Okyanusun derinliklerinde hayat nasıl başlar - Tierney Thys

Tüm dersi görüntüleyin: http://ed.ted.com/lessons/how-life-begins-in-the-deep-ocean

Kalamar, denizanası ve diğer deniz canlıları hayatlarına nerede başlar? Deniz kestanesinin hikâyesi, okyanusun derinliklerinde şaşırtıcı derecede büyüleyici bir yaşam destanını su yüzeyine çıkarır.

Ders: Tierney Thys, Görselleştirme: Christian Sardet (CNRS/Tara Oceans), Noé Sardet, and Sharif Mirshak (Plankton Chronicles Project, Parafilms).

Size oldukça garip görünüyor olmalıyım,

dikenlerle kaplıyım,

bir suratım dahi yok.

Ancak, hayatım boyunca
birçok farklı biçime sahiptim.

Hayata tıpkı sizler gibi başladım,

su kaplı dünya içinde
küçük bir yumurta olarak.

Annem ve babam
birbirlerini hiç tanımadılar.

Ayışığının aydınlattığı
fırtına öncesi bir gecede,

binlerce deniz kestanesi,
istiridye ve mercan

trilyonlarca sperm ve yumurtayı
açık denize saldı.

Babamın spermi annemin yumurtasıyla

bir şekilde birleşti.

Döllenme.

Aniden, toz lekesi büyüklüğünde
bir embriyo oldum.

Birkaç saatlik savrulmanın ardından,

önce ikiye bölündüm,

sonra dörde,

sonra sekiz hücreye.

Sonrasında ise sayamayacağım kadar fazla.

Bir günden kısa bir sürede,

organ ve iskelet gelişimimi tamamladım.

Uzay gemisi şeklindeki,

pluteus larva'ya dönüştüm.

Planktonlar dünyasında,

yemek için küçük algler arayarak yüzdüm.

Haftalarca, etrafım
her türden organizmalarla,

her çeşit larvalarla sarılıydı.

Birçoğu, yetişkin formlarından
o kadar farklıydı ki

biyologlar ne olduklarını
anlamakta zorlandılar.

Bu yavruları
ebeveynleriyle eşleştirmeye çalışın.

Bu veliger larva, salyangoza dönüşecek,

bu zoea, bir yengece,

bu planula ise denizanasına dönüşecek.

Bazı yavruların ise yetişkin hallerini
tahmin daha etmek kolay.

Efira olarak bilinen
bu yavru denizanaları,

şimdiden, zarif ancak ölümcül olan
ebeveynlerini andırıyorlar.

Planktonlar arasında,
genlerini sonraki nesle

aktarmanın birden fazla yolu vardır.

Birçok Medusa denizanası,
polipler adı verilen

özel bir bağ ile, çiftleşmeye ihtiyaç
duymadan yavrularlar.

Benzer şekilde Salpler,

besin miktarı bol ise,

kendilerini uzun zincir
halinde klonlarlar.

Söz konusu çiftleşme olduğunda,
planktonlar sürprizlerle doludurlar.

Hermafroditler ile tanışın.

Bu ktenoforlar ve kıllıçeneliler

hem sperm hem de yumurta üretirler,
depolarlar ve onları salabilirler.

Kendi kendilerini
veya başkalarını dölleyebilirler.

Açık bir denizde yüzerken,

kiminle tanışabileceğiniz konusunda
çok az kontrole sahipseniz,

çift cinsiyete sahip olmak
yararlı olabilir.

Buradaki türlerin çoğu,
ne yazık ki, asla çiftleşmez

veya kalıcı bir bağ kurmazlar.

Tıpkı benim ailem gibi.

O kadar çok pluteus larva var ki

akrabalarımın çoğu avlanılırken,

ben kalabalığın arasında saklanıyorum.

Bütün ebeveynler yavrularının
hayatta kalmasını şansa bırakmaz.

Bazılarının çok daha az yavruları vardır
ve onlarla çok daha iyi ilgilenirler,

günlerce, hatta aylarca bu değerli
yavrular için kuluçkaya yatarlar.

Bu hızlı yüzücü kopepod,

güzelce paketlenmiş yumurtalarını
günlerdir taşıyor.

Bu kabuklu Phronima
bebeklerini göğsünde taşır,

sonra bunları dikkatlice
jelatinimsi bir fıçıya yerleştirir.

Fakat ödül kara gözlü kalamara ait.

Dokuz ay boyunca yumurtalarını
uzun kollarında taşır,

insan gebelik süresi ile aynı.

Nihayetinde, tüm gençler
bu gelgitli dünyada

kendi başının çaresine bakmak zorunda.

Bazıları yaşamlarını planktonda geçirecek

ama diğerleri benim gibi
yola devam edecek.

Hamile olduktan birkaç hafta sonra

yerleşmeye karar verdim

ve şekil almış bir kestaneye dönüştüm.

Artık hikâyemi az buçuk biliyorsun.

Yavaşça hareket eden
dikenli bir top olabilirim

fakat benim sakin görünüşümün
seni yanıltmasına izin verme.

Ben bir uzay gemisiydim.

Ben vahşi bir çocuktum.