Return to Video

Çocukları iyi eğitmek mi istiyorsunuz? Onları iyi besleyin

  • 0:01 - 0:02
    Ben bir şef
  • 0:02 - 0:04
    ve gıda politikacısıyım.
  • 0:05 - 0:08
    Fakat tamamı öğretmen olan
    bir aileden geliyorum.
  • 0:08 - 0:11
    Kız kardeşim Şikago'da
    özel eğitim öğretmeni.
  • 0:11 - 0:16
    Babam 25 yıllık beşinci sınıf öğretmenliği
    hayatından yeni emekli oldu.
  • 0:16 - 0:18
    Halam ve amcam profesör.
  • 0:18 - 0:20
    Kuzenlerimin hepsi eğitimci.
  • 0:20 - 0:24
    Ben hariç, ailemdeki herkes öğretmen.
  • 0:25 - 0:30
    Bana doğru cevapları almanın tek yolunun
  • 0:30 - 0:32
    doğru sorular sormak olduğunu öğrettiler.
  • 0:33 - 0:35
    Peki konu çocuklarımızın
  • 0:35 - 0:39
    eğitimsel sonuçlarını geliştirmek
    olduğunda, doğru sorular nelerdir?
  • 0:41 - 0:44
    Çok fazla önemli soru olduğu ortada,
  • 0:44 - 0:46
    fakat bence şu şekilde
    güzel bir başlangıç yapılabilir:
  • 0:47 - 0:49
    Bir çocuğun gelişen zihni ile
  • 0:49 - 0:53
    gelişen bedeni arasındaki ilişkinin
  • 0:53 - 0:54
    ne olduğunu düşünüyoruz?
  • 0:55 - 0:58
    Çocuklarımızın tüm yedikleri şeker dolu
  • 0:58 - 1:02
    ve besleyicilikten uzaksa
    ne öğrenmelerini umuyoruz?
  • 1:03 - 1:06
    Bedenleri gerçekten aç kalıyorsa
  • 1:06 - 1:09
    ne öğrenebilirler?
  • 1:10 - 1:14
    Ve okullara akıttığımız tüm kaynaklarla
  • 1:14 - 1:16
    durup kendimize şunu sormalıyız:
  • 1:16 - 1:19
    Çocuklarımızı gerçekten
    başarı için mi hazırlıyoruz?
  • 1:20 - 1:22
    Şimdi, birkaç yıl önce,
  • 1:22 - 1:26
    "Chopped" adlı bir yemek
    yarışmasında jüriydim.
  • 1:27 - 1:30
    Dört şef gizemli malzemeler kullanarak
  • 1:30 - 1:32
    en iyi yemeği hazırlamak için yarışıyor.
  • 1:33 - 1:37
    Bir bölüm hariç -- çok özel bir bölümdü.
  • 1:37 - 1:41
    İlgi odağı olmaya çalışan
    çok istekli dört şef yerine
  • 1:41 - 1:43
    - bunlar hiç anlamadığım işler -
  • 1:43 - 1:44
    (Gülüşmeler)
  • 1:44 - 1:47
    okul şefleri katılmıştı;
  • 1:47 - 1:50
    "Bayan Öğle Yemeği" dediğiniz kadınlar,
  • 1:50 - 1:53
    ama ben "okul şefi" denmesinde ısrarcıyım.
  • 1:53 - 1:56
    Şimdi bu kadınlar
    - Allah bu kadınlardan razı olsun -
  • 1:56 - 2:00
    günlerini binlerce çocuk için
    kahvaltı ve öğle yemeği
  • 2:00 - 2:04
    hazırlayarak geçiriyor ve
    yemek başına sadece 2,68 dolara.
  • 2:04 - 2:07
    Bunun sadece bir doları yemeğe gidiyor.
  • 2:08 - 2:10
    Bu bölümde,
  • 2:10 - 2:13
    ana yemeğin gizemli malzemesi kinoa.
  • 2:13 - 2:16
    Birçoğunuzun okul yemeği
    yemesinin üzerinden
  • 2:16 - 2:18
    epey bir zaman geçtiğini biliyorum.
  • 2:18 - 2:20
    Ayrıca beslenme konusunda
    epey ilerleme katettik
  • 2:20 - 2:23
    fakat kinoa hâlâ birçok okul
    yemekhanesinde temel gıda değil.
  • 2:23 - 2:25
    (Gülüşmeler)
  • 2:25 - 2:26
    Yani bu zor bir görev.
  • 2:27 - 2:30
    Fakat Cheryl Barbara isimli
    bir bayanın pişirdiği yemeği
  • 2:30 - 2:32
    hiç unutmayacağım.
  • 2:32 - 2:33
    Cheryl,
  • 2:33 - 2:36
    Connecticut High School in the Community
    lisesinin beslenme müdürü.
  • 2:36 - 2:38
    Lezzetli bir makarna pişirdi.
  • 2:38 - 2:39
    İnanılmazdı.
  • 2:39 - 2:42
    İtalyan soslu, lahanalı, Parmesan peynirli
  • 2:42 - 2:44
    bir pappardelleydi.
  • 2:44 - 2:47
    Lezzetliydi, restorant kalitesindeydi,
  • 2:47 - 2:51
    ama kinoayı tabağa neredeyse
  • 2:51 - 2:52
    çiğ koydu.
  • 2:53 - 2:54
    Garip bir seçimdi
  • 2:54 - 2:57
    ve süper gevrekti.
  • 2:57 - 2:59
    (Gülüşmeler)
  • 2:59 - 3:04
    Ben de TV'de yapmanız gereken
    suçlayıcı jüri tavrımı takındım
  • 3:04 - 3:06
    ve bunu neden yaptığını sordum.
  • 3:07 - 3:10
    Cheryl şöyle dedi: "Öncelikle,
    kinoanın ne olduğunu bilmiyorum."
  • 3:10 - 3:11
    (Gülüşmeler)
  • 3:11 - 3:15
    "Lakin bugünün Pazartesi
    olduğunu biliyorum
  • 3:15 - 3:19
    ve okulum High School in the Community'de
  • 3:19 - 3:21
    daima makarna yaparım."
  • 3:21 - 3:24
    Cheryl birçok çocuğunun hafta sonu
  • 3:25 - 3:27
    hiç yemek yemediğini söyledi.
  • 3:29 - 3:30
    Cumartesi yemek yok.
  • 3:32 - 3:34
    Pazar günü de yemek yok.
  • 3:35 - 3:39
    Bu yüzden çocuklarının
    yiyeceğini bildiğinden
  • 3:39 - 3:43
    emin olduğu bir şey pişirmek
    istediği için makarna pişirdi.
  • 3:45 - 3:47
    Onları tıka basa doyuracak bir şey, dedi.
  • 3:49 - 3:51
    Depolarını dolduracak bir şey.
  • 3:53 - 3:57
    Cheryl'in anlattığına göre,
    Pazartesi günü geldiğinde
  • 3:58 - 4:01
    çocukların açlık sancıları
    o kadar şiddetleniyormuş ki,
  • 4:01 - 4:03
    öğrenmeye bile başlayamıyorlarmış.
  • 4:04 - 4:08
    Akıllarındaki tek şey yemek oluyormuş.
  • 4:11 - 4:12
    Tek şey.
  • 4:12 - 4:15
    Ve ne yazık ki ders notları da
    aynı hikâyeyi anlatıyor.
  • 4:16 - 4:19
    Buna bir çocuğun penceresinden bakalım.
  • 4:21 - 4:23
    Günün en önemli öğününe odaklanacağız,
  • 4:23 - 4:24
    yani kahvaltıya.
  • 4:24 - 4:26
    Allison'la tanışın.
  • 4:26 - 4:27
    Kendisi 12 yaşında,
  • 4:27 - 4:29
    tam bir akıl küpü
  • 4:29 - 4:32
    ve büyüdüğünde fizikçi olmak istiyor.
  • 4:32 - 4:36
    Eğer Allison, tüm çocuklarına
    besleyici bir kahvaltı sunan
  • 4:36 - 4:37
    bir okula giderse,
  • 4:37 - 4:38
    işte şunlar olacak:
  • 4:39 - 4:42
    Besleyici bir yemek yeme şansı
  • 4:42 - 4:45
    - meyve ve süt olan,
    şekeri ve tuzu az olan -
  • 4:45 - 4:47
    dramatik bir şekilde artıyor.
  • 4:48 - 4:51
    Allison'un obez olma ihtimali ortalama bir
    çocuğa göre daha az olacak.
  • 4:51 - 4:53
    Hemşireyi daha az görmesi gerekecek.
  • 4:53 - 4:56
    Endişe ve depresyon düzeyleri
    daha düşük olacak.
  • 4:56 - 4:58
    Daha iyi bir davranışı olacak.
  • 4:58 - 5:01
    Derse katılımı daha iyi olacak
    ve okula daha çok zamanında gelecek.
  • 5:01 - 5:02
    Neden?
  • 5:02 - 5:05
    Çünkü okulda onu iyi bir yemek bekliyor.
  • 5:06 - 5:09
    Genel olarak, Allison
    ortalama bir öğrenciden
  • 5:09 - 5:11
    daha sağlıklı olacak.
  • 5:12 - 5:14
    Peki ya,
  • 5:14 - 5:17
    besleyici bir kahvaltısı
    olmayan çocuktan ne haber?
  • 5:17 - 5:18
    Tommy ile tanışın.
  • 5:19 - 5:21
    O da 12 yaşında. Harika bir çocuk.
  • 5:21 - 5:22
    Doktor olmak istiyor.
  • 5:23 - 5:25
    Tommy anaokulundayken bile
  • 5:25 - 5:27
    matematik performansı düşük.
  • 5:28 - 5:30
    Üçüncü sınıftayken
  • 5:30 - 5:33
    matematik ve okuma notları daha düşük.
  • 5:34 - 5:36
    11 yaşına geldiğinde
  • 5:36 - 5:40
    Tommy'nin sınıf tekrarı yapması
    daha muhtemel.
  • 5:41 - 5:44
    Araştırmalar düzenli
    beslenmeyen çocukların
  • 5:44 - 5:45
    - özellikle de kahvaltı -
  • 5:45 - 5:49
    genel bilişsel fonksiyonlarının
    zayıf olduğunu gösteriyor.
  • 5:51 - 5:53
    Peki bu sorun ne kadar yaygın?
  • 5:54 - 5:56
    Ne yazık ki çok yaygın.
  • 5:57 - 5:58
    Size sorunun
  • 5:58 - 6:01
    iki farklı ucu gibi gözüken
    ama aslında aynı paranın
  • 6:01 - 6:04
    iki yüzü olan iki istatistik sunayım.
  • 6:04 - 6:06
    Bir tarafta
  • 6:06 - 6:09
    altı Amerikalı'dan biri
    açlık tehdidi altında.
  • 6:09 - 6:13
    Bu sayıya 16 milyon çocuk
    - neredeyse yüzde 20 -
  • 6:13 - 6:15
    açlık tehdidi altında.
  • 6:15 - 6:17
    Sadece New York Şehri'nde
  • 6:18 - 6:23
    18 yaşın altındaki 474 bin çocuk
    her yıl açlıkla yüz yüze.
  • 6:25 - 6:26
    Bu çılgınca.
  • 6:26 - 6:28
    Diğer tarafta
  • 6:29 - 6:33
    gıda ve beslenme bu ülkedeki
    önlenebilir ölüm ve hastalıkların
  • 6:33 - 6:34
    açık ara bir numaralı sebebi.
  • 6:35 - 6:38
    Bu akşam konuştuğumuz
    çocukların tam üçte biri
  • 6:39 - 6:41
    şeker hastası olma yolunda ilerliyor.
  • 6:43 - 6:45
    Toparlaması zor ama doğru olan şey
  • 6:45 - 6:48
    çoğu zaman bunların aynı çocuklar olması.
  • 6:49 - 6:52
    Çevrelerinde olan ve
    ailelerinin karşılayabildiği
  • 6:52 - 6:56
    sağlıksız ve az kalorili şeylerle
    kendilerini doyuruyorlar.
  • 6:57 - 6:59
    Ama sonra, ayın sonunda
  • 7:00 - 7:03
    yardımla alınan gıdalar bitiyor
    veya işteki saatleri kesiliyor
  • 7:03 - 7:06
    ve temel besin ihtiyaçlarını
    giderecek paraları olmuyor.
  • 7:08 - 7:11
    Ama bu problemi çözebilmemiz
    gerekiyor, değil mi?
  • 7:11 - 7:13
    Cevapların ne olduğunu biliyoruz.
  • 7:14 - 7:18
    Beyaz Saray'daki işimin bir kısmı olarak,
    yüzde 40 daha fazla
  • 7:18 - 7:22
    dar gelirli çocukların bulunduğu
    tüm okullarda bir program başlattık
  • 7:22 - 7:26
    ve bu okuldaki her çocuğa kahvaltı
    ve öğle yemeği servisi yaptık.
  • 7:26 - 7:27
    Ücretsiz.
  • 7:28 - 7:30
    Bu program inanılmaz
    şekilde başarılı oldu,
  • 7:30 - 7:34
    çünkü çocukların besleyici
    bir kahvaltı yapabilmesi
  • 7:34 - 7:38
    engelini aşmamıza yardımcı oldu.
  • 7:38 - 7:40
    Ve bu damgalanma engeliydi.
  • 7:42 - 7:46
    Okullar dersten önce kahvaltı veriyor
  • 7:48 - 7:52
    ve bu sadece fakir
    çocuklar için yapılıyor.
  • 7:53 - 7:57
    Kimin fakir ve devlet yardımına
    ihtiyacı olduğunu herkes biliyor.
  • 7:58 - 8:02
    Tüm çocuklar, ne kadar veya ne kadar az
    kazandıklarına bakılmaksızın
  • 8:02 - 8:04
    çok gururlular.
  • 8:05 - 8:06
    Peki ne oldu?
  • 8:07 - 8:09
    Bu programı uygulayan okullar
  • 8:09 - 8:14
    matematik ve okuma puanlarında
    yüzde 17,5 artış gözlediler.
  • 8:15 - 8:17
    Yüzde 17,5.
  • 8:17 - 8:22
    Araştırmalar çocukların sürekli,
    besleyici kahvaltı yaptıklarında
  • 8:24 - 8:28
    mezun olma şanslarının
    yüzde 20 arttığını gösteriyor.
  • 8:28 - 8:30
    Yüzde 20.
  • 8:31 - 8:35
    Çocuklarımıza ihtiyaçları olan
    beslenmeyi sağlamak
  • 8:35 - 8:37
    onlara hem sınıflarında,
  • 8:38 - 8:40
    hem de ötesinde başarı şansı veriyor.
  • 8:41 - 8:44
    Şimdi, bana bu konuda
    güvenmek zorunda değilsiniz
  • 8:45 - 8:47
    fakat Donna Martin'le konuşmalısınız.
  • 8:47 - 8:49
    Donna Martin'i seviyorum.
  • 8:49 - 8:53
    Donna Martin Waynesboro,
    Georgia'nın Burke İlçesi'nde
  • 8:53 - 8:54
    okul beslenme müdürü.
  • 8:55 - 8:58
    Burke İlçesi ülkenin
    en fakir beş eyaletinin
  • 8:58 - 9:00
    en yoksul bölgelerinden biri
  • 9:01 - 9:07
    ve Donna'nın öğrencilerinin yüzde 100'ü
    yoksulluk sınırında veya altında yaşıyor.
  • 9:08 - 9:09
    Birkaç yıl önce,
  • 9:09 - 9:13
    Donna gelen yeni standartları
    en önce uygulamaya karar verdi
  • 9:13 - 9:15
    ve beslenme standartlarını revize etti.
  • 9:16 - 9:21
    Geliştirerek meyve, sebze
    ve tam tahıl ekledi.
  • 9:21 - 9:24
    Tüm çocuklarına sınıfta kahvaltı sundu.
  • 9:24 - 9:26
    Ve akşam yemeği programı başlattı.
  • 9:26 - 9:27
    Neden?
  • 9:28 - 9:31
    Çünkü çocuklarının çoğu eve gittiğinde
    akşam yemeği yemiyordu.
  • 9:32 - 9:34
    Peki nasıl karşılık verdiler?
  • 9:34 - 9:37
    Çocuklar yemeğe bayıldı.
  • 9:38 - 9:39
    Daha iyi beslenmeyi
  • 9:39 - 9:41
    ve aç olmamayı sevdi.
  • 9:43 - 9:46
    Ama Donna'nın en büyük destekçisi
    umulmadık bir yerden geldi.
  • 9:47 - 9:49
    Adı Eric Parker,
  • 9:49 - 9:53
    Burke County Bears
    futbol takımının baş antrenörü.
  • 9:54 - 9:57
    Antrenör Parker yıllardır
    vasat takımları yönetiyor.
  • 9:57 - 10:00
    Bears genelde grubun ortalarında
    kalan bir takım --
  • 10:00 - 10:03
    birlikteki en hırslı futbol
    eyaletlerinden birinin büyük bir
  • 10:03 - 10:04
    hayal kırıklığı.
  • 10:05 - 10:09
    Fakat Donna'nın menüyü değiştirdiği yıl
  • 10:09 - 10:13
    Bears kendi kümesini kazanmakla kalmadı,
  • 10:13 - 10:15
    Peach County Trojans takımını
  • 10:15 - 10:18
    28-14 yenerek eyalet şampiyonasını da
  • 10:18 - 10:19
    kazandı.
  • 10:19 - 10:21
    (Gülüşmeler)
  • 10:21 - 10:23
    Ve antrenör Parker,
  • 10:24 - 10:27
    bu şampiyonluğun Donna Martin'in
    eseri olduğunu söyledi.
  • 10:29 - 10:32
    Çocuklarımıza temel
    beslenmeyi sağladığımızda
  • 10:32 - 10:33
    başarılı olacaklar.
  • 10:34 - 10:37
    Ve bu sadece dünya üzerindeki
    Cheryl Barbara'ların
  • 10:37 - 10:39
    ve Donna Martin'lerin görevi değil.
  • 10:40 - 10:41
    Hepimizin görevi.
  • 10:42 - 10:47
    Ve çocuklarımıza temel beslenmeyi sağlamak
    işin sadece başlangıç noktası.
  • 10:48 - 10:49
    Tasarladığım şey, yüzleştiğimiz
  • 10:50 - 10:53
    en baskıcı sıkıntılarımızın
    çoğu için gerçek bir model.
  • 10:54 - 10:59
    Eğer kendimizi düzgün beslenme
    amacına odaklarsak
  • 11:01 - 11:04
    daha tutarlı ve güvenli bir
    dünya görebiliriz;
  • 11:05 - 11:08
    ekonomik üretimimizi önemli
    ölçüde geliştirebiliriz;
  • 11:09 - 11:11
    sağlık hizmetlerimizi dönüştürebilir
  • 11:13 - 11:16
    ve Dünya'nın gelecek nesillerin
    ihtiyacını karşılamasını temin etmede
  • 11:16 - 11:17
    uzun bir yol alabiliriz.
  • 11:18 - 11:20
    Gıda, müşterek çabalarımızın
  • 11:20 - 11:24
    en büyük etkiyi yapabileceği yerdir.
  • 11:26 - 11:28
    Kendimize sormalıyız: Doğru soru nedir?
  • 11:29 - 11:30
    Kendimizi daha besleyici,
  • 11:30 - 11:36
    daha sürdürülebilir yetişen gıda ile
    beslesek ne olurdu?
  • 11:37 - 11:38
    Etkisi ne olurdu?
  • 11:39 - 11:41
    Cheryl Barbara,
  • 11:42 - 11:44
    Donna Martin,
  • 11:44 - 11:46
    Koç Parker ve Burke County Bears --
  • 11:47 - 11:48
    Bence cevabı biliyorlar.
  • 11:48 - 11:50
    Herkese çok teşekkür ederim.
  • 11:50 - 11:54
    (Alkışlar)
Title:
Çocukları iyi eğitmek mi istiyorsunuz? Onları iyi besleyin
Speaker:
Sam Kass
Description:

Çocuklarımız aç veya yedikleri şeker dolu ve besleyicilikten uzaksa ne öğrenmelerini umuyoruz? Eski Beyaz Saray Şefi ve besin politika üreticisi Sam Kass okulların, öğrencilerin zihinlerine ek olarak beslenmelerinde oynayabileceği rolü ele alıyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:02

Turkish subtitles

Revisions