Hoe "zien" honden met hun neus? - Alexandra Horowitz
-
0:07 - 0:08"Hallo, Bob."
-
0:08 - 0:11"Goedemorgen, Kelly. De tulpen
zien er prachtig uit." -
0:11 - 0:15Heb je je ooit afgevraagd
hoe je hond de wereld ervaart? -
0:15 - 0:17Zo ziet zij de wereld.
-
0:17 - 0:19Niet erg interessant.
-
0:19 - 0:22Maar wat ze ruikt,
is een volledig ander verhaal. -
0:22 - 0:25Het begint bij haar
geweldig ontwikkelde neus. -
0:25 - 0:29Zodra je hond het eerste spoor
van frisse buitenlucht opvangt, -
0:29 - 0:35helpt de vochtige, sponzige buitenkant
van haar neus haar om geuren op te pikken. -
0:35 - 0:37Het vermogen om te ruiken
met afzonderlijke neusgaten -
0:37 - 0:39-- ruiken in stereo --
-
0:39 - 0:42helpt om de oorsprong
van de geur te achterhalen. -
0:42 - 0:44Zo weten honden
onmiddellijk bij het snuffelen -
0:44 - 0:48niet enkel welke dingen
zich nabij bevinden, -
0:48 - 0:51maar ook wáár die zich bevinden.
-
0:51 - 0:52Als lucht de neus binnenkomt,
-
0:52 - 0:56verdeelt een kleine weefselplooi
deze over twee afzonderlijke ruimtes: -
0:56 - 0:59één om te ademen
en één specifiek om te ruiken. -
0:59 - 1:01De tweede luchtstroom komt in een regio
-
1:01 - 1:04met bijzonder gespecialiseerde
olfactorische receptorcellen. -
1:04 - 1:09Honderden miljoenen,
in plaats van onze vijf miljoen. -
1:09 - 1:12En in tegenstelling tot onze ademhaling
in en uit dezelfde doorgang, -
1:12 - 1:15ademen honden uit door gleuven
aan de zijkant van hun neus. -
1:15 - 1:20Dit zorgt voor wervelingen in de lucht,
die verse geurmoleculen de neus in zuigen -
1:20 - 1:24en de geurconcentratie verhogen
als de hond meerdere malen snuift. -
1:24 - 1:28Maar die indrukwekkende neusarchitectuur
zou niet veel nut hebben -
1:28 - 1:33zonder iets om de uitgebreide informatie
die de neus opvangt, te verwerken. -
1:33 - 1:37Het blijkt dat het olfactorisch systeem
dat dient om geuren te verwerken -
1:37 - 1:43een relatief vele malen groter gebied
bestrijkt in hondenhersenen. -
1:43 - 1:44Hierdoor kunnen honden
-
1:44 - 1:48enorm veel specifieke geuren
onthouden en onderscheiden -
1:48 - 1:53bij concentraties tot 100 miljoen keer
minder dan wat onze neuzen waarnemen. -
1:53 - 1:56Als jij een vleugje parfum ruikt
in een kleine kamer, -
1:56 - 2:00zou een hond het makkelijk kunnen ruiken
in een gesloten stadion -
2:00 - 2:03en bovendien kan een hond
de ingrediënten onderscheiden. -
2:03 - 2:06En alles op straat,
iedere voorbijganger of auto, -
2:06 - 2:08alles in het vuilnis van de buren
-
2:08 - 2:10elke boomsoort,
-
2:10 - 2:12en elke vogel en insect in die boom
-
2:12 - 2:16heeft een afzonderlijk geurprofiel
die je hond vertelt waar en wat het is, -
2:16 - 2:19en in welke richting het gaat.
-
2:19 - 2:22Hun reukzin is niet enkel
krachtiger dan de onze, -
2:22 - 2:26maar kan zelfs dingen oppikken
die niet eens zichtbaar zijn. -
2:26 - 2:28Een volledig ander reukorgaan,
-
2:28 - 2:32het orgaan van Jacobson,
dat zich boven het gehemelte bevindt, -
2:32 - 2:36neemt alle hormonen waar die dieren,
waaronder mensen, van nature uitscheiden. -
2:36 - 2:38Honden kunnen erdoor
potentiële partners vinden, -
2:38 - 2:42of onderscheid maken tussen
vriendelijke en vijandige dieren. -
2:42 - 2:44Het wijst hen op onze
diverse emotionele toestanden, -
2:44 - 2:48en kan hen zelfs zeggen
of iemand zwanger of ziek is. -
2:48 - 2:51Reuk is fundamenteler
dan andere zintuigen. -
2:51 - 2:54Het ontwijkt de thalamus
en is direct gekoppeld -
2:54 - 2:57aan hersenstructuren
betrokken bij emotie en instinct. -
2:57 - 3:02Daarom is de perceptie van honden wellicht
directer en meer visceraal dan de onze. -
3:02 - 3:04Maar het verbazingwekkendste aan
de neus van je hond -
3:04 - 3:06is dat hij kan reizen in de tijd.
-
3:06 - 3:09Het verleden verschijnt
in de sporen van voorbijgangers -
3:09 - 3:12en in de warmte van
een recent geparkeerde auto. -
3:12 - 3:16Hieruit kunnen honden afleiden waar je
recent bent geweest en wat je gedaan hebt. -
3:16 - 3:20Objecten zoals brandkranen en bomen
zijn aromatische prikborden -
3:20 - 3:22met info over wie er geweest is,
-
3:22 - 3:23wat ze gegeten hebben,
-
3:23 - 3:25en hoe ze zich voelen.
-
3:25 - 3:27De toekomst zit in de wind,
-
3:27 - 3:31die hen waarschuwt dat iets of iemand
nadert, lang voordat jij het ziet. -
3:31 - 3:34Wij zien en horen iets
op een bepaald moment. -
3:34 - 3:38Honden ruiken een compleet verhaal
van begin tot einde. -
3:38 - 3:40Bij samenwerking tussen hond en mens
-
3:40 - 3:44helpen honden ons vaak door die verhalen
te delen en erop te reageren. -
3:44 - 3:47Ze kunnen vriendelijk reageren
op mensen in problemen, -
3:47 - 3:49of met agressie op bedreigingen
-
3:49 - 3:52omdat stress en woede zich voordoen
als een hormonenwolk -
3:52 - 3:55die een hondenneus kan herkennen.
-
3:55 - 3:56Met de juiste training
-
3:56 - 3:58waarschuwen ze ons zelfs
voor onzichtbare gevaren, -
3:58 - 4:01van bommen tot kanker.
-
4:01 - 4:03Het blijkt dat de beste vriend van de mens
-
4:03 - 4:06niet dezelfde dingen ervaart als wij,
-
4:06 - 4:12maar dat hij met zijn ongelofelijke neus
een compleet andere wereld blootlegt. -
4:12 - 4:14Les door Alexandra Horowitz
-
4:14 - 4:15Stem: Pen-Pen Chen
-
4:15 - 4:17Animatie: Provincia Studio
- Title:
- Hoe "zien" honden met hun neus? - Alexandra Horowitz
- Speaker:
- Alexandra Horowitz
- Description:
-
Bekijk de volledige les: http://ed.ted.com/lessons/how-do-dogs-see-with-their-noses-alexandra-horowitz
Je hebt misschien al eens de uitdrukking gehoord dat honden "zien met hun neus". Maar de verbazende neusarchitectuur van deze dieren brengt een volledige wereld aan het licht die veel verder reikt dan wat wij kunnen zien. Alexandra Horowitz verduidelijkt hoe de neus van een hond het verleden, de toekomst en zelfs onzichtbare dingen kan ruiken.
Les door Alexandra Horowitz, animatie door Província Studio.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:28
Christel Foncke edited Dutch subtitles for How do dogs "see" with their noses? - Alexandra Horowitz | ||
Christel Foncke edited Dutch subtitles for How do dogs "see" with their noses? - Alexandra Horowitz | ||
Christel Foncke edited Dutch subtitles for How do dogs "see" with their noses? - Alexandra Horowitz | ||
Christel Foncke approved Dutch subtitles for How do dogs "see" with their noses? - Alexandra Horowitz | ||
Retired user accepted Dutch subtitles for How do dogs "see" with their noses? - Alexandra Horowitz | ||
Retired user edited Dutch subtitles for How do dogs "see" with their noses? - Alexandra Horowitz | ||
Retired user edited Dutch subtitles for How do dogs "see" with their noses? - Alexandra Horowitz | ||
Retired user edited Dutch subtitles for How do dogs "see" with their noses? - Alexandra Horowitz |