Fuqia e efektit placebo

Shikoni mësimin e tërë: http://ed.ted.com/lessons/the-power-of-the-placebo-effect-emma-bryce

Efekti placebo është një fenomen i pashpjegueshëm ku ilaqet, tretmanet dhe terapitë që nuk supozohen të kenë ndonjë efekt - dhe janë zakonisht falso - mrekullisht ndikojnë që njerëzit të ndjehen më mirë. Çfarë po ndodh? Emma Bryce thellohet në misterin e placebos dhe përfitimeve të tij.

Ligjrata nga Emma Bryce, animacioni nga Globizco.

Në vitin 1996, 56 vullnetarë morën pjesë
në një studim

për të testuar një qetësues
të quajtur Trivaricaine

Në secilin subjekt, njëri gisht tregues
ishte lyer me qetësuesin

derisa gishti tjetër mbeti i paprekur.

Pastaj, të dy u shtypën me darë
që shkaktonin shumë dhembje.

Ata thanë se gishti i trajtuar
dhembi më pak

se gishti i pa trajtuar.

Kjo nuk do të ishte surprizuese,

veç se Trivaricaine
nuk ishte qetësues,

por vetëm një përzierje e rreme
që nuk kishte fare përbërës qetësues.

Çfarë i bëri studentët të mendojnë
se ky ilac i pavërtetë kishte funksionuar?

Përgjigjia qëndron në efektin e placebos,

Një fenomen i pashpjegueshëm

ku ilaqet, trajtimet dhe terapitë
që nuk janë të supozuara të japin efekt,

dhe zakonisht janë falso,

mrekullisht i bëjnë njerëzit
të ndjehen më mirë.

Mjekët e kanë përdorur termin placebo
që nga vitet 1700

kur ata kuptuan fuqinë e ilaceve të rreme
për të përmirësuar simptomet e pacientëve.

Ato përdoreshin kur ilacet e duhura
nuk ishin në dispozicion,

ose kur dikush imagjinonte se është sëmurë

Në fakt, termi placebo do të thotë
"unë do të kënaq" në latinisht,

që nënkupton një histori për t'i qetësuar
pacientët të shqetësuar.

Placebot duhej t'i imitonin mjekimet
e vërteta për të qenë të besueshëm,

kështu ato morën formën
e pilulave të sheqerit

injeksioneve me ujë,

dhe madje edhe operacioneve të rreme.

Shumë shpejt mjekët kuptuan se ky mashtrim
kishte një dobi tjetër:

në testet klinike.

Në vitet 1950, hulumtuesit po përdornin
placebot si një mjet standard

për të testuar trajtime të reja.

Për të vlerësuar ilace të reja,

gjysma e pacientëve në një test
merrnin pilulën e vërtetë.

Gjysma tjetër merrnin një placebo
që dukej njësoj.

Përderisa pacientët nuk dinin nëse kanë
marrë pilulën e vërtetë apo jo

rezultati nuk do të ishte i anshëm,

hulumtuesit besuan.

Pastaj, nëse ilaci i ri tregonte sukses
në krahasim me placebon,

vërtetohej se ishte efektiv.

Sot, nuk është e zakonshme për përdorimin
e placebo në këtë mënyrë për shkaqe etike.

Nëse është e mundur të krahasojmë
një ilac të ri me një version të vjetër,

ose me ndonjë ilac tjetër ekzistues,

është e preferueshme që thjesht dikujt të
mos i japim asnjë trajtim,

veçanërisht nëse ata
kanë një sëmundje serioze.

Në këto raste, placebot zakonisht përdoren
për të mundësuar suksesin e testit

që efektet e ilacit të ri kundrejt
të vjetrit apo ndonjë ilaqi alternativ

mund të krahasohen me saktësi.

Por sigurisht, ne e dijmë që placebot
gjithashtu ushtrojnë edhe ndikimin e tyre.

Falë efektit të placebos,

pacientët kanë përjetuar lehtësim
nga një varg sëmundjesh,

përfshirë probleme me zemër

astmën,

dhe dhimbje të forta,

edhe pse ajo që kanë marrë
ishte një ilac apo një operacion i rremë.

Ne ende jemi duke u përpjekur
për të kuptuar arsyen.

Disa besojnë që në vend të jetë i vërtetë,

efekti placebo është thjesht ngatërruar
me disa faktorë të tjerë,

si pacientët për t'i kënaqur mjekët
raportojnë përmirësime jo të vërteta.

Në anën tjetër,

studiuesit mendojnë se nëse një person
beson se trajtimi është i vërtetë

pritjet e tyre për t'u përmirësuar në fakt
mund të nxisin faktorë fiziologjikë

që përmirësojnë simptomat e tyre.

Placebo duket të jenë i aftë të shkaktojë
ndryshime të matshme në presionin e gjakut

rrahjet e zemrës,

dhe në lirimin e kemikaleve që zvogëlojnë
dhimbjet, si endorfina.

Kjo shpjegon arsyen që subjektët në studim
shprehen se placebot i kanë ndihmuar

në shqetësimet e tyre

Placebo mund edhe të ulë nivelin
e hormonit të stresit,

si adrenalina,

e cila mund të ulë edhe efektet e dëmshme
të ndonjë sëmundje.

Pra a nuk duhet të lartësojmë përfitimet
e mrekullueshme të placebos?

Jo domosdoshmërisht.

Nëse dikush beson që një trajtim i rremë
e ka shëruar,

ata mund të anashkalojnë ilace dhe terapi
që janë vërtetuar se kanë efekt.

Plus, efektet pozitive
mund të zbehen me kalimin e kohës,

dhe shpeshherë ashtu ndodh.

Placebot poashtu lënë në hije
rezultate klinike

duke bërë që shkencëtarët
të motivohen më shumë për të zbuluar

se si ato po zotërojnë
kaq shumë fuqi mbi ne.

Pavarësisht gjithçkaje që dijmë
mbi trupin e njeriut,

ende ka disa mistere të çuditshme

si efekti i placebos.

Pra, çfarë mrekullie tjetër të pazbuluar
mund të përmbajmë?

Është e lehtë të hetojmë botën rreth nesh

dhe të harrojmë që një nga çështjet
më magjepsëse

qëndron pikërisht mbrapa syve tanë.