Zahra' Langhi: Libya'daki devrim neden başarısız oldu? -- Eksik olan neydi?
-
0:01 - 0:07Sürgünde ölen büyükannemin sözlerini
-
0:07 - 0:09asla ve asla unutmadım:
-
0:09 - 0:14"Evlat, Kaddafi'ye diren. Onunla savaş.
-
0:14 - 0:17Ama hiçbir zaman
-
0:17 - 0:24Kaddafi-türü bir devrimciye dönüşme."
-
0:24 - 0:26Hem Tunus hem de Mısır devrimlerindeki
-
0:26 - 0:29halk seferberliği dalgalarından ilham alan,
-
0:29 - 0:33Libya Devrimi patlak verdiğinden bu yana
-
0:33 - 0:38neredeyse iki yıl geçti.
-
0:38 - 0:43Kaddafi'nin zorba rejimine karşı bir devrim başlatmak
-
0:43 - 0:45ve bir öfke günü çağrısı yapmak için
-
0:45 - 0:52Libya içinde ve dışındaki birçok Libyalı ile güç birliği yaptım.
-
0:52 - 0:56Ve sonunda oldu, büyük bir devrim.
-
0:56 - 1:00Genç Libyalı kadınlar ve erkekler en ön saftaydı
-
1:00 - 1:03rejimin düşmesi çağrısı yapıyor,
-
1:03 - 1:08özgürlük, onur, sosyal adalet sloganları atıyorlardı.
-
1:08 - 1:11Kaddafi'nin acımasız diktatörlüğüne karşı
-
1:11 - 1:15göğüs gererek bir cesaret örneği sergilediler.
-
1:15 - 1:19En batıdan, en doğuya ve güneye
-
1:19 - 1:22büyük bir dayanışma sağduyusu gösterdiler.
-
1:22 - 1:28En sonunda, altı aylık acımasız bir savaş döneminden
-
1:28 - 1:34ve yaklaşık 50,000 ölü verdikten sonra
-
1:34 - 1:39despotu devirmeyi ve ülkemizi özgürleştirmeyi başardık.
-
1:39 - 1:45(Alkışlar)
-
1:45 - 1:50Ancak, Kaddafi arkasında ağır bir yük bıraktı,
-
1:50 - 1:57bir tiranlık mirası, yozlaşma ve bölünme tohumları.
-
1:57 - 2:01Kırk yıl boyunca Kaddafi’nin despotluk rejimi,
-
2:01 - 2:10Libya toplumunun kültürüyle birlikte altyapısını ve ahlaki dokusunu tahrip etti.
-
2:10 - 2:13Yıkım ve zorlukların farkında olmama rağmen,
-
2:13 - 2:20diğer birçok kadınla birlikte, Libya sivil toplumunun yeniden inşası,
-
2:20 - 2:24demokrasiye adil ve katılımcı bir geçiş ve
-
2:24 - 2:27milli mutabakat çağrısı yapmak için istekliydim.
-
2:27 - 2:31Kaddafi’nin düşüşü esnasında ve hemen sonrasında
-
2:31 - 2:33Bingazi’de yaklaşık 200 --
-
2:33 - 2:36Trablus’ta yaklaşık 300 örgüt kuruldu.
-
2:36 - 2:4233 yıllık sürgün sonrasında, Libya’ya geri döndüm ve
-
2:42 - 2:44benzersiz bir şevkle
-
2:44 - 2:47kapasite oluşturma üzerine,
-
2:47 - 2:52liderlik becerilerinde insani gelişim üzerine seminerler düzenlemeye başladım.
-
2:52 - 2:54Harika bir grup kadınla birlikte,
-
2:54 - 2:58Barış için Libyalı Kadınlar Platformunu kurdum,
-
2:58 - 3:03toplumun farklı kesimlerinden oluşan,
-
3:03 - 3:08bir "kadınlar", "liderler", hareketi,
-
3:08 - 3:10kadınların sosyopolitik güçlenmesi,
-
3:10 - 3:15demokrasi ve barışın inşasında eşit katılım hakkımız için lobi yapmak amacıyla.
-
3:15 - 3:21Ön seçimlerde çok zor bir ortamla karşılaştım,
-
3:21 - 3:25tahakküm ve dışlamanın bencil politikalarıyla şekillenmiş,
-
3:25 - 3:34gittikçe kutuplaşan bir ortamla.
-
3:34 - 3:38Barış için Libyalı Kadınlar Platformunda, daha katılımcı bir seçim yasası
-
3:38 - 3:42için lobi oluşturmaya öncülük ettim,
-
3:42 - 3:47bu yasa, geçmişi ne olursa olsun, herkesin
-
3:47 - 3:50seçme ve seçilme hakkını kullanabilmesini
-
3:50 - 3:54ve daha da önemlisi, politik partilerde erkekle kadınların
-
3:54 - 3:59seçim listelerinde dönüşümlü olarak hem yatay hem de dikeyde yer almasını
-
3:59 - 4:02zorunlu kılmayı, karma liste oluşturmayı
-
4:02 - 4:05sağlayacaktı.
-
4:05 - 4:11Sonunda, girişimlerimiz başarıyla kabul edildi.
-
4:11 - 4:17İlk seçimlerde, son 52 yılda ilk defa kadınlar,
-
4:17 - 4:21Ulusal Meclis'in yüzde 17.5'i oranında oy aldılar.
-
4:21 - 4:28(Alkışlar)
-
4:28 - 4:34Ancak, azar azar, seçimlerin ve bir bütün olarak
-
4:34 - 4:38devrimin neşesi yok olmaya
-
4:38 - 4:40başladı--
-
4:40 - 4:44çünkü her gün yeni şiddet haberlerine uyanıyorduk.
-
4:44 - 4:46Bir gün, Sufi anıtları ve tarihi camiler
-
4:46 - 4:50saygısızlıkla kirletildiği haberine uyanıyorduk.
-
4:50 - 4:52Öteki gün, konsolos saldırıya uğruyor,
-
4:52 - 4:56Amerikan büyükelçisi cinayete kurban gidiyordu.
-
4:56 - 4:58Bir başka gün ise ordu mensuplarına
-
4:58 - 5:02suikast düzenleniyordu.
-
5:02 - 5:07Ve her geçen gün milislerin kurallarıyla
-
5:07 - 5:12tutsakların insan haklarını ihlal etmelerine
-
5:12 - 5:16ve hukukun üstünlüğünü yok saymalarına tanık olduk.
-
5:16 - 5:20Devrimci bir zihniyetle şekillenmiş toplumumuzda
-
5:20 - 5:22kutuplaşmalar başladı,
-
5:22 - 5:25en başta belirlediğimiz özgürlük, saygınlık, sosyal adalet
-
5:25 - 5:28gibi ideallerinden ve prensiplerinden
-
5:28 - 5:30uzaklaştı.
-
5:30 - 5:34Hoşgörüsüzlük, ayrımcılık ve intikam
-
5:34 - 5:39devrim sonrası ikonlar haline geldi.
-
5:39 - 5:44Ben bugün burada size sadece, başarılı karma liste ve
-
5:44 - 5:48seçim öyküleryle ilham vermek için bulunmuyorum.
-
5:48 - 5:50Bugün, bir ulus olarak nasıl yanlış seçimler yapıp
-
5:50 - 5:57yanlış kararlar verdiğimizi itiraf etmek için buradayım.
-
5:57 - 6:00Önceliklerimizi doğru seçemedik.
-
6:00 - 6:07Seçimler Libya'ya güvenlik, barış ve istikrar kazandırmadı.
-
6:07 - 6:13Karma liste ve kadın-erkek adaylar
-
6:13 - 6:16ulusal uzlaşmayı sağladı mı?
-
6:16 - 6:18Hayır. Sağlamadı.
-
6:18 - 6:20Ne oldu peki?
-
6:20 - 6:26Toplumumuz neden kutuplaşmaya ve ayrımcı, bencil politikaların, ki onları
-
6:26 - 6:34kadınlar ve erkekler birlikte yaptılar, baskısı altında kalmaya devam etti?
-
6:34 - 6:38Belki eksik olan sadece kadınlar değildi, asıl eksiklik
-
6:38 - 6:45kadınsı değerler olan şefkat, merhamet ve kabullenmeydi.
-
6:45 - 6:50Toplumumuzun --kutuplaşma ve bölünmelere neden olan
-
6:50 - 6:51seçimlerden daha çok--
-
6:51 - 6:55ulusal bir diyalog ile oybirliğine ihtiyacı var.
-
6:55 - 7:02Toplumumuzun, kadınların temsil edenlerin
-
7:02 - 7:08sayısından ziyade niteliğinin artırılmasına ihtiyacı var.
-
7:08 - 7:14Öfke temsilcileri gibi hareket edip, intikam çağrıları yapmayı bırakmamız gerekiyor.
-
7:14 - 7:20Şefkat ve merhamet temsilcileri gibi hareket etmeye başlamamız lazım.
-
7:20 - 7:24Ayrımcılık yerine kabullenme, intikam yerine merhamet,
-
7:24 - 7:28çekişme yerine destekleme gibi özellikleri
-
7:28 - 7:36onurlandıran ve uygulayan bir kadın hareketi
-
7:36 - 7:39başlatmalıyoz.
-
7:39 - 7:42Savaşın parçaladığı Libya'nın barışa ulaşmak için
-
7:42 - 7:46umutsuzca ihtiyacı olan idealler bunlar olmalı.
-
7:46 - 7:48Barışın bir simyası vardır
-
7:48 - 7:55ve bu simya, kadın ve erkek bakışaçılarının
-
7:55 - 7:59iç içe olmasını ve karşılıklı iletişimini gerektirir.
-
7:59 - 8:01İşte asıl karma bu.
-
8:01 - 8:04Ve bunu sosyopolitik olarak yapmadan önce,
-
8:04 - 8:06varoluşsal olarak yapmalıyız.
-
8:06 - 8:09Kuran'da bir ayette denildiği gibi:
-
8:09 - 8:16"Selamet" --barış-- "merhametli Allah'ın, rahimin sözüdür."
-
8:16 - 8:21Ayrıca, tüm semavi kültürlerde bilinen "rahim" sözcüğü
-
8:21 - 8:26Arapça kökenli "rahem" -- rahim-- kelimesinden gelir
-
8:26 - 8:32ve kadınların anaçlığının, kadından erkeğe,
-
8:32 - 8:34tüm kabilelerden halklara kadar
-
8:34 - 8:40tüm insanlığı kuşattığını sembolize eder.
-
8:40 - 8:49Yani, rahim nasıl bir embriyonun oluşmasını sağlayıp onu büyütürse
-
8:49 - 8:56şefkatin sonsuz matrisi de tüm varoluşu o şekilde besler.
-
8:56 - 9:02Bu yüzden bize şöyle dendi: "Merhametim herşeyi sarmalar."
-
9:02 - 9:08Bu yüzden bize şöyle dendi: "Merhametim öfkemden üstün gelir."
-
9:08 - 9:12Hepimiz merhamet lütfuyla onurlandırılalım.
-
9:12 - 9:16(Alkışlar)
-
9:16 - 9:18Teşekkür ederim.
-
9:18 - 9:24(Alkışlar)
- Title:
- Zahra' Langhi: Libya'daki devrim neden başarısız oldu? -- Eksik olan neydi?
- Speaker:
- Zahra' Langhi
- Description:
-
Libya'da Zahra Langhi, diktatör Kaddafi'yi deviren "öfke günü" hareketinin bir parçasıydı. Ancak-- sonrasında ne oldu? İlk seçimlerinde Libyalılar yenilikçi adaylarla karma seçim yaptı, bu da kadınlarla erkeklerin eşit temsil edilmesini garantiledi. Ancak, kazanan ayrımcılık ve baskıcılık ile tıkalı olan politika oldu. Langhi, Libya'nın şu anda çekişme yerine desteklemeye; öfke yerine merhamete ihtiyacı olduğunu söylüyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 09:48
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for Why Libya's revolution didn't work -- and what might | ||
banu yobas accepted Turkish subtitles for Why Libya's revolution didn't work -- and what might | ||
banu yobas edited Turkish subtitles for Why Libya's revolution didn't work -- and what might | ||
banu yobas edited Turkish subtitles for Why Libya's revolution didn't work -- and what might | ||
Diba Szamosi edited Turkish subtitles for Why Libya's revolution didn't work -- and what might | ||
Hakan Özgür edited Turkish subtitles for Why Libya's revolution didn't work -- and what might | ||
Hakan Özgür edited Turkish subtitles for Why Libya's revolution didn't work -- and what might | ||
Hakan Özgür added a translation |