ทำไมภูเขาเอเวอเรสต์ถึงสูงมาก - มิเชล คอปปส์ (Michele Koppes)
-
0:07 - 0:08ทุกฤดูใบไม้ผลิ
-
0:08 - 0:12นักผจญภัยหลายร้อยฝันที่จะพิชิตโชโมลังมา
-
0:12 - 0:15หรือที่รู้จักกันในชื่อภูเขาเอเวอเรสต์
-
0:15 - 0:17ที่ค่ายพัก พวกเขาอยู่ที่นั่นกันหลายเดือน
-
0:17 - 0:22รอโอกาสที่จะปีนสู่ยอดเขาที่สูงเสียดฟ้า
-
0:22 - 0:26แต่ทำไมคนถึงยอมเสี่ยงชีวิต
และอยากปีนเขาเอเวอเรสต์ -
0:26 - 0:28เพื่อความท้าทาย
-
0:28 - 0:29เพื่อทิวทัศน์
-
0:29 - 0:32หรือ เพื่อโอกาสในการสัมผัสท้องฟ้า
-
0:32 - 0:38สำหรับหลาย ๆ คน แรงจูงใจมาจากภูมิประเทศ
ของเอเวอเรสต์ที่เป็นภูเขาที่สูงที่สุดในโลก -
0:38 - 0:40เรื่องสำคัญที่จะต้องบอกก็คือ
-
0:40 - 0:45มัวนาเคีย เป็นจุดที่สูงที่สุดจากฐานถึงยอด
-
0:45 - 0:48แต่อยู่ที่ 8850 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล
-
0:48 - 0:51ภูเขาเอเวอเรสต์ มีความสูงมากที่สุดในโลก
-
0:51 - 0:54เพื่อที่จะเข้าในว่า โครงสร้างที่ตั้งตระหง่านนี้
เกิดขึ้นได้อย่างไร -
0:54 - 0:58เราต้องมองลึกลงไปใต้เปลือกโลก
-
0:58 - 1:00ที่ซึ่งแผ่นทวีปชนกัน
-
1:00 - 1:03พื้นผิวโลกเหมือนกับเกราะของตัวนิ่ม
-
1:03 - 1:06ชิ้นส่วนของเปลือกโลก
เคลื่อนที่ไปมาตลอดเวลา -
1:06 - 1:07ไปทางข้างใต้
-
1:07 - 1:09และไปรอบ ๆ กันและกัน
-
1:09 - 1:14สำหรับแผ่นทวีปที่มีขนาดใหญ่ขนาดนั้น
การเคลื่อนที่ของมันถือว่าค่อนข้างเร็ว -
1:14 - 1:17พวกมันเคลื่อนที่ปีละสองถึงสี่เซนติเมตร
-
1:17 - 1:19ซึ่งเร็วพอ ๆ กับการงอกของเล็บ
-
1:19 - 1:21เมื่อแผ่นทวีปสองแผ่นชนกัน
-
1:21 - 1:25แผ่นหนึ่งจะดันเข้าไปหรือเข้าไปทางข้างใต้
ของอีกแผ่นหนึ่ง ทำให้ขอบโก่งตัว -
1:25 - 1:30และทำให้เกิดสิ่งที่เรียกว่าการยกตัว
เพื่อจัดวางส่วนเปลือกโลกใหม่ -
1:30 - 1:32นี่เป็นส่วนที่เกี่ยวกับภูเขาเอเวอเรสต์
-
1:32 - 1:3750 ล้านปีก่อน แผ่นทวีปอินเดียของโลก
เคลื่อนไปทางเหนือ -
1:37 - 1:39ชนเข้ากับแผ่นยูเรเซีย
-
1:39 - 1:43และเปลือกโลกก็อัดเข้าหากัน
ทำให้เกิดการยกตัว -
1:43 - 1:46ภูเขาเอเวอเรสต์
อยู่ที่ใจกลางของการอัตตัวนั้น -
1:46 - 1:49ที่บริเวณขอบการชนกัน
ของแผ่นอินเดีย-ยูเรเซีย -
1:49 - 1:53แต่ภูเขาถูกก่อร่างขึ้นโดยแรงกระทำอย่างอื่น
นอกเหนือจากการยกตัว -
1:53 - 1:58เมื่อแผ่นดินถูกดันขึ้น
มวลอากาศถูกบังคับให้ยกตัวขึ้นเช่นกัน -
1:58 - 2:03การเพิ่มความเย็นในอากาศ
ทำให้ละอองน้ำภายในนั้นกลั่นตัว -
2:03 - 2:05และก่อตัวเป็นเม็ดฝนหรือหิมะ
-
2:05 - 2:08เมื่อมันตกลงมัน มันชะพื้นที่เบื้องล่าง
-
2:08 - 2:13กร่อนหินและทลายพวกมันลง
ในกระบวนการที่เรียกว่า การผุพังอยู่กับที่ -
2:13 - 2:15น้ำที่เคลื่อนตัวลงมาตามภูเขา
นำเอาสิ่งที่ถูกทำให้ผุพังลงมา -
2:15 - 2:17และกัดเซาะพื้นที่ตรงนั้น
-
2:17 - 2:21ซึ่งทำให้เกิดหุบเขาลึก และยอดแหลม
-
2:21 - 2:26สมดุลระหว่างการยกตัวและการกัดเซาะนี้
ทำให้เกิดรูปทรงของภูเขา -
2:26 - 2:28แต่เมื่อเปรียบเทียบกับยอดที่สูงเสียดฟ้า
ของหิมาลัย -
2:28 - 2:30กับเนินเขาต่ำ ๆ ของแอปพาเลเชีย
-
2:30 - 2:33ชัดเจนเลยว่า ไม่มีภูเขาใดที่หน้าตาเหมือนกัน
-
2:33 - 2:36นั่นเป็นเพราะเวลา
เข้ามามีส่วนร่วมในสมการนี้เช่นกัน -
2:36 - 2:40เมื่อแผ่นทวีปเข้าชนกันในตอนแรก
การยกตัวเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว -
2:40 - 2:43ยอดสูงขึ้นพร้อมกับเนินที่ชัน
-
2:43 - 2:47เมื่อเวลาผ่านไป อย่างไรก็ดี แรงดึงดูด
และน้ำ ก็ทำให้มันทลายลง -
2:47 - 2:49และในที่สุด การกัดกร่อน
ก็มีผลเหนือกว่าการยกตัว -
2:49 - 2:53ทำให้ยอดทลายลงมา
-
2:53 - 2:56ปัจจัยที่สามที่ให้รูปทรงกับภูเขาก็คือ
สภาพภูมิอากาศ -
2:56 - 3:01ที่อุณหภูมิต่ำกว่าศูนย์องศา
หิมะที่ตกลงมาไม่ละลายจนหมด -
3:01 - 3:04แต่อัดตัวกันอย่างช้า ๆ จนกลายเป็นน้ำแข็ง
-
3:04 - 3:09ที่ก่อตัวเป็นแนวหิมะ ซึ่งเกิดขึ้น
ที่ระดับความสูงต่าง ๆ ทั่วโลก -
3:09 - 3:11ขึ้นอยู่กับสภาพภูมิอากาศ
-
3:11 - 3:15ที่ขั้วโลกอันหนาวเย็น
แนวน้ำแข็งอยู่ที่ระดับน้ำทะเล -
3:15 - 3:19ที่ใกล้เส้นศูนย์สูตร คุณต้องปีนขึ้นไปถึง
ห้ากิโลเมตรมันถึงจะเย็นพอ -
3:19 - 3:21ที่น้ำแข็งจะเกิดขึ้นได้
-
3:21 - 3:25น้ำแข็งที่รวมตัวกันเริ่มที่จะไหลลงมา
ด้วยน้ำหนักที่มากของมัน -
3:25 - 3:29ทำให้เกิดแม่น้ำเยือกแข็งที่เคลื่อนที่
อย่างช้า ๆ ซึ่งเรียกว่า ธารน้ำแข็ง -
3:29 - 3:31ซึ่งขัดสีกับหินเบื้องล่าง
-
3:31 - 3:34ยิ่งภูเขาชันเท่าไร น้ำแข็งก็ยิ่งเคลื่อนที่เร็วเท่านั้น
-
3:34 - 3:37และการกัดกร่อนหินที่อยู่ข้างล่างก็ยิ่งเกิดเร็วขึ้น
-
3:37 - 3:41ธารน้ำแข็งสามารถกัดเซาะพื้นที่
ได้รวดเร็วกว่าฝนหรือแม่น้ำ -
3:41 - 3:45เมื่อธารน้ำแข็งเกาะอยู่ที่ยอดเขา
พวกมันกร่อนยอดลงมาอย่างรวดเร็ว -
3:45 - 3:50พวกมันหักยอดออกไปราวกับเลื่อยน้ำแข็งยักษ์
-
3:50 - 3:54ถ้าอย่างนั้น ทำไมภูเขาเอเวอเรสต์ที่หนาวเย็น
ยังคงตั้งสูงตระหง่านอยู่อย่างนั้นได้ -
3:54 - 3:58การชนของแผ่นทวีปอย่างฉับพลัน
ที่ทำให้มันยกตัวขึ้น -
3:58 - 4:01ทำให้มันมีขนาดใหญ่มาแต่ต้น
-
4:01 - 4:03อย่างที่สอง ภูเขาอยู่ใกล้กับเขตศูนย์สูตร
-
4:03 - 4:08ฉะนั้นแนวหิมะจึงอยู่สูง
และธารน้ำแข็งจึงค่อนข้างเล็ก -
4:08 - 4:10จนแทบจะไม่สามารถกร่อนมันลงได้
-
4:10 - 4:13ภูเขานี้จึงอยู่ในสภาวะที่สุดจะเหมาะสม
-
4:13 - 4:16ที่คงรักษารูปลักษณ์อันน่าประทับใจของมันไว้
-
4:16 - 4:18แต่มันอาจไม่เป็นเช่นนั้นเสมอไป
-
4:18 - 4:20เรากำลังอยู่ในโลกที่มีการเปลี่ยนแปลง
ที่ซึ่งแผ่นทวีป -
4:20 - 4:22สภาวะภูมิอากาศของโลก
-
4:22 - 4:24และพลังในการกัดกร่อนของโลก
-
4:24 - 4:28สักวันหนึ่ง อาจร่วมกัน
ทำให้ขนาดของภูเขาเอเวอเรสต์เล็กลง -
4:28 - 4:32แต่สำหรับตอนนี้ อย่างน้อย
มันก็ยังคงเป็นตำนานในใจของนักปีนเขา -
4:32 - 4:33นักผจญภัย
-
4:33 - 4:35และนักล่าฝันทั้งหลาย
- Title:
- ทำไมภูเขาเอเวอเรสต์ถึงสูงมาก - มิเชล คอปปส์ (Michele Koppes)
- Description:
-
more » « less
ชมบทเรียนเต็มที่: http://ed.ted.com/lessons/why-is-mount-everest-so-tall-michele-koppes
ที่ความสูง 8,850 เหนือระดับน้ำทะเล โชโมลังมา หรือที่เป็นที่รู้จักกันในชื่อ ภูเขาเอเวอเรสต์ มีความสูงมากที่สุดในโลก แต่โครงสร้างที่ตั้งตระหง่านนี้สูงขนาดนี้ได้อย่างไร เพื่อหาคำตอบ มิเชล คอปปส์ มองลึกลงไปใต้เปลือกโลกที่ซึ่งแผ่นทวีปชนกัน
บทเรียนโดย Michele Koppes, แอนิเมชันโดย Provincia Studio
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:53
|
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for Why is Mount Everest so tall? - Michele Koppes | |
|
Rawee Ma accepted Thai subtitles for Why is Mount Everest so tall? - Michele Koppes | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Why is Mount Everest so tall? - Michele Koppes | |
|
|
Rawee Ma declined Thai subtitles for Why is Mount Everest so tall? - Michele Koppes | |
|
|
Rawee Ma edited Thai subtitles for Why is Mount Everest so tall? - Michele Koppes | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Why is Mount Everest so tall? - Michele Koppes | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for Why is Mount Everest so tall? - Michele Koppes |