Een forensisch antropoloog die voor afsluiting zorgt bij de "vermisten"
-
0:01 - 0:04Guatemala is herstellende van een
36-jarig gewapend conflict. -
0:04 - 0:07Een conflict dat tijdens de
Koude Oorlog plaatsvond. -
0:07 - 0:11Het was eigenlijk slechts een
kleinschalige linkse opstand -
0:11 - 0:14met een vernietigende
reactie van de overheid. -
0:14 - 0:17Als gevolg zijn er 200.000
burgerslachtoffers gevallen, -
0:17 - 0:20160.000 daarvan zijn
vermoord in de gemeenschap: -
0:20 - 0:24kleine kinderen, mannen,
vrouwen en zelfs ouderen. -
0:24 - 0:28En dan zijn er nog 40.000
anderen: de vermisten, -
0:28 - 0:30degenen waarnaar we nu nog steeds zoeken.
-
0:30 - 0:33We noemen ze de Desaparecidos.
-
0:33 - 0:3683% van de slachtoffers zijn Maya's,
-
0:36 - 0:40die afstammen van de oorspronkelijke
bewoners van Centraal-Amerika -
0:41 - 0:44en slechts ongeveer 17% zijn
van Europese afkomst. -
0:44 - 0:46Maar het belangrijkste is dat
-
0:46 - 0:52juist de mensen die ons moeten
verdedigen, de politie, het leger, -
0:52 - 0:55degenen zijn die de meerderheid
van de misdaden plegen. -
0:56 - 0:59De families willen informatie.
-
0:59 - 1:01Ze willen weten wat er gebeurd is.
-
1:01 - 1:03Ze willen de lichamen van hun geliefden.
-
1:03 - 1:06Maar boven alles willen ze
-
1:06 - 1:10dat iedereen weet dat hun geliefden
niets verkeerds gedaan hebben. -
1:12 - 1:17In mijn geval kreeg mijn vader
doodsbedreigingen in 1980. -
1:17 - 1:19Dus we vertrokken.
-
1:19 - 1:20Weg uit Guatemala, hier naartoe.
-
1:20 - 1:22Ik groeide op in New York,
-
1:22 - 1:25ik groeide op in Brooklyn en ging naar
de middelbare school in New Utrecht -
1:25 - 1:27en studeerde af aan Brooklyn College.
-
1:27 - 1:29Het enige was eigenlijk
-
1:29 - 1:33dat ik echt niet wist wat er in
Guatemala aan de hand was. -
1:33 - 1:35Ik wilde het niet weten;
het was te pijnlijk. -
1:35 - 1:40Pas in 1995 besloot ik om
er wat aan te gaan doen. -
1:40 - 1:41Dus ik ging terug.
-
1:41 - 1:44Terug naar Guatemala, om op
zoek te gaan naar de lichamen, -
1:44 - 1:49te begrijpen wat er gebeurd was en ook
een gedeelte van mezelf terug te vinden. -
1:50 - 1:53Onze aanpak is om
de mensen informatie te geven. -
1:53 - 1:56We praten met familieleden
en laten hen beslissen. -
1:56 - 2:00We laten ze kiezen of ze ons
de verhalen willen vertellen, -
2:00 - 2:01te zeggen wat ze gezien hebben,
-
2:01 - 2:04te vertellen over hun geliefden.
-
2:04 - 2:05En nog belangrijker,
-
2:05 - 2:09we laten ze kiezen om
iets van zichzelf met ons te delen. -
2:09 - 2:11Een gedeelte, een
kerndeel van wie ze zijn. -
2:11 - 2:14En dat DNA gaan we
gebruiken om te vergelijken -
2:14 - 2:16met DNA dat we vinden bij de skeletten.
-
2:16 - 2:19Terwijl we dat doen, zoeken
we ook nog naar lichamen. -
2:19 - 2:21Dit zijn onderhand allemaal geraamtes.
-
2:21 - 2:24De meeste misdaden zijn
32 geleden gepleegd. -
2:24 - 2:26Als we het graf vinden
-
2:26 - 2:30verwijderen we het puin, maken het lichaam
schoon, documenteren het en graven het op. -
2:30 - 2:33We halen het skelet
letterlijk uit de grond. -
2:33 - 2:37Als we de lichamen hebben, nemen we ze mee
terug naar ons laboratorium in de stad -
2:37 - 2:40en beginnen aan een proces om
twee dingen te kunnen begrijpen. -
2:40 - 2:43Een is hoe mensen gestorven zijn.
-
2:43 - 2:46Hier zie je een schotwond aan
de achterkant van het hoofd -
2:46 - 2:48of een wond van een kapmes bijvoorbeeld.
-
2:48 - 2:52Het ander is dat we
willen weten wie ze zijn. -
2:52 - 2:55Of het een baby is,
-
2:55 - 2:57of een volwassene.
-
2:57 - 2:59Of het een man is of een vrouw.
-
2:59 - 3:01Maar als die analyse voltooid is,
-
3:01 - 3:03nemen we een klein stukje van het bot
-
3:03 - 3:06en extraheren we er DNA uit.
-
3:06 - 3:07We nemen dat DNA
-
3:07 - 3:12en vergelijken het met het DNA van de families.
-
3:12 - 3:16De beste manier om dit uit te leggen,
is aan de hand van 2 voorbeelden. -
3:16 - 3:18Ten eerste het geval van
het militaire dagboek. -
3:18 - 3:23Dit document is in 1999
ergens vandaan gesmokkeld. -
3:23 - 3:28Wat je hierin ziet, is dat
de staat individuen volgt, -
3:28 - 3:32mensen die net zoals jij
hun land wilden veranderen -
3:32 - 3:34waar ze van alles over opschreven.
-
3:34 - 3:39Een van de dingen die ze opschreven,
was wanneer ze vermoord werden. -
3:39 - 3:42In die gele rechthoek zie je een code,
-
3:42 - 3:44een geheime code: 300.
-
3:44 - 3:46En daar zie je een datum.
-
3:46 - 3:49De 300 betekent "geëxecuteerd" en de
datum laat zien wanneer dat gebeurde. -
3:49 - 3:53Daar kom ik zo nog op terug.
-
3:53 - 3:57In 2003 hebben we een opgraving gedaan
-
3:57 - 4:02waar we op een legerbasis 220 lichamen
uit 53 graven hebben gehaald. -
4:03 - 4:07Graf nummer 9 kwam overeen met
de familie van Sergio Saul Linares. -
4:07 - 4:09Sergio was docent op de universiteit.
-
4:09 - 4:12Hij had een diploma van
Iowa State University -
4:12 - 4:14en was terug in Guatemala
om verandering te brengen. -
4:14 - 4:18Hij werd gevangen genomen op 23 februari 1984.
-
4:18 - 4:22Hier zie je dat hij vermoord is
op 29 maart 1984, -
4:22 - 4:24wat ongelooflijk was.
-
4:24 - 4:27We hadden het lichaam,
de famIlie-informatie en hun DNA -
4:27 - 4:30en nu ook nog de documenten om
precies te weten wat er gebeurd was. -
4:30 - 4:33Maar nog belangrijker is
dat we twee weken later -
4:33 - 4:36nog een connectie vonden, nog een match
-
4:36 - 4:41vanuit hetzelfde graf,
met Amancio Villatoro. -
4:41 - 4:43De DNA uit dat lichaam kwam
ook overeen met die familie. -
4:43 - 4:47Toen kwamen we erachter dat
hij ook in het dagboek stond. -
4:47 - 4:52Maar het was verbazingwekkend om te zien
dat hij op dezelfde datum vermoord was. -
4:52 - 4:56Daardoor werden we aan het denken gezet.
Hoeveel lichamen lagen er in het graf? -
4:56 - 4:57Zes.
-
4:57 - 5:01Toen dachten we: hoeveel mensen
-
5:01 - 5:05zijn er op 29 maart 1984 geëxecuteerd?
-
5:05 - 5:09Inderdaad, ook zes.
-
5:09 - 5:15Dus nu hebben we Juan de Dios,
Hugo, Moises en Zoilo. -
5:15 - 5:19Allemaal op dezelfde datum vermoord,
maar gevangen genomen op andere locaties -
5:19 - 5:20en op verschillende momenten.
-
5:20 - 5:21Allemaal in dat graf.
-
5:21 - 5:25Het enige dat we nog nodigen hadden,
was DNA van die vier families. -
5:25 - 5:28Dus we gingen op zoek en we vonden ze.
-
5:28 - 5:32We identificeerden die zes lichamen
en brachten ze terug bij hun families. -
5:32 - 5:35Het andere voorbeeld
waarover ik wil vertellen, -
5:35 - 5:39gaat over een legerbasis genaamd CREOMPAZ.
-
5:39 - 5:43Het betekent eigenlijk "geloven in vrede"
maar het acroniem staat werkelijk voor -
5:43 - 5:47Regionaal Commando Centrum
voor Vredeshandhavende Operaties. -
5:47 - 5:51Hier traint het leger van Guatemala
vredeshandhavers uit andere landen, -
5:51 - 5:54degenen die werken voor
de Verenigde Naties -
5:54 - 5:57en naar landen als Haïti
en Congo toegaan. -
5:57 - 6:01We hebben een getuige die stelt
dat er zich binnen deze legerbasis -
6:01 - 6:03lichamen en graven bevonden.
-
6:03 - 6:07We gingen daar naar binnen met
een huiszoekingsbevel en twee uur later -
6:07 - 6:12vonden we de eerste van 84 graven,
met een totaal aan 533 lichamen. -
6:12 - 6:15Als je daar nou even over nadenkt,
-
6:15 - 6:18vredesbewaarders die bovenop
lichamen getraind worden. -
6:18 - 6:20Dat is erg ironisch.
-
6:22 - 6:27Maar de lichamen -- gezicht naar beneden,
de meeste, handen achter hun rug gebonden, -
6:27 - 6:29geblinddoekt, allerlei soorten letsel --
-
6:29 - 6:33deze mensen waren weerloos
toen ze geëxecuteerd werden. -
6:33 - 6:37Mensen waar 533 families
op zoek naar zijn. -
6:37 - 6:39We gaan onze aandacht op graf 15 vestigen.
-
6:39 - 6:43Wat ons opviel aan graf 15 is dat het
vol lag met vrouwen en kinderen, -
6:43 - 6:45het waren er 63.
-
6:45 - 6:48Toen dachten we meteen:
-
6:48 - 6:51mijn hemel, waar was er zo'n geval?
-
6:51 - 6:53Toen ik in 1995 naar Guatemala kwam
-
6:53 - 6:58hoorde ik over een bloedbad dat op
14 mei 1982 had plaatsgevonden, -
6:58 - 7:01waarbij het leger binnenviel,
de mannen vermoordde -
7:01 - 7:05en de vrouwen en kinderen naar een
geheime locatie bracht met een helikopter. -
7:06 - 7:07Nou, raad eens?
-
7:07 - 7:11De kledingstukken uit dit graf kwamen
overeen met kleding uit de regio -
7:11 - 7:13waar deze mensen vandaan kwamen,
-
7:13 - 7:15waar deze vrouwen en
kinderen vandaan gehaald zijn. -
7:15 - 7:18Dus we hebben DNA-
onderzoek gedaan. Raad eens? -
7:19 - 7:21We herkenden Martina Rojas
en Manuel Chen. -
7:21 - 7:24Beiden verdwenen tijdens deze zaak
en dat konden we nu bewijzen. -
7:24 - 7:27We hebben fysiek bewijs om
aan te tonen dat dit gebeurd is -
7:27 - 7:30en dat deze mensen meegenomen
zijn naar deze legerbasis. -
7:30 - 7:33Toen Manuel Chen drie jaar oud was,
-
7:33 - 7:38ging zijn moeder naar de rivier om kleren
te wassen en liet hem achter bij de buren. -
7:38 - 7:40Op dat moment kwam het leger
-
7:40 - 7:43en werd hij meegenomen in een helikopter
om nooit meer gezien worden -
7:43 - 7:45totdat we hem in graf 15 vonden.
-
7:45 - 7:51Dus tegenwoordig, met archeologie,
antropologie en erfelijkheidsleer, -
7:51 - 7:54geven we een stem aan degenen
die niet kunnen praten. -
7:54 - 7:56Maar we doen meer dan dat.
-
7:56 - 7:58We leveren eigenlijk
bewijs voor rechtszaken, -
7:58 - 8:01zoals het genocideproces dat vorig
jaar in Guatemala plaatsvond, -
8:01 - 8:06waar Generaal Rios Montt schuldig werd
bevonden en 80 jaar gevangenisstraf kreeg. -
8:06 - 8:10Dus ik kwam jullie hier vandaag
vertellen dat dit overal gebeurt -- -
8:10 - 8:13recht voor onze neus in Mexico --
-
8:13 - 8:14en we kunnen dit niet meer toestaan.
-
8:14 - 8:17We moeten nu samenkomen en beslissen
-
8:17 - 8:20dat we geen vermisten meer toestaan.
-
8:20 - 8:21Geen vermisten meer...
-
8:21 - 8:23Oké? Geen vermisten meer.
-
8:23 - 8:25Dankjewel.
-
8:25 - 8:28(Applaus)
- Title:
- Een forensisch antropoloog die voor afsluiting zorgt bij de "vermisten"
- Speaker:
- Fredy Peccerelli
- Description:
-
Tijdens Guatemala's 36-jarige conflict zijn 200.000 burgers vermoord -- en meer dan 40.000 zijn nooit geïdentificeerd. Baanbrekend forensisch antropoloog Fredy Peccerelli en zijn team maken gebruik van DNA, archeologie en vertelkunst om de lichamen van geliefden terug te vinden. Het is een ontnuchterende taak, maar het kan zorgen voor gemoedsrust -- en soms voor gerechtigheid.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 08:40
Els De Keyser approved Dutch subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Els De Keyser edited Dutch subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Els De Keyser accepted Dutch subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Huub Ramakers edited Dutch subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Huub Ramakers edited Dutch subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" | ||
Huub Ramakers edited Dutch subtitles for A forensic anthropologist who brings closure for the "disappeared" |