Return to Video

Hoe "zien" honden met hun neus? - Alexandra Horowitz

  • 0:07 - 0:08
    "Hallo, Bob."
  • 0:08 - 0:11
    "Goedemorgen, Kelly. De tulpen
    zien er prachtig uit."
  • 0:11 - 0:15
    Heb je je ooit afgevraagd
    hoe je hond de wereld ervaart?
  • 0:15 - 0:17
    Zo ziet zij de wereld.
  • 0:17 - 0:19
    Niet erg interessant.
  • 0:19 - 0:22
    Maar wat ze ruikt,
    is een volledig ander verhaal.
  • 0:22 - 0:25
    Het begint bij haar
    geweldig ontwikkelde neus.
  • 0:25 - 0:29
    Zodra je hond het eerste spoor
    van frisse buitenlucht opvangt,
  • 0:29 - 0:35
    helpt de vochtige, sponzige buitenkant
    van haar neus haar om geuren op te pikken.
  • 0:35 - 0:37
    Het vermogen om te ruiken
    met afzonderlijke neusgaten
  • 0:37 - 0:39
    -- ruiken in stereo --
  • 0:39 - 0:42
    helpt om de oorsprong
    van de geur te achterhalen.
  • 0:42 - 0:44
    Zo weten honden
    onmiddellijk bij het snuffelen
  • 0:44 - 0:48
    niet enkel welke dingen
    zich nabij bevinden,
  • 0:48 - 0:51
    maar ook wáár die zich bevinden.
  • 0:51 - 0:52
    Als lucht de neus binnenkomt,
  • 0:52 - 0:56
    verdeelt een kleine weefselplooi
    deze over twee afzonderlijke ruimtes:
  • 0:56 - 0:59
    één om te ademen
    en één specifiek om te ruiken.
  • 0:59 - 1:01
    De tweede luchtstroom komt in een regio
  • 1:01 - 1:04
    met bijzonder gespecialiseerde
    olfactorische receptorcellen.
  • 1:04 - 1:09
    Honderden miljoenen,
    in plaats van onze vijf miljoen.
  • 1:09 - 1:12
    En in tegenstelling tot onze ademhaling
    in en uit dezelfde doorgang,
  • 1:12 - 1:15
    ademen honden uit door gleuven
    aan de zijkant van hun neus.
  • 1:15 - 1:20
    Dit zorgt voor wervelingen in de lucht,
    die verse geurmoleculen de neus in zuigen
  • 1:20 - 1:24
    en de geurconcentratie verhogen
    als de hond meerdere malen snuift.
  • 1:24 - 1:28
    Maar die indrukwekkende neusarchitectuur
    zou niet veel nut hebben
  • 1:28 - 1:33
    zonder iets om de uitgebreide informatie
    die de neus opvangt, te verwerken.
  • 1:33 - 1:37
    Het blijkt dat het olfactorisch systeem
    dat dient om geuren te verwerken
  • 1:37 - 1:43
    een relatief vele malen groter gebied
    bestrijkt in hondenhersenen.
  • 1:43 - 1:44
    Hierdoor kunnen honden
  • 1:44 - 1:48
    enorm veel specifieke geuren
    onthouden en onderscheiden
  • 1:48 - 1:53
    bij concentraties tot 100 miljoen keer
    minder dan wat onze neuzen waarnemen.
  • 1:53 - 1:56
    Als jij een vleugje parfum ruikt
    in een kleine kamer,
  • 1:56 - 2:00
    zou een hond het makkelijk kunnen ruiken
    in een gesloten stadion
  • 2:00 - 2:03
    en bovendien kan een hond
    de ingrediënten onderscheiden.
  • 2:03 - 2:06
    En alles op straat,
    iedere voorbijganger of auto,
  • 2:06 - 2:08
    alles in het vuilnis van de buren
  • 2:08 - 2:10
    elke boomsoort,
  • 2:10 - 2:12
    en elke vogel en insect in die boom
  • 2:12 - 2:16
    heeft een afzonderlijk geurprofiel
    die je hond vertelt waar en wat het is,
  • 2:16 - 2:19
    en in welke richting het gaat.
  • 2:19 - 2:22
    Hun reukzin is niet enkel
    krachtiger dan de onze,
  • 2:22 - 2:26
    maar kan zelfs dingen oppikken
    die niet eens zichtbaar zijn.
  • 2:26 - 2:28
    Een volledig ander reukorgaan,
  • 2:28 - 2:32
    het orgaan van Jacobson,
    dat zich boven het gehemelte bevindt,
  • 2:32 - 2:36
    neemt alle hormonen waar die dieren,
    waaronder mensen, van nature uitscheiden.
  • 2:36 - 2:38
    Honden kunnen erdoor
    potentiële partners vinden,
  • 2:38 - 2:42
    of onderscheid maken tussen
    vriendelijke en vijandige dieren.
  • 2:42 - 2:44
    Het wijst hen op onze
    diverse emotionele toestanden,
  • 2:44 - 2:48
    en kan hen zelfs zeggen
    of iemand zwanger of ziek is.
  • 2:48 - 2:51
    Reuk is fundamenteler
    dan andere zintuigen.
  • 2:51 - 2:54
    Het ontwijkt de thalamus
    en is direct gekoppeld
  • 2:54 - 2:57
    aan hersenstructuren
    betrokken bij emotie en instinct.
  • 2:57 - 3:02
    Daarom is de perceptie van honden wellicht
    directer en meer visceraal dan de onze.
  • 3:02 - 3:04
    Maar het verbazingwekkendste aan
    de neus van je hond
  • 3:04 - 3:06
    is dat hij kan reizen in de tijd.
  • 3:06 - 3:09
    Het verleden verschijnt
    in de sporen van voorbijgangers
  • 3:09 - 3:12
    en in de warmte van
    een recent geparkeerde auto.
  • 3:12 - 3:16
    Hieruit kunnen honden afleiden waar je
    recent bent geweest en wat je gedaan hebt.
  • 3:16 - 3:20
    Objecten zoals brandkranen en bomen
    zijn aromatische prikborden
  • 3:20 - 3:22
    met info over wie er geweest is,
  • 3:22 - 3:23
    wat ze gegeten hebben,
  • 3:23 - 3:25
    en hoe ze zich voelen.
  • 3:25 - 3:27
    De toekomst zit in de wind,
  • 3:27 - 3:31
    die hen waarschuwt dat iets of iemand
    nadert, lang voordat jij het ziet.
  • 3:31 - 3:34
    Wij zien en horen iets
    op een bepaald moment.
  • 3:34 - 3:38
    Honden ruiken een compleet verhaal
    van begin tot einde.
  • 3:38 - 3:40
    Bij samenwerking tussen hond en mens
  • 3:40 - 3:44
    helpen honden ons vaak door die verhalen
    te delen en erop te reageren.
  • 3:44 - 3:47
    Ze kunnen vriendelijk reageren
    op mensen in problemen,
  • 3:47 - 3:49
    of met agressie op bedreigingen
  • 3:49 - 3:52
    omdat stress en woede zich voordoen
    als een hormonenwolk
  • 3:52 - 3:55
    die een hondenneus kan herkennen.
  • 3:55 - 3:56
    Met de juiste training
  • 3:56 - 3:58
    waarschuwen ze ons zelfs
    voor onzichtbare gevaren,
  • 3:58 - 4:01
    van bommen tot kanker.
  • 4:01 - 4:03
    Het blijkt dat de beste vriend van de mens
  • 4:03 - 4:06
    niet dezelfde dingen ervaart als wij,
  • 4:06 - 4:12
    maar dat hij met zijn ongelofelijke neus
    een compleet andere wereld blootlegt.
  • 4:12 - 4:14
    Les door Alexandra Horowitz
  • 4:14 - 4:15
    Stem: Pen-Pen Chen
  • 4:15 - 4:17
    Animatie: Provincia Studio
Title:
Hoe "zien" honden met hun neus? - Alexandra Horowitz
Speaker:
Alexandra Horowitz
Description:

Bekijk de volledige les: http://ed.ted.com/lessons/how-do-dogs-see-with-their-noses-alexandra-horowitz

Je hebt misschien al eens de uitdrukking gehoord dat honden "zien met hun neus". Maar de verbazende neusarchitectuur van deze dieren brengt een volledige wereld aan het licht die veel verder reikt dan wat wij kunnen zien. Alexandra Horowitz verduidelijkt hoe de neus van een hond het verleden, de toekomst en zelfs onzichtbare dingen kan ruiken.

Les door Alexandra Horowitz, animatie door Província Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:28

Dutch subtitles

Revisions