Sürücüsüz bir araba yolu nasıl görür

İstatistiksel olarak arabanın en az güvenilir parçası ... sürücü. Chris Urmson, Google'ın insanları sürücü koltuğundan kaldırmak için yaptığı birkaç girişimden biri olan sürücüsüz araba programının başında. Programının ne aşamada olduğunu anlatarak, arabanın yolu nasıl gördüğü ve sonraki adımda ne yapacağıyla ilgili nasıl bağımsız kararlar aldığıyla ilgili etkileyici görüntüler paylaşıyor.

1885 yılında, Karl Benz
otomobili icat etti.

O yılın sonunda, ilk kez halk içinde
test sürüşüne çıkardı

ve gerçek bir hikâye,
bir duvara çarptı.

Son 130 yıldır,

arabanın en az güvenilir parçası olan
sürücü üzerinde çalışıyoruz.

Arabayı daha güçlü yaptık.

Emniyet kemerleri ekledik,
hava yastıkları ekledik

ve son on yılda, bu sürücü hatasını
düzeltmek için arabayı

daha akıllı yapmaya çalıştık.

Bugün size, bu problemin etrafını
sürücü asistan sistemi ile yamamak ve

tamamen sürücüsüz araba yapmak

arasındaki farktan ve onların dünya için

ne yapabileceğinden bahsedeceğim.

Ayrıca sizlere biraz
arabamızdan bahsedeceğim,

dünyayı nasıl gördüğünü, nasıl tepki
verdiğini ve ne yaptığını göstereceğim;

ama öncelikle problem
hakkında konuşacağım.

Ve bu büyük bir problem:

Dünya'da her yıl 1,2 milyon
insan trafikte can veriyor.

Sadece Amerika'da her yıl
33.000 insan hayatını kaybediyor.

Başka bir şekilde
ifade etmek gerekirse bu,

her iş günü bir 737'nin düşmesiyle aynı.

Bu inanılmaz bir şey.

Arabalar bize böyle satılıyor;

ama araba sürmek aslında böyle bir şey.

Değil mi? Güneşli değil, yağmurlu

ve araba sürmekten
başka şeyler yapmak istiyorsunuz.

Bunun böyle olmasının nedeni:

Trafik gittikçe kötüleşiyor.

Amerika'da 1990 ve 2010 yılları arasında,

araba ile yapılan kilometre
yüzde 38 artmış.

Yollarımız yüzde 6 oranında büyüdü,

yani sorun sizde değil.

Trafik gerçekten çok yakın zamana göre
büyük ölçüde kötüleşti.

Bunların hepsi insanlara zarar.

Yani Amerika'daki ortalama ulaşım
süresi olan 50 dakikayı alın,

bunu sahip olduğumuz
120 milyon çalışan ile çarpın,

sonuç olarak 6 milyar dakika

her gün yolda boşa harcanıyor.

Bu büyük bir rakam,
başka bir şekilde ifade edelim.

Bu 6 milyar dakikayı alın

ve bir kişinin ortalama
beklenen ömrüne bölün,

sonuç olarak her gün 162 ömür

harcanıyor, çöpe atılıyor,

sırf A'dan B'ye gitmek için.

Bu inanılmaz.

Dahası, trafikte oturma ayrıcalığına

sahip olmayanlar da var.

Bu Steve.

Acayip becerikli bir adam;

fakat ne yazık ki kör

ve bu da demek oluyor ki sabahları
işe 30 dakikada gitmek yerine

toplu ulaşım bulmacası içinde
iki saatlik bir çile ile

veya arkadaşlarına ve
ailesine rica ile gidebiliyor.

Bizimki gibi bir etrafı dolaşma
özgürlüğüne sahip değil.

Bu konuda bir şey yapmalıyız.

Yaygın inanışa bakarsak,

bu sürücü asistan sistemlerini alıp,

onları biraz çaba harcayarak
adım adım geliştirirsek

zamanla sürücüsüz
arabalara dönüşecektir.

Bu benim şöyle demem gibi bir şey;

eğer zıplama üzerinde çok çalışırsam
bir gün uçabilirim.

Aslında biraz daha farklı bir şey
yapmak durumundayız.

Size sürücüsüz sistemleri

sürücü asistan sistemlerinden ayıran
üç farklı yöntemi anlatacağım.

Kendi deneyimlerimizden
biriyle başlayacağım.

2013 yılında,

sürücüsüz arabanın ilk testlerini yaptık

ve sıradan insanlara kullandırdık.

Yani neredeyse sıradan --
100 Google çalışanıydılar;

fakat proje üzerinde çalışmıyorlardı.

Onlara arabaları verdik ve günlük
yaşantılarında kullanmalarına izin verdik.

Fakat bunda, gerçek bir sürücüsüz arabada
olmayan büyük bir yıldız işareti vardı:

Dikkatli olmaları gerekiyordu,

çünkü bu bir deney arabasıydı.

Çok test ettik,
fakat hâlâ başarısız olabilirdi.

Onlara iki saat eğitim verdik.

Onları arabaya bindirdik,
kullanmalarına izin verdik

ve dünyaya bir ürün
getirmeye çalışan biri olarak

onlardan duyduklarımız harikaydı.

Onlardan her biri onu
sevdiklerini söyledi.

Hatta, bir Porsche sürücüsü
ilk gün bize gelip şöyle dedi:

"Bu aptalca bir şey.
Nesini düşünüyoruz ki?"

Ama sonunda, dedi ki,
"Bunu sadece ben değil,

herkes almalı, çünkü
insanlar çok kötü sürücüler."

Duymak istediğimiz işte buydu.

Daha sonra insanların arabada
ne yaptıklarına bakmaya başladık

ve bu şaşırtıcıydı.

Benim en sevdiğim hikâye şöyle,

beyefendi telefonuna bakıyor ve şarjın
az olduğunu fark ediyor.

Sonra şöyle bir arabasında dönüyor
ve sırt çantasını karıştırıyor,

dizüstü bilgisayarını çıkartıyor,

koltuğun üzerine koyuyor,

tekrar arkasına yöneliyor,

karıştırıyor, telefonunun şarj
kablosunu çıkarıyor,

biraz uğraşıyor, kabloyu bilgisayara
takıyor, telefonuna bağlıyor.

Nihayet telefon şarj oluyor.

Bu süre boyunca 100 km hızla
otobanda ilerliyor.

İnanılmaz.

Bu konu hakkında düşündük
ve durum ne kadar aşikâr, değil mi?

Teknoloji ne kadar ilerlerse,

sürücüler daha az güvenilir olacak.

Arabaları adım adım akıllı yaparak,

gerçekten ihtiyacımız olan
kazanımları görmeyeceğiz.

Biraz teknik bir şey
anlatmama müsaade edin.

Bu grafiğe bakarsak, altta

gerekmediği hâlde arabanın
ne sıklıkla fren yaptığını gösteriyor.

Bu eksenin çoğunu görmezden gelebiliriz,

çünkü şehir içinde kullanıyorsanız,
araba rastgele durup kalkacaktır

ve bu arabayı asla
satın almayacaksınızdır.

Dikey eksen ise kazadan kaçınmada
size yardımcı olmak için

ne kadar sıklıkla
fren yaptığını gösteriyor.

Şimdi, sol alt köşeye bakarsak,

bu klasik arabanız.

Sizin için frene basmaz,
aptalca bir şey yapmaz;

fakat sizi bir kazadan da kurtarmaz.

Şimdi, eğer bir arabaya sürücü
asistan sistemi getirmek istiyorsak,

mesela çarpma azaltma frenini,

üzerine teknolojik bir
paket koyacağız ve işte bu o eğri

ve araç bazı işletim
özelliklerine sahip olacak,

fakat tüm kazalardan kurtulamayacak,

çünkü bu kapasiteye sahip değil.

Fakat biz buradaki
eğri boyunca bir yer seçeceğiz

ve belki insan sürücülerin kaçırdığı
kazaların yarısını önleyebilir

ve bu harika, değil mi?

Yollardaki kazaları iki kat azalttık.

Artık Amerika'da her yıl 17.000
daha az insan ölüyor.

Eğer sürücüsüz araba istiyorsak,

bunun gibi bir teknoloji
eğrisine ihtiyacımız var.

Araca daha fazla sensör
koymak zorunda olacağız

ve burada bir işletim noktası alacağız

ki temelde hiç kazaya uğramayacak.

Olacaktır, ama çok düşük frekanslarda.

Şimdi bunun artan bir şey
olup olmadığı hakkında tartışabiliriz

ve ben de "80-20 kuralı"
gibi bir şey diyebilirim

ve bu yeni eğriye varmak gerçekten zor.

Fakat hadi buna bir anlığına
farklı bir yönden bakalım.

Teknolojinin ne sıklıkla doğru şeyi
yapmak zorunda olduğuna bakalım.

Buradaki yeşil nokta
sürücü asistan sistemi.

Gördük ki insan sürücüler

Amerika'da her 160.000 kilometrede bir

trafik kazalarına
neden olan hatalar yapıyor.

Aksine, sürücüsüz sistem saniyede

yaklaşık 10 kez karar veriyor,

yani bu orana göre,

1,6 kilometrede 1.000 kez karar verir.

Eğer bu ikisi arasındaki mesafeyi
karşılaştırırsanız,

bu yaklaşık 100 milyondur, değil mi?

10 üzeri 8.

Bu benim koşma hızımı

ışık hızıyla karşılaştırmam demektir.

Ne kadar çalışırsam çalışayım,
buna asla ulaşamayacağım.

Yani ortada büyük bir fark var.

Son olarak, sistemin
belirsizliklerle nasıl baş ettiği var.

Buradaki yaya yola inecek olabilir,
olmayabilir de.

Emin değilim, bizim
algoritmalarımız da öyle;

ama bir sürücü asistan sisteminin
olması durumunda

bir şey yapamaz,
çünkü yine söylüyorum,

eğer frene umulmadık bir şekilde basarsa,
bu asla kabul edilemez.

Hâlbuki sürücüsüz sistem
yayaya bakıp şöyle diyebilir:

Ne yapacaklarını bilmiyorum,

yavaşla, daha iyi incele
ve ondan sonra uygun bir tepki ver.

Yani bir sürücü asistan sisteminin
asla olamayacağı kadar güvenlidir.

Bu ikisi arasındaki fark için
bu kadar yeter.

Şimdi arabanın dünyayı nasıl gördüğü
konusunda biraz vakit harcayalım.

İşte bu bizim aracımız.

İşe dünya üzerinde nerede
olduğunu anlamakla başlar.

Haritayı ve sensör verilerini alıp hizalar

ve sonra biz bunun üstüne
o an gördüğü şeyi koyarız.

İşte burada, gördüğünüz tüm mor kutular
yoldaki diğer araçlar

ve oradaki köşedeki kırmızı
şey ise bir bisikletçi

ve uzakta, çok yakından bakarsanız,

bazı dubalar görebilirsiniz.

O zaman arabanın o an
nerede olduğunu biliyoruz;

fakat bundan daha iyisini yapmalıyız:
Ne olacağını kestirmek zorundayız.

En üst sağda bir kamyonet
sol şeride geçmek üzere,

çünkü ilerideki yol kapalı,

yani yoldan çıkması gerek.

Bir kamyonetin olduğunu bilmek harika;

ama herkesin ne düşündüğünü
bilmemiz gerek,

işte o zaman oldukça karışık bir
problem hâline geliyor.

Farz edelim ki, o an arabanın nasıl
tepki vereceğini kestirebiliyoruz,

yani hangi yörüngeyi izleyecek,
ne ölçüde hızlanıp yavaşlayacak.

Hepsi sonunda bir yolu
takip etmeye dönüşüyor:

Direksiyonu sola veya sağa çevirmek,
frene veya gaza basmak.

Yani sonuçta iki tane numara.

Peki bu ne kadar zor olabilir?

2009 yılında başladığımız
noktaya dönersek,

sistemimiz böyle bir şeydi.

Arabamızı ortada ve diğer
kutuları yolda görebilirsiniz,

otobanda ilerliyor.

Araba nerede olduğunu ve kabaca
diğer araçların nerede olduğunu bilmeli.

Bu dünyanın geometrik
olarak anlaşılması demek.

Komşu sokaklarda ve
şehirde sürmeye başladığımızda,

problem yeni bir boyut kazandı.

Önümüzden geçen yayaları
ve araçları görüyorsunuz.

Her biri bir yere gidiyor,

trafik ışıkları, yaya geçitleri.

Kıyaslarsak, inanılmaz
karışık bir problem.

Bir kere bu problemi çözerseniz,

araç inşaatlarla baş etmek zorundadır.

Görüyorsunuz, soldaki dubalar
onu sağa gitmeye zorluyor;

fakat tabii ki sadece
tek başına inşaatlar değil.

İnşaat sahasında hareket eden
diğer insanlarla da baş etmek zorunda.

Ve tabii ki, kuralları çiğneyen
biri varsa, polis oradadır

ve arabanın üstünde yanıp sönen ışıklardan

bunun normal bir araba olmadığını,
bir polis memuru olduğunu anlamalıdır.

Benzer şekilde, köşedeki turuncu kutu,

bir okul otobüsü

ve ona da farklı davranmamız gerekiyor.

Yola çıktığımızda,
diğer insanların beklentileri var:

Yani, bir bisikletçi kolunu kaldırdığında,

bu demektir ki arabanın onlara
yol vermesini ve şerit değiştirmek için

yer açmasını bekliyorlar.

Ve polis memuru yolda dikiliyorsa,

aracımız bunun dur demek olduğunu anlamalı

ve devam et işaret yaptığında
devam etmeliyiz.

Bunu, veriyi diğer araçlarla
paylaşarak başardık.

Bunun ilk ve kabataslak modelinde

bir araç bir inşaat sahası gördüğünde

bunu diğerine haber veriyor,
böylece o da olumsuzluktan kaçınmak için

doğru şeride geçiyor.

Aslında daha derin bir anlayışa sahibiz.

Zamanla araçların gördüğü
tüm verileri alıp,

oralarda olan yüz binlerce yaya,

bisikletli ve aracı,

onların neye benzediğini anlayıp,

diğer araçların ve diğer yayaların
neye benzediği konusunda çıkarım

yapmak için kullanabiliriz.

Daha da önemlisi,
bundan bir model çıkarıp

onların dünyada nasıl
davrandıklarını bulabiliriz.

Buradaki sarı kutu önümüzde
karşıya geçen bir yaya.

Buradaki mavi kutu bir
bisikletli ve biz onun

arabanın yanından geçip
sağa yöneleceğini öngörüyoruz.

Burada bir bisikletli aşağı yönde gidiyor

ve biz onun yol boyunca sürmeye
devam edeceğini biliyoruz.

Burada birisi sağa dönüş yapıyor

ve burada bir anda, birisi
önümüzde U dönüşü yapacak

ve biz bu davranışı öngörüp
güvenli bir şekilde tepki verebiliriz.

Gördüğümüz şeylerin hepsi iyi ve güzel,

fakat tabii ki, dünyada
daha önce görmediğiniz

birçok şeyle karşılaşıyorsunuz.

Sonuçta birkaç ay önce,

araçlarımız Mountain View'de gidiyorlardı

ve karşımıza şöyle bir şey çıktı.

Akülü sandalyede bir bayan

yolda daireler çizerek ördek kovalıyor.
(Gülüşmeler)

Görünen o ki, motorlu
taşıtlar el kitabında

bununla nasıl başa çıkacağınızı
anlatan bir bölüm yok;

fakat araçlarımız bununla baş edebildi,

yavaşladı ve güvenli
bir şekilde devam etti.

Fakat sadece ördeklerle uğraşmıyoruz.

Önümüzde uçan şu kuşa bakın.
Araba ona tepki veriyor.

Burada bir bisikletli ile uğraşıyoruz,

ki böyle bir şeyi Mountain View
haricinde görmeyi asla ummazsınız.

Tabii ki, sürücülerle de
uğraşmak durumundayız,

ufak sürücüler dâhil.

Bakın sağ tarafta birisi bu
tırdan bize doğru atlıyor.

Şimdi de, bakın soldaki yeşil
kutudaki araba

en son anda sağa dönmeye karar veriyor.

Burada, biz şerit değiştirirken
solumuzdaki araç da

şerit değiştirmek istiyor.

Burada ise, kırmızı ışıkta
kaçan bir araba izliyoruz

ve ona yol veriyor.

Benzer şekilde, bir bisikletli
ışıktan kaçıyor.

Tabii ki, araç güvenli
bir şekilde yanıt veriyor.

Ve tabii ki, bazı insanlar var yolda,
nedir bilemiyorum,

bazen şu adam gibi iki sürücüsüz
araba arasından çıkıyor.

"Ne düşünüyordun acaba?"
diye sorasınız geliyor.

(Gülüşmeler)

Size bir sürü şeyi gösterdim,

hemen bunlardan birini daha
detaylı göstereceğim.

Burada tekrar bisikletlinin olduğu
görüntüyü görüyoruz

ve aşağıda henüz bisikletliyi
göremediğimizi fark etmiş olabilirsiniz;

fakat araba görebiliyor:
Yukarıdaki küçük mavi kutu

ve bu lazer verisinden geliyor.

Aslında bunu anlaması çok kolay değil,

o yüzden lazer verisini açıp bakacağım

ve bir lazer verisine
bakmakta iyiyseniz, siz de

eğride birkaç nokta görebilirsiniz,

tam şurada ve o mavi kutu,
işte o bisikletli.

Şimdi ışığımız kırmızı iken,

bisikletlinin ışığı çoktan sarıya döndü

ve dikkatle bakarsanız, bunu
resimde görebilirsiniz.

Fakat gördüğümüz bisikletli
kavşaktan devam edecek.

Işığımız şimdi yeşile döndü,
onunki kesinlikle kırmızı

ve şimdi bu bisikletin
karşıya geçmesini umuyoruz.

Ne yazık ki yanımızdaki diğer sürücüler
o kadar da dikkat etmiyorlar.

İlerlemeye başladılar, ama şükür ki

bisikletli tepki verip, kaçıyor

ve kavşağı geçiyor.

Ve devam ediyoruz.

Şimdi, gördüğünüz gibi, oldukça
şaşırtıcı ilerlemeler kaydettik

ve bu noktada bu teknolojinin

piyasaya çıkacağına ikna olduk.

Simülatörlerimizde her gün
beş milyon kilometre test yapıyoruz,

yani araçlarımızın sahip olduğu
tecrübeyi hayal edebilirsiniz.

Bu teknolojiyi yola çıkarmaya can atıyoruz

ve doğru olanın sürücü asistan
yaklaşımından ziyade

sürücüsüz sistem olduğunu düşünüyoruz,

çünkü aciliyet çok önemli.

Bugün bu konuşmayı yaptığım sürede,

Amerika yollarında 34 kişi öldü.

Bunu ne zaman yola çıkarabiliriz?

Bunu söylemek zor, çünkü
gerçekten karışık bir problem,

fakat bunlar benim iki oğlum.

Büyüğü 11 yaşında ve bu demektir ki
dört buçuk sene sonra

ehliyetini alabilecek.

Ekibim ve ben bunun
olmaması için kendimizi adadık.

Teşekkür ederim.

(Gülüşmeler) (Alkışlar)

Chris Anderson: Chris, sana bir sorum var.

Chris Urmson: Tabii.

CA: Arabalarınızın zekâsı
gerçekten akıl almaz.

Sürücü-asistanlı ve tamamen sürücüsüz
arasındaki çekişme --

yani, şu anda gerçek bir çekişme var.

Bazı şirketler, mesela Tesla,

sürücü-asistanlı yoldan gidiyorlar.

Diyorsunuz ki, bu şey çıkmaza girecek gibi,

çünkü rotayı sürekli güncelleyerek bir noktada
tamamen sürücüsüz sisteme geçemezsiniz.

Yani bir sürücü bunun
güvenli olduğunu düşünerek

arka koltuğa geçecek ve
çirkin bir olay meydana gelecek.

CU: Doğru. Hayır, bu kesinlikle doğru

ve bu, sürücü asistan sistemleri
çok değerli olmayacak demek değil.

Bu geçiş döneminde birçok
hayatı kurtarabilir,

fakat Steve gibi birinin dolaşmasına yardım
edecek dönüştürücü fırsatı görmek,

sonuca güvenli bir şekilde ulaşmak,

şehirlerimizi değiştirecek olan
fırsata sahip olmak

ve otoparkları bırakıp, park alanları
dediğimiz şehir oyuklarından kurtulmak için

bu tek yol.

CA: Gelişmeleri büyük bir
ilgiyle takip ediyor olacağız.

Çok teşekkürler, Chris.
CU: Teşekkür ederim. (Alkışlar)