-
-
Արի գրենք 5-ը և 1/4-ը անկանոն կոտորակի տեսքով:
-
Անկանոն կոտորակը մի կոտորակ է, որի
-
համարիչը մեծ է հայտարարից:
-
5 ամբողջ 1/4-ը կոտորակ չէ:
-
Այն բաղկացած է ամբողջ թվից և կոտորակային մասից:
-
Այդ իսկ պատճառով այն անվանում են խառը թիվ:
-
Եկեք մտածենք, թե ինչ են իրենցից ներկայացնում այս
-
5-ը և 1/4-ը:
-
Երբ խոսում ենք 5 ամբողջ 1/4 խառը թվի մասին,
-
նկատի ունենք հինգ և մեկ չորրորդ կամ
-
հինգին գումարած մեկ չորրորդ:
-
Քննարկենք ամբողջ մասը:
-
Ամբողջ մասը հինգն է:
-
Ենթադրենք ունենք հինգ հատ տորթ:
-
Սպասեք բաժանեմ տորթերը չորս մասի,
-
քանի որ հետո գործ ենք ունենալու մեկ չորրորդի հետ:
-
Ահա... Այստեղ տեսնում եք
-
չորս մասի բաժանված տորթ:
-
Եվ սրանցից ես կնկարեմ ևս մեկը:
-
Հիմա ունեմ երկու հատ:
-
Մեկ հատ էլ ավելացնեմ:
-
Եվ այսպես մինչև ես կունենամ հինգ հատ տորթ:
-
Ահա թե ինչ է ներկայացնում իրենից հինգը:
-
Եկեք այս հինգն իրար հետ մի կլորի մեջ վերցնենք:
-
5-ը նույնն է, ինչ
-
այս հինգ տորթերը:
-
Այն ցույց է տալիս, թե քանի ամբողջ մաս կա:
-
-
-
Հիմա... ես բաժանել եմ տորթերից յուրաքանչյուրը
-
չորս հավասար մասերի:
-
Պատկերացրեք, որ յուրաքանյուր կտորը մեկ քառորդ է:
-
Ես ունեմ չորս կտոր յուրաքանչյուր տորթի մեջ:
-
-
Կարող ես ասել, քանի կտոր կա ընդհանուր հաշված?
-
4*5 կտոր, այսինքն` քսան, քանի որ հինգ տորթերից յուրաքանչյուրը բաժանված է չորս կտորների:
-
Կամ այլ կերպ մտածիր:
-
Հինգ տորթը հավասար է քսան անգամ 1/4 կտոր,
-
որը հավասար է 20/4:
-
Այսպես, մենք իմացանք, որ հինգ ամբողջական տորթը հավասար է 20 հատ մեկ քառորդ կտորի:
-
Գրենք այս արդյունքը
-
անկանոն կոտորակի տեսքով`20/4:
-
-
Մենք նույն բանը երկու տարբեր ձևերով ներկայացրինք:
-
Լավ, սա հենց հինգ տորթն էր:
-
Բայց խնդիրը ասում էր հինգ ամբողջ մեկ չորրորդ:
-
Այս ևս մեկ քառորդը հենց մեր խառը թվի
-
կոտորակային մասն է:
-
Որպեսզի լավ հասկանաս, նկարենք
-
ևս մեկ տորթ:
-
Կտրենք մեր տորթը չորս
-
հավասար մասերի:
-
Սակայն մեկ քառորդը, որն էլ մեզ պետք է,
-
ոչ թե ամբողջ տորթն է, այլ
-
կտորներից միայն մեկը:
-
Համարիչը մեզ հուշում է, թե քանի կտոր է վերցված:
-
Այսինքն` մեր դեպքում մեկ քառորդը նշանակում է, որ տորթը բաժանված է
-
չորս մասի և վերցված է միայն մեկը:
-
Հիմա... եթե գրում ենք հինգ և մեկ չորրորդ:
-
Սա նույնն է, ինչ 20/4 և 1/4:
-
Այսինքն` խառը թիվը կարելի է
-
ներկայացնել 20/4 + 1/4 տեսքով:
-
Արի սկսենք նորից, որ լավ հասկանաս:
-
5 ամբողջ 1/4-ը նույնն է, ինչ հինգին գումարած մեկ չորրորդը:
-
5-ը ներկայացրինք 20/4 տեսքով:
-
Որպեսզի համոզվեք սրանում, կարող եք պարզապես քսանը
-
բաժանել չորսի վրա:
-
Ստանում եք հինգ և ոչ մի կոտորակային մաս:
-
Ուրեմն... ստանում ենք`
-
20/4 + 1/4
-
Այս մասը հեշտ հասկանալու համար այսպես մտածեք.
-
եթե դուք ունեք քսան հատ մեկ քառորդ և
-
դրան գումարում եք 1 հատ մեկ քառորդ, քանի հատ
-
մեկ քառորդ կունենանք արդյունքում?
-
Ճիշտ ես, 21 հատ մեկ քառորդ: Կամ այլ կերպ ասեմ:
-
Հինգը ստացանք, որ իրենից ներկայացնում է քսան հավասարամեծ կտոր:
-
Կարող ես հաշվել նույնիսկ:
-
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10,
11, 12, 13, 14, 15, 16, 17,
-
18, 19, 20:
-
Ավելի արագ հաշվելու համար
-
կարող էիր ուղղակի հինգը բազմապատկել չորսով:
-
Կրկին կստանայիր քսան:
-
Այս մեկ չորրորդը նշանակում է, որ քսան հատ կտորին գումարվել է ևս մեկը:
-
Արդյունքում ունենում ենք քսանմեկ հատ կտոր:
-
Քանի որ քսանմեկ կտորներից յուրաքանչյուրը
-
մեկ քառորդ է, ապա կունենաս 21/4 տորթ:
-
Սա էր հենց խնդրի
-
լուծումը:
-
Վերջում, ինչպես տեսնում ես, ստացանք անկանոն կոտորակ:
-
Կատարեցինք խնդրի պահանջը`
-
հինգ ամբողջ մեկ չորրորդ խառը թիվը ներկայացրինք
-
անկանոն կոտորակի տեսքով:
-
Ինչպես հասկանում եք, խառը թիվը անկանոն
-
կոտորակի վերածելու համար
-
կան ալգորիթմներ:
-
Հիմա... եթե ունենք հինգ և մեկ չորրորդ և ուզում եք
-
վերածել այն անկանոն կոտորակի, ապա
-
պետք է նախ նույնը թողեք հայտարարը:
-
Մեր պատասխանը համապատասխանում է այս պահանջին:
-
Սակայն համարիչը փոփոխություններ է կրում:
-
Սկզբում պետք է մտապահեք
-
կոտորակային մասի համարիչը:
-
Այնուհետև պետք է
-
ամբողջ մասը բազմապատկեք կոտորակային մասի հայտարարով
-
և այդ երկու թվերը գումարեք իրար:
-
Եկեք փորձենք հենց նույն օրինակի վրա:
-
Մտապահում ենք 1-ը:
-
Բազմապատկում ենք ամբողջ մասը կոտորակային մասի հայտարարով` 5*4=20:
-
Քանի որ մեկը մտապահել էինք,
-
քսանին գումարում ենք մեկ և
-
ստանում 21:
-
Հիշում ենք, որ հայտարարը մնում է նույնը:
-
Ստացվում է, որ հինգ ամբողջ մեկ չորրորդ
-
խառը թիվը հավասար է 21/4:
-
Այս ձևն ավելի արագ է,
-
և եթե շատ փորձեք, ապա էլ ավելի արագ կկատարեք
-
այս տեսակի վարժությունները:
-