Return to Video

Điều tôi học được từ 2000 bản tin buồn

  • 0:00 - 0:05
    Joseph Keller hay chạy bộ
    quanh khuôn viên trường Stanford,
  • 0:05 - 0:10
    Và ông ấy cũng bị ấn tượng bởi
    những cô gái chạy bộ ở đó.
  • 0:10 - 0:13
    Tại sao mái tóc đuôi ngựa của họ
    lại hất sang hai bên như vậy?
  • 0:14 - 0:17
    Là một nhà toán học,
    ông bắt đầu tìm hiểu lí do.
  • 0:17 - 0:18
    (Tiếng cười)
  • 0:18 - 0:21
    Giáo sư Keller tò mò về rất nhiều thứ:
  • 0:21 - 0:23
    Tại sao tách trà lại nhỏ giọt
  • 0:23 - 0:24
    Hay giun đất ngọ nguậy như thế nào.
  • 0:25 - 0:28
    Cho đến vài tháng trước, tôi không còn
    nghe tin về ông ấy nữa.
  • 0:29 - 0:31
    Tôi đọc được tin về ông ấy
    trên tờ New York Times,
  • 0:31 - 0:33
    Trong mục tin buồn.
  • 0:33 - 0:37
    Tờ Times dành nửa trang báo tri ân ông,
  • 0:37 - 0:41
    Bạn có thể hình dung với tờ Times danh giá
    đó là một phần dung lượng đặc biệt.
  • 0:41 - 0:44
    Tôi gần như đọc mục tin buồn hằng ngày.
  • 0:45 - 0:48
    Thật dễ hiểu khi vợ tôi nghĩ rằng
    tôi hơi bất thường
  • 0:48 - 0:52
    Khi bắt đầu một ngày với món trứng chưng
    và việc 'Xem ai qua đời hôm nay nào."
  • 0:52 - 0:53
    (Tiếng cười)
  • 0:54 - 0:55
    Nhưng nếu nghĩ về điều đó,
  • 0:55 - 0:59
    Trang nhất các báo thường là tin xấu,
  • 0:59 - 1:01
    Và chỉ ra thất bại của con người.
  • 1:01 - 1:03
    Một nơi mà tin xấu lại chỉ ra thành quả
  • 1:03 - 1:07
    Là trang cuối của tờ báo,
    trong mục tin buồn.
  • 1:07 - 1:09
    Công việc của tôi,
  • 1:09 - 1:11
    Tôi điều hành một công ty
    về tìm hiểu tương lai
  • 1:11 - 1:14
    Mà các marketer có thể lọc
    từ dữ liệu trước đây
  • 1:14 - 1:17
    Một dạng phân tích dữ liệu trong quá khứ.
  • 1:17 - 1:18
    Và ta bắt đầu nghĩ:
  • 1:18 - 1:23
    Nếu ta nhìn lại
    những cáo phó trên tờ New York Times?
  • 1:24 - 1:28
    Có phải bài học là làm thế nào để
    cáo phó của bạn được đăng lên báo
  • 1:28 - 1:30
    Kể cả khi bạn không còn sống để thấy nó?
  • 1:30 - 1:31
    (Tiếng cười)
  • 1:32 - 1:34
    Việc đó có tuyệt hơn
    khi dùng với trứng chưng không?
  • 1:34 - 1:35
    (Tiếng cười)
  • 1:36 - 1:39
    Và rồi, chúng tôi xem qua dữ liệu.
  • 1:40 - 1:44
    2000 cáo phó
    của người nổi tiếng
  • 1:44 - 1:48
    Trong vòng 20 tháng giữa năm 2015 và 2016.
  • 1:48 - 1:53
    2000 cái chết, hay đúng hơn,
    2000 cuộc đời này dạy chúng ta điều gì?
  • 1:53 - 1:55
    Hãy nhìn vào câu chữ.
  • 1:55 - 1:57
    Đây là tiêu đề của một bản tin buồn.
  • 1:57 - 1:59
    Đây là ngài Lý Quang Diệu tuyệt vời.
  • 1:59 - 2:02
    Nếu bạn bỏ phần đầu và phần cuồi đi,
  • 2:02 - 2:05
    Bạn sẽ có lời đề tựa tuyệt đẹp
  • 2:05 - 2:10
    Mà chỉ trong vài con chữ, đúc kết được
    một thành quả hay cả cuộc đời họ.
  • 2:10 - 2:12
    Chỉ đọc những lời tựa này đã thấy thú vị.
  • 2:12 - 2:16
    Đây là một vài người nổi tiếng,
    qua đời trong vòng hai năm qua.
  • 2:16 - 2:17
    Cố đoán xem họ là ai nhé.
  • 2:17 - 2:18
    Nghệ sĩ thách thức mọi loại
  • 2:18 - 2:20
    Đó là Prince.
  • 2:20 - 2:22
    Người khổng lồ của Boxing thế kỉ 20
  • 2:22 - 2:24
    Đúng rồi.
  • 2:24 - 2:25
    Muhammad Ali
  • 2:25 - 2:26
    Vị kiến trúc sư có nhiều đột phá
  • 2:26 - 2:28
    Zaha Hadid.
  • 2:29 - 2:31
    Chúng ta đọc những lời đề tựa này
  • 2:31 - 2:33
    Và thực hiện quá trình
    xử lí ngôn ngữ tự nhiên,
  • 2:33 - 2:35
    Khi bạn đưa chúng vào một bộ máy,
  • 2:35 - 2:37
    Và ném ra những từ ngữ thừa thãi
  • 2:37 - 2:41
    Kiểu ngôn ngữ bạn có thể dễ dàng bỏ đi
    trong trò chơi "Đố chữ"
  • 2:41 - 2:43
    Để lại cho bạn những từ ngữ
    quan trọng nhất.
  • 2:43 - 2:45
    Và tôi không chỉ làm vậy với 4 đề tựa,
  • 2:45 - 2:48
    Mà với cả 2000 lời đề tựa.
  • 2:48 - 2:49
    Và chúng trông như thế này.
  • 2:51 - 2:56
    Phim, kịch, âm nhạc, khiêu vũ
    và kể cả hội họa rất nhiều
  • 2:56 - 2:58
    Hơn 40%.
  • 2:58 - 3:01
    Bạn sẽ phải thắc mắc
    tại sao ở rất nhiều xã hội
  • 3:01 - 3:05
    Chúng ta cứ muốn con cái mình theo nghề
    kỹ sư hay y dược hay kinh doanh hay luật
  • 3:05 - 3:07
    Để được coi là thành công.
  • 3:08 - 3:10
    Và khi chúng ta nói đến sự nghiệp,
  • 3:10 - 3:11
    Hãy nhìn vào độ tuổi
  • 3:11 - 3:13
    Độ tuổi trung bình họ đạt được thành tích.
  • 3:13 - 3:15
    Con số đó là 37.
  • 3:16 - 3:20
    Điều đó có nghĩa là bạn phải chờ 37 năm...
  • 3:20 - 3:23
    Trước khi đạt được thành tựu đầu tiên
    để mọi người nhớ đến bạn
  • 3:23 - 3:25
    Trung bình là vậy
  • 3:25 - 3:27
    44 năm sau khi bạn qua đời ở tuổi 81
  • 3:27 - 3:28
    Trên trung bình.
  • 3:28 - 3:29
    (cười)
  • 3:29 - 3:31
    Hẳn là phải rất kiên nhẫn.
  • 3:31 - 3:32
    (cười)
  • 3:32 - 3:34
    Tất nhiên,
    nó thay đổi theo nghề nghiệp.
  • 3:35 - 3:36
    Nếu bạn là VĐV thể thao,
  • 3:36 - 3:38
    Bạn có thể sẽ vụt sáng ở độ tuổi 20.
  • 3:38 - 3:41
    Và nếu bạn ở độ tuổi 40 như tôi,
  • 3:41 - 3:43
    Bạn có thể vào thế giới chính trị thú vị.
  • 3:43 - 3:44
    (cười)
  • 3:44 - 3:48
    Chính trị gia có bước đi đáng ca ngợi
    đầu tiên và đôi khi duy nhất ở độ tuổi 40.
  • 3:48 - 3:49
    (cười)
  • 3:49 - 3:51
    Nếu bạn đang thắc mắc "Thứ khác" là gì,
  • 3:51 - 3:52
    Đây là một vài ví dụ.
  • 3:53 - 3:55
    Thật là kì diệu nhỉ, những điều họ làm
  • 3:55 - 3:57
    Và những điều họ được nhớ đến?
  • 3:57 - 3:59
    (cười)
  • 4:00 - 4:02
    Chúng tôi đã cực kì tò mò
  • 4:02 - 4:06
    Và chúng tôi muốn phân tích nhiều hơn
    chỉ một cái đề tựa.
  • 4:07 - 4:12
    Chúng tôi đã phân tích khổ đầu tiên
    của toàn bộ 2000 bản tin buồn,
  • 4:12 - 4:15
    Và chúng tôi phân tích tách biệt
    dựa trên hai nhóm người:
  • 4:15 - 4:18
    Người nổi tiếng và người không nổi tiếng.
  • 4:18 - 4:20
    Người nổi tiếng - Prince, Ali, Zaha Hadid
  • 4:20 - 4:25
    Người không nổi tiếng như Jocelyn Cooper,
  • 4:25 - 4:26
    Reverend Curry
  • 4:26 - 4:27
    Hay Lorna Kelly.
  • 4:27 - 4:30
    Tôi sẵn sàng cá rằng bạn chưa từng nghe
    hầu hết những cái tên ấy.
  • 4:30 - 4:34
    Những con người kì diệu, thành tựu
    tuyệt vời nhưng họ không nổi tiếng.
  • 4:35 - 4:38
    Sẽ ra sao nếu chúng tôi
    phân tích hai nhóm này tách biệt?
  • 4:38 - 4:39
    Những người nổi và không nổi?
  • 4:39 - 4:40
    Ta sẽ biết được điều gì?
  • 4:41 - 4:42
    Cùng xem nào.
  • 4:45 - 4:46
    Hai thứ nổi trội với tôi.
  • 4:47 - 4:48
    Đầu tiên:
  • 4:48 - 4:49
    "John."
  • 4:49 - 4:51
    (cười)
  • 4:52 - 4:55
    Những ai ở đây tên John
    nên cảm ơn bố mẹ mình
  • 4:55 - 4:57
    (cười)
  • 4:57 - 5:00
    Và nhắc con bạn
    cắt bản tin buồn của bạn ra khi bạn mất
  • 5:01 - 5:02
    Và thứ hai:
  • 5:04 - 5:05
    "Giúp đỡ."
  • 5:07 - 5:10
    Chúng tôi đã tìm ra, nhiều bài học
    từ những cuộc đời ý nghĩa
  • 5:10 - 5:13
    Và điều mà những người bất tử này
    có thể dạy chúng ta.
  • 5:13 - 5:18
    Việc này là một minh chứng tuyệt vời
    cho lăng kính vạn hoa của cuộc đời,
  • 5:18 - 5:20
    Và còn thú vị hơn
  • 5:20 - 5:23
    Là sự thật bao trùm
    lên hầu hết các bản tin buồn
  • 5:23 - 5:26
    Có những người nổi tiếng
    và không nổi tiếng,
  • 5:26 - 5:29
    Những người đã làm nên những điều kì diệu.
  • 5:30 - 5:33
    Họ đã để lại tiếng thơm
    trong lịch sử nhân loại
  • 5:33 - 5:34
    Họ đã giúp đỡ.
  • 5:35 - 5:37
    Hãy thử hỏi bản thân mình
    trong cuộc sống hằng ngày:
  • 5:37 - 5:40
    Mình đã giúp xã hội như thế nào
    với khả năng của mình?
  • 5:40 - 5:43
    Vì bài học mạnh mẽ nhất ở đây là,
  • 5:43 - 5:48
    Nếu mọi người sống cố gắng
    để lại tiếng thơm sau khi chết
  • 5:48 - 5:50
    Thì thế giới sẽ trở nên tốt đẹp hơn nhiều.
  • 5:51 - 5:52
    Cảm ơn.
  • 5:52 - 5:55
    (vỗ tay)
Title:
Điều tôi học được từ 2000 bản tin buồn
Speaker:
Lux Narayan
Description:

Lux Narayan bắt đầu ngày mới với món trứng chưng và câu hỏi "Ai qua đời hôm nay?" Tại sao? Bằng việc phân tích 2,000 bản tin buồn trên tờ New York Times trong khoảng thời gian 20 tháng, Narayan đã chắt lọc trong những bản tin rất ngắn, thành quả cả đời họ. Tại đây anh ấy chia sẽ về những điều mà dấn ấn bất tử của những cuộc đời đó có thể dạy ta cách sống một cuộc đời thật ý nghĩa.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:08

Vietnamese subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.