გინდათ ბავშვებმა კარგად ისწავლონ? კარგად გამოკვებეთ ისინი
-
0:01 - 0:03მე შეფ-მზარეული
-
0:03 - 0:05და სასურსათო პოლიტიკის ექსპერტი ვარ,
-
0:05 - 0:08მაგრამ პედაგოგების ოჯახიდან მოვდივარ.
-
0:08 - 0:12ჩემი და ინკლუზიური განათლების
პედაგოგია ჩიკაგოში. -
0:12 - 0:16მამა 25 წელი მეხუთე კლასელებს ასწავლიდა
და ახლახანს პენსიაზე გავიდა. -
0:16 - 0:19ბიძა და დეიდა პროფესორები იყვნენ.
-
0:19 - 0:20ჩემი ყველა ბიძაშვილი ასწავლის.
-
0:20 - 0:24ჩემ ოჯახში ჩემ გარდა,
პრაქტიკულად ყველა ასწავლის. -
0:25 - 0:30მათ მასწავლეს, რომ სწორი პასუხების
მიღების ერთადერთი გზა, -
0:30 - 0:33სწორი კითხვების დასმაა.
-
0:33 - 0:35მაშ, რა არის სწორი კითხვები,
-
0:35 - 0:41როდესაც საქმე ჩვენი ბავშვების აკადემიური
მოსწრების გაუმჯობესებას ეხება? -
0:41 - 0:44ცხადია, ბევრი მნიშვნელოვანი
კითხვა არსებობს, -
0:44 - 0:47მაგრამ ვფიქრობ,
შეგვიძლია შემდეგით დავიწყოთ: -
0:47 - 0:49როგორ ფიქრობთ, რა კავშირია
-
0:49 - 0:52ბავშვების მზარდ გონებასა
-
0:52 - 0:54და მათ მზარდ სხეულს შორის?
-
0:55 - 0:58რის სწავლას ველით ჩვენი ბავშვებისგან,
-
0:58 - 1:03თუ მათი კვების რაციონი შაქრით სავსეა
და საკვები ნივთიერებებისგან დაცლილი? -
1:03 - 1:05რის სწავლას შეძლებენ,
-
1:05 - 1:10თუ მათი სხეულები
პირდაპირი გაგებით შიმშილობენ? -
1:10 - 1:14და ყველა იმ რესურით,
რომელსაც სკოლებში ვდებთ, -
1:14 - 1:16უნდა შევჩერდეთ და საკუთარ თავებს ვკითხოთ:
-
1:16 - 1:20ნამდვილად ვუწყობთ ჩვენს ბავშვებს ხელს
წარმატების მიღწევაში? -
1:20 - 1:22რამდენიმე წლის წინ,
-
1:22 - 1:25მზარეულების კონკურს "დაჭრილში"
ჟიურის წევრი ვიყავი. -
1:25 - 1:28ოთხი შეფ მზარეული
საუკეთესო კერძის მომზადებაში -
1:28 - 1:32საიდუმლო ინგრედიენტებით
ეჯიბრებოდა ერთმანეთს. -
1:32 - 1:35ამ ეპიზოდს თუ არ ჩავთვლით,
ყველაფერი განსაკუთრებული იყო. -
1:35 - 1:38ოთხი მეტისმეტად ბეჯითი მზარეულის ნაცვლად,
-
1:38 - 1:41რომელიც ყურადღების ცენტრში
მოხვედრას ცდილობს... -
1:41 - 1:43რაზეც მე არაფერი ვიცი...
-
1:43 - 1:45(სიცილი)
-
1:45 - 1:48ისინი სკოლის შეფ-მზარეულები იყვნენ.
-
1:48 - 1:51აი, ის ქალები, ადრე "ბუფეტის ქალს"
რომ ვეძახდით, -
1:51 - 1:54მაგრამ მოვითხოვ
"სკოლის შეფ-მზარეულები" დავუძახოთ. -
1:54 - 1:57ეს ქალები... ღმერთმა დალოცოს ისინი...
-
1:57 - 2:01დღეებს ათასობით ბავშვისთვის საჭმლის
მზადებაში ატარებენ. -
2:01 - 2:05საუზმე და ლანჩი, მხოლოდ 2,68 დოლარად.
-
2:05 - 2:09საიდანაც მხოლოდ 1 დოლარი მიდის საჭმელზე.
-
2:11 - 2:14ამ ეპიზოდში, მთავარი კერძის საიდუმლო
ინგრედიენტი კინოა იყო. -
2:14 - 2:15ვიცი, დიდი დრო გავიდა მას შემდეგ,
-
2:15 - 2:17რაც უმეტეს თქვენგანს სკოლაში უჭამია
-
2:17 - 2:20და კვებაში დიდი პროგრესი განვიცადეთ,
-
2:20 - 2:23თუმცა კინოა ჯერ კიდევ არ არის ძირითადი
პროდუქტი სკოლების სასადილოებში. -
2:23 - 2:25(სიცილი)
-
2:25 - 2:27ასე რომ, ეს გამოწვევა იყო.
-
2:27 - 2:30კერძი, რომელიც არასდროს დამავიწყდება,
-
2:30 - 2:31ქალმა, სახელად შერილ ბარბარამ მოამზადა.
-
2:31 - 2:33შერილი კონექტიკუტის საშუალო სკოლაში,
-
2:33 - 2:35დიეტოლოგიის დირექტორი იყო.
-
2:35 - 2:38მან გემრიელი პასტა მოამზადა,
რომელიც შესანიშნავი იყო. -
2:38 - 2:40ეს იყო პაპარდელე იტალიური სოსისით,
-
2:40 - 2:43ხუჭუჭა კომბოსტოთი და პარმეზანის ყველით.
-
2:43 - 2:46ისეთი გემრიელი იყო, როგორც რესტორნის,
-
2:46 - 2:52თუმცა მან კერძში კინოა თითქმის უმი ჩაყარა.
-
2:52 - 2:54უცნაური არჩევანი იყო,
-
2:54 - 2:57და კერძი ძალიან ხრაშუნა გამოვიდა.
-
2:57 - 2:59(სიცილი)
-
3:00 - 3:05სატელევიზიო გადაცემაში მონაწილე
ჩვეული ჟიურის როლი მოვირგე -
3:05 - 3:07და ვკითხე ეს რატომ გააკეთა.
-
3:07 - 3:11შერილმა მიპასუხა: "პირველ რიგში,
არ ვიცი რა არის კინოა". -
3:11 - 3:12(სიცილი)
-
3:12 - 3:16"მაგრამ ვიცი, რომ ორშაბათია
-
3:16 - 3:19და რომ ჩვენ სკოლაში
-
3:19 - 3:22ამ დღეს სულ პასტას ვამზადებ".
-
3:22 - 3:26შერილმა განმარტა, რომ უმეტეს ბავშვს
-
3:26 - 3:30ვიკენდებზე საკვები არ ჰქონდა.
-
3:30 - 3:33საკვები არ ჰქონდა შაბათს
-
3:33 - 3:36საკვები არ ჰქონდა კვირას.
-
3:36 - 3:39ასე რომ, ის პასტას ამზადებდა
-
3:39 - 3:44ანუ ისეთ რამეს, რასაც
მოსწავლეები ნამდვილად შეჭამდნენ. -
3:46 - 3:50როგორც მან თქვა
"რაღაც, რაც მათ ფერდებს ამოავსებდა" -
3:50 - 3:53რაღაც, რაც მათ გააძღობდა.
-
3:54 - 3:58შერილმა მოყვა, რომ როცა ორშაბათი მოვა
-
3:58 - 4:01მოსწავლეები იმდენად მშივრები არიან,
-
4:01 - 4:05რომ სწავლაზე
ფიქრის დაწყებაც კი არ შეუძლიათ. -
4:05 - 4:11საჭმელი ერთადერთი რამ იყო,
რაზეც ფიქრობდნენ, -
4:11 - 4:13ერთადერთი რამ.
-
4:13 - 4:16საუბედუროდ, სტატისტიკაც ამას გავჩვენებს.
-
4:16 - 4:20მოდით, ეს ბავშვის თვალსაზრისით განვიხილოთ
-
4:21 - 4:22და დღის ყველაზე მნიშვნელოვან საკვებზე,
-
4:22 - 4:24საუზმეზე გავამახვილოთ ყურადღება,
-
4:24 - 4:26გაიცანით ელისონი.
-
4:26 - 4:27ის 12 წლისაა.
-
4:27 - 4:29ის უჩვეულოდ ჭკვიანია
-
4:29 - 4:31და როდესაც გაიზრდება,
უნდა რომ ფიზიკოსი გახდეს. -
4:31 - 4:33ელისონის სკოლას,
-
4:33 - 4:35საკვები ნივთიერებებით მდიდარი
საუზმე რომ ჰქონდეს, -
4:35 - 4:37ყველა მოსწავლისთვის,
-
4:37 - 4:39ამას შემდეგი რამეები მოყვება.
-
4:39 - 4:42შანსი, რომ მან მიიღოს საკვები
ნივთიერებებით მდიდარი საჭმელი: -
4:42 - 4:45მეტი ხილითა და რძით
და ნაკლები შაქრითა და მარილით, -
4:45 - 4:48მკვეთრად გაიზრდება.
-
4:48 - 4:51ელისონი ნაკლებად იქნება
სიმსუქნისკენ მიდრეკილი. -
4:51 - 4:53ნაკლებად იავადმყოფებს,
-
4:53 - 4:56ნაკლებად ექნება მღელვარება და დეპრესია
-
4:56 - 4:58ექნება უკეთესი ქცევა,
-
4:58 - 5:01უკეთესი დასწრება
და უფრო ხშირად გამოცხადდება დროულად. -
5:01 - 5:03რატომ?
-
5:03 - 5:06იმიტომ რომ კარგი საჭმელი ელოდება სკოლაში.
-
5:06 - 5:09ჯამში ელისონს უკეთესი ჯანმრთელობა ექნება,
-
5:09 - 5:12ვიდრე საშუალო სტატისტიკურ მოსწავლეს.
-
5:12 - 5:14რაც შეეხება ბავშვს,
-
5:14 - 5:17რომელსაც საკვები ნივთიერებებით
მდიდარი საუზმე არ ელოდება სკოლაში. -
5:17 - 5:18გაიცანოთ ტომი
-
5:18 - 5:21ის ასევე 12 წლისაა და შესანიშნავი ბავშვია.
-
5:21 - 5:23მას უნდა, რომ ექიმი გამოვიდეს.
-
5:23 - 5:25ბაღში მყოფი ტომი,
-
5:25 - 5:28უკვე ჩამორჩა მათემატიკაში.
-
5:28 - 5:30როცა მესამე კლასშია,
-
5:30 - 5:33მათემატიკისა და კითხვაში
დაბალ ქულებს იღებს. -
5:34 - 5:3611 წლისთვის,
-
5:36 - 5:40სავარაუდოდ ტომს კლასში ჩარჩენა მოუწევს.
-
5:41 - 5:45კვლევის მიხედვით, ბავშვებს, რომლებსაც
სტაბილური კვების რეჟიმი არ აქვთ, -
5:45 - 5:47განსაკუთრებით კი საუზმის შემთხვევაში,
-
5:47 - 5:50საერთო ჯამში, სუსტი კოგნიტური
ფუნქციონირება ახასიათებთ. -
5:51 - 5:53რამდენად გავრცელებულია ეს პრობლემა?
-
5:54 - 5:56სამწუხაროდ ის საყოველთაოა.
-
5:57 - 5:59ორ სტატისტიკურ მონაცემს მოვიტან,
-
5:59 - 6:01რომელიც თითქოს ერთმანეთის საპირისპიროა,
-
6:02 - 6:04მაგრამ რეალურად ერთი მონეტის ორი მხარეა.
-
6:04 - 6:06ერთის მხრივ,
-
6:06 - 6:106-დან ერთი ამერიკელი
არასაკმარისად იკვებება, -
6:10 - 6:1316 მილიონი ბავშვის ჩათვლით,
რაც თითქმის 20%-ია. -
6:13 - 6:15მათ არ აქვთ საკმარისი საკვები.
-
6:15 - 6:17მხოლოდ აქ, ნიუ-იორკში
-
6:18 - 6:24ყოველწლიურად 474 000
არასრულწლოვანი შიმშილს ებრძვის. -
6:25 - 6:26ეს სიგიჟეა.
-
6:27 - 6:28მეორეს მხრივ,
-
6:28 - 6:31არასწორი კვება,
თავიდან აცილებადი სიკვდილიანობის -
6:31 - 6:35და დაავადებების
მთავარი გამომწვევია ამ ქვეყანაში. -
6:36 - 6:39იმ ბავშვების მესამედი,
რომლებზეც ამ საღამოს ვსაუბრობთ, -
6:39 - 6:43დიაბეტისკენ მიმავალ გზაზე არიან.
-
6:43 - 6:46აღსაქმელად რთულია,
-
6:46 - 6:49მაგრამ რეალურად,
ერთიდაიგივე ბავშვებზეა ლაპარაკი. -
6:49 - 6:52ბავშვები არაჯანსაღ და
იაფფასიან კალორიებს იღებენ, -
6:52 - 6:57რომლებიც მათ წრეშია
და რომლებზეც მათ ოჯახებს მიუწვდებათ ხელი. -
6:58 - 7:03მაგრამ თვის ბოლოსთვის საკვების კუპონები
ილევა, ან სამუშაო საათები მცირდება -
7:03 - 7:07და მათ საბაზისო საკვების ფული არ აქვთ.
-
7:08 - 7:11ჩვენ უნდა შევძლოთ ამ პრობლემის გადაჭრა.
ასე არაა? -
7:11 - 7:14გვაქვს ამის პასუხები.
-
7:14 - 7:18თეთრ სახლში ჩემი სამუშაოს ფარგლებში
ჩვენ შევიმუშავეთ პროგრამა, -
7:18 - 7:21რომ ყველა სკოლაში,
რომელსაც 40%-ზე მეტი -
7:21 - 7:23დაბალ შემოსავლიანი
ოჯახის ბავშვები ჰყავდათ, -
7:23 - 7:27ყველა მოსწავლეს საუზმითა
და ლანჩით ვემსახურებოდით უფასოდ. -
7:28 - 7:31ეს პროგრამა წარმოუდგენლად წარმატებული იყო,
-
7:31 - 7:35რადგან ბავშვების საკვები ნივთიერებებით
გაჯერებული საუზმით უზრუნველყოფისას, -
7:35 - 7:38ის ძალიან რთული ბარიერის
დაძლევაში დაგვეხმარა. -
7:38 - 7:41ეს იყო სტიგმის ბარიერის დაძლევა.
-
7:41 - 7:47სკოლები ბავშვებს საუზმით,
სწავლის დაწყებამდე ემსახურებოდნენ. -
7:49 - 7:53ეს მხოლოდ ღარიბი ბავშვებისთვის ხდებოდა.
-
7:53 - 7:58ამიტომ ყველამ იცოდა ვის უჭირდა
და ვის სჭირდებოდა მთავრობის დახმარება. -
7:58 - 8:03ყველა ბავშვი, მნიშვნელობა არ აქვს მისი
მშობლები რამდენად შეძლებულები არიან, -
8:03 - 8:05საკმაოდ ამაყია.
-
8:05 - 8:07მაშ, რა მოხდა?
-
8:07 - 8:10სკოლებმა, რომლებმაც ეს პროგრამა დანერგეს,
-
8:10 - 8:15მათემატიკასა და კითხვის შედეგებში
17,5%-იანი ზრდა განიცადეს. -
8:15 - 8:1817,5%-იანი
-
8:18 - 8:21კვლევა გვაჩვენს,
რომ როდესაც ბავშვებს სტაბილური, -
8:21 - 8:24საკვები ნივთიერებებით მდიდარი საუზმე აქვთ,
-
8:24 - 8:28მათ მიერ უნივერსიტეტის დამთავრების
ალბათობა 20%-ით იზრდება. -
8:28 - 8:3020%-ით.
-
8:31 - 8:34როდესაც ჩვენს შვილებს ვკვებავთ,
ისე როგორც საჭიროა, -
8:34 - 8:40ამით წარმატების პირობებს ვუქმნით,
კლასშიც და მის მიღმაც -
8:41 - 8:44შეგიძლიათ არ მენდოთ,
-
8:44 - 8:47მაგრამ დონა მარტინს უნდა ესაუბროთ.
-
8:47 - 8:49მიყვარს დონა მარტინი.
-
8:50 - 8:53დონა მარტინი ბურკეს სკოლის
კვების დირექტორია -
8:53 - 8:56ვეინესბოროში, ჯორჯიის შტატში.
-
8:56 - 8:59ბურკე ერთ-ერთ უღარიბესი რეგიონია,
-
8:59 - 9:01სიღარიბით ბოლოდან მეხუთე შტატში ქვეყანაში
-
9:01 - 9:08და დონას სტუდენტების თითქმის 100%
სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ ცხოვრობს. -
9:08 - 9:10რამდენიმე წლის წინ,
-
9:10 - 9:14დონამ გადაწყვიტა ახალი
დასანერგი სტანდარტები გაეუმჯობესებინა -
9:14 - 9:18და კვების სტანდარტების ძირეული
ცვლილება მოეხდინა. -
9:18 - 9:21მან გააუმჯობესა კვება,
დაამატა ხილ-ბოსტნეული და მარცვლეული. -
9:21 - 9:24უზრუნველყო საუზმე
ყველა მისი მოსწავლისათვის კლასშივე -
9:24 - 9:26და დანერგა სადილის პროგრამა.
-
9:26 - 9:28რატომ?
-
9:28 - 9:33სახლში დაბრუნებული მისი
მოსწავლეების უმეტესობას სადილი არ ჰქონდა, -
9:33 - 9:36მაშ, რა მოჰყვა ამას?
-
9:36 - 9:39ბავშვებს მოეწონათ საკვები.
-
9:39 - 9:41მათ მოეწონათ უკეთესი კვება
-
9:41 - 9:43და ის, რომ მშივრები აღარ იყვნენ.
-
9:43 - 9:47დონას მოულოდნელი მხარდამჭერი გამოუჩნდა.
-
9:47 - 9:50მისი სახელი ერიკ პარკერია.
-
9:50 - 9:53ის საფეხბურთო გუნდის, ბურკის რეგიონის
"დათვების" მთავარი მწვრთნელი იყო. -
9:53 - 9:56მწვრთნელი პარკერი წლების
განმავლობაში საშუალო გუნდებს წვრთნიდა. -
9:56 - 9:59"დათვები" თითქმის სულ
ცხრილის შუაში ამთავრებდნენ. -
9:59 - 10:01ეს დიდი იმედგაცრუება იყო,
-
10:01 - 10:04ფეხბურთით ერთ-ერთი
ყველაზე გატაცებული შტატისთვის. -
10:04 - 10:09მაგრამ იმ წელს,
როდესაც დონამ მენიუ შეცვალა, -
10:09 - 10:12"დათვებმა" არა მხოლოდ
მათი დივიზიონი მოიგეს, -
10:12 - 10:16არამედ ფიჩის რეგიონის
"ტროიანელების" დამარცხებით, -
10:16 - 10:19ანგარიშით 28-14,
შტატის ჩემპიონებიც გახდნენ -
10:19 - 10:21(სიცილი)
-
10:21 - 10:24მწვრთნელმა პარკერმა,
-
10:24 - 10:29ეს წარმატება
დონა მარტინის დამსახურებად ჩათვალა. -
10:29 - 10:32როცა ბავშვებს საბაზისო
კვებით უზრუნველვყოფთ, -
10:32 - 10:34ისინი წარმატებას აღწევენ.
-
10:34 - 10:40ეს არა მხოლოდ შერილ ბარბარების
და დონა მარტინების საზრუნავია, -
10:40 - 10:43არამედ ჩვენი ყველასი.
-
10:43 - 10:48ჩვენი ბავშვების საბაზისო კვება,
მხოლოდ დასაწყისია. -
10:48 - 10:51ის რაც აღვწერეთ,
-
10:51 - 10:55სინამდვილეში ბევრი ყველაზე პრობლემური
საკითხის გადაწყვეტის მოდელია. -
10:55 - 11:01თუ სათანადოდ გამოკვების
მარტივ მიზანს დავისახავთ, -
11:01 - 11:05მსოფლიო უფრო სტაბილური და დაცული გახდება;
-
11:05 - 11:09ეკონომიკურ პროდუქტიულობას
მკვეთრად გავაუმჯობესებთ; -
11:09 - 11:11გარდავქმნით ჯანდაცვის სისტემას;
-
11:11 - 11:14და შევძლებთ უზრუნველვყოთ,
-
11:14 - 11:17რომ დედამიწაზე არსებული რესუსრსი
მომავალ თაობებს ეყოთ. -
11:17 - 11:22საკვები არის საკითხი,
რომელშიც კოლექტიური მცდელობები -
11:22 - 11:26უდიდეს გავლენას მოახდენს.
-
11:26 - 11:29ასე რომ, საკუთარ თავებს უნდა ვკითხოთ:
რა არის სწორი კითხვა? -
11:29 - 11:33რა მოხდება თუ მეტი
საკვები ნივთიერებებით სასვე -
11:33 - 11:37და ეკოლოგიურად მოყვანილ საჭმელს შევჭამთ?
-
11:37 - 11:40რა გავლენა ექნება ამას?
-
11:40 - 11:41ვფიქრობ, შერილ ბარბარამ,
-
11:42 - 11:43დონა მარტინმა,
-
11:43 - 11:46მწვრთნელმა პარკერმა
და ბურკეს რეგიონის "დათვებმა" -
11:46 - 11:48იციან ამაზე პასუხი.
-
11:48 - 11:50დიდი მადლობა.
-
11:50 - 11:54(აპლოდისმენტები)
- Title:
- გინდათ ბავშვებმა კარგად ისწავლონ? კარგად გამოკვებეთ ისინი
- Speaker:
- სემ კასი
- Description:
-
რის სწავლას ველით ჩვენი ბავშვებისგან, როცა ისინი ან მშივრები არიან, ან მათი კვების რაციონი, შაქრით სავსეა და საკვები ნივთიერებებისგან დაცლილი? თეთრი სახლის ყოფილი შეფმზარეული და სასურსათო პოლიტიკის ექსპერტი სემ კასი მსჯელობს სკოლის როლზე მოსწავლეების არა მხოლოდ გონების, არამედ სხეულის კვებაშიც.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:02
Krystian Aparta edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri approved Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri accepted Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well | ||
Levan Lashauri edited Georgian subtitles for Want to teach kids well? Feed them well |