Бидний бие яагаад загатнадаг вэ? - Эмма Брайс
-
0:07 - 0:10Хаалганы голд бэлтгэлтэй
зогсож байтал -
0:10 - 0:14толгойн ар хэсэг чинь
гэнэт загатналаа. -
0:14 - 0:18Бид бүгд л ядаргаатай гэмээр
загатнааг мэдэрч байсан ч -
0:18 - 0:23яагаад бидний бие загатнадаг
талаар бодож үзсэн үү? -
0:23 - 0:28Хүн өдөрт дунджаар 12 загатнаа
мэдэрдэг байна. -
0:28 - 0:30Шалтгаан нь олон зүйл байж болох бөгөөд
-
0:30 - 0:32харшил,
-
0:32 - 0:33хуурайшилт
-
0:33 - 0:35мөн зарим өвчнүүд ч байж болно.
-
0:35 - 0:39Гэхдээ зарим нь огт шалтгаангүй байх агаад
-
0:39 - 0:42загатнах талаар ярьснаас ч болж магад.
-
0:42 - 0:46Одоо толгойгоо маажиж байгаа тийм үү?
-
0:46 - 0:50Ямартай ч хамгийн түгээмэл шалтгааныг
авч үзье. Шавьжинд хазуулах. -
0:50 - 0:51Шумуул таныг хазахдаа
-
0:51 - 0:56таны биед нэгэн бодис
ялгаруулдаг нь -
0:56 - 0:59цусны бүлэгнэлтийг зогсоодог.
-
0:59 - 1:01Бид энэ бодисоос бага
зэрэг харшилдаг ба -
1:01 - 1:04энэ нь хистамин ялгаруулж
-
1:04 - 1:07хялгасан судсыг хавдаадаг.
-
1:07 - 1:09Ингээд цусны эргэлтийг нэмэгдүүлж
-
1:09 - 1:12биеийн аюул гэж мэдэрсэн зүйлд
-
1:12 - 1:14хариу үзүүлж дархлаа идэвхждэг.
-
1:14 - 1:16Энэ нь хавдалтыг үүсгэдэг.
-
1:16 - 1:20Цэцгийн тоосноос болж
нүд хавддагтай адил юм. -
1:20 - 1:24Хистамин мөн загатнах
мэдрэлийг идэвхжүүлдэг учир -
1:24 - 1:28шавьжинд хазуулахаар загатнаа үүсдэг.
-
1:28 - 1:32Гэхдээ загатнах мэдрэмжийг бид
бүрэн ойлгоогүй л байна. -
1:32 - 1:34Үнэндээ бидний ихэнх мэдлэгээ нь
-
1:34 - 1:38хулганы загатнааг судалснаар
олж авсан. -
1:38 - 1:41Судлаачид арьсанд ирэх
загатнах мэдрэмж нь -
1:41 - 1:47өвдөлтийн мэдрэлийн төрлөөр
дамждаг гэдгийг олж нээсэн. -
1:47 - 1:53Энэ мэдрэл нь натрийн
полипептид Б хэмээх молекул ялгаруулж -
1:53 - 1:57улмаар нугасаар дамжин тархинд хүрснээр
-
1:57 - 2:01загатнах мэдрэмж төрүүлдэг.
-
2:01 - 2:04Бид загатнаагаа маажих үед
арьсан дээрх хумс нь -
2:04 - 2:10загатнааг давсан бага зэргийн
өвдөлтийн мэдрэмж өгдөг. -
2:10 - 2:15Энэ нь анхаарлыг түр сарниулахтай
адил түр зуурын намдалт өгдөг. -
2:15 - 2:20Гэхдээ загатнаанд эволюцын
шалтгаан бий юу? -
2:20 - 2:23Эсвэл зүгээр л биднийг залхаах гэж
байдаг хэрэг үү? -
2:23 - 2:28Түгээмэл онол нь бидний арьс
хүрэлтэнд маш мэдрэг бөгөөд -
2:28 - 2:32гадны биетээс хамгаалахаар
бэлтгэгдсэн байдаг. -
2:32 - 2:33Бодоод үздээ.
-
2:33 - 2:37Бидний маажих үйлдэл нь
арьсан дээр явж болох -
2:37 - 2:40хортон амьтнаас өөрийгөө хамгаалах
хэлбэр бөгөөд -
2:40 - 2:41аюултай хатгалт,
-
2:41 - 2:43хаздаг шавьж,
-
2:43 - 2:46хортон ургамлын үсэнцэр
зэрэг байж болно. -
2:46 - 2:49Бид биеийн доторх
эсвэл гэдэс дотор загатнахыг -
2:49 - 2:51мэдэрдэггүй учир нь
-
2:51 - 2:53эдгээр нь гадны биетээс
аюулгүй байдагт юм. -
2:53 - 2:57Үгүйсэн бол галзуурмаар байна байх.
-
2:57 - 3:01Зарим хүмүүст дамжуулах замын
саатал байдгаас -
3:01 - 3:06эрүүл мэндэд нь сөргөөр нөлөөлөх
хэмжээний загатнааг мэдэрдэг. -
3:06 - 3:11Нэг жишээ нь сэтгэцийн эмгэг болох
"төсөөллийн шавьжны эмгэг" юм. -
3:11 - 3:16Хүмүүс биед нь шавьж битүү үүрлэн
-
3:16 - 3:19арьсан дотор ба гадар нь
гүйж буй гэж итгэн -
3:19 - 3:22зогсолтгүй маажихад хүргэдэг.
-
3:22 - 3:24Өөр нэг үзэгдэл болох
хий загатнаа нь -
3:24 - 3:28эрхтнээ тайруулсан өвчтөнүүдэд
түгээмэл тохиолддог. -
3:28 - 3:32Гэмтэл нь мэдрэлийн системийг
ихээхэн гэмтээж -
3:32 - 3:35мэдрэлийн дохионы системийг доголдуулан
-
3:35 - 3:40байхгүй болсон үе мөч
загатнаж буй мэт мэдрэмж төрүүлдэг. -
3:40 - 3:45Эмч нар эдгээр загатнахтай холбоотой
эмгэгүүдийг анагааж байна. -
3:45 - 3:51Үе мөчөө тайруулсан өвчтөнд
толь тусгаж, ойсон мөчөө маажуулдаг. -
3:52 - 3:54Энэ нь тархийг төөрөгдүүлж
-
3:54 - 3:59төсөөллийн загатнааг
намдаасан мэдрэмжийг өгдөг. -
3:59 - 4:02Хачирхалтай нь
энэ тусалдаг. -
4:02 - 4:06Судлаачид мөн загатнаатай холбоотой
генийг судалж, -
4:06 - 4:09дамжуулах замыг нь сааруулдаг
-
4:09 - 4:12шаардлагатай тохиолдол ашиглах
эмчилгээг хайж байна. -
4:12 - 4:17Хэрвээ маажиж болохгүй загатнаа
там мэт санагдаж байвал -
4:17 - 4:19Данте ч мөн санал нийлнэ.
-
4:19 - 4:22Италийн яруу найрагч маань
тамын нэг хэсэгт хүмүүсийг -
4:22 - 4:29үүрдийн загатнаагаар
шийтгэдэг талаар бичжээ.
- Title:
- Бидний бие яагаад загатнадаг вэ? - Эмма Брайс
- Speaker:
- Emma Bryce
- Description:
-
Хичээлийг бүтнээр нь: http://ed.ted.com/lessons/why-do-we-itch-emma-bryce
Хүний бие өдөрт дунджаар 12 удаа загатнадаг байна. Бид бүгд л гэнэтийн тавгүй загатнааг мэдэрч үзсэн ч энэ нь хаанаас бий болсныг мэддэг болов уу? Үүнд хувьслын онолтой холбоотой ямар нэгэн шалтгаан бий юу? Эсвэл биднийг зүгээр л залхаахын тулд байдаг хэрэг үү? Эмма Брайс арьсны гүнд нэвтэрч нууцыг тайлбарлалаа.
Хичээлийг Эмма Брайс, анимейшнийг Сашко Даниленко
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:44
Marla Munkh-Achit approved Mongolian subtitles for Why do we itch? | ||
Marla Munkh-Achit edited Mongolian subtitles for Why do we itch? | ||
Nomindari Bayaraa accepted Mongolian subtitles for Why do we itch? | ||
Nomindari Bayaraa edited Mongolian subtitles for Why do we itch? | ||
Marla Munkh-Achit edited Mongolian subtitles for Why do we itch? |