Return to Video

چه چیزی را باید در باره کریسپر بدانیم

  • 0:01 - 0:03
    کسی چیزی از کریسپر شنیده؟
  • 0:04 - 0:06
    اگر نشنیده بودید تعجب میکردم.
  • 0:07 - 0:10
    این یک فناوری است --
    برای تغییر ژنها --
  • 0:10 - 0:13
    که بسیار عمومی و بحث بر انگیز است.
  • 0:13 - 0:16
    و باعث صحبتهای جالب زیادی شده.
  • 0:17 - 0:19
    آیا باید ماموتهای پشمالو را
    دوباره زنده کنیم؟
  • 0:19 - 0:22
    باید جنین انسان را تغییر دهیم؟
  • 0:22 - 0:24
    و اونی که از همه برام جالبتره:
  • 0:25 - 0:29
    چطور میتونیم کل نسل یک گونه را
  • 0:29 - 0:31
    که به نظرمان برای انسان مضر است
  • 0:31 - 0:32
    از روی زمین محو کنیم،
  • 0:32 - 0:34
    با استفاده از این فناوری؟
  • 0:35 - 0:38
    این نوع از علم خیلی سریعتر
  • 0:38 - 0:41
    از قوانینی که برایش
    وضع میکنیم حرکت میکنه.
  • 0:41 - 0:43
    و به همین خاطر، ظرف شش سال گذشته،
  • 0:43 - 0:45
    این هدف شخصی من شده
  • 0:46 - 0:49
    تا مطمئن بشم که افرادی به اندازه کافی
  • 0:49 - 0:52
    این فناوریها و تاثیرشان را میفهمند.
  • 0:52 - 0:57
    کریسپر خیلی تحت شعاع رسانهها قرار گرفته،
  • 0:57 - 1:01
    و کلمههای «ساده» و «ارزان»
    خیلی استفاده می شوند .
  • 1:02 - 1:05
    کاری که میخواهم بکنم
    اینست که کمی عمیق بشم
  • 1:06 - 1:10
    و به واقعیتها و افسانههایی که کریسپر
    را احاطه کرده توجه کنم.
  • 1:11 - 1:13
    اگه بخواهی یک ژن را با کریسپر تغییر بدهی،
  • 1:14 - 1:16
    اولین کاری که باید بکنی
    خراب کردن دی ان ای است.
  • 1:17 - 1:20
    خرابی یعنی جدا کردن رشته دوگانهای
  • 1:20 - 1:22
    که در طول مارپیچ دوبل قرار گرفته.
  • 1:22 - 1:25
    و بعد فرایند تعمیر سلولی راه میافته،
  • 1:25 - 1:28
    و بعد ما این فرایندها رو
    متقاعد میکنیم که
  • 1:28 - 1:30
    تصحیحی رو که میخواهیم انجام بدهند.
  • 1:30 - 1:32
    نه تصحیح طبیعی رو.
  • 1:32 - 1:33
    اینجوری انجام میشه.
  • 1:34 - 1:36
    یک سیستم دو-بخشی است.
  • 1:36 - 1:39
    یک پروتئین کاس ۹ داری و چیزی که
    اسمش آر ان ای هادی است.
  • 1:39 - 1:42
    دوست دارم اسمش رو بذارم
    یک موشک هدایت شونده.
  • 1:42 - 1:44
    پس کاس ۹ --
    عاشق اینم که کارهای خدایی بکنم --
  • 1:44 - 1:47
    کاس ۹ مثل بازی پک من میمونه
  • 1:47 - 1:49
    که میخواد دی ان ای رو بخوره،
  • 1:49 - 1:53
    و آر ان ای هادی، مثل بندی است که
    اون رو از ژن دور نگه میداره
  • 1:53 - 1:56
    تا دقیقا محلی که مطابقت داره.
  • 1:57 - 2:00
    و ترکیب این دو اسمش کریسپر است،
  • 2:00 - 2:01
    ساختاری است که از یک
  • 2:01 - 2:04
    سیستم ایمنی خیلی باستانی دزدیدهایم.
  • 2:05 - 2:09
    چیزی که دربارهاش جالبه اینه که
    آر ان ای هادی،
  • 2:10 - 2:12
    فقط ۲۰ حرف اون،
  • 2:12 - 2:14
    قسمتی است که هدف رو
    در سیستم مشخص میکنه.
  • 2:15 - 2:17
    طراحیاش واقعا ساده است.
  • 2:17 - 2:19
    و قیمتش هم خیلی ارزون.
  • 2:19 - 2:23
    پس این قسمت متحرک سیستم است؛
  • 2:23 - 2:25
    بقیه چیزها همینطور باقی میمونه.
  • 2:25 - 2:29
    و مشخصا روشی عالی و ساده و
    قدرتمند برای استفاده است.
  • 2:30 - 2:34
    آر ان ای هادی و پروتئین کاس ۹
    با هم ترکیب میشند
  • 2:34 - 2:36
    و در طول ژن جلو و عقب میروند،
  • 2:36 - 2:40
    و وقتی که محلی که با
    آر ان ای هادی مطابق هست رو پیدا کردند،
  • 2:40 - 2:43
    اون رو بین دو رشته
    مارپیچ دوبل تزریق میکنه،
  • 2:43 - 2:44
    اونها رو پاره میکنه،
  • 2:45 - 2:47
    که باعث میشه پروتئین کاس ۹ اون را ببره،
  • 2:48 - 2:49
    و یکدفعه،
  • 2:50 - 2:52
    سلولی داری که تو وضعیت اضطراری است
  • 2:52 - 2:54
    چون حالا یک تکه از دی ان ای اون شکسته.
  • 2:55 - 2:56
    چکار میکنه؟
  • 2:56 - 2:59
    کمکهای اولیه رو صدا میکنه.
  • 2:59 - 3:02
    دو مسیر تعمیری اصلی وجود داره.
  • 3:02 - 3:07
    اولی فقط دی ان ای رو میگیره و
    اون دو تکه رو به سمت هم هل میده.
  • 3:07 - 3:09
    که خیلی روش کارامدی نیست،
  • 3:09 - 3:12
    چون پیش میاد که بعضی وقتها
    یک پایه جا میمونه
  • 3:12 - 3:13
    یا یک پایه اضافه میشه.
  • 3:13 - 3:17
    اینجوری ما یک ژن رو از بین بردیم،
  • 3:17 - 3:20
    ولی روشی که ما واقعا
    برای تصحیح ژن میخواهیم نیست.
  • 3:20 - 3:23
    مسیر تعمیری دوم خیلی جالبتره.
  • 3:23 - 3:25
    در این مسیر تعمیر،
  • 3:25 - 3:27
    یک تکه مشابه از دی ان ای را میگیره،
  • 3:27 - 3:30
    و همونطور که میدونید در موجودات دو جنسی
    مثل آدمها،
  • 3:30 - 3:34
    ما یک نسخه از ژن رو
    از مادر و دیگری رو از پدر میگیریم،
  • 3:34 - 3:36
    حالا اگر یکی آسیب دید،
  • 3:36 - 3:38
    میتونه از کروموزوم دیگه
    برای تعمیرش استفاده کنه.
  • 3:38 - 3:40
    پس از اینجا میاد.
  • 3:41 - 3:42
    تعمیر انجام میشه،
  • 3:42 - 3:44
    و حالا ژن دوباره امن شده.
  • 3:45 - 3:46
    روشی که ما این رو میدزدیم
  • 3:46 - 3:50
    اینظوریه که میتونیم
    یک تکه غلط دی ان ای رو بهش بدیم،
  • 3:50 - 3:52
    تکهای که دو انتهاش مشابه باشند
  • 3:52 - 3:54
    اما وسطش فرق کنه.
  • 3:54 - 3:57
    حالا، هرچیزی که خواستی
    میتونی در وسط بگذاری
  • 3:57 - 3:58
    و سلول، گول میخوره.
  • 3:58 - 4:00
    پس میتونی یک حرف رو عوض کنی،
  • 4:00 - 4:02
    حرفهایی رو جدا کنی،
  • 4:02 - 4:05
    ولی از همه مهمتر،
    میتونی دی ان ای جدیدی رو جابگذاری،
  • 4:05 - 4:06
    به شکلی مثل اسب ترووا.
  • 4:07 - 4:09
    کریسپر میتونه عالی باشه،
  • 4:09 - 4:13
    از دید تعداد پیشرفتهای علمی مختلفی که
  • 4:13 - 4:15
    که باعث سرعتشون میشه.
  • 4:15 - 4:18
    چیزی که اون رو خاص میکنه
    سیستم هدف گذاری متحرکه.
  • 4:18 - 4:22
    منظورم اینه، ما سالهاست که دی ان ای رو
    داخل موجودات میکنیم، درسته؟
  • 4:22 - 4:24
    اما بخاطر سیستم هدف گذاری متحرک،
  • 4:24 - 4:27
    حالا واقعا میتونیم اون را
    دقیقا همونجایی بزاریم که میخواهیم.
  • 4:27 - 4:33
    موضوع اینه که کلی صحبت
    از این میشه که خیلی ارزونه
  • 4:33 - 4:35
    و خیلی هم ساده است.
  • 4:35 - 4:38
    من مسئول یک آزمایشگاه عمومیام.
  • 4:38 - 4:42
    از مردم ایمیلهایی میگیرم که
    چیزهایی مثل این میگن،
  • 4:42 - 4:44
    « سلام، میتونم شبهایی که باز هستین بیام
  • 4:44 - 4:48
    و مثلا با کریسپر ژنهام رو طراحی کنم؟»
  • 4:48 - 4:49
    ( خنده حضار )
  • 4:49 - 4:51
    جدی میگم.
  • 4:51 - 4:53
    میگم، «نه، نمیتونی.»
  • 4:53 - 4:54
    ( خنده حضار )
  • 4:54 - 4:57
    « اما شنیدم که،
    ارزونه و خیلی هم سادهاست.»
  • 4:57 - 4:59
    به نظرم باید این رو یه کم بررسی کنیم.
  • 4:59 - 5:01
    چقدر ارزونه؟
  • 5:01 - 5:03
    خوب بله، به نسبت ارزونه.
  • 5:04 - 5:07
    هزینه متوسط مواد آزمایشی رو
  • 5:07 - 5:10
    از چند هزار دلار به چند صد دلار کاهش میده،
  • 5:10 - 5:12
    و زمان اون را هم کلی کم میکنه.
  • 5:12 - 5:14
    از چند هفته به چند روز.
  • 5:14 - 5:16
    که خیلی خوبه.
  • 5:16 - 5:18
    اما هنوز به یک آزمایشگاه حرفهای
    برای کار احتیاج داری؛
  • 5:18 - 5:22
    نتیجه مناسبی بیرون از
    یک آزمایشگاه حرفهای بدست نمیاد.
  • 5:22 - 5:24
    منظورم اینه، به حرف افرادی که میگن
  • 5:24 - 5:27
    که این کارها رو میتونی
    روی میز آشپزخانه تون انجام بدین گوش ندید.
  • 5:27 - 5:32
    این کارها واقعا ساده نیست.
  • 5:32 - 5:34
    در ضمن بگم که،
    یک جنگ مالکیت معنوی هم در جریانه،
  • 5:34 - 5:36
    پس اگه حتی چیزی هم سرمایه گزاری کردین،
  • 5:36 - 5:43
    انستیتو «برود» و «یو سی برکلی»
    در یک جنگ بزرگ مالکیت هستند.
  • 5:43 - 5:45
    که واقعا دیدنش شگفت انگیزه،
  • 5:45 - 5:48
    چون همدیگر رو متهم به کلاهبرداری میکنند
  • 5:48 - 5:50
    و بعد آدمهایی رو میارن که میگن،
  • 5:50 - 5:53
    « خوب من، دفترچهام رو
    اینجا یا اونجا امضا کردم.»
  • 5:53 - 5:55
    احتمالا تا سالها به نتیجه نمیرسه.
  • 5:55 - 5:56
    و وقتی که برسه،
  • 5:56 - 6:00
    مطمئن باش که باید یک پول گنده
    به کسی بابت مجوزش بدی
  • 6:00 - 6:01
    تا از این چیزها استفاده کنی.
  • 6:01 - 6:03
    پس، واقعا ارزونه؟
  • 6:03 - 6:08
    خوب، اگه کارهای تحقیقاتی پایه انجام بدی
    و یک آزمایشگاه داشته باشی، ارزونه.
  • 6:09 - 6:11
    در مورد ساده بودن چی؟
    بگذارید این رو بررسی کنیم.
  • 6:12 - 6:15
    همیشه جزئیات مشکل ایجاد میکنند.
  • 6:16 - 6:19
    ما واقعا سلولها رو خیلی خوب نمیشناسیم.
  • 6:19 - 6:21
    هنوز به شکلی جعبه سیاهند.
  • 6:21 - 6:26
    برای مثال، ما نمیدونیم که چرا بعضی از
    آر ان ای های هادی خیلی خوب کار می کنند
  • 6:26 - 6:28
    و بعضی از آر ان ایها نمیکنند.
  • 6:28 - 6:31
    نمیدونیم که چرابعضی از سلولها
    با یک مسیر تعمیر کار میکنند
  • 6:31 - 6:34
    و بعضیها ترجیح میدهند
    که از دیگری استفاده کنند.
  • 6:34 - 6:36
    و در کنار اون،
  • 6:36 - 6:38
    کل مسئله وارد کردن این سیستم به
    داخل سلول هم وجود داره
  • 6:38 - 6:40
    قبل از هرچیز دیگری.
  • 6:40 - 6:42
    در ظرفهای آزمایشگاهی،
    اونقدرها هم سخت نیست،
  • 6:42 - 6:44
    اما اگه بخواهی در کل یک موجود
    انجامش بدی،
  • 6:44 - 6:46
    واقعا هنر میخواد.
  • 6:46 - 6:49
    مشکلی نیست اگه از چیزی مثل خون
    یا مغز استخوان استفاده کنی --
  • 6:49 - 6:52
    اینها الان هدف تحقیقات زیادی هستند.
  • 6:52 - 6:54
    داستان جالبی از یک دحتر کوچولو هست
  • 6:54 - 6:56
    که سرطان خونش را
  • 6:56 - 6:58
    با بیرون کشیدن خون و تصحیح اون،
    و برگردوندنش
  • 6:58 - 7:00
    با کمک یک کریسپر جدید،
    درمان کردند.
  • 7:01 - 7:04
    و این یک کار تحقیقاتیه که
    افرادی روش کار میکنند.
  • 7:04 - 7:06
    اما در حال حاضر اگه بخوای
    روی همه بدن کار کنی.
  • 7:06 - 7:08
    احتمالا باید از یک ویروس استفاده کنی.
  • 7:08 - 7:11
    باید ویروس را بگیری،
    و کریسپر را داخلش بذاری،
  • 7:11 - 7:13
    ویروس رو داخل سلول تزریق میکنی.
  • 7:13 - 7:15
    حالا ویروس را اونجا داری،
  • 7:15 - 7:17
    و ما تاثیر بلند مدت این رو نمیدونیم.
  • 7:17 - 7:20
    بعلاوه، کریسپر بعضی وقتها
    هدف گیری اشتباه هم داره،
  • 7:20 - 7:23
    درصد خیلی کمی است،
    ولی وجود داره.
  • 7:23 - 7:26
    در طول زمان چه اتفاقی میافته؟
  • 7:26 - 7:28
    اینها سوالاتی بدیهی هستند،
  • 7:28 - 7:31
    و داشمندانی که
    سعی میکنند اونها رو حل کنند،
  • 7:31 - 7:33
    و امیدواریم که در نهایت حل بشوند.
  • 7:33 - 7:37
    اما اصلا به شکل «وصل کن کار میکنه» نیست،
    نه برای مدتها.
  • 7:37 - 7:39
    پس: واقعا ساده است؟
  • 7:39 - 7:43
    خوب، اگه چند سالی با اون به روش خودت
    کار کرده باشی،
  • 7:43 - 7:45
    بله، هست.
  • 7:45 - 7:48
    موضوع دیگه اینه که،
  • 7:48 - 7:54
    ما واقعا اطلاعاتمون در مورد اینکه
    یک موضوع خاص چطور اتفاق میافته
  • 7:54 - 7:57
    وقتی که یک نقطه مشخص در ژن رو
    تفییر میدهیم، کافی نیست.
  • 7:57 - 7:59
    ما راه درازی برای فهمیدن
  • 7:59 - 8:02
    اینکه برای مثال چطور برای یک خوک
    بال بگذاریم در پیش داریم.
  • 8:02 - 8:05
    یا یک پای اضافه --
    نظر من یک پای اضافه است.
  • 8:05 - 8:07
    به شکلی باحاله، نه؟
  • 8:07 - 8:08
    اما اتفاقی که میافته
  • 8:08 - 8:13
    اینه که کریسپر توسط هزاران هزار
    محقق استفاده میشه
  • 8:13 - 8:15
    تا کارهای خیلی خیلی مهمی انجام بشه،
  • 8:15 - 8:21
    مثل ایجاد نمونههای بهتر از
    بیماریها در حیوانات،
  • 8:21 - 8:26
    یا راهکارهایی
    برای تولید مواد شیمیایی ارزشمند
  • 8:26 - 8:30
    و تولید صنعتی اونها
    در مخازن تخمیر،
  • 8:30 - 8:33
    و یا حتی تحقیقات بنیادی در مورد اینکه
    ژنها واقعا چطور کار میکنند.
  • 8:34 - 8:37
    کریسپر را باید این طور تعریف کنیم.
  • 8:37 - 8:40
    و من تعریف پرجلوهاش را دوست ندارم
  • 8:40 - 8:42
    چون ما رو در خودش غرق میکنه.
  • 8:42 - 8:47
    خیلی از دانشمندان
    برای تولید کریسپر تلاش کردهاند،
  • 8:47 - 8:48
    و چیزی که برای من جالبه اینه که،
  • 8:48 - 8:53
    آیا جامعه ما از این محققین حمایت میکنه.
  • 8:53 - 8:55
    به این موضوع فکر کنید.
  • 8:55 - 8:59
    ما ساختاری داریم که اجازه میده
    درصد خاصی از مردم
  • 8:59 - 9:02
    تمام وقتشون رو صرف تحقیق بکنند.
  • 9:03 - 9:06
    این یعنی ما همگی مخترعین کریسپر هستیم،
  • 9:07 - 9:11
    و به نظر من این یعنی
    ما همه راهبران کریسپر هستیم.
  • 9:11 - 9:13
    همه ما مسئولیتی داریم.
  • 9:14 - 9:18
    پس از همه واقعا میخواهم
    که این فناوریها رو واقعا یاد بگیرید.
  • 9:18 - 9:20
    چون، چون فقط اینطوری است
  • 9:20 - 9:25
    که میتونیم توسعه این فناوریها
  • 9:25 - 9:27
    و استفاده از اونها رو مدیریت کنیم،
  • 9:27 - 9:31
    و مطمئن بشیم که، در انتها
    نتیجه مثبتی داشته باشه --
  • 9:31 - 9:34
    هم برای زمین و هم برای ما.
  • 9:35 - 9:36
    متشکرم.
  • 9:36 - 9:40
    ( تشویق حضار )
Title:
چه چیزی را باید در باره کریسپر بدانیم
Speaker:
اِلن جورگنسن
Description:

آیا باید ماموت‌های پشمالو را دوباره زنده کنیم؟ یا جنین انسان را تغییر دهیم؟ یا تمامی موجودات یک گونه را که به نظرمان مضر است از میان ببریم؟ فناوری تصحیح و تغییر ژن‌ها یا کریسپر برایمان این سوالات درست اما غیر عادی را بوجود آورده -- اما چطور اینکار را می‌کند؟ محقق و مدافع آزمایشگاه‌های عمومی، اِلن جورگنسن سعی می‌کند تا واقعیت‌ها و افسانه‌های کریسپر را، بدون اغراق و برای افردی که محقق نیستند، توضیح دهد.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:53

Persian subtitles

Revisions