Thấy gì từ cuộc biểu tình Ferguson

Tham gia biểu tình ở Ferguson, Misouri, sau khi cảnh sát sát hại Michael Brown vào năm 2014, nghệ sĩ Damon Davis nhìn thấy được không chỉ sự giận dữ mà còn cả tình yêu dành cho bản thân và cộng đồng. Bộ phim tài liệu ''Whose Streets?'' (tạm dịch: Đường của ai) của anh kể về cuộc biểu tình từ góc nhìn của những nhà hoạt động, xuống đường để thách thức nhà cầm quyền, những người đã dùng quyền lực để gieo rắc sợ hãi và chán ghét.

Tôi đang lo sợ.

Ngay lúc này,

trên sân khấu này,

tôi cảm thấy sợ hãi.

Trong cuộc sống,
tôi không gặp nhiều người

sẵn sàng thừa nhận
khi cảm thấy sợ hãi.

Tôi nghĩ rằng vì sâu bên trong,

họ biết nó rất dễ lây lan.

Có thể thấy, nỗi sợ như một căn bệnh.

Khi lây lan, nó sẽ như
một trận cháy rừng.

Nhưng điều gì sẽ xảy ra khi,

dù đối diện với nỗi sợ đó,

bạn vẫn làm những điều cần phải làm?

Đó gọi là can đảm.

Và như nỗi sợ hãi,

lòng can đảm thì lây lan.

Tôi đến từ
Đông St. Louis, Illinois.

Một thành phố nhỏ

chạy qua sông Mississippi
từ St. Louis, Missouri.

Tôi từng chỉ sống quanh quẩn
ở St. Louis cả cuộc đời.

Đến khi Michael Brown, Jr.,

một đứa trẻ tuổi teen bình thường,

bị một cảnh sát bắn chết vào năm 2014
tại Ferguson, Misouri --

ở vùng ngoại ô khác
nhưng ở phía Bắc của St. Louis --

Tôi nhớ đã từng nghĩ,

cậu ấy không phải người đầu tiên,

và sẽ không phải là đứa trẻ cuối cùng
mất mạng dưới tay lực lượng hành pháp.

Nhưng, cái chết của cậu bé rất khác biệt.

Khi Mike bị sát hại,

tôi nhớ những quyền lực đang cố gắng
sử dụng nỗi sợ như một thứ vũ khí.

Cách mà cảnh sát đối phó với cộng đồng
đang than khóc là bạo lực

để gieo rắc sợ hãi:

nỗi sợ cảnh sát vũ trang,

cầm tù,

tiền phạt.

Truyền thông cũng cố làm
mọi người e ngại lẫn nhau

bằng cách điều hướng câu chuyện.

Và tất cả những điều này
đã từng có hiệu quả.

Nhưng như tôi đã nói,
thời điểm đó, việc đã khác.

Cái chết của Michael Brown và
sau đó là phản ứng của cộng đồng

dẫn đến một loạt các cuộc biểu tình trong
và quanh khu vực Ferguson và St. Louis.

Khi tôi rời khỏi những cuộc biểu tình
khoảng ngày thứ tư, thứ năm,

lòng can đảm
không hề suy giảm.

mà cảm giác tội lỗi
mới là thứ suy giảm.

Các bạn thấy đấy,
tôi là người da màu.

Tôi không biết
liệu các bạn có nhận ra.

(Cười)

Nhưng tôi không thể ngồi yên ở St. Louis,
chỉ cách Ferguson vài phút.

Nên tôi quyết định đi
để thấy tận mắt.

Khi ra ngoài đó,

tôi thấy một điều
rất đáng kinh ngạc.

Tôi thấy có rất nhiều
sự giận dữ ở đó.

Nhưng thứ tôi tìm thấy
nhiều hơn cả là tình yêu.

Mọi người dành nhiều
tình yêu cho bản thân mình.

Tình yêu cho cộng đồng của mình.

Và điều đó thật đẹp-

cho đến khi cảnh sát xuất hiện.

Và một dòng xúc cảm mới
xen vào cuộc đối thoại:

nỗi sợ hãi.

Bây giờ, tôi không nói dối rằng;

khi nhìn thấy
những chiếc xe bọc sắt đó,

tất cả những vũ khí đó,

những khẩu súng,

và những cảnh sát đó

tôi đã sợ hãi --

cá nhân tôi.

Và khi nhìn quanh đám đông,

tôi thấy nhiều người cũng
trải qua cảm giác giống mình.

Nhưng tôi cũng thấy những người
có xúc cảm khác sâu bên trong.

Đó là lòng can đảm.

Những người này la hét,

gào thét,

và không lùi bước trước cảnh sát.

Họ đã vượt giới hạn của mình.

Sau đó, tôi cảm nhận có điều gì đó
thay đổi bên trong mình,

nên tôi la hét và gào thét,

và thấy rằng mọi người xung quanh
cũng làm điều tương tự.

Và không có một cảm giác nào
như cảm giác ấy.

Nên tôi quyết định
làm điều gì đó hơn thế.

Tôi về nhà và nghĩ: Mình là nghệ sĩ.
Mình sẽ làm điều gì đó điên rồ.

Nên tôi bắt đầu sáng tạo
thứ đặc biệt dành cho cuộc biểu tình,

thứ mà có thể là vũ khí
trong cuộc đấu tranh tinh thần,

thứ có thể cho họ tiếng nói,

thứ có thể tiếp sức cho họ
trên chặng đường phía trước.

Tôi đã thực hiện một dự án
chụp ảnh bàn tay của những người biểu tình

và dán chúng lên những tòa nhà

và những cửa hàng công cộng.

Mục đích của tôi là nâng cao nhận thức
và tiếp thêm tinh thần.

Và tôi nghĩ,
chúng đã đạt được mục đích,

ít nhất là trong một vài phút.

Và tôi nghĩ, tôi muốn kể lại
câu chuyện của những người

mà tôi đã nhìn thấy
lòng can đảm của họ trong thời khắc đó.

Bản thân tôi
cũng như bạn của tôi,

người quay phim, và
đồng nghiệp Sabaah Folayan

đã làm điều đó với bộ phim tư liệu,

"Whose Streets?"
(tạm dịch: Đường của ai?').

Tôi như sợi dây dẫn

lan truyền lòng can đảm
đã từng được truyền tới cho mình.

Và tôi nghĩ đó là một phần
công việc của nghệ sĩ.

Tôi nghĩ chúng ta nên truyền tải
lòng can đảm trong các tác phẩm của mình.

Và chúng ta là thành trì
giữa những công dân bình thường

và những người dùng quyền lực
để gieo rắc sợ hãi và chán ghét,

đặc biệt là trong khoảng thời gian này.

Tôi muốn hỏi các bạn rằng.

Các bạn là người tiên phong
hay kẻ run sợ,

hay những người
có tư tưởng dẫn đầu:

Các bạn sẽ làm gì

với những món quà được ban tặng

để đập tan nỗi sợ hãi
trói buộc ta hàng ngày?

Bởi vì, các bạn thấy đấy,
tôi lo sợ mỗi ngày.

Tôi không thể nhớ ra
khi nào mình ngừng lo sợ.

Nhưng tôi nhận ra rằng
sợ hãi không làm tôi lụi tàn,

nó ở đó để bảo vệ tôi,

và tôi đã tìm ra cách

biến sợ hãi thành sức mạnh.

Xin cảm ơn.

(Vỗ tay)