O berro dunha guerreira en contra do matrimonio infantil

A vida de Memory Banda tomou un camiño distinto ao da súa irmá. Cando a súa irmá acadou a súa puberdade foi enviada ao tradicional "campamento de iniciación" onde as mociñas son instruídas sobre "como satisfacer sexualmente a un home". Alí ficou preñada aos 11 anos. Banda, porén, negouse a ir. Mobilizou a outras e pediulle ao líder da comunidade que ditase unha lei que prohibise o matrimonio antes dos 18 anos. Agora elevou a súa petición ao nivel estatal... con resultados incríbeis para as mozas de todo Malawi

Gustaríame comezar

cun poema

escrito por unha amiga de Malawi

que se chama Eileen Piri.

Eileen só ten 13 anos

pero, mentres revisabamos
a colección de poesía que escribimos,

o seu poema pareceume moi interesante,

verdadeiramente inspirador.

Así que vóullelo ler.

Titúlase "Penso casar cando queira".

(Risos)

"Penso casar cando queira.

Miña nai non pode casarme á forza.

Meu pai non pode casarme á forza.

Nin meu tío, nin miña tía,

nin meu irmán, nin miña irmá,

poden casarme á forza.

Ninguén no mundo

me pode casar á forza.

Casarei cando eu queira.

Aínda que batas en min,

mesmo se corres tras min,

fágasme o que me fagas,

penso casar cando queira.

Casarei cando eu queira,

pero non antes de obter unha boa educación

ou de rematar de medrar de todo.

Penso casar cando queira."

Este poema pode resultar algo raro

vindo dunha rapaciña de 13 anos,

pero de aló de onde nós vimos

o poema que lles acabo de ler

é todo un grito de guerra.

Son de Malawi,

un dos países máis pobres do mundo,

realmente pobre,

onde a igualdade de xénero é cuestionable.

Ó criarme nese país.

non puiden decidir sobre a miña vida.

Non se me permitía nin sequera considerar

as oportunidades que se me presentaban.

Voulles contar a historia

de dúas rapazas moi diferentes,

dúas nenas fermosas,

que medraron

baixo o mesmo teito.

Comían os mesmos pratos.

Ás veces, compartían roupa

e ata calzado.

Mais as súas vidas remataron seguindo

dous camiños ben distintos.

A outra rapaza é miña irmá pequena.

Só tiña 11 anos

cando quedou embarazada.

Que cousa tan dolorosa!

Non só lle doeu a ela: tamén a min.

Eu tampouco o estaba a ter fácil.

Como é tradición na miña cultura,

ó acadar a puberdade

unha debe marchar
a un campamento de iniciación.

Nestes campamentos

apréndenche a satisfacer
sexualmente os homes.

Hai un día especial,

chámanlle o "Día moi especial",

no que un home contratado pola comunidade

vén ó campamento

e se deita coas meniñas.

Imaxinen o trauma co que estas rapazas

teñen que lidar cada día.

A maior parte delas quedan embarazadas.

Tamén contraen o VIH e a SIDA,

e outras enfermidades
de transmisión sexual.

A miña irmá tocoulle embarazo.

Hoxe ten 16 anos

e xa leva 3 bebés.

O seu primeiro matrimonio non durou,

tampouco o segundo.

E logo está estoutra rapaza,

que é incrible.

(Risos)

(Aplausos)

E digo que é incrible porque o é.

É unha rapaza marabillosa.

Esa rapaza son eu.

(Risos)

Cando tiña 13 anos

dixéronme que xa era grande,

que xa tiña idade

de ir ó campamento de iniciación
e que debía ir.

Eu dixen: "Que?

Non penso ir
ós campamentos de iniciación".

Saben que me dixo aquela muller?

"Que rapaza tan parva e teimuda!

Non respectas as tradicións
da nosa sociedade, da nosa comunidade."

Eu díxenlle que non
porque sabía o que me agardaba.

Sabía o que quería na vida.

Xa de nova tiña soños.

Quería acadar unha boa formación

para máis adiante atopar
un traballo decente.

Imaxinábame de avogada,

sentada nunha cadeira de oficina desas.

Iso era ó que aspiraba,

o que me pasaba pola cabeza tódolos días.

Sabía que algún día

tería algo que achegar,
por pouco que fora, á miña comunidade.

Pero, dende que rexeitara o campamento,

as mulleres non paraban de dicirme

"Mira para aí, túa irmá pequena
xa ten un bebé.

E ti, que xa es adulta, que?"

Esa era a cantarela que tiña
que aturar día tras día

e a cantarela que as rapazas
aturan tódolos días

cando deciden non facer algo
que a comunidade precisa que fagan.

Cando comparei as dúas historias,
a de miña irmá e a miña,

pregunteime: "Por que non podo facer nada?

Por que non podo mudar algo
que leva pasando tanto tempo

na nosa comunidade?"

Aí foi cando decidín chamar outras rapazas

coma miña irmá, rapazas con fillos

que foran á escola pero que xa
non lembraban como se lía e escribía.

Díxenlles: "Veña, podemos
lembrar mutuamente

como se le e escribe outra vez,

como se agarra o bolígrafo,
como se le, como se suxeita o libro".

Foi unha época estupenda.

Non só aprendín un pouquiño sobre elas,

senón que me chegaron a contar
as súas historias persoais,

polo que estaban pasando

como nais adolescentes.

Entón pensei:

"Por que non collemos todo isto
que nos está a pasar

e presentámolo, e dicímoslles
ás nosas nais e ós líderes relixiosos

que estas cousas están mal?"

Tiñamos medo de facelo

porque os líderes da nosa comunidade

xa están afeitos ás cousas

que levan séculos pasando.

Non sería doado cambialas

pero pagaba a pena intentalo.

E así o fixemos.

Foi moi difícil, pero insistimos.

E hoxe estou aquí para contar
que a miña

foi a primeira comunidade
na que as rapazas

presionaron tanto o noso líder relixioso

que este rematou por apoiarnos e declarar
que ningunha rapaza tiña que casar

ata acadar os 18 anos de idade.

(Aplauso)

A miña comunidade

foi a primeira

en cambiar o regulamento,

en crear unha lei que protexe as rapazas

da comunidade.

Mais non paramos aí.

Seguimos adiante.

Estabamos decididas a loitar polas mozas
doutras comunidades,

non só da nosa.

En febreiro, cando se presentou o proxecto
de lei sobre o matrimonio infantil,

nós estabamos no parlamento.

Tódolos días, mentres entraban
os membros do parlamento,

nós iámoslles dicindo:
"Por favor, apoie o proxecto de lei!"

Non contamos
con tanta tecnoloxía coma aquí,

pero tiñamos os nosos teléfonos móbiles,

así que pensamos: "Por que non conseguimos
os seus números e lles escribimos?"

E fixémolo. Saiu ben.

(Aplauso)

Así que, cando se aprobou o proxecto,
volvémoslles escribir:

"Grazas por apoiaren o proxecto de lei".

(Risos)

E, cando o presidente firmou o proxecto

e promulgou a lei, obtivemos outro éxito.

Agora a idade legal para casar en Malawi
é 18. Pasamos dos 15 ós 18 anos.

(Aplauso)

Alégrame que se aprobase a lei,

pero eu pregúntolles unha cousa:

hai países onde a idade legal
para casar son os 18 anos,

e aínda así, non ouvimos choros
de mulleres e nenas a diario?

Tódolos días se botan a perder
vidas de rapazas.

Vai sendo hora de que os líderes
cumpran a súa palabra.

Cumprir a súa palabra

significa pensar nos problemas
das rapazas todo o tempo.

Non temos que ser cidadás de segunda.

Teñen que saber que as mulleres
como as que estamos nesta sala

non somos simples mulleres,
non somos simples rapazas:

somos extraordinarias.

Podemos facer máis.

Outro asunto preocupante en Malawi,

e non só en Malawi, senón noutros países,

é que as leis,

ben se sabe que unha lei non é lei
ata que non se fai cumprir, non si?

Esta lei que se acaba de aprobar

e as deste tipo noutros países

precisan ser divulgadas a nivel local,

ó nivel das comunidades,

onde as rapazas sofren estes problemas.

As mozas teñen que enfrontarse diariamente
a estas dificultades nas súas comunidades.

Pero, se saben que hai leis
que as protexen,

poderán dicir que non e defenderse soas,

sabendo que hai unha lei que as apoia.

Outra cousa que quería dicir é que

a voz das mozas e das mulleres

é fermosa e está aí,

pero non podemos facer isto soas.

Precisamos homes aliados
que se involucren

e estean dispostos a traballar connosco.

Require un esforzo colectivo.

O que precisamos é o que precisan
o resto de mozas:

unha boa educación e, sobre todo,
non ter que casar con 11 anos.

É máis,

sei que xuntos

podemos mudar o marco legal,

político e cultural

que lles nega ás rapazas os seus dereitos.

Hoxe estou aquí

para declarar que podemos acabar
co matrimonio infantil nunha xeración.

É hora

de que millóns de rapazas no mundo

sexan quen de dicir:

"Penso casar cando queira".

(Aplauso)

Grazas. (Aplauso)