Return to Video

Neden gaz çıkartırız? - Purna Kashyap

  • 0:09 - 0:14
    Flatulans, veya gaz çıkarmak,
    oldukça normal günlük bir olaydır.
  • 0:14 - 0:17
    Siz de dahil olmak üzere birçok insan,
  • 0:17 - 0:22
    bir günde 500-1500 mililitre
    arası gaz üretir
  • 0:22 - 0:25
    ve on ile yirmi kez gaz çıkartabilir.
  • 0:25 - 0:28
    Peki, bu bedensel gaz nereden geliyor?
  • 0:28 - 0:34
    Küçük bir kısmı uykumuzda veya başka
    zamanlarda hava yutmamızdan gelebilir
  • 0:34 - 0:38
    ama büyük kısmı bağırsaklarımızda
    bizim sindiremediğimiz yiyecekleri
  • 0:38 - 0:42
    sindirirken bakteriler
    tarafından üretilir.
  • 0:42 - 0:45
    Bağırsaklarımız, bizimle
    simbiyotik bir ilişki içinde yaşayan
  • 0:45 - 0:47
    trilyonlarca bakteriye ev sahipliği yapar.
  • 0:47 - 0:51
    Biz onlara yaşayacakları güvenli bir ev
    ve yemeleri için yiyecek sağlarız.
  • 0:51 - 0:54
    Karşılığında, onlar da bizim
    yiyeceklerimizden enerji elde etmemize,
  • 0:54 - 0:57
    B ve K vitaminleri üretmemize,
  • 0:57 - 1:00
    bağışıklık sistemimizi
    güçlendirmemize yardım ederler
  • 1:00 - 1:03
    ve gastrointestinal bariyer
    fonksiyonu, hareketliliği
  • 1:03 - 1:07
    ve çeşitli organ sistemlerinin
    gelişmesinde önemli bir rol oynarlar.
  • 1:07 - 1:11
    Açıkça görünüyor ki bu bakterileri
    mutlu etmek bizim yararımıza.
  • 1:11 - 1:15
    Bağırsak bakterileri beslenmelerini
    temel olarak kalın bağırsaklara gelen
  • 1:15 - 1:20
    karbonhidratlar ve proteinler gibi
    sindirilmemiş yiyeceklerden sağlarlar.
  • 1:20 - 1:22
    Kısa zincirli yağ asitleri
  • 1:22 - 1:26
    ve elbette gaz gibi çok çeşitte
    bileşikler üretmek için
  • 1:26 - 1:29
    bu sindirilmemiş gıdaları
    fermente ederler.
  • 1:29 - 1:33
    Hidrojen ve karbondioksit,
    bakteri fermantasyonunun
  • 1:33 - 1:36
    en yaygın gazlı ürünleridir
    ve kokusuzlardır.
  • 1:36 - 1:38
    Bazı insanlar bağırsaklarında bulunan
  • 1:38 - 1:41
    bir takım mikroplar nedeniyle
    metan da üretirler.
  • 1:41 - 1:44
    Ama aslında metan da kokusuzdur.
  • 1:44 - 1:46
    Peki o zaman bu kadar kötü kokan ne?
  • 1:46 - 1:48
    Kötü koku, genellikle hidrojen sülfit
  • 1:48 - 1:52
    ve metantiyol, diğer bir adıyla
    metil merkaptan gibi
  • 1:52 - 1:55
    uçucu kükürt bileşiklerinden kaynaklanır.
  • 1:55 - 1:59
    Ancak bu gazlar, hacmin
    %1'inden azını oluştururlar
  • 1:59 - 2:03
    ve çoğunlukla kükürt içeren aminoasitlerin
    sindirilmesi ile görülürler,
  • 2:03 - 2:08
    bu da yüksek proteinli beslenenlerin
    gazının kötü kokusunu açıklayabilir.
  • 2:08 - 2:12
    Artan gaz, genellikle yüksek miktarda
  • 2:12 - 2:17
    fasulye, mercimek, süt ürünleri,
    soğan, sarımsak, pırasa, turp,
  • 2:17 - 2:23
    patates, yulaf, buğday, karnabahar,
    brokoli, lahana ve brüksel lahanası gibi
  • 2:23 - 2:29
    sindirilemeyen karbonhidrat içeren
    yiyecekler yedikten sonra fark edilir.
  • 2:29 - 2:32
    İnsanlarda bunları sindirebilen
    enzimler olmadığından
  • 2:32 - 2:36
    kompleks karbonhidratları
    fermente edebilen bakteriler işi devralır
  • 2:36 - 2:39
    ve bu genellikle normalden fazla
    gaz salınımına sebep olur.
  • 2:39 - 2:42
    Ancak kendinizi rahatsız
    veya şişkin hissediyorsanız
  • 2:42 - 2:44
    bu durum gazın gastrointestinal
  • 2:44 - 2:47
    yolda hareketinin bozulmuş
    olduğunu gösterebilir.
  • 2:47 - 2:49
    Gaz ve şişkinlik için
    bazı yiyecekleri suçlamamak
  • 2:49 - 2:52
    ve onlardan kaçınmamak önemlidir.
  • 2:52 - 2:56
    Kompleks karbonhidratları sindiren
    bu bakterileri aç bırakmak istemezsiniz,
  • 2:56 - 3:00
    yoksa bağırsaklarınızın mukus astarındaki
    şekerleri yemeye başlayacaklardır.
  • 3:00 - 3:02
    Kişisel gazınız ne yediğinize
  • 3:02 - 3:06
    ve bağırsaklarınızdaki bakteri türlerine
    bağlı olarak değişecektir.
  • 3:06 - 3:10
    Örneğin, aynı şekerden
    klostridyum bakterisi
  • 3:10 - 3:13
    karbondioksit, bütirat
    ve hidrojen üretirken
  • 3:13 - 3:19
    propionibakterium karbondioksit,
    propiyonat ve asetat üretir.
  • 3:19 - 3:23
    Aynı zamanda, metanojenler
    metan üretmek için
  • 3:23 - 3:26
    diğer bakteriler tarafından üretilen
    hidrojen ve karbondioksiti kullanabilir,
  • 3:26 - 3:31
    bu da hidrojen ve karbondioksit
    kullanarak toplam gaz hacmini azaltabilir.
  • 3:31 - 3:33
    Bağırsak bakterileri arasında,
  • 3:33 - 3:36
    sindirilmeyen yiyecekleri
    doğrudan tüketerek
  • 3:36 - 3:38
    veya diğer bakterilerin
    ürettiklerini kullanarak
  • 3:38 - 3:42
    gelişmelerini sağlayan
    karmaşık bir ağ vardır.
  • 3:42 - 3:46
    Bu etkileşim, üretilen gazın miktarını
    ve türünü büyük ölçüde belirler
  • 3:46 - 3:48
    dolayısıyla gaz üretimi,
  • 3:48 - 3:50
    bağırsak bakterilerinizin
    iş başında olduğunun bir işaretidir.
  • 3:50 - 3:56
    Ancak bazı durumlarda insanlar
    normalden fazla bir şişkinlik yaşayabilir.
  • 3:56 - 3:59
    Yaygın bir örnek laktoz intoleransıdır.
  • 3:59 - 4:03
    Çoğu insan, süt ve süt türevlerinde
    bulunan bir şeker olan laktozu
  • 4:03 - 4:06
    parçalamak için gereken enzime sahiptir.
  • 4:06 - 4:08
    Ama bazı insanlarda,
    bu enzim ya hiç yoktur
  • 4:08 - 4:13
    ya da gastrointestinal enfeksiyondan sonra
    olduğu gibi daha az miktarda bulunur.
  • 4:13 - 4:17
    Bu nedenle laktoz ürünlerini sindiremezler
    ve bakteriyel fermantasyon nedeniyle
  • 4:17 - 4:21
    artan şişkinlikle birlikte
    karın ağrısı yaşayabilirler.
  • 4:21 - 4:24
    Ama unutmayın, gazın büyük çoğunluğu
  • 4:24 - 4:27
    bağırsakta bakteriyel fermantasyonun
    doğal bir sonucu olarak üretilir
  • 4:27 - 4:30
    ve bağırsaklarımınızın
    sağlıklı bir şekilde çalıştığını gösterir.
  • 4:30 - 4:31
    Gaz miktarı ve türü,
  • 4:31 - 4:35
    diyetinize ve bağırsaklarınızdaki
    bakterilere göre değişebilir.
  • 4:35 - 4:40
    Gaz çıkartırken nezaket kurallarına uyun
    ve bakterilerinizi affetmeye çalışın.
  • 4:40 - 4:42
    Sadece size yardımcı olmaya çalışıyorlar.
Title:
Neden gaz çıkartırız? - Purna Kashyap
Description:

Tüm dersi görüntüleyin: http://ed.ted.com/lessons/why-do-we-pass-gas-purna-kashyap

Flatulans, yani gaz çıkarmak, günlük bir olaydır. Aslına bakarsak, çoğu insan günde 10-20 kez gaz çıkartır (evet, siz de buna dahilsiniz). Bedensel gazınız nereden geliyor? Purna Kashyap bizi bağırsaklara doğru bir yolculuğa çıkarıyor ve gazın nasıl üretildiğine, hangi gıdaların gaz üretimine en fazla katkıda bulunduğunu ve neden kötü koktuğu konusunda aydınlatıyor.

Ders: Purna Kashyap
Animasyon: Ace & Son Moving Picture Co., LLC.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:58
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for Why do we pass gas? - Purna Kashyap
Gözde Alpçetin accepted Turkish subtitles for Why do we pass gas? - Purna Kashyap
Gözde Alpçetin edited Turkish subtitles for Why do we pass gas? - Purna Kashyap
Gülce Dilay Erdem edited Turkish subtitles for Why do we pass gas? - Purna Kashyap
Gülce Dilay Erdem edited Turkish subtitles for Why do we pass gas? - Purna Kashyap
Gülce Dilay Erdem edited Turkish subtitles for Why do we pass gas? - Purna Kashyap

Turkish subtitles

Revisions