Return to Video

Czym się różni dokładność od precyzji? - Matt Anticole

  • 0:07 - 0:11
    Jak głosi legenda,
    sławny kusznik William Tell
  • 0:11 - 0:15
    został postawiony przed okrutnym zadaniem
    przez skorumpowanego lorda.
  • 0:15 - 0:18
    Jego syn miał zostać stracony,
  • 0:18 - 0:22
    chyba że William zdoła
    zestrzelić mu z głowy jabłko.
  • 0:22 - 0:27
    Williamowi się udało, ale przyjmijmy
    dwie możliwe wariacje dla tej historyjki.
  • 0:27 - 0:29
    W pierwszej lord najmuje bandytę,
  • 0:29 - 0:33
    żeby ukradł zaufaną kuszę Williama,
  • 0:33 - 0:37
    zmuszając go do użycia gorszej,
    pożyczonej od chłopa.
  • 0:37 - 0:41
    Pożyczona kusza
    nie jest perfekcyjnie nastawiona,
  • 0:41 - 0:43
    a William odkrywa, że próbne strzały
  • 0:43 - 0:48
    skupiają się na małym polu
    zaraz poniżej celu.
  • 0:48 - 0:53
    Na szczęście ma dość czasu,
    żeby to skorygować zanim będzie za późno.
  • 0:53 - 0:54
    Opcja druga:
  • 0:54 - 0:59
    William zaczyna wątpić w swe umiejętności
    podczas godzin poprzedzających zadanie
  • 0:59 - 1:02
    i zaczyna mu drżeć ręka.
  • 1:02 - 1:05
    Próbne strzały
    nadal trafiają w okolice jabłka,
  • 1:05 - 1:07
    ale w przypadkowy sposób.
  • 1:07 - 1:09
    Czasem trafia w jabłko,
  • 1:09 - 1:13
    ale przez drżenie
    nie ma pewności celnego strzału.
  • 1:13 - 1:15
    William musi uspokoić nerwową dłoń
  • 1:15 - 1:19
    i odzyskać pewne ramię,
    by ocalić syna.
  • 1:19 - 1:24
    W centrum tych wariacji leżą dwa,
    często używane zamiennie słowa:
  • 1:24 - 1:26
    dokładność i precyzja.
  • 1:26 - 1:28
    Różnica między nimi
  • 1:28 - 1:32
    jest w zasadzie kluczowa
    dla wielu naukowych starań.
  • 1:32 - 1:36
    Dokładność określa bliskość
    do poprawnego wyniku.
  • 1:36 - 1:40
    Wzrasta ona wraz z użyciem narzędzi,
    które są odpowiednio skalibrowane,
  • 1:40 - 1:42
    i w użyciu których masz wprawę.
  • 1:42 - 1:44
    Z kolei precyzja to częstotliwość,
  • 1:44 - 1:48
    z jaką uzyskuje się docelowy wynik,
    używając tej samej metody.
  • 1:48 - 1:52
    Precyzja wzrasta dzięki
    dokładniejszym narzędziom pomiarowym,
  • 1:52 - 1:55
    które wymagają mniejszego oszacowania.
  • 1:55 - 1:59
    Historia skradzionej kuszy
    mówiła o precyzji bez dokładności.
  • 1:59 - 2:03
    William uzyskiwał ten sam zły rezultat
    za każdym strzałem.
  • 2:03 - 2:08
    Historia o drżącej ręce
    mówiła o dokładności bez precyzji.
  • 2:08 - 2:11
    Strzały Williama skupiały się
    wokół poprawnego celu,
  • 2:11 - 2:15
    ale bez pewności,
    że dany strzał trafi w dziesiątkę.
  • 2:15 - 2:18
    Najprawdopodobniej dasz sobie
    radę z niską dokładnością
  • 2:18 - 2:21
    czy niską precyzją
    w codziennych zadaniach.
  • 2:21 - 2:23
    Jednak inżynierowie i naukowcy
  • 2:23 - 2:27
    często potrzebują dokładności
    na mikroskopową skalę,
  • 2:27 - 2:30
    z każdorazowym wysokim
    prawdopodobieństwem poprawności.
  • 2:30 - 2:33

    Fabryki i laboratoria zwiększają precyzję
  • 2:33 - 2:36
    przez lepszy sprzęt
    i bardziej szczegółowe procedury.
  • 2:36 - 2:40
    Takie ulepszenia mogą być drogie,
    więc kierownictwo musi określić
  • 2:40 - 2:44
    dopuszczalne granice błędu
    dla każdego projektu.
  • 2:44 - 2:46
    Inwestowanie w dokładność
  • 2:46 - 2:49
    może nas wznieść ponad to,
    co dotąd było możliwe,
  • 2:49 - 2:52
    nawet tak daleko jak na Marsa.
  • 2:52 - 2:55
    Może was zaskoczyć,
    że NASA nie wie dokładnie
  • 2:55 - 2:59
    gdzie na obcej planecie
    wylądują ich sondy.
  • 2:59 - 3:02
    Przewidzenie dokładnego miejsca
    wymaga szczegółowych obliczeń
  • 3:02 - 3:06
    wyprowadzonych z pomiarów,
    które nie zawsze da się jasno sprecyzować.
  • 3:06 - 3:11
    Jak zmienia się gęstość atmosfery Marsa
    w poszczególnych warstwach?
  • 3:11 - 3:14
    Pod jakim kątem sonda wejdzie w atmosferę?
  • 3:14 - 3:17
    Jaka będzie prędkość sondy przy wejściu?
  • 3:17 - 3:21
    Symulatory komputerowe projektują
    tysiące możliwych scenariuszy lądowania,
  • 3:21 - 3:24
    zmieniając i dopasowując wartości
    dla wszystkich zmiennych.
  • 3:24 - 3:26
    Rozważając wszystkie możliwości
  • 3:26 - 3:29
    komputer otrzymuje
    potencjalny teren zasięgu
  • 3:29 - 3:33
    w kształcie elipsy lądowania.
  • 3:33 - 3:38
    W 1976 roku elipsa lądowania
    dla marsjańskiego lądownika Viking
  • 3:38 - 3:44
    wynosiła 100 x 280 km,
    prawie tyle co powierzchnia New Jersey.
  • 3:44 - 3:46
    Z takim ograniczeniem
  • 3:46 - 3:51
    NASA musiała zignorować wiele ciekawych,
    ale ryzykownych obszarów lądowania.
  • 3:51 - 3:54
    Pojawiające się od tego czasu
    nowe informacje o atmosferze Marsa,
  • 3:54 - 3:56
    nowocześniejsza technologia kosmiczna
  • 3:56 - 4:02
    oraz bardziej realistyczne symulacje
    drastycznie zredukowały niepewność.
  • 4:02 - 4:06
    W 2012 roku elipsa lądowania
    łazika Curiosity
  • 4:06 - 4:10
    wynosiła już tylko 6,5 km na 19 km,
  • 4:10 - 4:14
    czyli 200 razy mniej niż dla Vikinga.
  • 4:14 - 4:18
    Dzięki temu NASA mogła wycelować
    w konkretny punkt na kraterze Gale,
  • 4:18 - 4:23
    dotąd nieosiągalnym,
    a bardzo ciekawym naukowo.
  • 4:23 - 4:26
    Kiedy dążymy do dokładności,
  • 4:26 - 4:30
    precyzja odzwierciedla pewność
    jej realnego osiągnięcia.
  • 4:30 - 4:33
    Pamiętając o tych dwóch zasadach,
  • 4:33 - 4:34
    możemy zmierzać do gwiazd
  • 4:34 - 4:37
    pewni, że za każdym razem
    osiągniemy cel.
Title:
Czym się różni dokładność od precyzji? - Matt Anticole
Speaker:
Matt Anticole
Description:

Zobacz pełną prelekcję na: http://ed.ted.com/lessons/what-s-the-difference-between-accuracy-and-precision-matt-anticole

Kiedy coś mierzymy, większość ludzi dba tylko o dokładność, czyli bliskość do rzeczywistej wartości. Przyglądając się bliżej procesowi pomiaru widać, że jest jeszcze inny ważny czynnik: precyzja. Matt Anticole wyjaśnia, czym właściwie jest precyzja i jak może pomóc w osiągnięciu lepszych pomiarów.

Prelekcja: Matt Anticole, animacje: Anton Bogaty.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:53

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.