Return to Video

Dlaczego przywiązujemy się do rzeczy materialnych? - Christian Jarrett

  • 0:08 - 0:11
    Obserwując ataki gniewu u dzieci,
  • 0:11 - 0:15
    którym zabrano rzeczy
    uznane przez nich za własne,
  • 0:15 - 0:19
    Jean Piaget, prekursor
    dziecięcej psychologii,
  • 0:19 - 0:22
    odkrył w ludzkiej naturze
    coś bardzo ważnego.
  • 0:22 - 0:27
    Nasze poczucie własności
    objawia się bardzo wcześnie.
  • 0:27 - 0:29
    Dlaczego tak bardzo się przywiązujemy?
  • 0:29 - 0:31
    W psychologii istnieje dobrze
    udokumentowane zjawisko
  • 0:31 - 0:34
    znane jako efekt posiadania,
  • 0:34 - 0:39
    zgodnie z którym bardziej
    cenimy rzeczy, które posiadamy.
  • 0:39 - 0:41
    W znanym doświadczeniu
  • 0:41 - 0:43
    studenci mieli wybór między kubkiem kawy
  • 0:43 - 0:46
    a tabliczką szwajcarskiej czekolady
  • 0:46 - 0:49
    w nagrodę za pomoc w badaniach.
  • 0:49 - 0:52
    Jedna połowa wybrała kubek,
    druga - czekoladę.
  • 0:52 - 0:56
    Mogłoby się wydawać,
    że nagrody uznano za równie cenne.
  • 0:56 - 0:58
    Inni studenci dostali najpierw kubek,
  • 0:58 - 1:02
    a potem mogli wymienić go
    na tabliczkę czekolady,
  • 1:02 - 1:05
    ale tylko 11% się na to zdecydowało.
  • 1:05 - 1:08
    Druga grupa otrzymała czekoladę
  • 1:08 - 1:11
    i większość zdecydowała się ją zachować.
  • 1:11 - 1:15
    Innymi słowy, studenci prawie
    zawsze cenili wyżej tę rzecz,
  • 1:15 - 1:18
    którą dostali jako pierwszą.
  • 1:18 - 1:21
    Częściowo ma to związek z tym,
    jak szybko tworzymy połączenia
  • 1:21 - 1:26
    między poczuciem własności
    a rzeczami, które uważamy za własne.
  • 1:26 - 1:29
    Widać to nawet w układzie nerwowym.
  • 1:29 - 1:33
    W jednym z eksperymentów neurolodzy
    skanowali mózgi uczestników
  • 1:33 - 1:37
    podczas umieszczania różnych
    obiektów w koszu z etykietą "moje"
  • 1:37 - 1:40
    albo jako te należące do Alex.
  • 1:40 - 1:43
    Kiedy uczestnicy patrzyli
    na swoje nowe rzeczy,
  • 1:43 - 1:46
    ich mózgi wykazywały większą aktywność
  • 1:46 - 1:48
    w rejonie, który pobudza się,
  • 1:48 - 1:51
    kiedy myślimy o nas samych.
  • 1:51 - 1:53
    Do rzeczy przywiązujemy się też dlatego,
  • 1:53 - 1:57
    że od najmłodszych lat wierzymy,
    że są one unikatowe.
  • 1:57 - 2:01
    Psycholodzy udowodnili to z pomocą iluzji,
  • 2:01 - 2:05
    przekonując grupę dzieci od 3 do 6 lat,
    że zbudowali maszynę
  • 2:05 - 2:09
    zdolną stworzyć idealną
    kopię każdej rzeczy.
  • 2:09 - 2:12
    Kiedy dawano dzieciom
    do wyboru ulubioną zabawkę
  • 2:12 - 2:14
    i identyczną kopię,
  • 2:14 - 2:17
    większość wybierała oryginał.
  • 2:17 - 2:23
    Dzieci były wręcz przerażone
    perspektywą zabrania do domu kopii.
  • 2:23 - 2:27
    Ten magiczny sposób myślenia o rzeczach
    nie jest czymś, z czego wyrastamy.
  • 2:27 - 2:32
    Z wiekiem przybiera on jedynie
    bardziej wyrafinowaną formę.
  • 2:32 - 2:35
    Spójrzmy, jak postrzegamy rzeczy,
  • 2:35 - 2:37
    które należały kiedyś do celebrytów.
  • 2:37 - 2:40
    To jak wierzyć, że kupiony przedmiot
  • 2:40 - 2:45
    ma w sobie cząstkę poprzedniego
    sławnego właściciela.
  • 2:45 - 2:49
    Z podobnych powodów wielu z nas niechętnie
    rozstaje się z rodzinnymi pamiątkami,
  • 2:49 - 2:53
    które pomagają poczuć więź
    z utraconymi bliskimi.
  • 2:53 - 2:57
    Te przekonania mogą mieć wpływ
    na postrzeganie świata materialnego,
  • 2:57 - 2:59
    a nawet na nasze zdolności fizyczne.
  • 2:59 - 3:03
    Uczestnikom pewnego badania powiedziano,
    że używany przez nich kij do golfa
  • 3:03 - 3:06
    należał do mistrza świata Bena Curtisa.
  • 3:06 - 3:07
    Podczas eksperymentu
  • 3:07 - 3:11
    dołek wydawał się im o centymetr większy
  • 3:11 - 3:14
    niż grupie kontrolnej
    korzystającej ze zwykłego kija.
  • 3:14 - 3:17
    Zaliczyli też zdecydowanie więcej dołków.
  • 3:17 - 3:22
    Choć poczucie własności kształtuje się
    wcześnie, ważna jest też kultura.
  • 3:22 - 3:27
    Na przykład odkryto ostatnio,
    że plemię Hadza z północnej Tanzanii,
  • 3:27 - 3:29
    żyjące z dala od współczesnej kultury,
  • 3:29 - 3:32
    nie przejawia efektu posiadania.
  • 3:32 - 3:35
    To możliwe, bo mieszkańcy żyją
    w społeczeństwie egalitarnym,
  • 3:35 - 3:37
    gdzie niemal wszystko jest wspólne.
  • 3:37 - 3:42
    Ale czasem przywiązanie do rzeczy
    może być zbyt duże.
  • 3:42 - 3:47
    Jedną z przyczyn patologicznego zbieractwa
    jest przesadne poczucie odpowiedzialności
  • 3:47 - 3:50
    i potrzeba ochrony własności.
  • 3:50 - 3:55
    To dlatego ludzie z tym zaburzeniem mają
    problem z wyrzuceniem czegokolwiek.
  • 3:55 - 3:57
    Dziś pozostaje zbadać to,
  • 3:57 - 4:00
    jak nasze relacje z posiadanymi rzeczami
  • 4:00 - 4:03
    zmienią się wraz z rozwojem technologii.
  • 4:03 - 4:07
    Przewiduje się upadek
    papierowych książek i muzyki,
  • 4:07 - 4:09
    choć na razie się na to nie zanosi.
  • 4:09 - 4:13
    Może już zawsze będzie
    coś wyjątkowo satysfakcjonującego
  • 4:13 - 4:17
    w możliwości trzymania rzeczy w dłoni
    i nazywania jej naszą własną.
Title:
Dlaczego przywiązujemy się do rzeczy materialnych? - Christian Jarrett
Speaker:
Christian Jarrett
Description:

Zobacz całą lekcję na: http://ed.ted.com/lessons/why-are-we-so-attached-to-our-things-christian-jarrett

Obserwując ataki gniewu u dzieci pozbawionych rzeczy, które uznawały za swoje własne, Jean Piaget - prekursor dziecięcej psychologii - odkrył coś bardzo ważnego na temat ludzkiej natury: nasze poczucie własności rozwija się
w bardzo młodym wieku. Ale dlaczego tak bardzo przywiązujemy się do rzeczy materialnych? Christian Jarrett wyjaśnia szczegóły psychologii własności.

Lekcja: Christian Jarrett, animacja: Avi Ofer.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:35

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.