4:53 - 4:54
    Содан соң қайтадан
    оқуға түстім.
  • 4:54 - 4:57
    Бұл жолы Испания мен
    Португалиядағы жер архитектурасы еді.
  • 4:58 - 5:01
    Үйге оралған соң
    бітіру жұмысыма кірістім.
  • 5:01 - 5:03
    Войводинадағы автономиялы өлке
    архитектурасы туралы.
  • 5:04 - 5:08
    Сонымен, Балгарияда не болғаны
    кімнің есінде?
  • 5:08 - 5:10
    Әдемі ғимараттар қай жерде еді?
  • 5:12 - 5:15
    Әлгі клиптің ағылшынша
    субтитрін ықшамдадым.
  • 5:15 - 5:19
    Татьяна Яевдвик пен Ивана Кором
    аударып, өңдеген екен.
  • 5:20 - 5:25
    Түсінуге жеңіл болу үшін
    оқу жылдамдығын ұзарттым.
  • 5:26 - 5:30
    Мынау сол клиптің
    жаңартылған нұсқасы
  • 5:30 - 5:35
    яғни, оқу жылдамдығы
    секундына 21 әріптен аспайды.
  • 5:36 - 5:41
    Алғашқы жылдан соң,
    бірінші жобамыз
  • 5:41 - 5:46
    Гренобледе төрт сатылы
    ғимарат жасау болды.
  • 5:46 - 5:49
    Содан кейін төрт айлық
    жұмыс тәжірибесінен өттім.
  • 5:49 - 5:52
    Жартылай Францияда,
    жартылай Болгарияда.
  • 5:52 - 5:55
    Сосын Испания мен Португалияда
    жер архитектурасын оқыдым.
  • 5:56 - 5:59
    Үйге оралған соң,
    диплом жұмысыма кірістім.
  • 5:59 - 6:02
    Тақырыбы Вояводинадағы
    жер архитектурасы еді.
  • 6:03 - 6:05
    Түсінуге әлдеқайда жеңіл, ә?
  • 6:06 - 6:08
    Субтитр оқу жылдамдығы
  • 6:08 - 6:11
    туралы айтқанда
    сонымен қатар
  • 6:11 - 6:14
    оқырман қосымша ақпарат
    алу керектігін ұмытпау керек,
  • 6:14 - 6:17
    сөйлеушінің қимылы
    сөйлеу ырғағы тәрізді.
  • 6:18 - 6:21
    Кейде экранда суреттер мен
    слайдтар да көрсетіледі.
  • 6:22 - 6:25
    Сондықтан субтитр тез ауысса
  • 6:26 - 6:28
    ойдан жаңылысып қалады.
  • 6:28 - 6:31
    Әсіресе, көрермен
    шет тілін түсінбесе қиын.
  • 6:31 - 6:34
    Не болып жатқанын мүлдем
    ұқпай қалады.
  • 6:35 - 6:37
    Осы кезде Amara-ның
    ақпарат терезесі
  • 6:37 - 6:43
    оқу жылдамдығы
    21 әріптен асып кетсе, белгі береді.
  • 6:44 - 6:47
    Бұл оқырманға видеоны
    түсінуге жәрдем болмақ.
  • 6:48 - 6:50
    Оқу жылдамдығын реттеу үшін
  • 6:51 - 6:56
    кейбір кезде
    субтитр уақытын өзгерту керек.
  • 6:57 - 7:01
    Алайда көп ретте негізгі
    құрал ретінде
  • 7:03 - 7:04
    қысқартуды қолданамыз.
  • 7:05 - 7:10
    Яғни, мағынаны
    қысқа сөздермен жеткізу деген сөз.
  • 7:11 - 7:14
    Мәселен, барлық әдеби аудармада
  • 7:14 - 7:20
    "Қазір, осындағы сіздерге келесі бір
    мысал келтіріп өтейін" дегенде
  • 7:20 - 7:22
    70-тей сөз бар. Оны
  • 7:22 - 7:24
    былай өзгерте аламыз.
  • 7:24 - 7:26
    "Бір мысал келтірейін".
  • 7:26 - 7:30
    Яғни, әріп саны біраз қысқарды.
  • 7:30 - 7:34
    Оқырманға түсінуге де жеңіл.
  • 7:34 - 7:36
    Асықпай оқып үлгереді.
  • 7:36 - 7:40
    Субтитрді қысқарту жолын
    іздестіру қызық,
  • 7:40 - 7:43
    жаңа интерфейс те
    жақсы көмектеседі.
  • 7:43 - 7:47
    Қай жерде қысқарту
    керектігін көрсетіп отырады.
  • 7:47 - 7:50
    Қысқартуды қажет етпейтінін де айтады.
  • 7:51 - 7:53
    Субтитрді қысқарту туралы
  • 7:53 - 7:55
    әрі өзге де тәсілдерді
  • 7:56 - 7:57
    OTPedia-ның басқа мақаласынан табасыз.
  • 7:58 - 8:00
    "Субтитрді қысқарту тәсілдері"
  • 8:01 - 8:04
    Жаңа интерфейсті тексеріп шығуға
    кеңес беремін.
  • 8:04 - 8:07
    Жаңа көмекші құралдарын да
    қарап көрерсіз.
  • 8:07 - 8:11
    Аудармаңыз сәтті шықсын!
Title:
OTP Үйрену сабақтары 05: Субтитр ұзақтығы мен оқу жылдамдығы
Description:

Бұл видео Amara көмегімен субтитрді қалай жасау керектігін баяндайды.

Видеода төмендегі екі сілтеме туралы айтылады:

http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines
http://translations.ted.org/wiki/How_to_Compress_Subtitles

Бұл видео TED Ашық аударма жобасына қатысып жүрген волонтерларға арналған. TED Open Translation Project жобасы TEDTalk-терді ағылшын тілінен өзге тілдерге транскрипциялап, аударуға мүмкіндік береді.
Толығырақ: http://www.ted.com/pages/287

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED Translator Resources
Duration:
08:13

Kazakh subtitles

Revisions