Return to Video

ဘာလီကျွန်းမှာ ပလပ်စတစ်အိတ် တားမြစ်ရေးလှုံ့ဆော်ပွဲ။

  • 0:01 - 0:04
    Melati Wijsen: ဘာလီ
    နတ်ဘုရားများရဲ့ ကျွန်း။
  • 0:05 - 0:08
    Isabel Wijsen: စိမ်းလန်းတဲ့ ကောင်းကင်ဘုံ။
  • 0:09 - 0:11
    MW: ဒါမှမဟုတ်..
  • 0:11 - 0:12
    ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ ကောင်းကင်ဘုံ။
  • 0:13 - 0:14
    ဘာလီ၊
  • 0:15 - 0:17
    အမှိုက်တွေရဲ့ ကျွန်း။
  • 0:18 - 0:19
    IW: ဘာလီမှာ
  • 0:19 - 0:25
    တစ်နေ့ကို ပလပ်စတစ်အမှိုက်
    ကုဗမီတာ ၆၈၀ ထွက်တယ်။
  • 0:26 - 0:29
    ဒါက ၁၄ ထပ်တိုက်လောက် ရှိပါတယ်။
  • 0:29 - 0:31
    ပလပ်စတစ်အိတ်တွေကျတော့
  • 0:31 - 0:34
    ပြန်သုံးဖို့ လုပ်နိုင်တာက
    ငါးရာခိုင်နှုန်းထက်နည်းတယ်။
  • 0:35 - 0:38
    MW: ဒါက ကျွန်မတို့ကျွန်းဆိုင်ရာ
    ပုံရိပ်ကို ပြောင်းလဲတာ သိတယ်
  • 0:39 - 0:42
    ဒါက ကျွန်မတို့ကိုလည်း
    ပြောင်းပစ်ခဲ့တယ်၊ ဒါကိုသိတော့
  • 0:42 - 0:46
    ပလပ်စတစ်အိတ် အားလုံးနီးပါးဟာ
    ရေမြောင်းတွေထဲမှာ ပြီးတော့ မြစ်တွေထဲမှာ
  • 0:46 - 0:47
    ပြီးတော့ သမုဒ္ဒရာထဲမှာ
  • 0:47 - 0:48
    အဆုံးသတ်တာ သိရတဲ့အခါမှာပါ။
  • 0:49 - 0:51
    သမုဒ္ဒရာထဲ မရောက်ဘူးဆိုတာတောင်
  • 0:51 - 0:54
    ဒါတွေကို မီးရှို့တယ် (သို့)
    လျှောက်ပစ်တယ်လေ။
  • 0:54 - 0:56
    IW: ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး
    တစ်ခုခုလုပ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်တယ်
  • 0:57 - 0:59
    ကျွန်မတို့ နေအိမ် ကျွန်းပေါ်မှာ
    ပလပ်စတစ်အိတ်
  • 0:59 - 1:03
    မသုံးကြဖို့ ကြိုးပမ်း လုပ်ဆောင်တာ
    သုံးနှစ်နီးပါးရှိပါပြီ။
  • 1:03 - 1:05
    ထင်ရှားတဲ့ အောင်မြင်မှုတစ်ချို့လည်း
    ရထားပါတယ်။
  • 1:07 - 1:09
    MW: ကျွန်မတို့ဟာ ညီအစ်မတွေပါ၊
  • 1:09 - 1:11
    ကမ္ဘာပေါ်က အကောင်းဆုံးကျောင်းမှာ
    တက်ကြပါတယ်၊
  • 1:12 - 1:14
    Green School Bali ပါ။
  • 1:14 - 1:18
    Green School ဟာ ဝါးနဲ့ဆောက်ထား
    တဲ့ နည်းကြောင့်သာ ထူးခြားတာမကပဲ
  • 1:18 - 1:20
    သင်ပုံသင်နည်းကြောင့်လည်း ထင်ရှားပါတယ်။
  • 1:21 - 1:24
    ကျွန်မတို့ကို ယနေ့ခေတ်ရဲ့ ခေါင်းဆောင်တွေ
    ဖြစ်လာအောင်
  • 1:25 - 1:27
    သင်ပေးတာဟာ သာမန်ပြဌာန်းစာအုပ်တွေ
    မယှဉ်နိုင်ကြပါ။
  • 1:28 - 1:30
    IW: တစ်နေ့ ထူးခြားတဲ့ လူတွေအကြောင်း
  • 1:30 - 1:33
    အတန်းထဲမှာ သင်ခန်းစာတစ်ခု သင်ခဲ့ရတယ်။
  • 1:33 - 1:34
    ဥပမာ Nelson Mandela
  • 1:34 - 1:35
    Lady Diana နဲ့
  • 1:35 - 1:37
    Mahatma Gandhi တို့ပေါ့။
  • 1:37 - 1:38
    အဲဒီနေ့ လမ်းလျှောက်ပြီး
  • 1:38 - 1:42
    အိမ်ပြန်တော့ ကျွန်မတို့လည်း ထူးခြားချင်
    တယ်လို့ သဘောတူခဲ့ကြတယ်။
  • 1:43 - 1:45
    ထူးခြားဖို့ ဘာလို့ အသက်ကြီးလာတဲ့အထိ
  • 1:45 - 1:46
    စောင့်နေရမှာတုန်း။
  • 1:46 - 1:48
    တစ်ခုခု အခုပဲ လုပ်ချင်ခဲ့တယ်။
  • 1:49 - 1:51
    MW: အဲဒီညက ဆိုဖာပေါ် ထိုင်နေရင်း
  • 1:51 - 1:54
    ဘာလီမှာ ကြုံနေရတဲ့ ပြဿနာတွေကို
    ခေါင်းချင်းရိုက် စဉ်းစားတယ်။
  • 1:54 - 1:56
    အထူးခြားဆုံး ပေါ်လာတာတစ်ခုက
  • 1:56 - 1:58
    ပလပ်စတစ် အမှိုက်တွေပါ။
  • 1:59 - 2:01
    ဒါပေမဲ့ ဒါက ဧရာမ ပြဿနာကြီးပါ။
  • 2:01 - 2:05
    ဒီတော့ ကျွန်မတို့ကလေးတွေအတွက် လက်
    တွေ့ကျတဲ့ ပစ်မှတ်ကို စစ်ဆေးကြည့်တယ်၊
  • 2:06 - 2:07
    ပလပ်စတစ် အိတ်တွေပါ။
  • 2:07 - 2:08
    ဒါနဲ့ စိတ်ကူး ပေါ်လာခဲ့တယ်။
  • 2:09 - 2:11
    IW: ကျွန်မတို့ သုသေသနစလုပ်ခဲ့ပြီး
  • 2:11 - 2:14
    ပြောရရင် ပိုသိလာရတာက
  • 2:14 - 2:17
    ပလပ်စတစ်အိတ်တွေဟာ
    ဘာအတွက်မှ မကောင်းဘူးဆိုတာပါ။
  • 2:17 - 2:19
    ဘာလဲဆိုတာ သိပါလား။
  • 2:19 - 2:20
    ဒါတွေ လိုတောင်မလိုပါဘူး။
  • 2:21 - 2:25
    MW: နေရာတော်တော်များများမှာ ပလပ်စတစ်
    အိတ်တွေ မသုံးဖို့ အားထုတ်မှုတွေကနေ
  • 2:25 - 2:26
    တကယ့်ကို စေ့ဆော်မှုတွေရခဲ့ပါတယ်။
  • 2:26 - 2:28
    Hawaii ကနေ Rwanda ထိ၊
  • 2:28 - 2:31
    ပြီး Oakland နဲ့ Dublin လို
    မြို့ကြိးများစွာ အထိပေါ့။
  • 2:32 - 2:37
    IW: ဒီလိုနဲ့ ဒီစိတ်ကူးကနေ "Bye Bye
    Plastic Bags" စတင်ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
  • 2:39 - 2:41
    MW: ကျွန်မတို့ လှုံဆော်မှုလုပ်တဲ့
    နှစ်တွေမှာ
  • 2:41 - 2:43
    အများကြီး သိခဲ့ရပါတယ်။
  • 2:44 - 2:46
    သင်ခန်းစာ တစ်။
  • 2:46 - 2:48
    ဒါကို ကိုယ်တစ်ယောက်တည်း လုပ်လို့မရဘူး။
  • 2:48 - 2:51
    စိတ်ချင်းတူတဲ့ ကလေး
    အဖွဲ့ကြီးတစ်ဖွဲ့ လိုတယ်။
  • 2:51 - 2:54
    ဒီလိုနဲ့ Bye Bye Plastic Bag
    အဖွဲကို ဖွဲ့ခဲ့တာပါ။
  • 2:54 - 2:58
    စေတနာ့ဝန်ထမ်းအသင်းမှာ တစ်ကျွန်းလုံးက
    ကလေးတွေ၊ နိုင်ငံတကာနဲ့
  • 2:58 - 3:00
    ဒေသတွင်းကျောင်းက ကလေးတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
  • 3:01 - 3:02
    သူတို့နဲ့ အတူပေါင်းပြီး
  • 3:02 - 3:03
    အလွှာစုံပါတဲ့ နည်းကို စတင်ခဲ့တယ်။
  • 3:03 - 3:07
    online နဲ့ offline အသနားခံစာ
    လက်မှတ်ထိုးတာတွေ၊
  • 3:07 - 3:10
    ကျောင်းမှာ ပညာပေးနဲ့ လှုံဆော်တဲ့
    တင်ဆက်မှုတွေကို အခြေခံပြီး
  • 3:10 - 3:15
    စျေးတွေ၊ ပွဲတော်တွေ၊ ကမ်းခြေရှင်းလင်းမှု
    တွေမှာ အများသတိပြုစိတ်ကို မြှင့်ပေးပါတယ်။
  • 3:15 - 3:16
    နောက်ဆုံးအနေနဲ့က
  • 3:16 - 3:18
    အခြားရွေးချယ်လို့ရတဲ့ အိတ်တွေကို ဝေပေးတယ်။
  • 3:18 - 3:20
    ဥပမာ ပိုက်ကွန်အိတ်၊
  • 3:20 - 3:21
    ပြန်သုံးထားတဲ့ သတင်းစာအိတ်၊
  • 3:21 - 3:24
    ကျွန်းပေါ်က ဒေသတွင်းက ရှေ့ဆောင်မှုနဲ့
  • 3:24 - 3:26
    သဘာဝပစ္စည်း ၁၀၀% ပါတဲ့ အိတ်တွေပေါ့။
  • 3:27 - 3:29
    မိသားစု ၈၀၀ ရှိတဲ့ ရှေ့ပြေး
  • 3:29 - 3:30
    ရွာတစ်ရွာ စမ်းသပ်ကြည့်ခဲ့တယ်။
  • 3:31 - 3:33
    ကျေးရွာ မြို့တော်ဝန်က ပထမဆုံး မိတ်ဆွေ
  • 3:33 - 3:35
    ဖြစ်ပြီး T-shirt တွေကို ကြိုက်တော့
    အကူရသွားတယ်။
  • 3:36 - 3:39
    သုံးစွဲသူတွေ သတိပြုမိအောင်လုပ်တာ
    အာရုံစိုက်ပါတယ်။
  • 3:39 - 3:41
    အကြောင်းက ဒီနေရာက အပြောင်းအလဲဖြစ်ဖို့
    လိုတဲ့နေရာမို့ပါ။
  • 3:42 - 3:44
    ရွာက ပလပ်စတစ်အိတ် ကင်းတဲ့ရွာဖြစ်ဖို့
  • 3:44 - 3:46
    သုံးပုံနှစ်ပုံ ရောက်နှင့်ပါပြီ။
  • 3:47 - 3:52
    ဘာလီက အစိုးရလက်ခံဖို့ ပထမဆုံး
    ကြိုးပမ်းမှုတွေက ကျရှုံးခဲ့ပါတယ်။
  • 3:53 - 3:54
    ဒီတော့ တွေးမိတာက
  • 3:54 - 3:59
    အင်း အသနားခံစာ လက်မှတ် တစ်သန်းနဲ့ဆို၊
  • 3:59 - 4:01
    လျစ်လျှူမရှုနိုင်ပါဘူး၊ ဟုတ်တယ်နော်။
  • 4:01 - 4:02
    MM: ဟုတ်တာပေါ့။
  • 4:02 - 4:04
    IW: ဒါပေမဲ့ လက်မှတ်တစ်သန်းဆိုတာ
  • 4:04 - 4:08
    တစ်ထောင် အကြိမ်တစ်ထောင်ဆိုတာ
    ဘယ်သူခန့်မှန်းမိမှာတုန်း။
  • 4:08 - 4:10
    (ရယ်သံများ)
  • 4:10 - 4:12
    ကျွန်မတို့ ပိတ်မိနေတယ်။
  • 4:13 - 4:15
    သင်ခန်းစာ နှစ်ကို မသိခင်ထိပေါ့။
  • 4:16 - 4:17
    ဖောက်ထွက်ပြီး တွေးပါ။
  • 4:18 - 4:19
    တစ်ယောက်က ပြောတာက
  • 4:19 - 4:25
    ဘာလီလေဆိပ်ဟာ တစ်နှစ်ကို လူ အဝင်၊အတွက်
    ၁၆ သန်း ရှိတယ်တဲ့။
  • 4:26 - 4:30
    MW: ဒါပေမဲ့ လေဆိပ်ထဲကို ဘယ်လိုဝင်မလဲ။
  • 4:30 - 4:32
    ဒီမှာ သင်ခန်းစာ သုံးလာပါပြီ။
  • 4:32 - 4:34
    ဇွဲရှိပါ။
  • 4:34 - 4:36
    လေဆိပ်ကို ဦးတည်ခဲ့ကြတယ်။
  • 4:36 - 4:37
    အစောင့်ကို ဖြတ်ကျော်တယ်။
  • 4:38 - 4:40
    ပြီးတော့ သူ့အကြီးအကဲရဲ့ အကြီးအကဲ၊
  • 4:40 - 4:42
    ပြီးတော့ ရုံးခန်းလက်ထောက် မန်နေဂျာ၊
  • 4:42 - 4:43
    နောက်ပြီး ရုံးခန်းမန်နေဂျာ၊
  • 4:43 - 4:45
    ပြီးတော့
  • 4:45 - 4:47
    အဆင့်နှစ်ဆင့် အပြောင်းအလဲ
    လုပ်ပြီး တွေးမိတာက
  • 4:47 - 4:49
    ကဲ အစောင့်ဆီရောက်လာပြန်ပြီ။
  • 4:50 - 4:52
    ရက်ပေါင်းများစွာ တံခါးတွေခေါက်ပြီးတဲ့နောက်
  • 4:52 - 4:54
    ပြီးတော့ အထူးအဖွဲ့က
    ကလေးတွေဖြစ်ခြင်းကြောင့်ပဲ
  • 4:54 - 4:58
    နောက်ဆုံးမှာ ဘာလီလေဆိပ်က
    ကုန်သွယ်ရေး မန်နေဂျာဆီ ရောက်ခဲ့တယ်။
  • 4:58 - 5:02
    သူ့ကို "Bali of plastic" ဟောပြောလိုက်တာ၊
    အင်မတန်ကောင်းတဲ့ လူဖြစ်လေတော့
  • 5:02 - 5:06
    သူပြောတာက (ယောက်ျားသံဖြင့်) "ငါတော့
    ဘာပြောရမယ်ဆိုတာ မယုံနိုင်ဘူးဟေ့၊
  • 5:06 - 5:08
    ဒါပေမဲ့ အကောက်ခွန်နဲ့
    လူဝင်မှုဋ္ဌာနနောက်ကနေ
  • 5:08 - 5:11
    လက်မှတ်တွေ ကောက်ယူဖို့
    အခွင့်ပေးလိုက်ပါမယ်။"တဲ့
  • 5:11 - 5:13
    (ရယ်သံများ)
  • 5:13 - 5:17
    (လက်ခုပ်သံများ)
  • 5:17 - 5:19
    IW: အဲဒီက ပထမ တစ်နာရီခွဲအတွင်းမှာ
  • 5:19 - 5:22
    လက်မှတ်ပေါင်း ၁၀၀၀ နီးပါးရခဲ့တယ်။
  • 5:22 - 5:23
    မိုက်တယ်မို့လားရှင်။
  • 5:24 - 5:26
    သင်ခန်းစာ လေး။
  • 5:26 - 5:29
    လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အဆင့်အားလုံးမှာ
    ချန်ပီယံတွေလိုပါတယ်။
  • 5:29 - 5:33
    ကျောင်းသားတွေကနေ ကုန်သွယ်ရေး
    မန်နေဂျာ၊ နာမည်ကျော်တွေထိပါ။
  • 5:34 - 5:36
    Green School ရဲ့ ဆွဲဆောင်အား
    ကျေးဇူးကြောင့်
  • 5:36 - 5:39
    အကျော်အမော် တသီကြီးဆီ
    ပုံမှန်တွေ့ခွင့်ရခဲ့ပါတယ်။
  • 5:40 - 5:41
    Ban Ki Moon သင်ပေးတာက
  • 5:41 - 5:45
    ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်တွေက
  • 5:45 - 5:46
    အသနားခံလွှာတွေကို လက်မှတ်မထိုးဘူး
  • 5:46 - 5:47
    (ရယ်သံများ)
  • 5:47 - 5:49
    ကလေးတွေက ချိုသာစွာ တောင်းရင်တောင်နော်၊
  • 5:49 - 5:51
    သတင်းပြန့်ဖို့တော့ ကတိပေးတယ်တဲ့။
  • 5:51 - 5:53
    အခု ကျွန်မတို့ ကုလသမဂ္ဂနဲ့
    အနီးကပ် တွဲလုပ်ပါတယ်။
  • 5:54 - 5:57
    MW: Jane Goodwill က လူထုကွန်ရက်ရဲ့
    အစွမ်းကို သင်ပေးခဲ့တယ်။
  • 5:57 - 6:00
    သူမဟာ Roots & Shoots အဖွဲ့
    တစ်ဖွဲ့တည်းနဲ့ စတင်ခဲ့ပြီး
  • 6:00 - 6:03
    အခု သူမမှာ တစ်ကမ္ဘာလုံး အဖွဲ့
    ၄၀၀၀ ရှိပါတယ်။ ကျွန်မတို့က
  • 6:03 - 6:05
    ဒီထဲက တစ်ဖွဲ့ပါ။
  • 6:05 - 6:06
    သူမဟာ တကယ် လှုံ့ဆော်ပေးမှုပါ။
  • 6:07 - 6:08
    ရှင်ဟာ Rotarian အဖွဲ့သားဆိုရင်
  • 6:09 - 6:10
    တွေ့ရတာ ဝမ်းသာပါတယ်။
  • 6:10 - 6:11
    ကျွန်မတို့က Interactors
  • 6:11 - 6:13
    Rotary International က အငယ်ဆုံး ဌာနပါ။
  • 6:15 - 6:18
    IW: ဒါပေမဲ့ သည်းခံတာကိုလည်း
    အများကြီး သင်ယူထားပါတယ်။
  • 6:18 - 6:20
    MW: စိတ်ပျက်စရာတွေကို
    ကိုင်တွယ်နည်း၊
  • 6:20 - 6:21
    IW: ခေါင်းဆောင်မှု၊
  • 6:21 - 6:22
    MW: ပူပေါင်းလုပ်ဆောင်မှု
  • 6:22 - 6:24
    IW: ခင်မင်မှု၊
  • 6:24 - 6:26
    MW: ဘာလီသားတွေနဲ့
    သူတို့ရဲ့ယဉ်ကျေးမှုကို ပိုသိခဲ့တယ်။
  • 6:26 - 6:30
    IW: နှစ်မြှုပ်ထားမှုရဲ့ အရေးပါမှုကို
    လည်း သိလာရတယ်။
  • 6:30 - 6:32
    MW: ဒါက အမြဲတမ်းတော့ မလွယ်ဘူးလေ။
  • 6:32 - 6:35
    တစ်ခါတစ်လေ ကိုယ့်ပြောတဲ့အတိုင်း
    လုပ်ဖို့ဆိုတာက နည်းနည်းတော့ ခက်တယ်။
  • 6:36 - 6:38
    IW: ဒါပေမဲ့ မနှစ်က ဒီအတိုင်းလုပ်ခဲ့တယ်။
  • 6:39 - 6:40
    ဟောပြောဖို့ အိန္ဒိယကိုသွားခဲ့ပြီး
  • 6:40 - 6:42
    မိဘတွေက Mahatma Gandhi ရဲ့အရင်က
  • 6:42 - 6:44
    သူပိုင်တဲ့အိမ်ကို အလည်ခေါ်သွားခဲ့တာပါ။
  • 6:45 - 6:47
    သူ့ ရည်ရွယ်ချက်ရောက်ဖို့
    အစာငတ်ခံဆန္ဒပြတာရဲ့
  • 6:47 - 6:49
    အစွမ်းကို သိခဲ့ရတယ်။
  • 6:49 - 6:51
    ဟုတ်တယ်၊ ခရီးစဉ်အဆုံးမှာ
  • 6:51 - 6:53
    မိဘတွေနဲ့ ပြန်ဆုံတော့
  • 6:53 - 6:55
    ဆုံးဖြတ်ချက်ချပြီး ပြောလိုက်တာက
  • 6:55 - 6:56
    "ကျွန်မတို့ အစာငတ်ခံဆန္ဒပြတော့မယ်"
  • 6:56 - 6:57
    (ရယ်သံများ)
  • 6:58 - 7:00
    MW: သူတို့မျက်နှာတွေကို စိတ်ကူးကြည့်လို့
    ရနိုင်လောက်တယ်။
  • 7:00 - 7:03
    အရမ်းကို ဘဝင်ကျသွားပြီး
  • 7:03 - 7:04
    မိဘတွေတင်မဟုတ်ပဲ
  • 7:05 - 7:07
    သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ဆရာတွေရောပါ။
  • 7:08 - 7:11
    Isabel နဲ့ ကျွန်မဟာ ဒါလုပ်တာကို
    အလေးအနက်ထားတာပါ။
  • 7:11 - 7:12
    ဒီတော့ အဟာရဗေဒပညာရှင်နဲ့ တွေ့ပြီး
  • 7:12 - 7:14
    သဘောတူညီမှုရခဲ့တာက ဘာလီ
  • 7:14 - 7:18
    အုပ်ချုပ်ရေးမှူးက ဘာလီမှာ
    ပလပ်စတစ်အိတ် သုံးတာရပ်ဖို့
  • 7:18 - 7:21
    ဆွေးနွေးရန် ကျွန်မတို့ကို တွေ့ဖို့
    သဘောမတူမချင်း
  • 7:21 - 7:24
    နေ့တိုင်း နေထွက်ကနေ
    နေဝင်တဲ့အထိ မစားပဲနေဖို့ပါ။
  • 7:25 - 7:29
    IW: ကျွန်မတို့ Bahasa Indonesia
    လိုခေါ်တဲ့ "mogak makan"
  • 7:29 - 7:30
    စခဲ့တယ်ပေါ့။
  • 7:30 - 7:32
    ကျွန်မတို့ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို ထောက်ခံဖို့
  • 7:32 - 7:34
    လူမှုရေးမီဒီယာတွေကို သုံးခဲ့ပြီး
  • 7:34 - 7:36
    နှစ်ရက်မှာပဲ ရဲတွေ အိမ်နဲ့
    ကျောင်းကို ရောက်လာကာ
  • 7:37 - 7:39
    ဒီကလေးမနှစ်ယောက်က ဘာလုပ်နေတာတုန်းတဲ့။
  • 7:39 - 7:42
    ဒီအစာငတ်သပိတ်နဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးကို
    အကောင်းဆုံး
  • 7:42 - 7:44
    မြင်လာအောင် မလုပ်နိုင်တာ သိပါတယ်။
  • 7:44 - 7:45
    အချုပ်တောင်ကျနိုင်တယ်လေ။
  • 7:46 - 7:48
    ဒါပေမဲ့ ဟေး အလုပ်ဖြစ်သွားတယ်။
  • 7:48 - 7:49
    နှစ်ဆယ့်လေးနာရီ အကြာမှာ
  • 7:49 - 7:50
    ကျွန်မတို့ကို ကျောင်းကနေ
  • 7:50 - 7:52
    အုပ်ချုပ်ရေးမှူးဆီ စောင့်ကြပ်ခေါ်သွားတယ်။
  • 7:53 - 7:55
    MW: အဲဒီမှာ သူက..
  • 7:55 - 7:57
    (လက်ခုပ်သံများ)
  • 7:57 - 7:59
    ကျွန်မတို့ကို တွေ့ဖို့ စောင့်နေပြီး
  • 7:59 - 8:02
    ပြောတာက ဘာလီရဲ့ အလှနဲ့
    ဝန်းကျင်အတွက် ဂရုစိုက်တဲ့
  • 8:02 - 8:04
    စိတ်ဆန္ဒအတွက် လုံးဝထောက်ခံပြီး
    ကျေးဇူးတင်ပါတယ်တဲ့။
  • 8:05 - 8:06
    ဘာလီကလူတွေ ပလတ်စတစ်အိတ်
  • 8:06 - 8:09
    မသုံးရေးအတွက် ကူညီဖို့
    ကတိလက်မှတ်ရေးထိုးပေးတယ်။
  • 8:09 - 8:10
    အခုတော့ မိတ်ဆွေတွေပါ၊
  • 8:10 - 8:11
    ပုံမှန်အားဖြင့်တော့
  • 8:11 - 8:15
    သူနဲ့ သူ့အဖွဲ့ကို သူပြုထားတဲ့ ကတိတွေကို
    အသိပေးပါတယ်။
  • 8:15 - 8:17
    တကယ်တမ်းပါပဲ
  • 8:17 - 8:18
    ၂၀၁၈ မတိုင်မီ ဘာလီဟာ
  • 8:18 - 8:23
    ပလတ်စတစ်အိတ် ကင်းမဲ့မယ်လို့
    သူက မကြာသေးခင်က ထုတ်ဖော် အာမခံခဲ့ပါတယ်။
  • 8:23 - 8:30
    (လက်ခုပ်သံများ)
  • 8:31 - 8:36
    IW: ဘာလီနိုင်ငံတကာလေဆိပ်က
    ထောက်ခံသူတစ်ယောက်ကလည်း
  • 8:36 - 8:41
    ၂၀၁၆ မတိုင်မီ ပလတ်စတစ်အိတ်
    ကင်းမဲ့တဲ့ မူဝါဒ စဖို့ စီစဉ်နေပါတယ်။
  • 8:41 - 8:43
    MW: ပလတ်စတစ်အိတ်ကမ်းတာကို ရပ်ပြီး
  • 8:43 - 8:45
    ပြန်သုံးလို့ရတဲ့ ကိုယ့်အိတ်ကိုယူလာ
  • 8:45 - 8:48
    ပြည်သူတွေရဲ့ စိတ်သဘောထားကို
    ပြောင်းဖို့ လာမယ့် အမှာစကားပါ။
  • 8:49 - 8:51
    IW: ကျွန်တို့ရဲ့ ရေတိုလှုံ့ဆော်မှု
  • 8:51 - 8:53
    "တစ်ကျွန်းတည်း/တစ်သံတည်း"ဟာ
  • 8:53 - 8:54
    ဒီအကြောင်းပါပဲ။
  • 8:54 - 8:57
    ဆိုင်တွေနဲ့ စားသောက်ဆိုင်တွေဟာ
    ပလတ်စတစ်အိတ် ကင်းရှင်းတာ
  • 8:57 - 9:00
    သူတို့ကိုယ်တိုင်ကြေညာဖို့
    စစ်ဆေး မှတ်သားပြီး
  • 9:00 - 9:02
    ဆိုင်ဝမှာ ဒီစတစ်ကာ ကပ်ပါတယ်၊
  • 9:02 - 9:04
    သူတို့အမည်တွေကို
    လူမှုမီဒီယာတွေနဲ့ ဘာလီက
  • 9:04 - 9:06
    အရေးပါတဲ့ စာစောင်တွေမှာ ပုံနှိပ်တယ်။
  • 9:07 - 9:08
    ဆန့်ကျင်ဘက်အနေနဲ့
  • 9:08 - 9:11
    စတစ်ကာမရှိတဲ့လူတွေကို မှတ်သားထားတယ်။
  • 9:11 - 9:12
    (ရယ်သံများ)
  • 9:13 - 9:16
    MW: တကယ်က ဘာလို့ဒီအကြောင်း
    ရှင်တို့ကို ပြောနေရတာလဲ။
  • 9:17 - 9:19
    တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေနဲ့ ကျွန်မတို့အဖွဲ့
  • 9:19 - 9:21
    အတူ ဆွတ်ခူးနိုင်ခဲ့တဲ့ အဲဒီရလဒ်ကို
  • 9:21 - 9:22
    ဂုဏ်ယူမိတာကြောင့်ပါ။
  • 9:22 - 9:25
    နောက်ပြီးတော့ တစ်လျှောက်လုံးမှာ
  • 9:25 - 9:27
    ကလေးတွေဟာ ကိစ္စတွေကို
    လုပ်နိုင်တယ်ဆိုတာ သိလာခဲ့လို့ပါ။
  • 9:27 - 9:29
    အခြေအနေတွေ ဖြစ်အောင် လုပ်နိုင်တယ်။
  • 9:30 - 9:32
    ဒါကို စလုပ်တုန်း က Isabel နဲ့
    ကျွန်မဟာ ၁၀ နှစ်
  • 9:32 - 9:34
    ၁၂ နှစ်ပဲ ရှိသေးပါတယ်။
  • 9:34 - 9:36
    ကျွန်မတို့မှာ တစ်ခါမှ လုပ်ငန်းစီမံချက်တို့
  • 9:36 - 9:37
    ပုံသေဗျူဟာ၊ လျှို့ဝှက်
  • 9:37 - 9:39
    အစီအစဉ်တို့ မရှိခဲ့ဘူး
  • 9:39 - 9:42
    ကိုယ့်ရှေ့မှောက်က စိတ်ကူးနဲ့
  • 9:42 - 9:44
    မိတ်ဆွေတစ်စုနဲ့ အတူလုပ်ခဲ့တာပါပဲ။
  • 9:44 - 9:46
    လုပ်ချင်တာဆိုလို့ လှပတဲ့
    နေရာကို ပလပ်စတစ်
  • 9:46 - 9:49
    အိတ်တွေနဲ့ရစ်ပတ်၊ မွန်းကျပ်တာကနေ
    တားဆီးချင်တာပါ။
  • 9:50 - 9:52
    ကလေးတွေမှာ အကန့်သတ်မဲ့ စွမ်းအင်နဲ့
  • 9:52 - 9:56
    ကမ္ဘာ့ကလိုတဲ့ အပြောင်းအလဲဖြစ်ဖို့
    စိတ်ပါဝင်စားမှုတစ်ခု ရှိတယ်။
  • 9:56 - 10:01
    IW: ဒီတော့ လှပပေမဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့
    ပြည့်နေတဲ့ ဒီကမ္ဘာရဲ့ ကလေးအားလုံးတို့ရေ၊
  • 10:02 - 10:03
    အဲဒါကို ကြိုးပမ်းကြပါ။
  • 10:03 - 10:05
    အပြောင်းအလဲတစ်ခု လုပ်လိုက်ကြပါ။
  • 10:05 - 10:07
    လွယ်မှာပါလို့ ကျွန်မတို့ ပြောနေတာမဟုတ်ဘူး
  • 10:08 - 10:10
    ဒါဟာ လုပ်ထိုက်တယ်လို့ ပြောနေတာပါ။"
  • 10:10 - 10:15
    ကျွန်မတို့ ကလေးတွေဟာ
    ကမ္ဘာ့လူဦးရေရဲ့ ၂၅% သာရှိပေမဲ့
  • 10:15 - 10:18
    အနာဂတ်အတွက်တော့ ရာနှုန်းပြည့်ပါ။
  • 10:19 - 10:22
    ကျွန်မတို့မှာ လုပ်စရာတွေ
    အများကြီး ရှိနေပါသေးတယ်၊
  • 10:22 - 10:23
    ဘာလီလေဆိပ်ဆွေကို ရောက်လာလာချင်း
  • 10:23 - 10:28
    ပထမဦးဆုံး မေးမယ့်မေးခွန်းက
    ပြိုင်တူ၊ "ဘာလီက ကြိုဆိုပါတယ်
  • 10:29 - 10:30
    ပလပ်စတစ်အိတ်တွေ
    ကြေညာဖို့
  • 10:30 - 10:32
    ရှိပါသလား" ဖြစ်လာမယ့်အထိ
    ဆက်ကြိုးစားကြပါမယ်။
  • 10:32 - 10:34
    (ရယ်သံများ)
  • 10:34 - 10:36
    ဥုံ ရှန်တီ၊ ရှန်တီ၊ ရှန်တီ၊ ဥုံ။
  • 10:36 - 10:38
    ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
  • 10:38 - 10:47
    (လက်ခုပ်သံများ)
Title:
ဘာလီကျွန်းမှာ ပလပ်စတစ်အိတ် တားမြစ်ရေးလှုံ့ဆော်ပွဲ။
Speaker:
Melati and Isabel Wijsen
Description:

ပလပ်စတစ်အိတ်တွေကို တကယ်တော့ ဖျက်ဆီးမရနိုင်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဒါတွကိုသုံးပြီးရင် အဆင်ခြင်မဲ့စွာ စွန့်ပစ်ကြပါတယ်။ အများစုဟာ သမုဒ္ဒရာထဲမှာ အဆုံးသတ်သွာကြကာ အဲဒီမှာရှိတဲ့ ရေကို ညစ်ညမ်းစေပြီး ရေသတ္တဝါတွေကို ဥပါဒ်ပေးပါတယ်။ ကျန်တာတွေကို အမှိုက်ပုံတွေမှာ မီးရှို့လိုက်တော့ လေထုထဲကို ဘေးဥပါဒ်ဖြစ်စေတဲ့ အဆိပ်ဖြစ်နိုင်တဲ့ ဓာတုပစ္စည်း ဒိုင်အောက်ဇင်ကို ထုတ်လွှင့်ပါတယ်။ Melati နဲ့ Isabel Wijsen ဟာ ပလပ်စတစ်အိတ်တွေကို သူတို့ရဲ့ နေအိမ် လှပတဲ့ကျွန်း ဘာလီကို မွန်းကျပ်ခြင်းကနေ တားဆီးဖို့ အထူးတာဝန်တစ်ခုထဲတွင် ပါဝင်လုပ်ကိုင်နေကြပါတယ်။ နောက်ဆုံး အုပ်ချုပ်ရေးမှူးကို ၂၀၁၈ ခုနှစ် မတိုင်ခင်မှာ ပလပ်စတစ်ကင်းမဲ့တဲ့ ဘာလီကို ရည်စူးလုပ်ဆောင်ဖို့ လက်ခံယုံကြည်အောင်လုပ်ပြီးတဲ့အခါမှာ အသနားခံစာတွေ၊ ကမ်းခြေရှင်းလင်းတာတွေ၊ အစာငတ်ခံ ဆန္ဒပြတာတောင် အပါအဝင် သူတို့ရဲ့ အားထုတ်မှုတွေဟာ လုပ်ဆောင်ရကျိုးနပ်ခဲ့ပါတယ်။ "မင်းဟာ အသက်ငယ်လွန်းတယ်၊ ဒါမှမဟုတ် မင်းဘာမှ နားမလည်ဘူးလို့ ဘယ်သူ့ကိုမှ ပြောခွင့်မပေးလိုက်ပါနဲ့" လို့ Isabel က အခြားသော လှုံ့ဆော်မှုထဲက လှုပ်ရှားသူတွေကို ပြောပါတယ်။ "ဒါဟာ လွယ်ကူမယ်လို့ ကျွန်မတို့က ရှင်တို့ကို ပြောနေတာမဟုတ်ဘူး၊ ဒါကို လုပ်ထိုက်တယ်လို့ ပြောနေတာပါ။"

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:00

Burmese subtitles

Revisions