เมือกช่วยให้เรายังมีสุขภาพดีได้อย่างไร - แคธารีน่า ริบเบค (Katharina Ribbeck)
-
0:12 - 0:15หากคุณกำลังเป็นหวัด
เมือกคงเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงได้ยาก -
0:15 - 0:19แต่มันคืออะไร มันทำอะไรบ้าง
นอกจากทำให้คุณรู้สึกแย่ -
0:19 - 0:24ร่างกายของคุณสร้างเมือก
ปริมาณมากกว่าหนึ่งลิตรขึ้นทุก ๆ วัน -
0:24 - 0:27ในบริเวณพื้นผิวที่ชุ่มชื้นของร่างกาย
ที่ไม่ได้ห่อหุ้มด้วยผิวหนัง -
0:27 - 0:29เช่น ดวงตา
-
0:29 - 0:29จมูก
-
0:29 - 0:30ปาก
-
0:30 - 0:31ปอด
-
0:31 - 0:33และ กระเพาะอาหาร ก็มีสิ่งนี้ปกคลุมอยู่
-
0:33 - 0:36และนั่นเป็นเหตุผลว่า ทำไมมันถึงถูกเรียกว่า
"เยื่อเมือก" -
0:36 - 0:39เมือกมีบทบาทสำคัญหลายอย่างต่อร่างกายของคุณ
-
0:39 - 0:42มันปกป้องเนื้อเยื่อบอบบาง
จากการแห้งและปริแตก -
0:42 - 0:44ซึ่งอาจนำไปสู่การติดเชื้อได้
-
0:44 - 0:47มันทำให้ดวงตาของคุณชุ่มชื้น
คุณจึงสามารถกระพริบตาได้ -
0:47 - 0:49มันปกป้องผนังกระเพาะอาหารของคุณจากกรด
-
0:49 - 0:53มันต่อต้านการคุกคาม
โดยการกำจัดหรือดักจับสสาร -
0:53 - 0:55ที่สามารถทำให้คุณป่วยได้
-
0:55 - 1:01และท้ายที่สุด มันเป็นที่อยู่และเป็นแหล่ง
ของแบคทีเรียประจำร่างกายจำนวนมหาศาล -
1:01 - 1:05ไมโครไบโอตา (microbiota) ของคุณ
ซึ่งอยู่ในความควบคุม -
1:05 - 1:07เมือกประกอบด้วยสารประกอบ
ที่แตกต่างกันหลายชนิด -
1:07 - 1:10ได้แก่ โปรตีน ไขมัน และเกลือ
-
1:10 - 1:16แต่ส่วนประกอบสำคัญของน้ำเมือก
คือ กลุ่มของโปรตีนืที่เรียกว่า มิวซิน (mucin) -
1:16 - 1:19มิวซิน คือ โมเลกุลหลักที่มีขนาดใหญ่ในเมือก
-
1:19 - 1:23และมีความสำคัญ
ในการทำให้เมือกมีสัมผัสที่ลื่น -
1:23 - 1:27มันอยู่ในกลุ่มของโปรตีนที่เรียกว่า ไกลโคโปรตีน (Glycoprotein)
-
1:27 - 1:30ซึ่งประกอบด้วยกรดอะมิโนและน้ำตาล
-
1:30 - 1:36ในมิวซิน โซ่โมเลกุลสายยาวของน้ำตาล
จะจับเข้ากับกรดอะมิโนจำเพาะ -
1:36 - 1:38ที่อยู่ในแกนหลักของโปรตีน
-
1:38 - 1:43สายโซ่โมเลกุลน้ำตาลที่ชอบน้ำ (hydrophilic)
ช่วยให้เมือกละลายในสารคัดหลั่งของร่างกาย -
1:43 - 1:46เมือกซึ่งประกอบด้วยน้ำถึง 90 เปอร์เซนต์
-
1:46 - 1:49สามารถกักเก็บความชุ่มชื้นไว้ได้
เพราะโซ่โมเลกุลของน้ำตาลเหล่านี้ -
1:49 - 1:52บางโมเลกุลของมิวซิน
สามารถมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างมิวซินโมเลกุลอื่น ๆ -
1:52 - 1:56เพื่อเกิดเป็นเครือข่ายซับซ้อนที่เป็นสิ่งกีดขวาง
-
1:56 - 1:59ต่อเชื้อก่อโรค และผู้บุกรุกอื่น ๆ
-
1:59 - 2:03นี่จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมเมือกคือด่านแรก
ที่ปกป้องร่างกายจากสิ่งแปลกปลอมภายนอก -
2:03 - 2:05เช่น แบคทีเรีย และฝุ่นละออง
-
2:05 - 2:09มันถูกสร้างขึ้นอย่างต่อเนื่อง
เพื่อกำจัดสิ่งแปลกปลอมออกจากทางเดินหายใจ -
2:09 - 2:12คล้ายสายพานลำเลียงเมือกลื่นไหล
-
2:12 - 2:16มันช่วยป้องกันแบคทีเรีย
ที่พยายามเข้าไปในเนื้อเยื่อปอดอันบอบบาง -
2:16 - 2:20หรือพยายามเข้าไปในกระแสเลือด
ซึ่งอาจเป็นสาเหตุให้เกิดการติดเชื้อรุนแรง -
2:20 - 2:24แบคทีเรียที่เป็นอันตรายเหล่านี้
ยังอาจทำให้เกิดโรคได้ด้วยเช่นกัน -
2:24 - 2:28เมื่อมันรวมตัวกันและก่อตัวกลายเป็นเมือกลื่น ๆ
ที่เรียกว่า ไบโอฟิล์ม (biofilm) -
2:28 - 2:29แต่ในเมือกประกอบด้วยมิวซิน
-
2:29 - 2:32เปปไทด์ต้านจุลชีพ
-
2:32 - 2:33แอนติบอดี
-
2:33 - 2:37รวมถึงไวรัสที่ชอบเขมือบแบคทีเรีย
ที่เรียกว่า แบคทีรีโอฟาร์จ (Bacteriophage) -
2:37 - 2:41ทั้งหมดนี้ทำงานร่วมกัน
เพื่อป้องกันการก่อตัวของไปโอฟิล์ม -
2:41 - 2:44ถ้าจุลินทรีย์มีอันตรายและทำให้คุณป่วย
-
2:44 - 2:49ร่างกายจะเพิ่มการสร้างเมือก
เพื่อพยายามกำจัดมันอย่างรวดเร็ว -
2:49 - 2:54จากนั้นระบบภูมิคุ้มกันจะปล่อย
เซลล์เม็ดเลือดขาวเข้าไปในเมือกของคุณ -
2:54 - 2:57อันที่จริง เมือกที่มีสีออกเขียว
มักเกี่ยวข้องกับการติดเชื้อ -
2:57 - 3:01สีของมันได้มาจากเอนไซม์
ที่ถูกสร้างโดยเม็ดเลือดขาวเหล่านั้น -
3:01 - 3:04วิธีการจัดการแบคทีเรียแบบหลายทิศทางเช่นนี้
-
3:04 - 3:08คือหนึ่งในเหตุผล ที่ทำให้เราไม่ต้องป่วยตลอดเวลา
-
3:08 - 3:12แม้ว่าเมือกจะช่วยต่อต้านแบคทีเรีย
ที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อ -
3:12 - 3:16แต่แบคทีเรียส่วนใหญ่จำนวนมหาศาล
ที่อาศัยอยู่ประจำในร่างกายไม่ได้เป็นอันตราย -
3:16 - 3:18และหลายชนิดก็มีคุณประโยชน์อย่างมาก
-
3:18 - 3:21โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อพวกมันอยู่ในเมือก
-
3:21 - 3:23ที่ซึ่งมันสามารถทำหน้าที่สำคัญต่าง ๆ ได้
-
3:23 - 3:25เช่น การสังเคราะห์วิตามิน
-
3:25 - 3:27ระงับการติดเชื้อที่เป็นอันตราย
-
3:27 - 3:31และควบคุมการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย
ชนิดที่เป็นอันตรายต่อร่างกาย -
3:31 - 3:34ดังนั้น แม้ว่าคุณอาจนึก
เอาเมือกไปเกี่ยวข้องกับเรื่องของความเจ็บป่วย -
3:34 - 3:37แต่จริง ๆ แล้วมันกำลังช่วยให้คุณแข็งแรง
-
3:37 - 3:38แน่ละ มันอาจฟังดูน่าขยะแขยง
-
3:38 - 3:42แต่คุณคิดออกอีกไหมว่าสสารใด
ที่จะสามารถให้ความชุ่มชื้น -
3:42 - 3:44รักษาความสะอาดของร่างกาย
-
3:44 - 3:45ต่อต้านการติดเชื้อ
-
3:45 - 3:49และช่วยควบคุมประชากรแบคทีเรีย
ที่มีอยู่อย่างมหาศาลได้ -
3:49 - 3:52นึกไม่ออกใช่ไหมล่ะ ก็มีแค่น้ำเมือกนี่แหละ
- Title:
- เมือกช่วยให้เรายังมีสุขภาพดีได้อย่างไร - แคธารีน่า ริบเบค (Katharina Ribbeck)
- Description:
-
ดูบทเรียนเพิ่มเติมได้ที่ : http://ed.ted.com/lessons/how-mucus-keeps-us-healthy-katharina-ribbeck
ร่างกายของเราสร้างเมือกปริมาณมากกว่าหนึ่งลิตรทุก ๆ วัน และเมื่อคุณป่วย มันก็เป็นสิ่งที่ยากที่จะหลีกเลี่ยง แต่จริง ๆ แล้วเมือกคืออะไรกันแน่ แล้วมันทำอะไรบ้าง นอกจากที่ทำให้คุณรู้สึกแย่ แคเธอริน่า ริบเบค จะมาเปิดเผยความลับของเจ้าเยื่อโปร่งใสที่สามารถเปลี่ยนแปลงรูปร่างได้นี้ ซึ่งช่วยให้ความชุ่มชื้นและหล่อเลี้ยงอวัยวะสำคัญต่าง ๆ ของร่างกาย และในขณะเดียวกันก็อำพรางตัวเราไม่ให้ถูกทำร้ายโดยจุลชีพที่เป็นอันตรายถึงชีวิต
บทเรียนโดย Katharina Ribbeck, แอนิเมชันโดย Anton Bogaty
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:08
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for How mucus keeps us healthy - Katharina Ribbeck | ||
Kelwalin Dhanasarnsombut accepted Thai subtitles for How mucus keeps us healthy - Katharina Ribbeck | ||
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for How mucus keeps us healthy - Katharina Ribbeck | ||
Kelwalin Dhanasarnsombut declined Thai subtitles for How mucus keeps us healthy - Katharina Ribbeck | ||
Waritsara Jitmun edited Thai subtitles for How mucus keeps us healthy - Katharina Ribbeck | ||
Kelwalin Dhanasarnsombut declined Thai subtitles for How mucus keeps us healthy - Katharina Ribbeck | ||
Waritsara Jitmun edited Thai subtitles for How mucus keeps us healthy - Katharina Ribbeck | ||
Kelwalin Dhanasarnsombut declined Thai subtitles for How mucus keeps us healthy - Katharina Ribbeck |