Return to Video

Jak wybierać wiadomości - Damon Brown

  • 0:08 - 0:10
    Skąd wiesz, co dzieje się na świecie?
  • 0:12 - 0:14
    Ilość informacji na kliknięcie myszką
  • 0:14 - 0:15
    może być nieograniczona,
  • 0:15 - 0:17
    ale inaczej jest z czasem i energią,
  • 0:17 - 0:20
    by je przyswoić i zweryfikować.
  • 0:20 - 0:23
    Nie wszystkie informacje są przydatne,
  • 0:23 - 0:26
    chyba, że wiesz jak je czytać.
  • 0:26 - 0:28
    Dla twoich dziadków, rodziców,
  • 0:28 - 0:29
    starszego rodzeństwa
  • 0:29 - 0:32
    ten pomysł brzmiałby dziwnie.
  • 0:32 - 0:35
    Kilka dekad temu informacje były okrojone.
  • 0:35 - 0:36
    Wybór ograniczał się
  • 0:36 - 0:38
    do kilku powszechnych magazynów,
  • 0:38 - 0:40
    informatorów
  • 0:40 - 0:43
    i 3-4 sieci telewizyjnych,
  • 0:43 - 0:46
    gdzie zaufani prezenterzy
    dostarczali wiadomości
  • 0:46 - 0:49
    o tej samej porze co wieczór.
  • 0:49 - 0:51
    Ale pojawiły się problemy,
  • 0:51 - 0:53
    gdy rozpowszechniły się mass media.
  • 0:53 - 0:55
    Wiadomo, że autorytarne kraje
  • 0:55 - 0:57
    kontrolowały i cenzurowały informacje,
  • 0:57 - 1:00
    lecz skandale pokazały,
  • 1:00 - 1:03
    że rządy demokratyczne też zwodziły ludzi
  • 1:03 - 1:06
    razem z mediami.
  • 1:06 - 1:09
    Ujawnienie tajnych wojen, zamachów
  • 1:09 - 1:11
    i korupcji w polityce
  • 1:11 - 1:14
    podważyły wiarę ludzi we władze
  • 1:14 - 1:17
    w wydaniu oficjalnych źródeł.
  • 1:17 - 1:19
    Nieufność w przodujące media
  • 1:19 - 1:24
    umożliwiła gazetom, programom radiowym,
    czy całodobowym wiadomościom
  • 1:24 - 1:27
    konkurencyjny opis bieżących wydarzeń
  • 1:27 - 1:29
    z różnych perspektyw.
  • 1:29 - 1:31
    Ostatnio internet zwiększył liczbę
  • 1:31 - 1:33
    informacji i punktów widzenia
  • 1:33 - 1:36
    razem z mediami społecznościowymi,
    blogami i wideo online,
  • 1:36 - 1:39
    zamieniając każdego w reportera.
  • 1:39 - 1:42
    Ale gdy każdy jest reporterem,
    nikt nim nie jest.
  • 1:42 - 1:44
    Różne źródła mogą się nie pokrywać
  • 1:44 - 1:47
    nie tylko co do opinii,
    ale też co do faktów.
  • 1:47 - 1:50
    Jak znaleźć się najbliżej prawdy?
  • 1:50 - 1:53
    Najlepiej dotrzeć
    do pierwotnej informacji,
  • 1:53 - 1:55
    nie zmienionej.
  • 1:55 - 1:58
    Zamiast interpretacji badań naukowych
  • 1:58 - 2:00
    lub przemów polityków
  • 2:00 - 2:03
    możesz sam ocenić wyjściowy materiał.
  • 2:03 - 2:07
    Dla bieżących wydarzeń śledź reporterów
    na mediach społecznościowych.
  • 2:07 - 2:09
    Podczas Arabskiej Wiosny
  • 2:09 - 2:11
    lub protestów na Ukrainie
  • 2:11 - 2:14
    prezenterzy i blogerzy
    publikowali nagrania
  • 2:14 - 2:16
    z centrum chaosu.
  • 2:16 - 2:19
    Choć ukazują się one potem
    w artykułach, programach,
  • 2:19 - 2:22
    pamiętaj, że edytowane wersje
  • 2:22 - 2:25
    mieszają relacje świadków
  • 2:25 - 2:27
    ze słowami tych, których tam nie było.
  • 2:27 - 2:29
    Im bardziej chaotyczna historia,
  • 2:29 - 2:32
    tym mniej powinieneś ją śledzić.
  • 2:32 - 2:36
    W przypadku ataków terrorystycznych
    i naturalnych katastrof,
  • 2:36 - 2:38
    media prezentują te same relacje,
  • 2:38 - 2:42
    bez nowych, wiarygodnych informacji,
  • 2:42 - 2:44
    co prowadzi do błędnych wiadomości
  • 2:44 - 2:47
    lub oskarżania niewinnych ludzi.
  • 2:47 - 2:50
    Łatwo się wtedy niepokoić,
  • 2:50 - 2:52
    ale sprawdzaj najnowsze informacje
  • 2:52 - 2:54
    kilka razy dziennie,
  • 2:54 - 2:56
    a nie co kilka minut,
  • 2:56 - 2:59
    by poznać ostateczne szczegóły,
  • 2:59 - 3:02
    a błędne doniesienia odrzucić.
  • 3:02 - 3:04
    Dobre dziennikarstwo
    dąży do obiektywności,
  • 3:04 - 3:07
    a stronniczość w mediach
    jest nie do uniknięcia.
  • 3:07 - 3:09
    Nie mogąc dotrzeć do pierwotnej historii,
  • 3:09 - 3:11
    czytaj relacje z wielu źródeł,
  • 3:11 - 3:14
    od różnych reporterów i ekspertów.
  • 3:14 - 3:17
    Różne źródła i różnice między nimi
  • 3:17 - 3:19
    pozwalają złożyć elementy w całość
  • 3:19 - 3:21
    dla całkowitego zarysu.
  • 3:21 - 3:24
    Ważne, by oddzielić fakty od opinii.
  • 3:24 - 3:28
    Słowa takie jak "sądzę",
    "podobno", czy "prawdopodobnie"
  • 3:28 - 3:30
    oznaczają, że źródło jest niepewne
  • 3:30 - 3:32
    lub zgaduje.
  • 3:32 - 3:36
    Uważaj na relacje z anonimowych źródeł.
  • 3:36 - 3:39
    Mogą to być ludzie bez związku z historią
  • 3:39 - 3:41
    lub chcący wpłynąć na reportaż.
  • 3:41 - 3:44
    Ich anonimowość pozwala im
    nie brać odpowiedzialności
  • 3:44 - 3:46
    za informację, której dostarczają.
  • 3:46 - 3:48
    Wreszcie najważniejsze,
  • 3:48 - 3:51
    trzeba weryfikować informacje
    przed ich rozpowszechnianiem.
  • 3:51 - 3:52
    Dzięki mediom społecznym
  • 3:52 - 3:54
    prawda dociera do nas szybciej,
  • 3:54 - 3:56
    ale docierają też plotki,
  • 3:56 - 3:58
    zanim są potwierdzone,
  • 3:58 - 3:59
    a kłamstwa istnieją
  • 3:59 - 4:01
    na długo po ich sprostowaniu.
  • 4:01 - 4:03
    Zanim podzielisz się niewiarygodnym
  • 4:03 - 4:05
    lub szokującym tematem,
  • 4:05 - 4:08
    przeszukaj sieć po więcej informacji
  • 4:08 - 4:11
    lub treści, które przeoczyłeś,
  • 4:11 - 4:14
    i dowiedz się, co inni o tym mówią.
  • 4:14 - 4:16
    Dziś mamy największą wolność
  • 4:16 - 4:17
    od starych priorytetowych mediów,
  • 4:17 - 4:20
    które kontrolowały przepływ informacji.
  • 4:20 - 4:22
    Lecz z wolnością idzie odpowiedzialność,
  • 4:22 - 4:25
    by nadzorować własne doświadczenie
  • 4:25 - 4:28
    i zapewnić, że ten przepływ
    nie stanie się powodzią,
  • 4:28 - 4:33
    po której będziemy wiedzieć jeszcze mniej,
    niż zanim rzuciliśmy się w wir.
Title:
Jak wybierać wiadomości - Damon Brown
Speaker:
Damon Brown
Description:

Wyświetl całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/how-to-choose-your-news-damon-brown

Wraz z nadejściem internetu i mediów społecznościowych wiadomości są rozpowszechniane z niewiarygodną szybkością przez bezprecedensową ilość różnorakich źródeł. Jak wybrać, które wiadomości spożytkować?
Damon Brown udziela poufnych informacji, jak opinie i fakty (czasami także nie-fakty) stają się wiadomościami i jak mądry czytelnik może je odróżnić.

Lekcja: Damon Brown, animacja: Augenblick Studios.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:49
Krystian Aparta approved Polish subtitles for How to choose your news
Rysia Wand commented on Polish subtitles for How to choose your news
Rysia Wand accepted Polish subtitles for How to choose your news
Rysia Wand edited Polish subtitles for How to choose your news
Rysia Wand edited Polish subtitles for How to choose your news
Rysia Wand edited Polish subtitles for How to choose your news
Ilona Świerczyńska edited Polish subtitles for How to choose your news
Ilona Świerczyńska edited Polish subtitles for How to choose your news
Show all
  • Finished review.
    ====
    Okoliczniki czasu i miejsca wydzielone przecinkiem.

    Okoliczniki czasu i miejsca na początku zdania nie są w języku polskim oddzielane przecinkiem, inaczej niż w angielskim. Przykład: "Today, the basis for scientific time" = "Dzisiaj, podłożem mierzenia czasu" --> "Dzisiaj podłożem mierzenia czasu".
    ===
    Niewłaściwe łamanie/kończenie linijek/napisów.

    Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.

    Przykłady:
    1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).

    2. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.

    3. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”.

    Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na
    ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.

    Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines

Polish subtitles

Revisions