ကျောက်ကပ် ကျောက်တည်မှုရဲ့ အကြောင်းရင်းများ - Arash Shadman
-
0:08 - 0:13ကျောက်ကပ်ထဲ တွေ့ခဲ့ရတဲ့ စံချိန်တင်
ကျောက်ဟာ တစ်ကီလိုဂရမ်ကျော် လေးခဲ့ပါတယ် -
0:13 - 0:17၎င်းရဲ့အချင်းဟာ ၁၇ စင်တီမီတာ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
-
0:17 - 0:21အုန်းသီးအရွယ်ရှိတဲ့ အဲဒီလို ကျောက်ကို
လူနာဟာ မျိုချခဲ့တာ မဟုတ်ပါ။ -
0:21 - 0:23ကျောက်ကပ် ကျောက်တွေဟာ
ခန္ဓာကိုယ် အတွင်းမှာ ပေါ်လာတတ်ပါတယ်၊ -
0:23 - 0:29၎င်းတို့ကို ထုတ်ယူရေးကိစ္စဟာ
သိပ်ကို နာကျင်တတ်ပါတယ်။ -
0:29 - 0:33ကျောက်ကပ် ကျောက်ဆိုတာက ကျောက်ကပ်၊
ဆီးလမ်းကြောင်း၊ ဆီးအိမ်၊ -
0:33 - 0:34ဆီးထွက်ရာ၊
-
0:34 - 0:35စတဲ့နေရာတွေမှာ
-
0:35 - 0:37ပေါ်လာပြီး တည်နေနိုင်ပါတယ်။
-
0:37 - 0:40ဆီးထဲမှာ ကယ်လစီယမ်၊ ဆိုဒီယမ်၊ ပိုတက်ဆီယံ
-
0:40 - 0:40oxalate၊
-
0:40 - 0:41ပိုတက်စီယမ်,
-
0:41 - 0:42oxalate,
-
0:42 - 0:43uric acid နဲ့
-
0:43 - 0:45ဖော့စဖိတ် စတဲ့ ဒြပ်ပေါင်းတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
-
0:45 - 0:48အဲဒီလို အမှုန်တွေရဲ့ ပါဝင်မှုနှုန်းက
သိပ်မြင့်မလားမယ်၊ -
0:48 - 0:52ဒါမှမဟုတ် ဆီးထဲ အက်စစ်ဓာတ် ပြင်းလာမယယ်
ဒါမှမဟုတ် အခြေခံသဘောကို ဆောင်လာပါက၊ -
0:52 - 0:57အဲဒီအမှုန်တွေဟာ ပေါင်းစည်းလျက်
ဓာတ်ဆားပွင့် ဖြစ်လာနိုင်ကြပါတယ်။ -
0:57 - 0:58အဲဒီပြဿနာကို မကုစားဖြစ်လျှင်၊
-
0:58 - 1:04အဲဒီဓာတ်ဆားပွင့်တွေဟာ ရက်သတ္တပါတ်များ၊
လများ ဒါမှမဟုတ် နှစ်တွေ အကြာတွင်၊ -
1:04 - 1:08ရှာတွေ့လို့ရနိုင်တဲ့
ကျောက်တုံး ဖြစ်လာပါတယ်။ -
1:08 - 1:12Calcium oxalate ဟာ အဲဒီလိုနည်းဖြင့်
အများဆုံး ပေါ်လာတတ်တဲ့ ကျောက်မျိုးပါ။ -
1:12 - 1:17ကျောက်ကပ် ကျောက်တွေ အားလုံးအနက်
၈၀% က အဲဒါမျိုးတွေပါ။ -
1:17 - 1:22ပိုတွေ့ခဲတဲ့ ဒီ့ပြင်ကျောက်ကပ် ကျောက်တွေက
ကယ်လစီယမ်ဖော့စဖိတ်၊ ယူရစ်အက်စစ် ကျောက်ပါ။ -
1:22 - 1:24နည်းနည်း ပုံစံမတူတဲ့
ကျောက်တစ်မျိုးကျတော့ -
1:24 - 1:28မဂ္ဂနီဆီယမ် အမိုနီယံ ဖော့စဖိတ် ဒါမှမဟုတ်
struvite ဒြပ်ပေါင်းစုမှ ပေါ်လာတတ်ပြီး -
1:28 - 1:31ဘက်တီးရီးယား ရောဂါပိုးကူးစက်မှုကြောင့်
ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ -
1:31 - 1:35ရှားရှားပါးပါး ကျောက်တစ်ချို့ဆိုရင်
မျိုးရိုးဗီဇ ပြဿနာတွေကြောင့် နဲ့ အချို့သော -
1:35 - 1:38သောက်ဆေးတွေကြောင့် ပေါ်လာနိုင်ကြပါတယ်။
-
1:38 - 1:44ကျောက်ကပ် ကျောက် မရွေ့မချင်း
ရှာမတွေ့တတ်ပါဘူး။ -
1:44 - 1:47ကျောက် တစ်ခုက ကျောက်ကပ်နဲ့
ဆီးလမ်းကြောင်းကို ဖြတ်သွားတဲ့ အခါမှာ၊ -
1:47 - 1:52၎င်းရဲ့ ချွန်ထက်တဲ့ အနားတွေက
ဆီးလမ်းကြောင်းရဲ့ နံရံတွေကို ခြစ်တတ်ပါတယ်။ -
1:52 - 1:57အဲဒီ တစ်သျှူးတွေထဲက အာရုံကြောတွေက
အရမ်းကို နာကျင်နေတဲ့ အချက်ပြမှုတွေကို -
1:57 - 2:00အာရုံကြောစနစ်ထံသို့ စေလွှတ်ကြပါတယ်။
-
2:00 - 2:04ပြီးတော့ အဲဒီလို ခြစ်ရာတွေကြောင့်
ဆီးထဲမှာ သွေးတွေပါလာနိုင်ပါတယ်။ -
2:04 - 2:07အဲဒီတချိန်တည်းမှာ မအီမသာဖြစ်မှု
လက္ခဏာတွေ၊ ပျို့အန်ချင်တဲ့ လက္ခဏာတွေ -
2:07 - 2:08တွေ့နိုင်ပါတယ်။
-
2:08 - 2:11ပြီးတော့ ဆီးသွားရင်
စပ်ဖျဉ်းဖျဉ်း နာကျင်တာ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ -
2:11 - 2:15အဲဒီလို ကျောက်ဟာ ကြီးလွန်းလို
ဆီးလမ်းကြောင်းကို ပိတ်ဆို့မိလိုက်ပါက၊ -
2:15 - 2:17ကူးစက်ရောဂါ ဒါမှမဟုတ် နောက်ပြန်
စီးဆင်းမှုကို ဖြစ်စေနိုင်ပြီး -
2:17 - 2:21ကျောက်ကပ်များ ကိုယ်၌ကို
ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။ -
2:21 - 2:24ဒါပေမဲ့ ကျောက်ကပ် ကျောက်အများစုက
ပြဿနာကို မဖန်တီးကြသလို -
2:24 - 2:27စွက်ဖက် ကုသပေးရန် မလိုတတ်ပါ။
-
2:27 - 2:30အချင်း ငါးမီလီမီတာထက် သေးတဲ့
ထုထယ်မျိုးဆိုရင် -
2:30 - 2:34သူတို့ဘာသာသူတို့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲက
နေပြီး ထွက်သွားကြမှာပါ။ -
2:34 - 2:37အဲဒီလို ထွက်သွားမှု မြန်ဆန်လာစေရန်
ဆရာဝန်က ရေကို တအားသောက်ပေးရန် -
2:37 - 2:40အကြံပေးတတ်ပြီး နာကျင်မှု
-
2:40 - 2:43သက်သာစေရန် ဆေးတချို့ကို
သောက်ခိုင်းနိုင်ပါတယ်။ -
2:43 - 2:47ကျောက်က နည်းနည်းလေး ပိုကြီးရင်၊
alpha blocker ကဲ့သို့ ဆေးတွေက -
2:47 - 2:50ဆီးလမ်းကြောင်း တလျှောက် ကြွက်သားတွေကို
ပြေလျော့လာစေခြင်းဖြင့် -
2:50 - 2:54၎င်းတို့ကို လွယ်ကူစွာ ထွက်သွားအောက်
ထောက်ကူပေးနိုင်ကြပါတယ်။ -
2:54 - 2:56potassium citrate ဆိုတဲ့ နောက်ဆေး
တစ်မျိုးကျတော့ -
2:56 - 3:03ဆီးရဲ့ အက်စစ်ဓာတ်ကို လျှော့ချပေးခြင်းဖြင့်
ကျောက်တွေ ကျေပျက်သွားစေနိုင်ပါတယ်။ -
3:03 - 3:06တစ်ဆယ်မီလီမီတာအထိ ရှိကြတဲ့ အလတ်စား
ကျောက်များကိစ္စမျိုးမှာ၊ -
3:06 - 3:11တစ်ခုလုပ်နိုင်တာက အသံလှိုင်းများဖြင့်
ချေဖျက်ပစ်မှု ဖြစ်ပါတယ်။ -
3:11 - 3:16ကျောက်ဆီကို တိုက်ရိုက် ဦးတည်ပေးထားတဲ့
အသံလွန်စွမ်းအင်တွေရဲ့ -
3:16 - 3:22Extracorporeal shock wave lithotripsy
ကို သုံးရနိုင်ပါတယ်။ -
3:22 - 3:25အဲဒါက ကျောက်ကိုယ်၌ထဲမှာကို
တုန်ခါမှုကို ဖန်တီးပေးလျက် -
3:25 - 3:29ပူဖောင်းလေးတွေဖြင့် ထိုးဆွပေးပါတယ်။
-
3:29 - 3:33အဲဒီလို စွမ်းအားတွေကို ပေါင်းစပ်လိုက်မှုက
ကျောက်ကို သေးအောင် ကျိတ်ခွဲပစ်ပါတယ်။ -
3:33 - 3:37၎င်းတို့ဟာ ခန္ဓာကိုယ်ထဲကနေပြီး
ပိုလွယ်ကူစွာ ထွက်သွားနိုင်ကြမှာပါ။ -
3:37 - 3:40ဒါပေမဲ့ ကျောက်က သိပ်ကိုကြီးနေရင်
အသံနည်းဖြင့် ကျိတ်ခွဲနည်းဟာ -
3:40 - 3:43အလုပ်ကောင်းကောင်း မဖြစ်နိုင်ပါ။
-
3:43 - 3:47အဲဒါကြောင့် တခါတရံတွင်
ဆေးကုသမှုများဖြင့် ကူးပေးရန် လိုပါမယ်။ -
3:47 - 3:53စတင့်ခေါ် အမာစားပြွန်လေးကို ဆီးလမ်း
ကြောင်းမှာ ထည့်ပေးပြီး ချဲ့ပေးနိုင်ပါတယ်။ -
3:53 - 3:58ကျောက်ကို ခွဲစိတ်ပစ်ရန် optical အမျှင်နဲ့
လေဆာစေ့ဆော်ချက်ကို ပို့လွှတ်နိုင်ပါတယ်။ -
3:58 - 4:01ကျောက်တွေကို ခွဲစိတ်နည်းဖြင့်လည်း
ထုတ်ယူပေးလို့ ရနိုင်ပါသေးတယ်။ -
4:01 - 4:04လူနာရဲ့ နောက်ကျော ဒါမှဟမုတ် ပေါင်ခြံထဲမှ
ခွဲစိတ်ရနိုင်ပါတယ်။ -
4:04 - 4:08အဲဒီလို ကျောက်ကပ် ကျောက်တွေ ဖြစ်မလာ
အောင် ရှောင်ရှားလို့ကို မရနိုင်ဘူးလား။ -
4:08 - 4:10အဲဒီလို ဖြစ်ဖို့ အလားအလာရှိပုံရသူကို
-
4:10 - 4:13ဆရာဝန်တွေက ရေကို များများ
သောက်ပေးဖို့ အကြံပြုပါလိမ့်မယ်၊ -
4:13 - 4:16နာကျင်ဖွယ်ရာ ကျောက်တွေကို
ဖန်တီးပေးကြတဲ့ calcium oxalate နဲ့ -
4:16 - 4:21အခြားဒြပ်ပေါင်းတွေထဲ ရေကို
ထည့်ရောပေးကြပါလိမ့်မယ်။ -
4:21 - 4:22အာလူးကြော်၊
-
4:22 - 4:23ဟင်းနုနွယ်ရွက်၊
-
4:23 - 4:24ရူဗတ်၊
-
4:24 - 4:26နဲ့ သကြားမုန်လာ လိုအရာများထဲမှာ
oxalate များတတ်လို့၊ -
4:26 - 4:30ဆရာဝန်တွေက စားသုံးမှု
ကန့်သတ်ရန် အကြံပေးပါလိမ့်မယ်။ -
4:30 - 4:32ခုနက ကျောက်တွေထဲမှာ ကယ်လစီယမ်ကို
မကြာခဏ တွေ့ရတတ်ပေမဲ့၊ -
4:32 - 4:36အစားအစာနဲ့ ယမကာများထဲက
ကယ်လစီယမ်ကျတော့ လက်တွေ့တွင် -
4:36 - 4:39အစားလမ်းကြောင်း တလျှောက်မှာ
oxalate အနေနဲ့ -
4:39 - 4:43ကျောက်ကပ်ဆီကို မရောက်မီတွင်
စုပ်ယူပစ်ခြင်းဖြင့် ကူပေးနိုင်ပါတယ်။ -
4:43 - 4:46ခင်ဗျားဆီမှာ ကျောက်ကပ် ကျောက် တွေ့ရလျှင်
ခင်ဗျားဟာ တစ်ယောက်တည်း မဟုတ်ပါဘူး။ -
4:46 - 4:49ကျောက်တည်မှုနှုန်းဟာ မြင့်တက်လာနေကြောင်း
ဒေတာက ထောက်ပြနေပေမဲ့၊ -
4:49 - 4:54ကမ္ဘာ့စံချိန်ကိုတော့ အနီးဆုံး အနာဂတ်တွင်
ရိုက်ချိုးဖြစ်မယ်လို့ မထင်ရပါဘူး။
- Title:
- ကျောက်ကပ် ကျောက်တည်မှုရဲ့ အကြောင်းရင်းများ - Arash Shadman
- Description:
-
more » « less
သင်ခန်းစာ အပြည့်အစုံကို ကြည့်ရန် - http://ed.ted.com/lessons/what-causes-kidney-stones-arash-shadman
ကျောက်ကပ်ထဲ တွေ့ခဲ့ရတဲ့ စံချိန်တင် ကျောက်ဟာ တစ်ကီလိုဂရမ်ကျော် လေးခဲ့ပြီး အချင်း ၁၇ စင်တီမီတာ ကျော်ခဲ့ပါတယ်။ အုန်းသီးအရွယ်ရှိတဲ့ အဲဒီလို ကျောက်ကို လူနာဟာ မျိုချခဲ့တာ မဟုတ်ပါ၊ ကျောက်ကပ် ကျောက်ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ် အတွင်းမှာ ပေါ်လာတတ်တာပါ။ ဒီတော့ ၎င်းတို့ အဲဒီလို ကြီးလာကြတာ ဘာကြောင့်လဲ၊ ပြီးတော့ ၎င်းတို့ ထွက်တဲ့ အခါမှာ အရမ်းကို နာကျင်တာက ဘာကြောင့်လဲ။ Arash Shadman အဲဒီ ကျောက်ကပ် ကျောက်တွေ အကြောင်းကို သိပ္ပံနည်းကျကျနဲ့ ရှင်းပြပေးထားပါတယ်။
Arash Shadman ရဲ့ သင်ခန်းစာကို TED-Ed အဖွဲ့က လှုပ်ရှားပုံများဖြင့် တက်ဆင်ပေးထားပါတယ်။
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:15
|
sann tint approved Burmese subtitles for What causes kidney stones? - Arash Shadman | |
|
Myo Aung accepted Burmese subtitles for What causes kidney stones? - Arash Shadman | |
|
|
Myo Aung edited Burmese subtitles for What causes kidney stones? - Arash Shadman | |
|
Sanda Aung edited Burmese subtitles for What causes kidney stones? - Arash Shadman | |
|
|
Sanda Aung edited Burmese subtitles for What causes kidney stones? - Arash Shadman |