1
00:00:01,071 --> 00:00:05,658
Amara-ның субтитрге арналған
жаңа қызметі туралы сөйлесейік.

2
00:00:05,915 --> 00:00:10,446
Аудармашыларға арналған
тиімді тұстарын әңгімелейік.

3
00:00:12,046 --> 00:00:15,168
Субтитрді өңдеу жұмысын
бастағанда

4
00:00:15,193 --> 00:00:17,241
шағын терезе пайда болады.

5
00:00:17,631 --> 00:00:20,503
Ол уақыт есептегішпен
басталатынын байқайсыз.

6
00:00:20,528 --> 00:00:25,704
Қазір сол жердегі қосымша
мәліметтерге тоқталамын.

7
00:00:26,173 --> 00:00:29,286
Яғни, субтитрдегі әріптер саны

8
00:00:29,432 --> 00:00:32,009
және секунд сайын көрінетін әріптер.

9
00:00:32,655 --> 00:00:34,647
Ең бірінші

10
00:00:35,950 --> 00:00:37,657
42 cаны туралы сөйлесейік.

11
00:00:38,514 --> 00:00:42,843
Латын әліпбиін қолданатын тілдерде

12
00:00:43,192 --> 00:00:46,816
Субтитіріңіз 42 әріптен асып кетсе,

13
00:00:47,083 --> 00:00:49,501
оны екіге бөлгеніңіз жөн.

14
00:00:50,153 --> 00:00:53,091
Бұл субтитрді оқуды жеңілдетеді

15
00:00:53,513 --> 00:00:59,166
әрі жолақтары сыртқа шығып кетпейді.

16
00:01:00,302 --> 00:01:04,370
Ақпарат терезесінен 
субтитр ұзақтығымен қатар

17
00:01:04,497 --> 00:01:07,887
әрбір жолақтағы әріп санын
көресіз.

18
00:01:09,161 --> 00:01:14,442
Жолақтағы әріп саны 42-ден асып кетсе,

19
00:01:14,467 --> 00:01:16,955
субтитрді бөлу керек деген сөз.

20
00:01:17,776 --> 00:01:21,122
Бөлген кезде ойдың анықтығына мән беріңіз.

21
00:01:21,802 --> 00:01:26,004
Бір жолақта 42 символ болып,

22
00:01:26,029 --> 00:01:28,926
екіншісіне бір әріп тасымалдансын
деген сөз емес.

23
00:01:29,872 --> 00:01:36,346
Мүмкіндігінше екі жолақтағы әріп саны
тең болатындай етіп бөліңіз.

24
00:01:36,910 --> 00:01:38,864
Мысал келтірейін,

25
00:01:40,169 --> 00:01:43,864
Субтитр 51 символдан тұрады.

26
00:01:44,599 --> 00:01:46,574
Былай бөлсек, қалай болады:

27
00:01:46,599 --> 00:01:51,198
Біреуінде 14, 
ал екіншісінде 36 әріп.

28
00:01:51,839 --> 00:01:56,714
Бірақ екі жолақта теңдей бөлінсе,
көзге оқуға жеңіл болмақ.

29
00:01:57,136 --> 00:02:04,722
Мәселен, бірінде 27
екіншісінде 23.

30
00:02:05,660 --> 00:02:07,972
Субтитрді екіге бөлгенде

31
00:02:08,192 --> 00:02:11,660
сөз тіркестерін бірге 
қалдыруға тырысыңыз.

32
00:02:12,129 --> 00:02:15,570
Яғни, бүтін ұғымды білдіретін

33
00:02:15,595 --> 00:02:19,165
сөз тіркестері бөлініп кетпесін.

34
00:02:19,869 --> 00:02:21,502
Мысалы, ағылшын тілінде

35
00:02:21,949 --> 00:02:25,144
артикль зат есіммен тұрады,

36
00:02:25,840 --> 00:02:29,095
сын есім сипаттаушы зат есіммен,

37
00:02:29,120 --> 00:02:33,339
ал предлог қатысы бар
сөзінен ажырамағаны дұрыс.

38
00:02:35,137 --> 00:02:40,084
Қалай бөлу туралы OTPedia-дан
қосымша оқи аласыз.

39
00:02:40,109 --> 00:02:42,306
"Жолды бөлу туралы" тақырыбын қараңыз.

40
00:02:42,885 --> 00:02:48,382
Ақпарат терезесінен тағы не көреміз?

41
00:02:48,695 --> 00:02:51,585
Секунд сайын көрінетін әріп саны

42
00:02:52,109 --> 00:02:53,530
оны біз

43
00:02:54,195 --> 00:02:55,419
оқу жылдамдығы дейміз.

44
00:02:56,187 --> 00:03:00,448
Себебі субтитр ұзақтығы емес

45
00:03:00,722 --> 00:03:03,370
экранда қаншалықты
ұзақ көрінетіндігі

46
00:03:03,563 --> 00:03:06,480
оқуға қанша уақыт 
беретініміз маңызды.

47
00:03:07,721 --> 00:03:12,440
Латын әліпбиіндегі тілдер үшін

48
00:03:12,665 --> 00:03:16,541
секундына 15-21 әріп дұрыс.

49
00:03:17,466 --> 00:03:21,153
Бұл сандар қайдан шықты?
Олар неге маңызды?

50
00:03:22,489 --> 00:03:28,868
Оқу жылдамдығы субтитр
қанша уақыт көрінетінін білдіреді.

51
00:03:29,768 --> 00:03:33,112
Мысалы, 40 символы бар субтитр бар делік,

52
00:03:33,480 --> 00:03:35,589
ол екі секунд көрінеді.

53
00:03:36,167 --> 00:03:41,026
Оқырман бір секундта 20 әріп
оқуы керек деген сөз.

54
00:03:42,056 --> 00:03:43,801
Бұл ақылға қонымды.

55
00:03:43,826 --> 00:03:47,509
40 әріп дегеніміз 
бұл жағдайда дұрыс.

56
00:03:48,112 --> 00:03:52,817
Бірақ сол субтитр бар болғаны
бір секунд көрінсе,

57
00:03:53,591 --> 00:03:58,353
бір секундта 40 әріп оқуы керек
деген сөз.

58
00:03:58,887 --> 00:04:01,982
Бұл көп адамға қиын.

59
00:04:02,311 --> 00:04:05,584
Сондықтан субтитрді қысқарту керек.

60
00:04:07,038 --> 00:04:10,922
Бір жақсысы, бәрін есептеп отырмайсыз.

61
00:04:11,274 --> 00:04:14,335
Amara-ның ақпарат терезесі

62
00:04:14,360 --> 00:04:15,844
бәрін өзі көрсетіп тұрады.

63
00:04:16,789 --> 00:04:22,432
Қалыпты оқу жылдамдығын сақтау
неге маңызды екенін айтайын.

64
00:04:22,956 --> 00:04:29,104
Мына қысқа клипте TEDxNoviSad-те
Драгана Марианович сөйлейді.

65
00:04:29,463 --> 00:04:35,357
субтитрдің бәрінде жылдамдық
секундына 21 әріптен көп.

66
00:04:37,642 --> 00:04:40,012
Осы жобаны жасағаннан
кейінгі алғашқы жылы,

67
00:04:40,037 --> 00:04:42,680
өмірімдегі архитектураға байланысты
алғашқы жүлде алдым,

68
00:04:42,705 --> 00:04:45,495
төрт сатылы баспалдақтар
бірінің үстіне бірі

69
00:04:45,520 --> 00:04:46,721
әдемі ғимаратта орналасты

70
00:04:46,746 --> 00:04:48,359
Францияның Гренобл қаласында.

71
00:04:48,384 --> 00:04:50,646
Төрт ай бойы үздіксіз атқарған
жұмысым еді.

72
00:04:50,772 --> 00:04:52,679
Көбі Францияда,
жартысы Болгарияда өтті.

73
00:04:52,704 --> 00:04:54,398
Содан соң қайтадан
оқуға түстім.

74
00:04:54,423 --> 00:04:56,518
Бұл жолы Испания мен
Португалиядағы жер архитектурасы еді.

75
00:04:57,565 --> 00:05:00,605
Үйге оралған соң
бітіру жұмысыма кірістім.

76
00:05:00,630 --> 00:05:03,063
Войводинадағы автономиялы өлке
архитектурасы туралы.

77
00:05:03,938 --> 00:05:07,500
Сонымен, Балгарияда не болғаны
кімнің есінде?

78
00:05:07,993 --> 00:05:09,766
Әдемі ғимараттар қай жерде еді?

79
00:05:11,837 --> 00:05:15,046
Әлгі клиптің ағылшынша
субтитрін ықшамдадым.

80
00:05:15,071 --> 00:05:19,226
Татьяна Яевдвик пен Ивана Кором
аударып, өңдеген екен.

81
00:05:19,656 --> 00:05:24,780
Түсінуге жеңіл болу үшін
оқу жылдамдығын ұзарттым.

82
00:05:25,679 --> 00:05:29,655
Мынау сол клиптің
жаңартылған нұсқасы

83
00:05:29,882 --> 00:05:34,718
яғни, оқу жылдамдығы
секундына 21 әріптен аспайды.

84
00:05:36,343 --> 00:05:41,106
Алғашқы жылдан соң,
бірінші жобамыз

85
00:05:41,497 --> 00:05:46,169
Гренобледе төрт сатылы
ғимарат жасау болды.

86
00:05:46,194 --> 00:05:49,181
Содан кейін төрт айлық
жұмыс тәжірибесінен өттім.

87
00:05:49,206 --> 00:05:51,680
Жартылай Францияда,
жартылай Болгарияда.

88
00:05:51,705 --> 00:05:54,987
Сосын Испания мен Португалияда
жер архитектурасын оқыдым.

89
00:05:56,417 --> 00:05:59,189
Үйге оралған соң,
диплом жұмысыма кірістім.

90
00:05:59,214 --> 00:06:01,702
Тақырыбы Вояводинадағы 
жер архитектурасы еді.

91
00:06:03,179 --> 00:06:04,733
Түсінуге әлдеқайда жеңіл, ә?

92
00:06:05,684 --> 00:06:08,154
Субтитр оқу жылдамдығы

93
00:06:08,179 --> 00:06:11,084
туралы айтқанда 
сонымен қатар

94
00:06:11,390 --> 00:06:13,900
оқырман қосымша ақпарат
алу керектігін ұмытпау керек,

95
00:06:13,925 --> 00:06:17,217
сөйлеушінің қимылы
сөйлеу ырғағы тәрізді.

96
00:06:17,764 --> 00:06:21,369
Кейде экранда суреттер мен
слайдтар да көрсетіледі.

97
00:06:22,413 --> 00:06:25,327
Сондықтан субтитр тез ауысса


98
00:06:25,788 --> 00:06:27,897
ойдан жаңылысып қалады.

99
00:06:28,171 --> 00:06:31,212
Әсіресе, көрермен 
шет тілін түсінбесе қиын.

100
00:06:31,237 --> 00:06:33,685
Не болып жатқанын мүлдем
ұқпай қалады.

101
00:06:34,819 --> 00:06:37,270
Осы кезде Amara-ның
ақпарат терезесі

102
00:06:37,295 --> 00:06:43,154
оқу жылдамдығы
21 әріптен асып кетсе, белгі береді.

103
00:06:43,647 --> 00:06:47,179
Бұл оқырманға видеоны
түсінуге жәрдем болмақ.

104
00:06:48,257 --> 00:06:50,132
Оқу жылдамдығын реттеу үшін

105
00:06:50,609 --> 00:06:56,113
кейбір кезде
субтитр уақытын өзгерту керек.

106
00:06:56,777 --> 00:07:01,050
Алайда көп ретте негізгі
құрал ретінде

107
00:07:02,519 --> 00:07:03,729
қысқартуды қолданамыз.

108
00:07:04,894 --> 00:07:10,272
Яғни, мағынаны
қысқа сөздермен жеткізу деген сөз.

109
00:07:11,257 --> 00:07:14,089
Мәселен, барлық әдеби аудармада

110
00:07:14,114 --> 00:07:19,672
"Қазір, осындағы сіздерге келесі бір
мысал келтіріп өтейін" дегенде

111
00:07:20,063 --> 00:07:21,757
70-тей сөз бар. Оны

112
00:07:21,782 --> 00:07:23,711
былай өзгерте аламыз.

113
00:07:24,352 --> 00:07:26,188
"Бір мысал келтірейін".

114
00:07:26,446 --> 00:07:29,893
Яғни, әріп саны біраз қысқарды.

115
00:07:30,151 --> 00:07:33,814
Оқырманға түсінуге де жеңіл.

116
00:07:33,839 --> 00:07:35,573
Асықпай оқып үлгереді.

117
00:07:36,081 --> 00:07:40,143
Субтитрді қысқарту жолын
іздестіру қызық,

118
00:07:40,292 --> 00:07:42,767
жаңа интерфейс те
жақсы көмектеседі.

119
00:07:42,792 --> 00:07:47,034
Қай жерде қысқарту
керектігін көрсетіп отырады.

120
00:07:47,222 --> 00:07:49,671
Қысқартуды қажет етпейтінін де айтады.

121
00:07:50,552 --> 00:07:52,946
Субтитрді қысқарту туралы

122
00:07:52,971 --> 00:07:55,479
әрі өзге де тәсілдерді

123
00:07:55,504 --> 00:07:57,409
OTPedia-ның басқа мақаласынан табасыз.

124
00:07:57,575 --> 00:08:00,432
"Субтитрді қысқарту тәсілдері"

125
00:08:01,153 --> 00:08:03,914
Жаңа интерфейсті тексеріп шығуға
кеңес беремін.

126
00:08:04,070 --> 00:08:06,773
Жаңа көмекші құралдарын да
қарап көрерсіз.

127
00:08:07,414 --> 00:08:10,937
Аудармаңыз сәтті шықсын!