Γιατί οι φιλόδοξες γυναίκες έχουν επίπεδο κεφάλι;

Η Ντέιμ Στέφανι Σίρλεϊ είναι η πλέον επιτυχημένη επιχειρηματίας στην τεχνολογία που δεν έχετε ακουστά. Στη δεκαετία του 1960, ίδρυσε μια πρωτοπόρα -αποκλειστικά από γυναίκες- εταιρεία λογισμικού στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τελική αξία 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, κάνοντας εκατομμυριούχους 70 από τους εργαζόμενους σε αυτήν. Σε αυτήν την ειλικρινή και συχνά εύθυμη ομιλία, εξηγεί γιατί ονοματίστηκε «Στιβ», πώς ανταπεξήλθε στις απαιτήσεις της εποχής, και μοιράζεται μερικούς σίγουρους τρόπους για να εντοπίσεις φιλόδοξες γυναίκες...

Όταν έγραφα τα απομνημονεύματά μου,

οι εκδότες μου ήταν πολύ προβληματισμένοι.

Αφορούσαν εμένα
ως πρόσφυγα όταν ήμουν παιδί,

ή ως μια γυναίκα που ίδρυσε μια εταιρεία
λογισμικού υψηλής τεχνολογίας

τη δεκαετία του '60,
η οποία βγήκε στο χρηματιστήριο

και τελικά είχε πάνω
από 8.500 εργαζόμενους;

Ή ως μητέρα ενός αυτιστικού παιδιού;

Ή ως μια φιλάνθρωπο
που έχει χαρίσει σημαντικά ποσά;

Αποδεικνύεται, λοιπόν, ότι είμαι όλα αυτά.

Ας σας πω λοιπόν την ιστορία μου.

Ό,τι είμαι είναι απόρροια της στιγμής
που μπήκα σε ένα τραίνο στη Βιέννη,

ως μέρος της Μεταφοράς Παιδιών

που έσωσε περίπου 10.000 παιδιά εβραϊκής
καταγωγής από τη Ναζιστική Ευρώπη.

Ήμουν 5 χρονών και κρατούσα
το χέρι της εννιάχρονης αδερφής μου

και δεν πολυκαταλάβαινα τι συνέβαινε.

«Τι είναι η Αγγλία
και γιατί πηγαίνω εκεί;»

Είμαι ζωντανή μόνο επειδή πριν πολύ καιρό
με βοήθησαν γενναιόδωροι άγνωστοι.

Στάθηκα τυχερή, και διπλά τυχερή

αφού μετά ξαναέσμιξα
με τους βιολογικούς μου γονείς.

Αλλα δυστυχώς, δεν ξαναδέθηκα μαζί τους.

Αλλά έχω κάνει περισσότερα
τις τελευταίες επτά δεκαετίες

από εκείνη τη μίζερη ημέρα
που με έβαλε στο τραίνο η μητέρα μου

απ' όσα θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ.

Και αγαπώ την Αγγλία,
τη θετή μου πατρίδα,

με πάθος που μπορεί να αισθανθεί

μόνο κάποιος που έχασε
τα ανθρώπινά του δικαιώματα.

Αποφάσισα να κάνω τη ζωή μου
να αξίζει να σωθεί.

Και μετά συνέχισα να ζω.

(Γέλια)

Αφήστε με να σας γυρίσω πίσω
στις αρχές της δεκαετίας του '60.

Για να ξεπεράσω τα θέματα
των δύο φύλων της εποχής,

δημιούργησα τη δική μου
εταιρεία λογισμικού

ως μια από τα πρώτες
νεοφυείς εταιρείες στη Βρετανία.

Αλλά ήταν ταυτόχρονα
μια εταιρεία με γυναίκες,

μια εταιρεία για τις γυναίκες,

μια πρώιμη κοινωνική επιχείρηση.

Και όλοι γελούσαν με την ιδέα αυτή,
διότι το λογισμικό εκείνη την εποχή,

το έδιναν δωρεάν μαζί με τον εξοπλισμό.

Κανείς δεν αγόραζε λογισμικό
και σίγουρα όχι από μια γυναίκα.

Παρόλο που τότε γυναίκες αποφοιτούσαν
από τα πανεπιστήμια με αξιοπρεπή πτυχία,

υπήρχε μια γυάλινη οροφή στην πρόοδό μας.

Κι αυτήν τη γυάλινη οροφή
τη χτύπησα πολλές φορές,

και ήθελα ευκαιρίες για τις γυναίκες.

Προσέλαβα επαγγελματικά
εξειδικευμένες γυναίκες

που είχαν αφήσει την εργασία λόγω γάμου,

ή που έφυγαν αναμένοντας
το πρώτο τους παιδί,

και τις οργάνωσα
σε ένα δίκτυο εργασίας από το σπίτι.

Δημιουργήσαμε την πρωτοπόρο ιδέα

ότι οι γυναίκες επιστρέφουν
στο εργατικό δυναμικό

μετά από μια ανάπαυλα στην καριέρα τους.

Πρωτοπορήσαμε σε όλα τα είδη
νέων και ευέλικτων τρόπων εργασίας:

μοίρασμα εργασίας και κερδών,
και τελικά, και συνιδιοκτησία,

όταν έδωσα το 1/4 της εταιρείας
στο προσωπικό,

χωρίς καμία επιβάρυνση,
παρά μόνο για μένα.

Για χρόνια, ήμουν η πρώτη γυναίκα
που έκανε αυτό ή η μόνη που έκανε το άλλο.

Και τότε, δεν μπορούσα
να δουλέψω στο χρηματιστήριο,

δεν μπορούσα να οδηγήσω ένα λεωφορείο,
ή να πετάξω ένα αεροπλάνο.

Πράγματι, δεν μπορούσα να ανοίξω τραπεζικό
λογαριασμό χωρίς την άδεια του άντρα μου.

Οι γυναίκες της γενιάς μου
έδωσαν μάχες για το δικαίωμα στην εργασία

και την ισονομία στους μισθούς.

Κανείς δεν περίμενε και πολλά από
τους ανθρώπους στη δουλειά ή την κοινωνία

γιατί τότε όλων οι προσδοκίες

αφορούσαν το σπίτι
και τις οικογενειακές υποχρεώσεις.

Και πραγματικά δεν μπορούσα να το αντέξω,

και άρχισα να προκαλώ
τα στερεότυπα της εποχής,

αλλάζοντας ακόμα και το όνομά μου
από Στέφανι σε Στιβ,

στα γράμματα που προωθούσαν
την εταιρεία μου,

για να φτάσω στην πόρτα
πριν κάποιος αντιληφθεί

ότι αυτός ήταν αυτή.

(Γέλια)

Η εταιρεία μου, που λεγόταν «Freelance
Programmers» και ήταν ακριβώς αυτό,

δεν θα μπορούσε να έχει ξεκινήσει από κάτι
μικρότερο από το τραπέζι της κουζίνας μου,

και χρηματοδοτήθηκε με ποσό
αντίστοιχο με 100 δολάρια σημερινά,

και χρηματοδοτήθηκε από την εργασία μου
και μια υποθήκη στο σπίτι μου.

Τα ενδιαφέροντά μου ήταν επιστημονικά,
αλλά η αγορά είχε εμπορικά ενδιαφέροντα,

πράγματα όπως το μισθολόγιο,
που έβρισκα μάλλον βαρετά.

Έτσι, έπρεπε να συμβιβαστώ
με τη λειτουργική εργασία έρευνας,

που είχε την πνευματική πρόκληση
που με ενδιέφερε,

και την εμπορική αξία
που αξιολογούσαν οι πελάτες μου:

πράγματα όπως ο προγραμματισμός
εμπορικών αμαξοστοιχιών,

το πρόγραμμα των λεωφορείων, τον έλεγχο
αποθεμάτων - πάρα πολύ από αυτόν.

Και τελικά η δουλειά ήρθε.

Μεταμφιέσαμε την οικιακή φύση
και την ημιαπασχόληση του προσωπικού

προσφέροντας σταθερές τιμές -
οι πρώτοι που προσέφεραν κάτι τέτοιο.

Και ποιος θα περίμενε
ότι ο προγραμματισμός

της εγγραφής στο μαύρο κουτί
του υπερηχητικού Κονκόρντ

θα γινόταν από μια ομάδα γυναικών
που δούλευαν από το σπίτι τους.

(Χειροκρότημα)

Το μόνο που χρησιμοποιήσαμε ήταν μια απλή
προσέγγιση εμπιστοσύνης στο προσωπικό

και ένα απλό τηλέφωνο.

Ρωτούσαμε τους αιτούμενους εργασία,
«Έχετε πρόσβαση σε τηλέφωνο;»

Ένα πρώτο έργο ήταν
να αναπτύξουμε πρότυπα λογισμικού

σχετικά με τα πρωτόκολλα
διαχείρισης και ελέγχου.

Και το λογισμικό ήταν, και είναι ακόμα,
μια δραστηριότητα που δύσκολα ελέγχεται,

συνεπώς αυτό ήταν απίστευτα πολύτιμο.

Χρησιμοποιήσαμε τα πρότυπα κι εμείς,

μάλιστα πληρωθήκαμε
για να τα ανανεώνουμε μέσα στα χρόνια,

και τελικά υιοθετήθηκαν από το ΝΑΤΟ.

Οι προγραμματιστές μας
-υπενθυμίζω, μόνο γυναίκες,

συμπεριλαμβανομένων
ομοφυλόφιλων και διεμφυλικών-

δούλευαν με μολύβι και χαρτί
για να σχεδιάσουν διαγράμματα ροής

ορίζοντας κάθε εργασία
που έπρεπε να γίνει.

Και μετά έγραφαν κώδικα,
συνήθως γλώσσα μηχανής,

κάποιες φορές δυαδικό κώδικα,

που αποστελλόταν με το ταχυδρομείο
σε ένα κέντρο δεδομένων

για να τρυπηθεί σε χάρτινη ταινία ή κάρτα

και μετά να ξανατρυπηθεί
για να επιβεβαιωθεί.

Όλα αυτά, πριν καν φτάσει
κοντά σε υπολογιστή.

Αυτός ήταν ο προγραμματισμός
στις αρχές της δεκαετίας του '60.

Το 1975, 13 χρόνια από το ξεκίνημα,

η νομοθεσία για τις ίσες ευκαιρίες
έφτασε στη Βρετανία,

γεγονός που καθιστούσε παράνομο
το να έχεις πολιτικές υπέρ των γυναικών.

Και σαν παράδειγμα ακούσιων επιπτώσεων,

η εταιρεία μου που είχε μόνο γυναίκες,
έπρεπε να προσλάβει άντρες.

(Γέλια)

Όταν άρχισα την επιχείρησή μου
με τις γυναίκες,

οι άντρες έλεγαν, «Τι ενδιαφέρον,
δουλεύει μόνο επειδή είναι μικρή».

Και μετά, όταν έφτασε
σε σημαντικό μέγεθος, παραδέχτηκαν,

«Ναι, έχει σημαντικό μέγεθος τώρα,
αλλά δεν έχει στρατηγικό ενδιαφέρον».

Και αργότερα, όταν ήταν μια εταιρεία

με αξία πάνω από τρία
δισεκατομμύρια δολάρια,

και έκανα εκατομμυριούχους
70 από τους υπαλλήλους,

είπαν, «Στιβ, τα κατάφερες μια χαρά!»

(Γέλια)

(Χειροκρότημα)

Μπορείς πάντα να ξεχωρίσεις τις φιλόδοξες
γυναίκες από το σχήμα του κεφαλιού μας:

Είναι επίπεδα στην κορυφή επειδή
μας χαϊδεύουν με συγκατάβαση.

(Γέλια)
(Χειροκρότημα)

Και έχουμε μεγαλύτερα πόδια
για να στεκόμαστε μακριά από τον νεροχύτη.

(Γέλια)

Αφήστε με να μοιραστώ μαζί σας
δύο μυστικά επιτυχίας:

Να περιτριγυρίζεστε
από πρώτης τάξης ανθρώπους

κι από άτομα που σας αρέσουν,

και επιλέξτε τον σύντροφό σας
πολύ, πολύ προσεκτικά.

Γιατί όταν έλεγα κάποτε:
«Ο άντρας μου είναι ένας άγγελος»,

μια γυναίκα παραπονέθηκε λέγοντας:
«Είσαι τυχερή», είπε,

«ο δικός μου ζει ακόμα».

(Γέλια)

Εάν η επιτυχία ήταν εύκολη,
θα ήμασταν όλοι εκατομμυριούχοι.

Αλλά στην περίπτωσή μου, ήρθε εν μέσω
οικογενειακού τραύματος και κρίσης.

Ο εκλιπών γιος μας, ο Τζάιλς,
ήταν μοναχοπαίδι,

ένα όμορφο και χαρούμενο μωρό.

Και μετά, στα δυόμισι,

όπως στα παραμύθια,

έχασε τη λίγη ομιλία που είχε

και μετατράπηκε σε ένα άγριο
και απείθαρχο νήπιο.

Όχι σαν τα δύσκολα δίχρονα -

ήταν βαριά αυτιστικός
και δεν μίλησε ποτέ ξανά.

O Τζάιλς ήταν ο πρώτος ένοικος της πρώτης
φιλανθρωπικής οικίας που ίδρυσα

για να πρωτοπορήσει
σε υπηρεσίες για τον αυτισμό.

Και μετά έγινε το ανατρεπτικό σχολείο
Prior's Court για μαθητές με αυτισμό,

και μια φιλανθρωπική οργάνωση για ιατρική
έρευνα αποκλειστικά για τον αυτισμό.

Επειδή όπου έβλεπα κενό στις υπηρεσίες,
προσπαθούσα να βοηθήσω.

Μου αρέσει να κάνω νέα πράγματα
και να κάνω να συμβαίνουν νέα πράγματα.

Και μόλις ξεκίνησα μια τριετή
δεξαμενή σκέψης για τον αυτισμό.

Και για να πηγαίνει μέρος του πλούτου μου
πίσω στη βιομηχανία από όπου πηγάζει,

ίδρυσα επίσης
το Ινστιτούτο Διαδικτύου της Οξφόρδης

και άλλα εγχειρήματα πληροφορικής.

Το Ινστιτούτο Διαδικτύου της Οξφόρδης
δεν επικεντρώνεται μόνο στην τεχνολογία,

αλλά στην κοινωνική, οικονομική, νομική
και ηθική θεματολογία του διαδικτύου.

Ο Τζάιλς πέθανε αναπάντεχα
πριν από 17 χρόνια.

Και έχω μάθει να ζω χωρίς αυτόν,

και έχω μάθει να ζω
χωρίς την ανάγκη του για μένα.

Τώρα ασχολούμαι μόνο με τη φιλανθρωπία.

Ποτέ δεν ανησύχησα μήπως και χαθώ

γιατί αρκετά φιλανθρωπικά ιδρύματα
θα έρθουν να με βρουν γρήγορα.

(Γέλια)

Είναι ένα πράγμα το να έχεις
μια επιχειρηματική ιδέα,

αλλά όπως πολλοί γνωρίζουν στην αίθουσα,

το να την εφαρμόσει κανείς
είναι πολύ δύσκολο πράγμα

και απαιτεί απίστευτη ενέργεια,
αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα,

το κουράγιο να ρισκάρεις
την οικογένεια και το σπίτι σου,

και μια συνεχή δέσμευση
που αγγίζει την εμμονή.

Οπότε είναι καλό που είμαι εργασιομανής.

Πιστεύω στην ομορφιά της εργασίας
όταν την κάνουμε σωστά και με ταπεινότητα.

Εργασία δεν είναι κάτι που κάνω,
ενώ θα ήθελα να κάνω κάτι άλλο.

Προχωράμε μπροστά.

Τι μου δίδαξαν λοιπόν όλα αυτά;

Έμαθα ότι το αύριο
δεν θα είναι ποτέ σαν το σήμερα,

και σίγουρα όχι σαν το χθες.

Και αυτό με έκανε ικανή
να αντιμετωπίζω τις αλλαγές,

και πράγματι, τελικά
να καλοδέχομαι τις αλλαγές,

παρότι μου λένε ότι παραμένω πολύ δύσκολη.

Σας ευχαριστώ πολύ.

(Χειροκρότημα)