Hoe de VS hun status als grootmacht moeten gebruiken

Amerikanisatie en mondialisering hebben generaties lang vrijwel hetzelfde betekend. Maar de visie van de VS op de wereld -- en de visie van de wereld op de VS -- verandert. In een supersnelle uiteenzetting van de huidige stand van zaken in de internationale politiek bespreekt Ian Bremmer de uitdagingen in een wereld waarin één land (of alliantie) alleen de uitdagingen van mondiaal leiderschap niet aankan, en hij vraagt zich af of de VS klaar zijn om te leiden door het voorbeeld te geven, in plaats van met geweld.

Als je naar TEDx komt,
denk je aan technologie,

aan een veranderende,
steeds innovatievere wereld.

Je denkt aan bestuurderloosheid.

Iedereen heeft het tegenwoordig
over zelfrijdende auto's

en ik vind dat echt een geweldig concept.

Maar als ik ooit in zo'n auto stap

dan wil ik dat hij heel langzaam rijdt,

ik wil bij het stuur en de rem kunnen,

voor het geval dat.

Ik weet niet wat jullie denken, maar ik
ben niet klaar voor een zelfsturende bus.

Of een zelfvliegend vliegtuig.

Wat te denken van
een bestuurderloze wereld?

En ik vraag dat

omdat onze wereld dat steeds meer is.

Dat hoort niet zo te zijn.

Wij zijn nummer één,

de Verenigde Staten zijn groot en de baas.

Amerikanisatie en mondialisering
zijn de afgelopen generaties

bijna uitwisselbaar geweest.

Of het nu gaat om
de Wereldhandelsorganisatie,

het IMF, de Wereldbank,

het Bretton-Woods-akkoord over valuta --

dit waren Amerikaanse instituties,

onze waarden, onze vrienden,
onze geallieerden, ons geld, onze normen.

Dat was hoe de wereld werkte.

Het is best interessant
om te kijken hoe de VS eruit zien:

zo dus.

Dit is ons beeld van
hoe de wereld wordt geleid.

President Obama, op zijn rode loper,

stapt uit Air Force One

en dat voelt best goed,
het voelt comfortabel.

Wie van jullie heeft vorige week
het China-bezoek gezien

en de G20?

Oh mijn God! Toch?

Dit is hoe we landden

op de belangrijkste bijeenkomst
van wereldleiders in China.

De Nationale Veiligheidsadviseur
stond de schelden op de landingsbaan.

Geen rode loper,

hij stapte gewoon onder uit het vliegtuig

samen met de media en alle anderen.

Later tijdens de G20 --

nou, daar staat Obama.

(Gelach)

"Dag George."

"Hoi Norman."

Ze zien eruit alsof ze zo
een kooigevecht ingaan, toch?

En dat deden ze ook.
90 minuten lang praatten ze over Syrië.

Daar wilde Poetin over praten.

Hij maakt steeds meer de dienst uit.

Hij is degene die daar
dingen wil aanpakken.

Er is weinig wederzijdse
warmte of vertrouwen,

de Amerikanen vertellen
hem niet wat hij moet doen.

En wat als alle 20 samenkomen?

Als alle leiders samen op het podium staan

dan zullen de Amerikanen
wel orde op zaken stellen.

Oh oh!

(Gelach)

Xi Jinping ziet er prima uit.

Angela Merkel
-- dat doet ze altijd --

die blik, zo kijkt ze altijd.

Maar Poetin vertelt
de Turkse president Erdogan wat te doen

en Obama kijkt zo van:
"Hé, wat gebeurt daar?"

Het probleem is namelijk:
dit is geen G20.

Het probleem is

dat we in een G-nul-wereld leven:

een wereldorde waarbinnen
geen land of alliantie

zelfstandig kan voldoen
aan de eisen voor mondiaal leiderschap.

De G20 werkt niet.

De G7 -- al onze vrienden --
is verleden tijd.

Dus mondialisering zet door.

Goederen en diensten en mensen
en kapitaal bewegen over grenzen,

sneller en sneller dan ooit tevoren,

maar de amerikanisatie staat stil.

Als ik jullie daarvan heb overtuigd,

kunnen we twee dingen doen
in de rest van deze talk.

Ik wil het met jullie hebben
over de implicaties hiervan,

voor de hele wereld.

Ik ga snel de wereld over.

En daarna wil ik bespreken

wat wij daarvan vinden,

hier in de Verenigde Staten en New York.

Waarom? Wat zijn de implicaties?
Waarom zijn we hier?

We zijn hier

omdat de Verenigde Staten

twee triljoen dollar hebben uitgegeven
aan oorlogen in Irak en Afghanistan

die gefaald hebben.

Dat willen we niet meer.

Er zijn grote groepen mensen
uit de midden- en arbeidersklasse

die het idee hebben dat ze niet profiteren
van de beloftes van de mondialisering,

dus zij hebben er genoeg van.

En we hebben te maken
met een energierevolutie,

waardoor we OPEC en het Midden-Oosten
niet meer zo nodig hebben als voorheen.

We produceren dat nu
allemaal hier in de VS.

Dus Amerikanen willen niet meer
de mondiale sheriff voor veiligheid zijn,

of de architect van mondiale handel.

Amerikanen willen zelfs niet meer
de cheerleader van mondiale waarden zijn.

Als je dan kijkt naar Europa --

en de belangrijkste alliantie ter wereld

was de trans-Atlantische relatie.

Maar die is nu zwakker dan ze
sinds de Tweede Wereldoorlog is geweest.

Al die crises, de Brexit-conversaties,

de indekking die gaande is
tussen de Fransen en de Russen,

of de Duitsers en de Turken,
of de Britten en de Chinezen.

China wil meer leiderschap,

maar alleen op economisch vlak

en ze willen hun
eigen normen en waarden en valuta

in concurrentie met die van de VS.

De Russen willen meer leiderschap.

Dat zie je in Oekraïne,
de Baltische staten, het Midden-Oosten,

maar niet met de Amerikanen.

Ze willen hun eigen voorkeuren en orde.

Daarom zijn we waar we zijn.

Dus wat gaat er nu gebeuren?

Laten we simpel beginnen

met het Midden-Oosten.

(Gelach)

Ik heb wat details weggelaten,

maar je snapt het idee.

Er zijn drie redenen

waarom het Midden-Oosten
relatief stabiel is geweest.

Eén is dat de VS en haar bondgenoten

bereid waren om een bepaald niveau
van militaire veiligheid te bieden.

Twee: het was eenvoudig om een boel
goedkoop geld uit de grond te halen,

omdat olie duur was.

En nummer drie:

hoe slecht de leiders ook waren,
de bevolking was redelijk berustend.

Ze hadden noch de mogelijkheid noch de wil

om in opstand te komen.

Maar ik kan jullie vertellen:

in een G0-wereld zijn die drie dingen
steeds minder waar.

En dus: gefaalde staten,
terrorisme, vluchtelingen, enzovoorts.

Zal het hele Midden-Oosten ineenstorten?

Nee, met de Koerden zal het goed komen.
En op den duur ook met Irak, Israël, Iran.

Maar over het algemeen
ziet het er niet goed uit.

Hoe zit het met deze gast?

Hij maakt goed gebruik
van beperkte middelen.

Hij speelt zonder twijfel
boven zijn klasse.

Maar op de lange termijn --
nee, zo bedoelde ik dat niet!

Maar op de lange termijn,

als je denkt dat de Russen

in het harnas zijn gejaagd
door de VS en Europa,

die NAVO uitbreidden
tot aan de Russische grens,

terwijl ze hadden beloofd
dat niet te doen,

en door de oprukkende EU,

wacht dan maar eens tot de Chinezen
honderden miljarden dollars investeren

in ieder land rondom Rusland
waar zij invloed dachten te hebben.

De Chinezen gaan domineren.
De Russen krijgen slechts de kruimels.

In een G0-wereld worden dit
tien spannende jaren voor meneer Poetin.

(Gelach)

Maar het is niet
allemaal slecht nieuws.

Azië ziet er een stuk beter uit.

Er zijn echte leiders in Azië.

Er is veel politieke stabiliteit.
Die leiders zitten er al een poos.

Meneer Modi in India,

meneer Abe, die waarschijnlijk
binnenkort aan zijn derde termijn begint

voor de Japanse Liberale
Democratische Partij

en natuurlijk Xi Jinping,
die enorme macht consolideert --

de machtigste leider in China

sinds Mao.

Dat zijn de drie belangrijkste
economieën in Azië.

Maar er zijn ook problemen in Azië.

We zien strubbelingen
om de Zuid-Chinese Zee.

We zien dat Kim Jong-Un
net een paar dagen geleden

alweer een nucleair wapen heeft getest.

Maar de leiders in Azië
voelen niet de behoefte

om met de vlag te zwaaien,

om xenofobisch te worden,

om echte escalatie toe te staan

van geopolitieke en
grensoverschrijdende spanningen.

Zij richten zich liever op economische
groei en stabiliteit op de lange termijn.

En dat doen ze ook.

Laten we eens naar Europa kijken.

Europa ziet er een beetje bang uit
in deze omgeving.

Veel van wat er gebeurt
in het Midden-Oosten

spoelt letterlijk aan
op de Europese kusten.

Je ziet Brexit en je ziet
zorgen over populisme

in alle Europese staten.

Ik kan je vertellen
dat op de lange termijn,

in een G0-wereld,

Europese uitbreiding
zal worden gezien als te ver gegaan.

Europa ging helemaal naar Rusland
en naar het Midden-Oosten,

en als de wereld echt platter
en meer geamerikaniseerd zou worden,

zou dat minder een probleem zijn.

Maar in een G0-wereld
hebben die landen bij Rusland

en vlakbij het Midden-Oosten

andere economische vermogens,

een andere sociale stabiliteit,

en andere politieke voorkeuren
en systemen dan kern-Europa.

Dus Europa was in staat uit te groeien

onder de G7,

maar onder de G0 zal Europa krimpen.

Kern-Europa rondom Duitsland
en Frankrijk en de anderen

zal nog steeds functioneren,
stabiel, rijk en geïntegreerd zijn.

Maar de periferie,

landen als Griekenland,
Turkije en anderen,

zullen er lang zo goed niet uitzien.

In Latijns-Amerika zorgt
het vele populisme ervoor

dat de economieën niet zo goed draaien.

De afgelopen decennia
keerden ze zich af van de VS,

maar nu komen ze steeds vaker terug.

We zien dat in Argentinië.

We zien dat met de openheid in Cuba.

We zullen dat zien
in Venezuela als Maduro valt.

We zullen het zien
in Brazilië na de afzetting

en wanneer daar eindelijk een nieuwe
legitieme president wordt gekozen.

De enige plek waar we
een beweging de andere kant op zien,

is de impopulariteit
van de Mexicaanse president Peña Nieto.

Daar zouden we een beweging
weg van de VS kunnen zien

in de komende jaren.

De verkiezingen in de VS
zullen daar ook veel invloed op hebben.

(Gelach)

En Afrika dan?

Veel mensen zeggen dat het eindelijk
Afrika's decennium wordt.

In een G0-wereld wordt het
absoluut een fantastische tijd

voor een paar Afrikaanse landen.

Die landen die goed geregeerd worden
en geürbaniseerd zijn,

waar veel slimme mensen wonen,
vrouwen op de arbeidsmarkt komen

en ondernemerschap een vlucht neemt.

Maar voor de meeste landen in Afrika

wordt het een stuk lastiger:

extreme klimaatomstandigheden,

radicalisering uit zowel
de islam als het christendom,

heel slecht bestuur,

grenzen die niet te bewaken zijn,
veel gedwongen migratie.

Die landen kunnen van de kaart vallen.

Dus je zult een enorme segregatie zien

tussen de winnaars
en de verliezers in Afrika.

Tot slot, terug naar de Verenigde Staten.

Wat denk ik over onszelf?

Want er zijn een hoop boze mensen,

niet hier bij TEDx natuurlijk,

maar in de Verenigde Staten en mijn God,

na 15 maanden campagnevoeren
moeten we wel boos zijn.

Ik begrijp dat wel.

Veel mensen zijn boos,
ze zeggen: "Washington is kapot,

we vertrouwen het establishment niet,
we haten de media."

Man! Zelfs globalisten zoals ik
krijgen ervan langs.

Kijk, ik denk wel
dat we ons moeten realiseren,

mijn mede-kampeerders,

dat wanneer je wordt
opgejaagd door de beer --

in de mondiale context --
hoef je niet sneller te zijn dan de beer,

je moet alleen sneller zijn
dan je mede-kampeerders.

(Gelach)

Ik heb jullie zonet verteld

over onze mede-kampeerders.

En vanuit dat perspectief

doen wij het best aardig.

In die context zeggen veel mensen:

"We moeten dollars hebben!
Investeer in vastgoed in New York!

We sturen onze kinderen
naar Amerikaanse universiteiten!"

En onze buren zijn geweldig:

Canada, Mexico
en twee hele grote plassen water.

Turkije zou een moord doen
voor zulke buren.

Wij hebben geweldige buren.

Terrorisme is een probleem
in de Verenigde Staten.

God weet dat we
dat hier in New York ervaren hebben.

Maar in Europa is het probleem
veel groter dan in de VS.

In het Midden-Oosten
is het probleem nog groter

dan in Europa.

Dat zijn factoren op grote schaal.

Wij hebben 10.000 Syrische vluchtelingen
geaccepteerd en klagen steen en been.

Weet je waarom?

Omdat ze niet hierheen kunnen zwemmen.

De Turken zouden dat geweldig vinden,
slechts 10.000 vluchtelingen.

De Jordaniërs, de Duitsers,
de Britten ook, toch?

Dat is de situatie niet.

Dat is de werkelijkheid
van de Verenigde Staten.

Dat klinkt toch aardig goed.

Maar hier komt de uitdaging.

In een G0-wereld moet je leiden
door het goede voorbeeld te geven.

Als we niet meer de mondiale
politie-agent willen zijn,

als we niet meer de architect
van mondiale handel zijn,

of de cheerleader van mondiale waarden,

kunnen we het niet meer doen
zoals we gewend zijn.

De 21e eeuw verandert,

we moeten een voorbeeld zijn --
zo overtuigend zijn

dat al die andere mensen
nog steeds zeggen:

ze zijn niet alleen snellere kampeerders.

Zelfs wanneer de beer ons niet opjaagt,
is dat een goede plek om te zijn.

We willen hen nadoen.

Het verkiezingsproces dit jaar
is niet echt een goed voorbeeld

van leiderschap.

Volgens Hillary Clinton
wordt het zoals de jaren 90.

We kunnen nog steeds
die waarden-cheerleader zijn.

We kunnen die architect
van mondiale handel zijn.

We kunnen die mondiale sheriff zijn.

En Donald Trump wil
ons terugbrengen naar de jaren 30.

Hij zegt: "Onze manier, of helemaal niet.
Graag of anders rot je maar op." Toch?

Geen van beiden herkent
de fundamentele waarheid van de G0:

ook al bevindt de VS zich
niet in een neergang,

het wordt objectief gezien moeilijker

voor Amerikanen om hun wil door te drukken

of zelfs grote invloed te hebben

op de mondiale orde.

Zijn we wel bereid
om een voorbeeld te zijn?

Wat moeten we doen om dit te repareren,

na november,

nadat de nieuwe president begint?

Óf er is een crisis nodig
waar we op moeten reageren.

Een depressie bijvoorbeeld,

of nog een mondiale financiële crisis,

of -- God verhoede -- nog een 9/11.

Komt die crisis er niet,
dan zullen we moeten inzien

dat de uitholling, de ongelijkheid,

de uitdagingen die groeien
en groeien in de Verenigde Staten

op zichzelf urgent genoeg zijn

voor onze leiders om te moeten veranderen

en dat wij ze dat moeten vertellen.

Via de telefoon,

individueel kunnen onze stemmen
hen overtuigen te veranderen.

Er is natuurlijk nog een derde keus --

wellicht de meest waarschijnlijke --

dat we geen van deze dingen doen

en dat jullie mij over vier jaar
nog eens uitnodigen

en dat ik deze speech nog een keer geef.

Heel erg bedankt.

(Applaus)