Return to Video

ရူပဗေဒ​ဘာသာ​ရပ်​ကို အသစ်​ပြန်​ရေး​နိုင်မယ့် ရှာဖွေ​တွေ့​ရှိ​ချက်။

  • 0:01 - 0:04
    အကယ်၍များ မဟူရာ ညကောင်းကင်ကို စူးစူးစိုက်စိုက်ကြည့်လိုက်ရင်၊
  • 0:04 - 0:06
    သင်ဟာ ကြယ်တွေကို တွေ့မြင်ရပါတယ်။
  • 0:06 - 0:09
    ဒီထက်ပိုပြီး ဝေးဝေးကြည့်လိုက်မယ်ဆိုရင်တော့ ၊ပိုပြီးများပြားတဲ့ ကြယ်တွေကိုတွေ့တာပေါ့။
  • 0:09 - 0:11
    နောက်ထပ်ဝေးဝေးဆိုရင်၊ ကြယ်စင်တွေ၊ နောက်ဝေးဝေးဆိုရင်၊ ပိုပြီးမျာပြားတဲ့ ကြယ်စုတွေကိုတွေ့ရမှာပေါ့။
  • 0:11 - 0:15
    ဒါပေမယ့် ဝေးသထက်ဝေး၊ ဝေးပြီး ဆက်ကြည့်နေဦးမယ်ဆိုရင်တော့
  • 0:15 - 0:18
    နောက်ဆုံးမှာ အတော်ကြာကြာ အချိန်ထိ ဘာမှတွေ့ရတော့မှာမဟုတ်ဘူး။
  • 0:18 - 0:22
    ဒီနောက်မှာတော့ နောက်ဆုံးအနေနဲ့ ခပ်ဖျော့ဖျော့ အလင်းမှိန်မှိန်လေးတစ်စကို တွေ့ရတာပေါ့။
  • 0:22 - 0:25
    ဒါဟာဆိုရင် မဟာပေါက်ကွဲမှုကြီးရဲ့ လက်ကျန်အလင်းတန်းပဲပေါ့။
  • 0:25 - 0:28
    ကဲ၊ မဟာပေါက်ကွဲမှုကြီးဆိုတာက စကြာဝဠာရဲ့ အစောပိုင်း ကာလတုန်းက
  • 0:28 - 0:30
    ကျွန်တော်တို့တွေ မဟူရာ ညကောင်းကင်မှာ မြင်ရတဲ့ မယုံနိူင်လောက်အောင်ကို သေးငယ်ကျုံ့ဝင်နေခဲ့လို့
  • 0:30 - 0:33
    မယုံနိူင်လောက်အောင်ကို ပူလောင်၊
  • 0:33 - 0:37
    မယုံနိူင်လောက်အောင်ကို လုံးချောနေတဲ့ အစိုင်အခဲတစ်ခု၊ နောက်ပြီးတော့
  • 0:37 - 0:40
    ကျွန်တော်တို့ တွေမြင်နေရတာက အဲဒီကနေပြီး ပြန့်ကျဲထွက်လာတာတွေပေါ့။
  • 0:40 - 0:43
    ကဲအခုတော့ အဲဒီအလင်းဖျော့ဖျော့လေးကို ကျွန်တော်တို့
  • 0:43 - 0:44
    အင်မတန်ကို တိကျမှုနဲ့ မြေပုံထုတ်လိုက်ပါပြီ။
  • 0:44 - 0:46
    ကျွန်တော်က "ကျွန်တော်တို့"လို့ပြောလိုက်ပေမဲ့ ဆိုလိုတာက ကျွန်တော်မဟုတ်တဲ့ သူတွေကိုပါ။
  • 0:46 - 0:48
    ကျွန်တော်တို့ ဒီအလင်းဖျော့ဖျော့လေးကို
  • 0:48 - 0:49
    အံ့မခန်းဖွယ်ရာ တိကျမှုနဲ့ မြေပုံထုတ်လိုက်ပြီး၊
  • 0:49 - 0:51
    အံ့သြတုန်လှုပ်ဖွယ်ရာတွေထဲက တစ်ခုကတော့ ။
  • 0:51 - 0:54
    ဒါဟာ လုံးဝနီးပါးကို တစ်ပုံစံတည်း ရှိနေခြင်းပါပဲ
  • 0:54 - 0:56
    ဟုဖက်ကို အလင်းနှစ် ဆယ်လေး ဘီလီယံ
  • 0:56 - 0:58
    ဒီဖက်ကို အလင်းနှစ် ဆယ်လေး ဘီလီယံ
    လိုကြည့်လိုက်ရင်၊
  • 0:58 - 0:59
    အပူချိန်က အတူတူပါပဲ။
  • 0:59 - 1:02
    မဟာပေါက်ကွဲမှုကြီး ဖြစ်ကတည်းက ဆိုတော့
  • 1:02 - 1:04
    နှစ်ပေါင်း (၁၄) ဘီလီယံ ရှိပြီဆိုတော့
  • 1:04 - 1:07
    အခုတော့ အရောင်မှိန်ပြီး၊ အေးစက်လာတာပေါ့။
  • 1:07 - 1:09
    အခုဆို အပူချိန်က ၂.၇ ဒီဂရီပါ။
  • 1:09 - 1:11
    ဒါပေမယ့် ၂.၇ ဒီဂရီ အတိအကျတော့ မဟုတ်ဘူး။
  • 1:11 - 1:14
    ၂.၇ ဒီဂရီဝန်းကျင်မှာ
  • 1:14 - 1:15
    တစ်သန်းရဲ့ (၁၀)ပိုင်းလောက် ကစားနေတာပါ။
  • 1:15 - 1:16
    ဟောဒီမှာတော့ မဆိုစလောက်ကလေး ပိုပူပြီးတော့
  • 1:16 - 1:18
    ဟောဟိုမှာတော့ မဆိုစလောက်ကလေး ပိုပြီးအေးပါတယ်။
  • 1:18 - 1:21
    ဒါက ဒီအခန်းထဲမှာရှိတဲ့ လူတိုင်းအတွက် အလွန့့်အလွန်ကို အရေးကြီးပါတယ်။
  • 1:21 - 1:23
    ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ နည်းနည်းလေး ပိုပူတဲ့ နေရာမှာ
  • 1:23 - 1:25
    အရာတွေ နည်းနည်းလေး ပိုပြီး ပြည့်ကျပ်နေခဲ့ပြီး၊
  • 1:25 - 1:26
    နည်းနည်းလေး ပိုပြီး ပြည့်ကျပ်တဲ့ နေရာမှာ
  • 1:26 - 1:28
    ကြယ်စုတွေ၊ ကြယ်စု အစုအဖွဲ့တွေ၊ မဟာအစုအဝေးတွေနဲ့
  • 1:28 - 1:30
    စကြာဝဠာအတွင်းမှာ ခင်ဗျားတို့ မြင်တွေ့ရတဲ့
  • 1:30 - 1:32
    တည်ဆေက်ပုံတွေ အကုန်လုံး ရှိနေတာကိုး။
  • 1:32 - 1:35
    နောက်ပြီးတော့ ဒီသေးသေး မှုန်မှုန် ထွေလာသောင်းပြောင်းကလေးတွေ၊
  • 1:35 - 1:38
    တစ်သန်းမှာ အပုံ (၂၀)ဟာ
  • 1:38 - 1:40
    စကြာဝဋ္ဌာရဲ့ အစောပိုင်းကာလက ကွမ်တမ် စက်မှုပိုင်းဆိုင်ရာ ခါယမ်းမှုတွေကြောင့်
  • 1:40 - 1:42
    စကြာဝဋ္ဌာတစ်ခုလုံး အရွယ်အစားအထိ
  • 1:42 - 1:45
    တစ်နံတစ်လျားထိ ဖြန့်ကားသွားခဲ့ ပါတယ်။
  • 1:45 - 1:46
    ဒါဟာ အံ့မခန်းစရာပဲပေါ့။
  • 1:46 - 1:48
    နောက်ပြီးတော့ တနင်္လာနေ့တုန်းက သူတို့ တွေ့ရှိခဲ့တာ ဒါမဟုတ်ပါဘူး။
  • 1:48 - 1:50
    တနင်္လာနေ့တုန်းက သူတို့ တွေ့ရှိခဲ့တာ ပိုပြီး လန်းတာပေါ့။
  • 1:50 - 1:52
    ကဲ ဒီမှာ တနင်္လာနေ့တုန်းက သူတို့ တွေ့ရှိခဲ့တဲ့ ဥစ္စာ။
  • 1:52 - 1:56
    သင့်အနေနဲ့ ခေါင်းလောင်းတစ်လုံးကို ယူပြီး၊
  • 1:56 - 1:57
    တူနဲ့ ခပ်ပြင်းပြင်းလေး ရိုက်ထည့်လိုက်တယ်လို့ စိတ်ကူးကြည့်လိုက်ပါ။
  • 1:57 - 1:59
    ဘာဖြစ်လာမလဲ။ အသံမြည်တာပေါ့။
  • 1:59 - 2:01
    ဒါပေမယ့် အကယ်၍ သင်ဟာ စောင့်ကြည့်နေရင်တော့
  • 2:01 - 2:03
    အဲဒီ ခေါင်းလောင်းမြည်သံဟာ
  • 2:03 - 2:05
    သင်မကြားရတော့တဲ့အထိကို တိုး၊ တိုးသွားတော့တာပေါ့။
  • 2:05 - 2:07
    ကဲ စကြာဝဠာ အဦးအစက မယုံနိူင်လောက်အောင်ကိုပဲ သိပ်သည်းခဲ့တာပေါ့။
  • 2:07 - 2:10
    သတ္တုထည် တစ်ခုလိုပေါ့၊ ပိုပြီးသိပ်သည်းတဲ့ အနေအထားပါ။
  • 2:10 - 2:12
    ထုနှက်လိုက်ရင်၊ အသံမြည်မှာပေါ့။
  • 2:12 - 2:14
    ဒါပေမယ့် မြည်သံက
  • 2:14 - 2:16
    ဟင်းလင်းပြင်နဲ့ အချိန်ဆက်စပ်မှုသဘော သက်သက်ဖြစ်ပြီးတော့
  • 2:16 - 2:19
    တူကတော့ ကွမ်တမ် မက္ကင်းနစ် လှုပ်ရှားမှုပေါ့။
  • 2:19 - 2:21
    တနင်္လာနေ့တုန်းက သူတို့ တွေ့ရှိခဲ့တာဟာ
  • 2:21 - 2:23
    စကြာဝဠာ အဦးအစက ဟင်းလင်းပြင်နဲ့
  • 2:23 - 2:25
    အချိန်ဆက်စပ်မှုသဘောရဲ့ သက်သေခံအထောက်အထား မြည်သံပါ။
  • 2:25 - 2:27
    ကျွန်တော်တို့တွေကတော့ မူလအရင်းခံ ခေတ်က
  • 2:27 - 2:29
    ကမ္ဘာမြေဆွဲအားဆိုင်ရာ လှိုင်းတွေလို့ ခေါ်ကြပါတယ်။
  • 2:29 - 2:31
    သူတို့တွေ့ရှိပုံကို ပြောချင်ပါသေးတယ်။
  • 2:31 - 2:33
    ဒီလှိုင်းတွေဟာဆိုရင် မှေးမှိန်သွားခဲ့တာကြာလှပေါ့။
  • 2:33 - 2:34
    သင်လမ်းလျှောက် ထွက်ရင်တော့
  • 2:34 - 2:36
    သင်ဟာ ခါယမ်းမနေပါဘူး။
  • 2:36 - 2:39
    အာကာသထဲမှာရှိတဲ့ ဒီလှိုင်းတွေကို တကယ်လက်တွေ့တွင်
  • 2:39 - 2:42
    လိုအပ်ချက်တွေအားလုံး အတွက်တော့ လုံးဝက ိုမမြင်ရဘူးဖြစ်နေတယ်။
  • 2:42 - 2:45
    ဒါပေမယ့် အစပိုင်းတုန်းက စကြာဝဋ္ဌာက
  • 2:45 - 2:47
    နောက်ဆုံး အလင်းတန်းဖျော့ဖျော့ ကိုဖြတ်သန်းနေစဉ်ကတော့
  • 2:47 - 2:48
    ကမ္ဘာမြေဆွဲအားဆိုင်ရာ လှိုင်းတွေက
  • 2:48 - 2:51
    ကျွန်တော်တို့မြင်နေရတဲ့ အလင်းတန်းတွေရဲ့
  • 2:51 - 2:53
    တည်ဆောက်မှုထဲမှာ အလိပ်အခွေလေးတွေ ထသွားစေခဲ့ပါတယ်။
  • 2:53 - 2:56
    ဒါကြောင့် မဟူရာ ညကောင်းကင်ကို နက်သထက်နက်နဲအောင် စိုက်ကြည့်ခြင်းအားဖြင့်
  • 2:56 - 2:58
    တကယ်တမ်းမှာ ဒီပုဂ္ဂိုလ်တွေဟာ တောင်ဝင်ရိုးစွန်းမှာ သုံးနှစ်ကြာအောင်ကိုပဲ
  • 2:58 - 2:59
    အအေးစက်ဆုံး၊ အကြည်လင်ဆုံး၊ သန့်ရှင်းနိူင်သမျှ အသန့်ရှင်းဆုံး လေထုကို ဖြတ်သန်းကာ
  • 2:59 - 3:01
    စူးစူးစိုက် ကြည့်နေခဲ့ကြပြီး၊
  • 3:01 - 3:03
    ညရဲ့ကောင်းကင်ထဲမှာ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းကြည့်ရင်းနဲ့
  • 3:03 - 3:06
    ဒီအလင်းတန်းကို လေ့လာနေခဲ့ကြတယ်၊
  • 3:06 - 3:09
    ကမ္ဘာမြေဆွဲအားဆိုင်ရာ လှိုင်းတွေ၊ စကြဝဠာ အဦးအစရဲ့
  • 3:09 - 3:12
    မြည်သံ စတာတွေရဲ့သင်္ကေတ၊ နိမိတ် တွေဖြစ်တဲ့
  • 3:12 - 3:13
    မှိန်ဖျော့ဖျာ့ အလိမ်အတွန့်တွေကို ရှာဖွေနေခဲ့ ကြတာပေါ့။
  • 3:13 - 3:16
    ဒီလိုနဲ့ တနင်္လာနေ့မှာတော့ သူတို့ ဒါကိုတွေ့ ပြီလို့
  • 3:16 - 3:17
    ကြေညာလိုက်တော့တာပေါ့။
  • 3:17 - 3:19
    ဒါနဲ့ အံ့သြစရာကောင်းပေမဲ့ ကျွန်တော့ အတွက်
  • 3:19 - 3:22
    ခမ်းနားကြီးကျယ်တဲ့ အရာကတော့ မြည်သံချည်း သက်သက်တော့ မဟုတ်ပါဘူး။
  • 3:22 - 3:24
    လုံးဝကို တအံ့တသြ ဖြစ်စေတာကတော့
  • 3:24 - 3:26
    ဒီစင်မြင့် ပေါ် ကျွန်တော်ရောက်နေရတဲ့ အကြောင်းအရင်းက၊ စကြာဝဠာ အစပိုင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး
  • 3:26 - 3:28
    ကျွန်တော်တို့ကို တစ်စုံတစ်ရာ နက်နက်နဲနဲ ပြောပြတဲ့ အရာကိုပါ။
  • 3:28 - 3:31
    ဒါက ကျွန်တော်တို့ကိုပြောပြတာက ကျွန်တော်တို့ နဲ့ ကျွန်တော်တို့ပတ်ဝန်းကျင်မှာ
  • 3:31 - 3:33
    မြင်တွေ့ရတဲ့ အရာရာတိုင်းဟာ
  • 3:33 - 3:34
    အရင်းခံအားဖြင့် လေဖူဖောင်းကြီး တစ်လုံးပဲဖြစ်ပါတယ်ဆိုတာပါ။
  • 3:34 - 3:37
    နောက်ပြီး ဒါက ဖောင်းပွခြင်း အယူအဆပါပဲ။
  • 3:37 - 3:39
    ပူဖောင်းကြီးတစ်လုံးကို အခြားတစ်စုံတစ်ခုက ဝန်းရံထားတာပါ။
  • 3:39 - 3:43
    ဒါက ဖောင်းပွခြင်းအတွက် ပြည့်စုံခိုင်လုံတဲ့ အထောက်အထားတော့ မဟုတ်ဘူးပေါ့။
  • 3:43 - 3:45
    ဒါပေမယ့် ဖောင်းပွခြင်း မဟုတ်တဲ့ ဘယ်ရှင်းပြချက်ဟာမဆို
  • 3:45 - 3:47
    ဒီလိုပဲ တစ်ထပ်တည်း ဖြစ်ရမှာပါ။
  • 3:47 - 3:49
    လောလောဆယ်မှာတော့ ဒါက
  • 3:49 - 3:50
    သီအိုရီတစ်ခု၊ ယူဆချက်တစ်ခု ဖြစ်နေပါပြီ။
  • 3:50 - 3:52
    ကျွန်တော်တို့ ဒါကို တွေမြင်ရလိမ့် မယ်လို့ တစ်ခါမှ မတွေးခဲ့မိပါဘူး။
  • 3:52 - 3:53
    ခိုင်မာတဲ့သက်သေ အထောက်အထားကို ဘယ်တော့မှာမှ တွေ့ရမှာမဟုတ်ဘူးလို့
  • 3:54 - 3:55
    ထင်စရာ အကြောင်းရင်းတွေ ရှိခဲ့ပေမဲ့၊ ဒါက ခိုင်မာတဲ့ အထောက်အထားပဲပေါ့။
  • 3:55 - 3:57
    ဒါပေမယ့် တကယ်ကိုပဲ ရူးမိုက်တဲ့ အယူအဆကတော့ ကျွန်တေ်တို့ရဲ့ လေဖူပေါင်းက
  • 3:57 - 3:59
    ဒိထက်ကို အမျာကြီးပိုကြီးတဲ့ လေဖူဖောင်းကြီးထဲမှာ တည်ရှိနေတာပါ၊
  • 3:59 - 4:02
    စကြာဝဋ္ဌာကြီးရဲ့ လိမ့် နေတဲ့အိုးကြီတစ်လုံးပေါ့။
  • 4:02 - 4:07
    ကျွန်တေ်တို့ ဒီအရာကို အပြင်ဘက်ကနေပြီး ဘယ်တော့မှ တွေ့ မြင် မရနိုင်ပါ။
  • 4:07 - 4:09
    ဒါပေမယ့် တောင်ဝန်ရိုးစွန်းကိုသွား၊ သုံးနှစ်လောက် အချိန်ကုန်ခံပြီး
  • 4:09 - 4:11
    မဟူရာ ညကောင်းကင်ရဲ့တည်ဆောက်ပုံတွေကို အသေးစိပ် လေ့လာ ခြင်းဖြင့်သာ
  • 4:11 - 4:14
    ကျွန်တော်တို့ဟာ ဒီလိုမျိုး စကြာဝဠာကြီးမျိုးပုံ ပေါက်ကောင်းပေါက်နေတဲ့
  • 4:14 - 4:16
    အရာဝတ္တုကြီးထဲမှာပါ ဆိုတာကို ကျွန်တေ်တို့ ပုံဖော်လို့ ရနိူင်ပါလိမ့် မယ်။
  • 4:16 - 4:19
    ဒါကမှ ကျွန်တော့ကို အံ့သြစေတာပါ။
  • 4:19 - 4:21
    ကျေးဇူတင်ပါတယ်။
  • 4:21 - 4:23
    (လက်ခုပ်သံများ)
Title:
ရူပဗေဒ​ဘာသာ​ရပ်​ကို အသစ်​ပြန်​ရေး​နိုင်မယ့် ရှာဖွေ​တွေ့​ရှိ​ချက်။
Speaker:
Allan Adams
Description:

၂​၀​၁​၄ ခု​နှစ်၊ မတ်​လ(၁​၄)ရက်​နေ့​က ရူပဗေဒ​ပညာ​ရှင်​တစ်​စု​က​နေ​ပြီး စိတ်​လှုပ်ရှား​စရာ​ကောင်း​တဲ့ ရှာဖွေ​မှု​တစ်​ရပ်​ကို ကြေညာ​လိုက်​ပါ​တယ်။ Big Bang (မဟာ​ပေါက်ကွဲ​မှု​ဖြစ်​စဉ်) အတွက် သဲ​လွန်​စ​တစ်​ခု အနေ​နဲ့ စကြာ​ဝ​ဠာ ပြန့်​ကား​လာ​မှု​ဆိုင်​ရာ ယူဆ​ချက် တစ်​ခု အတွက် သက်သေခံ အချက်အလက်​တွေ​ပါ။ ရူပဗေဒ​ပညာ​ရှင် မဟုတ်​သူ​တွေ​အတွက် ဘာ​အဓိပ္ပါယ် ရှိ​နိုင်​သလဲ။ TED က​နေ​ပြီး Allan Adams ​ကို ရ​လာဒ်​တွေ​နဲ့​ပတ်သက်​ပြီး အကျဉ်း​ချုပ် ရှင်းလင်း​ပြ​ဖို့ အတွက်​မေးမြန်း​ခဲ့ပြီး၊ ဒီ လက်​တန်း​ဆွေးနွေး​မှု​မှာ xkcdက ရမ်​ဒယ် မွန်​ရိုး​က​နေ​ပြီး သရုပ်​ပြ ရှင်းလင်း​ထား​ပါ​တယ်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
04:42

Burmese subtitles

Revisions Compare revisions