Return to Video

Γιατί ένα βιβλίο είναι μια κρυφή πύλη

  • 0:00 - 0:03
    Γεια σας, με λένε Μακ.
  • 0:03 - 0:07
    Δουλειά μου είναι
    να λέω ψέματα στα παιδιά,
  • 0:07 - 0:09
    όμως είναι ειλικρινή ψέματα.
  • 0:09 - 0:10
    Γράφω παιδικά βιβλία
  • 0:10 - 0:14
    και σύμφωνα με ένα απόσπασμα
    του Πάμπλο Πικάσσο,
  • 0:14 - 0:17
    «Όλοι γνωρίζουμε
    πως η Τέχνη δεν είναι αλήθεια,
  • 0:17 - 0:20
    αλλά ένα ψέμα που μας κάνει
    να κατανοούμε την αλήθεια
  • 0:20 - 0:23
    ή έστω την αλήθεια
    που είναι δυνατόν να καταλάβουμε.
  • 0:23 - 0:25
    Ο καλλιτέχνης πρέπει να ξέρει τον τρόπο
  • 0:25 - 0:30
    να πείθει τους άλλους
    για την αλήθεια των ψεμάτων του».
  • 0:30 - 0:33
    Το πρωτάκουσα όταν ήμουν παιδί
  • 0:33 - 0:35
    και μου άρεσε πολύ,
  • 0:35 - 0:37
    όμως δεν είχα ιδέα τι σήμαινε.
  • 0:37 - 0:39
    (Γέλια)
  • 0:39 - 0:41
    Έτσι σκέφτηκα,
    ξέρετε γι' αυτό είμαι εδώ,
  • 0:41 - 0:43
    να σας μιλήσω απόψε σχετικά
  • 0:43 - 0:45
    με αλήθειες και ψέματα,
    φαντασία και πραγματικότητα.
  • 0:45 - 0:47
    Πώς μπορώ λοιπόν να ξεδιαλύνω
  • 0:47 - 0:49
    αυτό το κουβάρι από φράσεις;
  • 0:49 - 0:53
    Κι είπα, μιας κι έχω PowerPoint,
    ας φτιάξω ένα διάγραμμα Βεν.
  • 0:53 - 0:55
    [Αλήθεια, Ψέματα]
    (Γέλια)
  • 0:55 - 0:57
    Να το λοιπόν εκεί πέρα, μπουμ.
  • 0:57 - 0:58
    Έχουμε αλήθειες και ψέματα
  • 0:58 - 1:00
    κι υπάρχει ένας μικρός χώρος,
  • 1:00 - 1:01
    στα όρια, εκεί στη μέση.
  • 1:01 - 1:08
    Αυτή η οριακή περιοχή είναι η τέχνη.
  • 1:08 - 1:13
    Εντάξει, διάγραμμα Βεν.
    (Γέλια) (Χειροκρότημα)
  • 1:13 - 1:16
    Στην ουσία δεν μας βοηθάει και πολύ.
  • 1:16 - 1:20
    Αυτό που μ' έκανε να κατανοήσω
  • 1:20 - 1:23
    την παραπάνω ρήση,
    τι πραγματικά είναι η τέχνη
  • 1:23 - 1:25
    ή έστω η τέχνη της μυθοπλασίας,
  • 1:25 - 1:26
    ήταν η εργασία μου με παιδιά.
  • 1:26 - 1:29
    Ήμουν σύμβουλος σε θερινή κατασκήνωση.
  • 1:29 - 1:31
    Δούλευα κατά τις θερινές διακοπές
    του κολεγίου μου
  • 1:31 - 1:34
    και μ' άρεσε πολύ.
  • 1:34 - 1:36
    Ήταν μια αθλητική θερινή κατασκήνωση
  • 1:36 - 1:38
    για παιδιά τεσσάρων έως έξι ετών.
  • 1:38 - 1:40
    Ήμουν υπεύθυνος για τα τετράχρονα,
  • 1:40 - 1:41
    πράγμα καλό, αφού
  • 1:41 - 1:45
    τα τετράχρονα, δεν τα καταφέρνουν
    στον αθλητισμό, όπως κι εγώ επίσης.
  • 1:45 - 1:46
    (Γέλια)
  • 1:46 - 1:49
    Κάνω αθλητισμό σε επίπεδο τετράχρονου,
  • 1:49 - 1:53
    οπότε το αποτέλεσμα ήταν ότι τα παιδιά
  • 1:53 - 1:55
    τρίπλαραν μερικούς κώνους, ζεσταίνονταν
  • 1:55 - 1:57
    κι ύστερα κάθονταν κάτω από το δέντρο,
  • 1:57 - 2:00
    όπου καθόμουν ήδη εγώ - (Γέλια) -
  • 2:00 - 2:02
    και τους έλεγα ιστορίες που επινοούσα,
  • 2:02 - 2:04
    ιστορίες από τη ζωή μου.
  • 2:04 - 2:06
    Τους έλεγα πως τα σαββατοκύριακα
  • 2:06 - 2:09
    πήγαινα σπίτι και κατασκόπευα
    για λογαριασμό της Βασίλισσας της Αγγλίας.
  • 2:09 - 2:12
    Σύντομα άλλα παιδιά,
  • 2:12 - 2:14
    που δεν ανήκαν στη δική μου ομάδα,
  • 2:14 - 2:16
    έρχονταν και μου έλεγαν:
  • 2:16 - 2:18
    «Είσαι ο Μακ Μπαρνέτ, σωστά;
  • 2:18 - 2:21
    Είσαι ο κατάσκοπος
    της Βασίλισσας της Αγγλίας».
  • 2:21 - 2:24
    Περίμενα όλη μου τη ζωή
    να έρθει κάποιος ξένος
  • 2:24 - 2:26
    να μου κάνει αυτή την ερώτηση.
  • 2:26 - 2:29
    Στη φαντασία μου υπήρχαν λυγερές Ρωσίδες,
  • 2:29 - 2:30
    όμως ξέρετε, τα τετράχρονα -
  • 2:30 - 2:35
    ό,τι βρεις στο Μπέρκλεϋ
    της Καλιφόρνιας, αυτό παίρνεις.
  • 2:35 - 2:39
    Συνειδητοποίησα πως οι ιστορίες που έλεγα
  • 2:39 - 2:42
    ήταν αληθινές,
    με την έννοια της οικειότητας,
  • 2:42 - 2:44
    και πραγματικά συναρπαστικές.
  • 2:44 - 2:46
    Κορυφαίο για μένα
    - ποτέ δεν θα το ξεχάσω -
  • 2:46 - 2:49
    ήταν ένα κοριτσάκι που το έλεγαν Ράιλυ.
    Ήταν μικροσκοπική
  • 2:49 - 2:51
    κι έπαιρνε έξω καθημερινά
    το μεσημεριανό της
  • 2:51 - 2:53
    και πετούσε το φρούτο της.
  • 2:53 - 2:55
    Έπαιρνε το φρούτο,
  • 2:55 - 2:57
    η μαμά της έδινε ένα πεπόνι τη μέρα,
  • 2:57 - 2:58
    κι εκείνη το πετούσε στον κισσό
  • 2:58 - 3:00
    κι έτρωγε φρουτένια σνακ
  • 3:00 - 3:03
    και κυπελλάκια πουτίγκας
    και της έλεγα:
  • 3:03 - 3:06
    «Ράιλυ μην το κάνεις αυτό,
    πρέπει να τρως το φρούτο σου».
  • 3:06 - 3:07
    Εκείνη ρωτούσε το γιατί
  • 3:07 - 3:10
    κι εγώ της έλεγα πως
    αν πετάει το φρούτο της
  • 3:10 - 3:13
    σύντομα ο κισσός θα γεμίσει με πεπόνια,
  • 3:13 - 3:15
    πράγμα που εξηγεί γιατί κατέληξα
  • 3:15 - 3:21
    να λέω ιστορίες στα παιδιά κι όχι
    να τους κάνω το διατροφολόγο.
  • 3:21 - 3:23
    Η Ράιλυ έλεγε πως αυτό δεν πρόκειται
  • 3:23 - 3:24
    να συμβεί ποτέ.
  • 3:24 - 3:27
    Έτσι την τελευταία μέρα της κατασκήνωσης
  • 3:27 - 3:29
    σηκώθηκα νωρίς και πήρα ένα
    μεγάλο στρογγυλό πεπόνι
  • 3:29 - 3:31
    από το μανάβικο
  • 3:31 - 3:33
    και το έκρυψα στον κισσό.
  • 3:33 - 3:35
    Μετά, την ώρα του γεύματος είπα:
  • 3:35 - 3:38
    «Ράιλυ, δεν πας να δεις τι έχεις κάνει;»
  • 3:38 - 3:41
    Και - (Γέλια) -
  • 3:41 - 3:43
    βάδισε απρόθυμα προς τον κισσό
    κι ύστερα τα μάτια της
  • 3:43 - 3:46
    άνοιξαν διάπλατα κι έδειξε το πεπόνι
  • 3:46 - 3:48
    που ήταν μεγαλύτερο απ' το κεφάλι της
  • 3:48 - 3:51
    και τα παιδιά έτρεξαν κι άρχισαν
    να γυρνάνε γύρω της
  • 3:51 - 3:52
    κι ένα παιδί είπε: «Έι,
  • 3:52 - 3:54
    γιατί το πεπόνι έχει αυτοκόλλητο σήμα;»
  • 3:54 - 3:57
    (Γέλια)
  • 3:58 - 4:00
    Εγώ είπα: «Γι' αυτό σας λέω
  • 4:00 - 4:03
    να μην πετάτε τα αυτοκόλλητά σας
    στον κισσό.
  • 4:03 - 4:08
    Να τα ρίχνετε στον κάδο.
    Καταστρέφετε τη φύση όταν το κάνετε αυτό».
  • 4:09 - 4:14
    Η Ράιλυ κουβαλούσε το πεπόνι
    μαζί της όλη μέρα
  • 4:14 - 4:16
    κι ήταν ιδιαίτερα περήφανη.
  • 4:16 - 4:21
    Ήξερε πως ένα πεπόνι δεν μεγαλώνει
    σε μια βδομάδα,
  • 4:21 - 4:23
    όμως επίσης ήξερε πως αυτό
    μπορεί να συμβεί
  • 4:23 - 4:26
    κάπου σ' έναν παράξενο τόπο
  • 4:26 - 4:28
    που τα παιδιά δεν μπορούν
    να τον επισκεφτούν.
  • 4:28 - 4:32
    Μπορεί να είναι οπουδήποτε.
    Η τέχνη μπορεί να μας πάει εκεί.
  • 4:32 - 4:34
    Το παιδί είχε βρεθεί κάπου εκεί στη μέση,
  • 4:34 - 4:37
    στην περιοχή που ονομάζουμε
    τέχνη ή μυθοπλασία.
  • 4:37 - 4:39
    Εγώ θα το έλεγα χώρο του θαυμαστού.
  • 4:39 - 4:42
    Αυτό που ο Κόλριτζ ονόμασε
    συναινετική άρση της δυσπιστίας
  • 4:42 - 4:43
    ή ποιητική πίστη,
  • 4:43 - 4:46
    μιλώντας για τη στιγμή που μια ιστορία
    όσο παράξενη κι αν είναι,
  • 4:46 - 4:48
    έχει ομοιότητες με την πραγματικότητα,
  • 4:48 - 4:50
    που σε κάνουν να μπορείς
    να την πιστέψεις
  • 4:50 - 4:52
    Όχι μόνο τα παιδιά
    μπορούν να πάνε εκεί,
  • 4:52 - 4:54
    αλλά κι οι μεγάλοι πάμε εκεί διαβάζοντας.
  • 4:54 - 4:57
    Γι' αυτό σε δύο μέρες
    ο κόσμος θα κατεβαίνει
  • 4:57 - 5:00
    να περπατήσει στο Δουβλίνο
  • 5:00 - 5:06
    τη Μέρα του Μπλουμ και να δει
    όσα συμβαίνουν στον Οδυσσέα του Τζόις,
  • 5:06 - 5:08
    παρότι τίποτε απ' αυτά
    δε συνέβη πραγματικά.
  • 5:08 - 5:11
    Ο κόσμος πάει στο Λονδίνο
    να επισκεφτεί την Οδό Μπέηκερ,
  • 5:11 - 5:12
    να δει το σπίτι του Σέρλοκ Χολμς
  • 5:12 - 5:14
    ακόμα κι αν ο αριθμός 221Β
    έχει απλά ζωγραφιστεί
  • 5:14 - 5:17
    σ' ένα κτίριο που ποτέ δεν είχε
    τούτη τη διεύθυνση.
  • 5:17 - 5:20
    Ξέρουμε πως αυτοί οι χαρακτήρες
    δεν είναι αληθινοί,
  • 5:20 - 5:21
    όμως έχουμε αληθινά αισθήματα
    γι' αυτούς,
  • 5:21 - 5:23
    και μπορούμε να το κάνουμε.
  • 5:23 - 5:25
    Γνωρίζουμε πως οι χαρακτήρες
    δεν είναι αληθινοί,
  • 5:25 - 5:28
    κι όμως τους θεωρούμε σαν τέτοιους.
  • 5:28 - 5:31
    Τα παιδιά μπορούν να βρεθούν σ' αυτόν
    τον χώρο ευκολότερα απ' τους μεγάλους,
  • 5:31 - 5:33
    γι' αυτό μ' αρέσει
    να γράφω για τα παιδιά.
  • 5:33 - 5:35
    Θεωρώ τα παιδιά το καλύτερο κοινό
  • 5:35 - 5:39
    για τη σοβαρή μυθοπλασία.
  • 5:39 - 5:41
    Όταν ήμουν παιδί,
  • 5:41 - 5:45
    είχα παθιαστεί με ιστορίες
    για κρυφές πύλες,
  • 5:45 - 5:46
    όπως εκείνη της Νάρνια,
  • 5:46 - 5:50
    όπου άνοιγες μια ντουλάπα
    και βρισκόσουν σ' έναν μαγικό κόσμο.
  • 5:50 - 5:52
    Είχα πειστεί πως οι κρυφές πύλες
    υπήρχαν στ' αλήθεια
  • 5:52 - 5:54
    και τις έψαχνα, πάσχιζα να τις διαβώ.
  • 5:54 - 5:58
    Ήθελα να μπω και να ζήσω
    στον φανταστικό κόσμο, δηλαδή -
  • 5:58 - 6:03
    άνοιγα συνέχεια τις ξένες ντουλάπες.
    (Γέλια)
  • 6:03 - 6:06
    Έμπαινα στη ντουλάπα
    του φίλου της μαμάς μου
  • 6:06 - 6:09
    μα δεν υπήρχε κανένας μυστικός
    μαγικός κόσμος,
  • 6:09 - 6:12
    μόνο κάποια αλλόκοτα πράγματα
    που η μαμά έπρεπε να τα μάθει.
  • 6:12 - 6:13
    (Γέλια)
  • 6:13 - 6:17
    Ήμουν χαρούμενος που της τα μαρτύρησα.
  • 6:20 - 6:23
    Μετά το κολέγιο, η πρώτη μου δουλειά
  • 6:23 - 6:26
    ήταν πίσω από μια τέτοια κρυφή πύλη.
  • 6:26 - 6:28
    Βλέπουμε το μέρος που λεγόταν
    Βαλένσια 826.
  • 6:28 - 6:30
    Βρισκόταν στο 826 της οδού Βαλένσια,
  • 6:30 - 6:33
    στην περιοχή Μίσιον του Σαν Φρανσίσκο.
  • 6:33 - 6:35
    Όταν δούλευα εκεί,
    υπήρχε ένας εκδοτικός οίκος
  • 6:35 - 6:37
    που είχε εκεί τα γραφεία του,
    ο οίκος ΜακΣουήνυς,
  • 6:37 - 6:41
    ένα μη κερδοσκοπικό κέντρο συγγραφής,
    το 826 Βαλένσια,
  • 6:41 - 6:43
    όμως η πρόσοψη του μαγαζιού
  • 6:43 - 6:44
    ήταν πολύ περίεργη.
  • 6:44 - 6:46
    Ήταν βλέπετε σε εμπορική ζώνη
  • 6:46 - 6:49
    και στο Σαν Φρανσίσκο
    δε θα μας έδιναν άδεια,
  • 6:49 - 6:52
    έτσι ο ιδρυτής, ένας συγγραφέας
    ονόματι Ντέηβ Έγκερς,
  • 6:52 - 6:54
    για να συμβαδίσει με τον κώδικα είπε:
    «Ωραία,
  • 6:54 - 6:59
    θ' ανοίξω ένα κατάστημα
    τροφοδοσίας πειρατών».
  • 6:59 - 7:02
    Αυτό ακριβώς έκανε.
    (Γέλια)
  • 7:02 - 7:04
    Είναι όμορφο, όλο ξύλινο.
  • 7:04 - 7:05
    Έχει συρτάρια γεμάτα εσπεριδοειδή,
  • 7:05 - 7:08
    για να μην πάθεις σκορβούτο.
  • 7:08 - 7:11
    Έχει καλύπτρες ματιού σε πολλά χρώματα,
  • 7:11 - 7:13
    γιατί μόλις πιάσει η άνοιξη,
    οι πειρατές αγριεύουν.
  • 7:13 - 7:18
    Ξέρετε, το μαύρο είναι βαρετό. Παστέλ.
  • 7:18 - 7:20
    Έχει και ψεύτικα μάτια σε πολλά χρώματα,
  • 7:20 - 7:21
    γυάλινα μάτια, αναλόγως τι ζητάς
  • 7:21 - 7:24
    για την περίπτωσή σου.
  • 7:25 - 7:28
    Παραδόξως ερχόταν στο μαγαζί
  • 7:28 - 7:32
    κόσμος και ψώνιζε.
  • 7:32 - 7:34
    Έφτασαν έτσι να πληρώνουν το νοίκι
  • 7:34 - 7:36
    του κέντρου διδασκαλίας που ήταν από πίσω,
  • 7:36 - 7:39
    όμως για μένα σημαντικότερο ήταν ότι
  • 7:39 - 7:42
    πιστεύω πως η ποιότητα της δουλειάς σου,
  • 7:42 - 7:44
    να καθοδηγείς παιδιά στο γράψιμο,
  • 7:44 - 7:49
    βαδίζοντας μέσα στον αλλόκοτο, οριακό,
    φανταστικό αυτό χώρο, όπως όταν γράφεις,
  • 7:49 - 7:52
    τελικά θα επηρεάσει αυτό που κάνεις.
  • 7:52 - 7:54
    Είναι μια κρυφή πύλη
    που μπορείς να τη διαβείς.
  • 7:54 - 7:57
    Έτσι ανέλαβα το 826 στο Λος Άντζελες.
  • 7:57 - 8:01
    κι ήταν δουλειά μου να στήσω
    το εκεί κατάστημα.
  • 8:01 - 8:04
    Έτσι φτιάξαμε το Μαγαζί για
    Χρονοταξιδιώτες στο Έκο Παρκ.
  • 8:04 - 8:07
    Σύνθημά μας: «Όποτε κι αν είστε,
    εμείς είμαστε ήδη τότε».
  • 8:07 - 8:09
    (Γέλια)
  • 8:14 - 8:16
    Βρίσκεται στη Λεωφόρο Σάνσετ στο Λ.Α.
  • 8:16 - 8:19
    Το προσωπικό είναι έτοιμο
    να σας εξυπηρετήσει.
  • 8:19 - 8:20
    Προέρχονται από όλες τις εποχές,
  • 8:20 - 8:23
    ακόμα κι από τη δεκαετία του '80,
    ο τύπος στο βάθος,
  • 8:24 - 8:26
    από το πολύ πρόσφατο παρελθόν.
  • 8:26 - 8:28
    Αυτοί είναι οι Υπάλληλοι του Μήνα,
  • 8:28 - 8:31
    μεταξύ αυτών ο Τζέγκις Χαν
    κι ο Τσαρλς Ντίκενς.
  • 8:31 - 8:34
    Κάποιοι σπουδαίοι έχουν περάσει
    απ' τις τάξεις μας.
  • 8:34 - 8:36
    Αυτό είναι το φαρμακευτικό μας τμήμα.
  • 8:36 - 8:37
    Έχουμε κάποια πατενταρισμένα φάρμακα,
  • 8:37 - 8:40
    Κανοπικά Αγγεία για τα σπλάχνα σας,
  • 8:40 - 8:41
    κομμουνιστικό σαπούνι που γράφει,
  • 8:41 - 8:46
    «Αυτό είναι το σαπούνι σας
    για όλη τη χρονιά». (Γέλια)
  • 8:46 - 8:48
    Η μηχανή για τις γρανίτες χάλασε
  • 8:48 - 8:51
    τη βραδιά των εγκαινίων
    και δεν ξέραμε τι να κάνουμε.
  • 8:51 - 8:53
    Ο αρχιτέκτονας σκεπάστηκε
    από κόκκινο σιρόπι.
  • 8:53 - 8:55
    έμοιαζε σαν να είχε μόλις
    δολοφονήσει κάποιον,
  • 8:55 - 8:57
    κάτι που δεν ήταν εντελώς απίστευτο
  • 8:57 - 8:59
    για τον συγκεκριμένο αρχιτέκτονα,
  • 8:59 - 9:01
    τα είχαμε χαμένα.
  • 9:01 - 9:02
    Θα ήταν το κλου του μαγαζιού,
  • 9:02 - 9:04
    έτσι του βάλαμε μια ταμπέλα που έγραφε:
  • 9:04 - 9:07
    «Εκτός λειτουργίας, ελάτε χθες».
    (Γέλια)
  • 9:07 - 9:10
    Τελικά αυτό το αστείο βγήκε
    καλύτερο απ' τις γρανίτες
  • 9:10 - 9:14
    οπότε το αφήσαμε εκεί μόνιμα.
  • 9:14 - 9:18
    Μπουκιές από Μαμούθ. Αυτά ζυγίζουν
    πάνω από τρία κιλά το καθένα.
  • 9:18 - 9:20
    Απωθητικό Βαρβάρων, με άρωμα σαλάτας
  • 9:20 - 9:25
    και ποτ πουρί - αυτά που
    σιχαίνονται οι βάρβαροι.
  • 9:25 - 9:27
    Νεκρές γλώσες.
  • 9:27 - 9:29
    (Γέλια)
  • 9:29 - 9:32
    Βδέλλες, οι μικροί γιατροί της φύσης.
  • 9:32 - 9:36
    Οσμητικό Βίκινγκ, που βγαίνει
    σε πολλά υπέροχα αρώματα:
  • 9:36 - 9:39
    νύχια ποδιών, ιδρώτας και σάπια λαχανικά,
    τέφρα νεκρικής πυράς.
  • 9:39 - 9:42
    Γιατί πιστεύουμε πως
    το αποσμητικό Axe (πέλεκυς)
  • 9:42 - 9:44
    είναι κάτι που ταιριάζει
    μόνο σε πεδία μαχών,
  • 9:44 - 9:47
    όχι στις μασχάλες σας.
    (Γέλια)
  • 9:47 - 9:50
    Αυτά είναι τα τσιπάκια συναισθήματος
    για ρομπότ,
  • 9:50 - 9:52
    ώστε τα ρομπότ να νιώθουν αγάπη ή φόβο.
  • 9:52 - 9:53
    Το πιο ευπώλητο είναι η Χαιρεκακία,
  • 9:53 - 9:55
    πράγμα που δεν περιμέναμε.
  • 9:55 - 9:56
    (Γέλια)
  • 9:56 - 9:58
    Ούτε που το είχαμε σκεφτεί πως θα γινόταν.
  • 9:58 - 10:00
    Όμως από πίσω
    υπάρχει το μη κερδοσκοπικό,
  • 10:00 - 10:03
    τα παιδιά περνούν μια πόρτα
    που γράφει «Μόνο Προσωπικό»
  • 10:03 - 10:04
    και καταλήγουν σ' αυτό τον χώρο
  • 10:04 - 10:07
    όπου κάνουν τα μαθήματά τους
    και γράφουν ιστορίες,
  • 10:07 - 10:09
    γυρίζουν ταινίες, κάνουν
    πάρτι έκδοσης βιβλίων
  • 10:09 - 10:10
    όπου τα παιδιά διαβάζουν.
  • 10:10 - 10:12
    Έχουμε μια τριμηνιαία έκδοση
  • 10:12 - 10:13
    που γράφεται από τα παιδιά
  • 10:13 - 10:15
    καθημερινά μετά το σχολείο,
  • 10:15 - 10:17
    και κάνουμε τα πάρτι έκδοσης
  • 10:17 - 10:19
    όπου τρώνε γλυκό, διαβάζουν
    στους γονείς τους
  • 10:19 - 10:22
    και πίνουν γάλα σε ποτήρια σαμπάνιας.
  • 10:23 - 10:25
    Είναι ένα πολύ ιδιαίτερο μέρος,
  • 10:25 - 10:29
    γιατί έχει τον αλλόκοτο χώρο από μπροστά.
  • 10:29 - 10:32
    Το αστείο δεν είναι αστείο.
  • 10:32 - 10:34
    Στη φαντασία δεν φαίνονται οι ραφές
  • 10:34 - 10:37
    κι αυτό μου αρέσει πολύ.
    Αυτό το μικρό κομμάτι φαντασίας
  • 10:37 - 10:40
    έχει αποικίσει τον πραγματικό κόσμο.
  • 10:40 - 10:43
    Το βλέπω σαν ένα βιβλίο
    σε τρεις διαστάσεις.
  • 10:44 - 10:48
    Υπάρχει ο όρος «μεταμυθοπλασία»
  • 10:48 - 10:50
    αναφέρεται σε ιστορίες σχετικές
    με άλλες ιστορίες
  • 10:50 - 10:52
    και τούτον τον καιρό είναι στα πάνω τους.
  • 10:52 - 10:55
    Προηγουμένως ήταν στα πάνω τους
    τη δεκαετία του '60
  • 10:55 - 10:57
    με συγγραφείς όπως ο Τζων Μπαρ
    κι ο Ουίλιαμ Γκάντις,
  • 10:57 - 10:59
    όμως πάντα βρίσκονταν γύρω μας.
  • 10:59 - 11:02
    Είναι τόσο παλιές όσο κι η ίδια
    η μυθοπλασία.
  • 11:02 - 11:04
    Μια τεχνική της μεταμυθοπλασίας
  • 11:04 - 11:06
    είναι το γκρέμισμα
    του τέταρτου τοίχου, σωστά;
  • 11:06 - 11:09
    Όταν ο ηθοποιός στρέφεται στο κοινό
  • 11:09 - 11:10
    και λέει: «Εγώ είμαι ηθοποιός,
  • 11:10 - 11:12
    κι όλα αυτά είναι απλώς σκηνικά».
  • 11:12 - 11:15
    Ακόμα και σ' αυτήν την υποτιθέμενη
    στιγμή ειλικρίνειας,
  • 11:15 - 11:17
    θα έλεγα πως αξιοποιεί το ψέμα,
  • 11:17 - 11:20
    όμως στοχεύει στην ανάδειξη
    της πλαστότητας
  • 11:20 - 11:21
    της μυθοπλασίας.
  • 11:21 - 11:24
    Εγώ μάλλον προτιμώ το αντίθετο.
  • 11:24 - 11:26
    Αν πρόκειται να γκρεμίσω
    τον τέταρτο τοίχο,
  • 11:26 - 11:28
    θέλω η μυθοπλασία να δραπετεύει
  • 11:28 - 11:30
    και να βγαίνει στον πραγματικό κόσμο.
  • 11:30 - 11:34
    Θέλω το βιβλίο να είναι
    μια κρυφή πύλη που ανοίγει
  • 11:34 - 11:37
    κι αφήνει τις ιστορίες να βγουν
    στην πραγματικοτητα.
  • 11:37 - 11:40
    Αυτό προσπαθώ να κάνω στα βιβλία μου.
  • 11:40 - 11:42
    Ακούστε ένα παράδειγμα.
  • 11:42 - 11:44
    Αυτό είναι το πρώτο μου βιβλίο.
  • 11:44 - 11:47
    Έχει τίτλο «Ο Μπίλλυ Τουίτερς
    και η Γαλάζια Φάλαινα».
  • 11:47 - 11:49
    Ένα παιδί παίρνει
    για κατοικίδιο μια γαλάζια φάλαινα
  • 11:49 - 11:50
    όμως είναι τιμωρία
  • 11:50 - 11:53
    και καταστρέφει τη ζωή του.
  • 11:53 - 11:55
    Του παραδίδεται νυχτιάτικα
    από την εταιρεία Υπερτροφική Α.Ε.
  • 11:55 - 11:58
    (Γέλια)
  • 11:59 - 12:01
    Πρέπει να την πάρει
    μαζί του στο σχολείο.
  • 12:01 - 12:02
    Ζει στο Σαν Φρανσίσκο -
  • 12:02 - 12:05
    πολύ σκληρή πόλη για να 'χεις
    μια γαλάζια φάλαινα.
  • 12:05 - 12:08
    Πολλοί λόφοι, η αξία γης στα ύψη.
  • 12:08 - 12:11
    Αυτή η αγορά είναι τρελή σας λέω.
  • 12:11 - 12:15
    Όμως κάτω απ' το εξώφυλλο
    υπάρχει μια θήκη,
  • 12:15 - 12:19
    αυτό είναι το οπισθόφυλλο του βιβλίου,
  • 12:19 - 12:21
    όπου βρίσκεται μια διαφήμιση
  • 12:21 - 12:24
    που προσφέρει ελεύθερη δοκιμή 30 ημερών
  • 12:24 - 12:26
    για μια γαλάζια φάλαινα.
  • 12:26 - 12:29
    Στέλνεις ένα φάκελο με διεύθυνση
    και γραμματόσημο
  • 12:29 - 12:33
    και σου στέλνουμε μια φάλαινα.
  • 12:35 - 12:37
    Τα παιδιά πράγματι μας γράφουν.
  • 12:37 - 12:40
    Ορίστε ένα γράμμα. Λέει:
    «Αγαπητοί άνθρωποι,
  • 12:40 - 12:43
    στοίχημα 10 δολάρια πως δεν
    θα μου στείλετε μια γαλάζια φάλαινα.
  • 12:43 - 12:45
    Έλιοτ Γκάννον (έξι ετών).»
  • 12:45 - 12:48
    (Γέλια) (Χειροκρότημα)
  • 12:52 - 12:53
    Ο Έλιοτ και τ' άλλα παιδιά
  • 12:53 - 12:56
    που στέλνουν γράμμα,
    παίρνουν για απάντηση
  • 12:56 - 12:59
    μια επιστολή από ένα νορβηγικό
    δικηγορικό γραφείο -
  • 12:59 - 13:01
    (Γέλια) -
  • 13:03 - 13:06
    που λέει ότι εξαιτίας μιας αλλαγής
    στους νόμους του τελωνείου,
  • 13:06 - 13:08
    η φάλαινά τους κρατείται στο Σόνιεφιορδ,
  • 13:08 - 13:09
    ένα αξιαγάπητο φιόρδ,
  • 13:09 - 13:11
    και μετά τους λέει
    για το Σονιεφιόρδ
  • 13:11 - 13:14
    και τη νορβηγική κουζίνα,
    ξεστρατίζει για λίγο.
  • 13:14 - 13:15
    (Γέλια)
  • 13:17 - 13:19
    Όμως τελειώνει λέγοντας πως
  • 13:19 - 13:21
    η φάλαινά σου θα ήθελε
    να μαθαίνει νέα σου.
  • 13:21 - 13:23
    Δίνουμε ένα τηλέφωνο,
  • 13:25 - 13:28
    όπου μπορείς να πάρεις
    και να της αφήσεις μήνυμα.
  • 13:28 - 13:31
    Όταν το κάνεις αυτό,
  • 13:31 - 13:33
    λαμβάνεις ένα μήνυμα
  • 13:33 - 13:35
    με ήχους φάλαινας κι ένα μπιπ,
  • 13:38 - 13:41
    που μοιάζει πραγματικά με ήχο φάλαινας.
  • 13:41 - 13:43
    Ακόμη, τα παιδιά παίρνουν
    μια φωτογραφία της φάλαινάς τους.
  • 13:43 - 13:47
    Αυτός είναι ο Ράνταλφ
  • 13:47 - 13:49
    και ανήκει σε ένα παιδί, το Νίκο,
  • 13:49 - 13:53
    ένα απ' τα πρώτα παιδιά
    που ενδιαφέρθηκαν.
  • 13:53 - 13:56
    Θα σας παίξω κάποια μηνύματα του Νίκο.
  • 13:56 - 13:59
    Αυτό ήταν το πρώτο που έλαβα απ' τον Νίκο.
  • 14:00 - 14:02
    (Ηχητικό): Γεια σου, είμαι ο Νίκο.
  • 14:02 - 14:06
    Είμαι ο ιδιοκτήτης σου, γεια σου Ράνταλφ.
  • 14:06 - 14:10
    Είναι η πρώτη φορά που σου μιλάω
  • 14:10 - 14:14
    κι ίσως τα ξαναπούμε
    κάποια άλλη μέρα. Γεια.
  • 14:16 - 14:18
    Μακ Μπαρνέτ: Ο Νίκο ξαναπήρε
    μια ώρα αργότερα.
  • 14:18 - 14:21
    (Γέλια)
  • 14:21 - 14:23
    Ακούστε ακόμη ένα μήνυμα του Νίκο.
  • 14:24 - 14:28
    (Ηχητικό): Γεια σου Ράνταλφ, είμαι ο Νίκο.
  • 14:28 - 14:33
    Έχουμε πολύ καιρό να τα πούμε,
  • 14:33 - 14:38
    αλλά σου μίλησα το Σάββατο ή την Κυριακή,
  • 14:38 - 14:40
    ναι, Σάββατο ή Κυριακή.
  • 14:40 - 14:43
    Σε ξαναπαίρνω λοιπόν,
  • 14:43 - 14:48
    να σου πω ένα γεια
    κι αναρωτιέμαι τι κάνεις τώρα
  • 14:48 - 14:51
    και μάλλον θα σε ξαναπάρω
  • 14:51 - 14:54
    αύριο ή σήμερα,
  • 14:54 - 14:57
    οπότε θα τα ξαναπούμε. Γεια.
  • 14:57 - 15:02
    ΜΜ: Έτσι κι έκανε, ξαναπήρε την ίδια μέρα.
  • 15:02 - 15:05
    Άφησε στο Ράνταλφ πάνω από 25 μηνύματα
  • 15:05 - 15:09
    μέσα σε τέσσερα χρόνια.
  • 15:09 - 15:11
    Είπε τα πάντα για τον εαυτό του,
  • 15:11 - 15:12
    για την αγαπημένη του γιαγιά
  • 15:12 - 15:15
    και για τη γιαγιά που αγαπάει
    κάπως λιγότερο -
  • 15:15 - 15:17
    (Γέλια) -
  • 15:17 - 15:20
    για τα σταυρόλεξα που λύνει,
  • 15:20 - 15:24
    κι εδώ - θα σας παίξω άλλο ένα μήνυμά του,
  • 15:24 - 15:27
    ένα χριστουγεννιάτικο μήνυμα του Νίκο.
  • 15:27 - 15:29
    [Μπιπ] (Ηχητικό) Νίκο: Γεια σου Ράνταλφ,
  • 15:29 - 15:32
    συγγνώμη που δεν σου μίλησα
    για αρκετό καιρό
  • 15:32 - 15:34
    αλλά ήμουν πολύ απασχολημένος
  • 15:34 - 15:37
    γιατί άρχισα το σχολείο,
  • 15:37 - 15:40
    όπως πιθανότατα δεν γνωρίζεις,
  • 15:40 - 15:44
    μιας κι είσαι φάλαινα, δεν γνωρίζεις,
  • 15:44 - 15:46
    σε παίρνω απλώς
  • 15:46 - 15:52
    για να σου ευχηθώ χρόνια πολλά.
  • 15:52 - 15:56
    Λοιπόν, καλά Χριστούγενα,
  • 16:00 - 16:03
    γεια σου Ράνταλφ, γεια χαρά.
  • 16:03 - 16:05
    ΜΜ: Έχω νέα απ' τον Νίκο,
  • 16:05 - 16:09
    δεν είχε τηλεφωνήσει για 18 μήνες
  • 16:09 - 16:12
    κι άφησε μήνυμα πριν δύο μέρες.
  • 16:12 - 16:16
    Η φωνή του έχει αλλάξει εντελώς,
  • 16:16 - 16:19
    όμως βάζει τη νταντά του στο τηλέφωνο,
  • 16:19 - 16:22
    η οποία είναι κι αυτή
    πολύ καλή με τον Ράνταλφ.
  • 16:22 - 16:27
    Όμως ο Νίκο είναι ο καλύτερος αναγνώστης
    που θα μπορούσα να ευχηθώ.
  • 16:27 - 16:31
    Θα ήθελα ο καθένας στον οποίο απευθύνομαι
  • 16:31 - 16:33
    να στέκεται έτσι συναισθηματικά
  • 16:33 - 16:35
    απέναντι σ' αυτά που δημιουργώ.
  • 16:35 - 16:38
    Νιώθω τυχερός. Παιδιά σαν τον Νίκο
    είναι οι καλύτεροι αναγνώστες
  • 16:38 - 16:42
    και τους αξίζουν οι καλύτερες ιστορίες
    που μπορούμε να τους δώσουμε
  • 16:42 - 16:44
    Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
  • 16:44 - 16:47
    (Χειροκρότημα)
Title:
Γιατί ένα βιβλίο είναι μια κρυφή πύλη
Speaker:
Μακ Μπαρνέτ
Description:

Η παιδική ηλικία είναι σουρεαλιστική. Γιατί να μην είναι και τα παιδικά βιβλία έτσι; Σ' αυτήν την παιχνιδιάρικη ομιλία, ο βραβευμένος συγγραφέας Μακ Μπαρνέτ μιλάει για μια γραφή που δραπετεύει απ' τη σελίδα, για την τέχνη ως πύλη του θαυμαστού - και για αυτά που λένε τα παιδιά σε μια φανταστική φάλαινα.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
16:59
Chryssa R. Takahashi approved Greek subtitles for Why a good book is a secret door
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why a good book is a secret door
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why a good book is a secret door
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why a good book is a secret door
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why a good book is a secret door
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for Why a good book is a secret door
Mary Keramida accepted Greek subtitles for Why a good book is a secret door
Mary Keramida edited Greek subtitles for Why a good book is a secret door
Show all

Greek subtitles

Revisions