တယ်လီဖုန်းလိုင်းကြားဖြတ် နားထောင်ခြင်း သမိုင်းအကျဉ်း၊ ရှောင်ရှားပုံ၊ရှောင်ရှားနည်း။
-
0:01 - 0:03နှစ်ပေါင်း ၁၀၀ ကျော်လုံးလုံး
-
0:03 - 0:07ဖုန်းကုမ္ပဏီတွေဟာ အစိုးရတွေကို ကြားဖြတ်
နားထောင်ဖို့ ကူညီပံ့ပိုးပေးခဲ့ကြတယ်။ -
0:07 - 0:11ဒီကာလ တော်တော်များများမှာ
ဒီအထောက်အပံ့က လက်လုပ်ပါပဲ။ -
0:11 - 0:15စောင့်ကြည့်ခြင်းဟာ လက်လုပ်ဖြစ်ပြီး
ဝါယာတွေကို လက်နဲ့ဆက်သွယ်ပါတယ်။ -
0:15 - 0:17ခေါ်ဆိုမှုတွေကို တိပ်မှာ ဖမ်းယူတယ်။
-
0:17 - 0:19ဒါပေမဲ့ များပြားတဲ့
အခြားလုပ်ငန်းတွေမှာလို -
0:20 - 0:21ကွန်ပြူတာကအားလုံးကို
ပြောင်းလိုက်ပါတယ် -
0:22 - 0:25ဖုန်းကုမ္ပဏီတွေဟာ သူတို့ရဲ့ကွန်ရက်တွေရဲ့
အရမ်း အဓိက ကျတာတွေထဲမှာ -
0:25 - 0:27စောင့်ကြည့်ရေး အင်္ဂါရပ်တွေ
တပ်ဆင်လိုက်တယ်။ -
0:27 - 0:29ဒါကို တစိတ်ကလေး စဉ်းစားမိစေလိုပါတယ်။
-
0:29 - 0:34ခေါ်ဆိုမှုတွေကို သယ်ဆောင်တဲ့
ဖုန်းတွေနဲ့ ကွှန်ရက်တွေဟာ -
0:34 - 0:36စောင့်ကြည့်ခြင်းအတွက် ပထမဆုံး
သွယ်တန်းပါတယ်။ -
0:36 - 0:38ပထမနဲ့ အဦးဆုံးပါပဲ။
-
0:39 - 0:43ဒီတော့ အဓိပ္ပါယ်က ခင်ဗျားရဲ့ခင်ပွန်း၊
ကလေးတွေ၊ -
0:43 - 0:47လုပ်ဖော်ကိုင်ဘက် ဆရာဝန်နဲ့
ဖုန်းပြောနေချိန်မှာ -
0:47 - 0:48လူတစ်ယောက်က
နားထောင်နေနိုင်တာပါ။ -
0:49 - 0:51ကဲ အဲဒီလူက ခင်ဗျားရဲ့အစိုးရ
ဖြစ်ချင်ဖြစ်မယ်၊ -
0:51 - 0:56အခြားအစိုးရ၊ နိုင်ငံခြားထောက်လှမ်းရေး
ဋ္ဌာန၊ ဟက်ကာ၊ ရာဇဝတ်သား၊ -
0:56 - 0:59ယောင်ပြလည်း ဖြစ်နိုင်တယ်လေ။
-
0:59 - 1:02ဒါမှမဟုတ် စောင့်ကြပ်တဲ့ စနစ်ကိုခိုးဝင်တဲ့
အခြားအဖွဲ့ ဖုန်းကုမ္ပဏီရဲ့ -
1:02 - 1:07စောင့်ကြပ်ရေး စနစ်ကိုခိုးဝင်သူလည်း
ဖြစ်နိုင်တယ်လေ။ -
1:08 - 1:12ဖုန်းကုမ္ပဏီတွေက စောင့်ကြပ်မှုကို
ဦးစားပေး တပ်ဆင်ခိုင်းပေမယ့် -
1:12 - 1:14Silicon Valley ကုမ္ပဏီတွေက
မလုပ်ဘူး။ -
1:15 - 1:17လွန်ခဲ့တဲ့ တစ်နှစ် နှစ်နှစ်ကျော်မှာ
တိုးကာတိုးကာနေပြီး -
1:17 - 1:21Silicon Valley ကုမ္ပဏီတွေက ၎င်းတို့ရဲ့ဆက်
သွယ်ရေးထုတ်ကုန်တွေမှာ -
1:21 - 1:23စောင့်ကြည့်မှုကို အလွန်အမင်း ခက်ခဲစေတဲ့
-
1:23 - 1:25ခိုင်မာတဲ့ စာဝှက်နည်းပညာကို
ရေးသွင်းကြတယ်။ -
1:25 - 1:28ဥပမာ အတော်များများမှာ
iPhone တစ်လုံး ရှိလောက်တယ် -
1:28 - 1:30ပြီးတော့ iPhone သုံးပြီး အခြား iPhone
-
1:30 - 1:33ရှိသူတွေကိုစာတို တစ်စောင်ပို့ရင်
-
1:33 - 1:36ဒီစာတိုတွေကို အလွယ်တကူ
ကြားဖြတ် ဖတ်လို့မရနိုင်ဘူး။ -
1:36 - 1:37တကယ်တော့ Apple အဆိုအရ
-
1:37 - 1:40သူတို့ကိုယ်တိုင်တောင် စာတိုတွေကို
ကြည့်လို့မရပါဘူးတဲ့။ -
1:41 - 1:45အလားတူပဲ ကိုယ့်မိတ်ဆွေတွေ၊
အချစ်ဆုံးတွေနဲ့ အသံခေါ်ဆိုဖို့ -
1:45 - 1:47ဒါမှမဟုတ် ဗီဒီိယိုခေါ်ဆိုမှုအတွက်
Face Time ကိုသုံးရင် -
1:47 - 1:49ဒါကိုလည်း လွယ်လွယ်
ကြားဖြတ်လို့ မရနိုင်ဘူးတဲ့။ -
1:49 - 1:51ဒါက Apple တင်မဟုတ်ပါဘူး။
-
1:51 - 1:54Facebook ကပိုင်ပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးက
-
1:54 - 1:57သန်းရာချီတဲ့ လူတွေသုံးနေတဲ့
WhatApp မှာလည်း -
1:57 - 2:00၎င်းရဲ့ထုတ်ကုန်မှာ ခိုင်မာတဲ့ စာဝှက်ရေး
နည်းပညာကို သုံးထားပါတယ်။ -
2:00 - 2:04ဆိုလိုတာက Global South ကလူတွေဟာ
သူတို့ရဲ့အစိုးရတွေ၊ မကြာခဏတော့ -
2:04 - 2:06အာဏာပိုင်တွေ သူတို့ရဲ့စာတွေကို
ကြားဖြတ်ကြည့်တာမျိုးမရှိပဲ -
2:06 - 2:08အလွယ်တကူ ဆက်သွယ်နိုင်တာပါ။
-
2:10 - 2:15ဒီတော့ နှစ် ၁၀၀ ကြာ ဘယ်ဖုန်းကိုမဆို
အချိန်မရွေး၊ နေရာမရွေး -
2:15 - 2:17နားထောင်နိုင်ပြီးတဲ့နောက်
-
2:17 - 2:20အစိုးရအာဏာပိုင်တွေ သိပ်မပျော်ဘူး
ခင်ဗျား ထင်ကောင်းထင်လိမ့်မယ်။ -
2:20 - 2:22တကယ်က ဒါကဖြစ်ပျက်နေပါတယ်။
-
2:22 - 2:24အစိုးရအာဏာပိုင်တွေဟာ အင်မတန်ပဲ
စိ်တ်ဆိုးကြပါတယ်။ -
2:24 - 2:28သူတိုဟာ စာဝှက်ကိရိယာတွေကြောင့်
စိတ်ဆိုးကြတာ မဟုတ်ဘူး။ -
2:28 - 2:30သူတို့ကို စိတ်ပျက်စေဆုံးက
-
2:30 - 2:34နည်းပညာကုမ္ပဏီတွေက သူတို့ထုတ်ကုန်
တွေမှာ စာဝှက်အင်္ဂါတွေ ထည့်သွင်းပြီး -
2:34 - 2:36ဒါတွေကို အလိုလို ဖွင့်ထားလိုက်လို့ပါ။
-
2:37 - 2:39အလိုလျောက်ကိရိယာက အရေးပါပါတယ်။
-
2:39 - 2:42တိုတိုပြောရင် နည်းပညာ ကုမ္ပဏီတွေက
စာဝှက်ကို ဒီမိုကရေစီကျအောင် လုပ်ထားပါတယ်။ -
2:43 - 2:47ဒီတော့ ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ် David Cameron
လို အစိုးရအာဏာပိုင်တွေ ယုံကြည်တာက -
2:47 - 2:52ဆက်သွယ်ရေးအားလုံး၊ အီးမေး၊
စာတွေ၊ အသံခေါ်ဆိုမှုတွေ -
2:52 - 2:54အကုန်လုံးကို အစိုးရတွေ သိခွင့်ရသင့်ပြီး
-
2:54 - 2:57စာဝှက်က ဒါကိုခက်အောင် လုပ်နေတာပါတဲ့။
-
2:57 - 3:01ကဲ ကြည့်ပါတော့၊ ကျွန်တော် သူတို့
အမြင်ကိုအရမ်းကို စာနာမိပါတယ်။ -
3:01 - 3:03ဘေးမကင်းတဲ့ ကမ္ဘာ၊
ဘေးမကင်းတဲ့ ကာလမှာ နေတာဖြစ်ပြီး -
3:03 - 3:05အပြင်မှာက အရမ်းကိုဆိုးတဲ့
လူတွေရှိနေတယ်လေ။ -
3:05 - 3:09အကြမ်းဖက်သမားတွေ၊ စိုးရိမ်စရာ
နိုင်ငံတော်ခြိမ်းမှုတွေရှိတော့ -
3:09 - 3:13အားလုံးဟာ FBI နဲ့ NSA ကိုစောင့်ကြည့်
ပေးစေချင်တယ်လို့ သံသယဖြစ်မိတယ်။ -
3:13 - 3:16ဒါပေမဲ့ ဒီစောင့်ကြည့်ရေး အစီအစဉ်တွေက
ကုန်ကျစရိတ် ရှိပါတယ်။ -
3:17 - 3:19ဒီအတွက် အကြောင်းပြချက်က
-
3:19 - 3:21အကြမ်းဖက်သမား လက်ပ်တော့တို့
မူးယစ်ဆေးရောင်းသူရဲ့ -
3:21 - 3:23ဆဲလ်ဖုန်းဆိုတာမျိုး မရှိပါဘူး။
-
3:23 - 3:26ဆက်သွယ်ရေး ကိရိယာမျိုးတူတွေပဲ
အားလုံးသုံးကြတာပါ။ -
3:27 - 3:30ဆိုလိုတာက အကြမ်းဖက်သမား ဒါမှမဟုတ်
မူးယစ်ဆေး ရောင်းဝယ်သူရဲ့ -
3:30 - 3:33ခေါ်ဆိုတာတွေကို ကြားဖြတ်လို့ရရင်
-
3:33 - 3:35ကျန်တဲ့ဟာတွေကိုရော
လုပ်လို့ရတာပဲလေ။ -
3:35 - 3:36တကယ်တမ်း မေးဖို့
လိုတယ်လို့ထင်မိတာက -
3:37 - 3:40ကမ္ဘာတလွှားက သန်းထောင်ချီတဲ့ လူတွေဟာ
ကြားဖြတ်လို့လွယ်တဲ့ -
3:40 - 3:41ကိရိယာတွေ သုံးသင့်လား
ဆိုတာပါ။ -
3:43 - 3:47ဒီတော့ ပြလိုက်တဲ့ စောင့်ကြည့်ရေး
စနစ်တွေကို နှောက်ယှက်တဲ့မြင်ကွင်း -
3:47 - 3:49ဒါဟာ စိတ်ကူးသက်သက်
မဟုတ်ဘူးနော်။ -
3:50 - 3:51၂၀၀၉ခုနှစ်မှာ
-
3:51 - 3:55Google Microsoft က ၎င်းတို့ ကွန်ရက်တွေမှာ
တပ်ဆင်တဲ့ စောင့်ကြည့်ရေး စနစ်တွေမှာ -
3:55 - 3:58ရဲကတောင်းခံတဲ့ ဥပဒေဆိုင်ရာ စောင့်ကြည့်မှု
တွေကိုတုံ့ပြန်ဖို့ -
3:58 - 4:00သုံးတဲ့စနစ်တွေ၊
-
4:00 - 4:02တရုတ်အစိုးရနဲ့ အပေးအယူလုပ်ထားခဲ့တဲ့
စနစ်တွေပေါ့။ -
4:02 - 4:05အကြောင်းက တရုတ်အစိုးရက
သူတို့ရဲ့ ဘယ်သူလျှိုဘယ်ကို -
4:05 - 4:08အမေရိကန်အစိုးရက စောင့်ကြည့်လဲ
ဆိုတာ မှန်းဆချင်လို့ပါ။ -
4:08 - 4:10အလားတူအဖြစ်လိုပဲ
-
4:10 - 4:13၂၀၀၄ ခုနှစ်မှာ စောင့်ကြည့်ရေးစနစ်ကို
Vodaphone Greece ကွှန်ရက်မှာ -
4:13 - 4:16တပ်ဆင်ခဲ့တော့၊ Greece မှာ အကြီးဆုံး
ဖုန်းကုမ္ပဏီကြီးနော် -
4:16 - 4:19မျက်မြင်ထင်ရှားမှုမရှိတဲ့ အဖွဲ့နဲ့
အပေးအယူလုပ်ခဲ့ပြီး -
4:19 - 4:21အဲဒီအစီအစဉ်၊
စောင့်ကြည့်ရေးအစီအစဉ်ကို -
4:21 - 4:23ဂရိဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်အဖွဲ့ဝင်တွေ
-
4:23 - 4:25ကိုကြားဖြတ်ဖို့သုံးခဲ့ပါတယ်။
-
4:25 - 4:28ဒါကိုလုပ်တဲ့ နိုင်ငံခြားအစိုးရ၊ ဟက်ကာတွေဟာ
လုံးဝကို အဖမ်းမခံရဘူး။ -
4:30 - 4:34တကယ်က ဒါက စောင့်ကြည့် ရေးကိရိယာတွေ၊
လျှို့ဝှက်တပ်ဆင်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး -
4:34 - 4:35အရမ်း ပြဿနာ ဖြစ်စေပါတယ်။
-
4:35 - 4:38ဆက်သွယ်ရေးကွန်ရက် တစ်ခု ဒါမှမဟုတ်
နည်းပညာ တစ်ခုခုမှာ -
4:38 - 4:39လျှို့ဝှက်ကိရိယာ တပ်လိုက်ရင်
-
4:40 - 4:43ဒါကိုဘယ်သူက ကြည့်တော့မယ်ဆိုတာ
ထိန်းချုပ်ဖို့ နည်းလမ်းမရှိတော့ဘူး၊ -
4:43 - 4:45ဒါကိုကိုယ့်ဘက်မှာ၊ ဒါမှမဟုတ်
-
4:45 - 4:47သူ့ဘက်မှာ သုံးမလားဆိုတာ
ထိန်းချုပ်ဖို့ နည်းလမ်းမရှိတော့ဘူး၊ -
4:48 - 4:49လူကောင်းတွေ၊ဒါမှမဟုတ် လူဆိုးတွေကပေါ့။
-
4:50 - 4:52ဒီအကြောင်းပြချက်အတွက်နဲ့ ကွှန်ရက်တွေကို
အတတ်နိုင်ဆုံး -
4:53 - 4:55လုံခြုံအောင် တည်ဆောက်တာ
ပိုကောင်းတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ -
4:56 - 4:59ဟုတ်ကဲ့၊ ဒါက အနာဂတ်မှာ
-
4:59 - 5:01စာဝှက်လုပ်ခြင ်းဟာ ကြားဖြတ်ယူဖို့
ပိုခက်တော့မယ်ဆိုတာပါ။ -
5:01 - 5:04ရဲတွေဟာ လူဆိုတွေကိုဖမ်းရာမှာ ပိုခက်ခဲ
-
5:04 - 5:05တော့မယ်လို့ဆိုလိုတာပါ။
-
5:05 - 5:08ဒါပေမဲ့ နောက်တစ်မျိုးဆိုလိုတာက
တစ်ဦးဦးရဲ့ခေါ်ဆိုမှုတွေ -
5:08 - 5:12သို့မဟုတ် စာတိုတွေကို ရာဇဝတ်သား၊
ယောင်ပြ၊ နိူင်ငံခြား ထောက်လှမ်းရေး -
5:12 - 5:15သတင်းဋ္ဌာနတွေ စောင့်ကြည့်နေနိုင်တဲ့
ကမ္ဘာထဲမှာ နေထိုင်ဖို့ဆိုတာပါ။ -
5:15 - 5:18ဒီလိုကမ္ဘာမျိုးမှာ မနေချင်ပါဘူးဗျာ။
-
5:18 - 5:21ကဲဒီတော့ အခု များစွာသော
အစိုးရစောင့်ကြည့်မှု -
5:21 - 5:23အမျိုးမျိုးကို တားဆီးဖို့ ကိရိယာတွေ
-
5:23 - 5:26ခင်ဗျားတို့ ဖုန်းတွေမှာ၊ အိတ်ကပ်တွေထဲမှာ
ရှိပြီးနေလောက်ပါပြီ၊ -
5:26 - 5:30ဒီကိရိယာတွေဟာ ဘယ်လိုအားကောင်းပြီး
လုံခြုံတယ် သို့မဟုတ် တကယ် -
5:30 - 5:34ကိုယ်ဆက်သွယ်တဲ့ အခြားနည်းတွေဟာ
ဘယ်လို အားနည်းတယ်ဆိုတာ သိချင်မှသိမယ်၊ -
5:35 - 5:37ဒီတော့ ခင်ဗျားတို့ကို
သိစေချင်တာကတော့ -
5:38 - 5:40ဒီကိရိယာတွေကို သုံးဖို့လိုပါတယ်။
-
5:40 - 5:43ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုတွေ လုံခြုံဖို့လိုပါတယ်။
-
5:43 - 5:44စာတိုပေးပို့မှုတွေ လုံခြုံဖို့လိုပါတယ်။
-
5:45 - 5:47ဒီကိရိယာတွေကို သုံးစေချင်ပါတယ်။
-
5:47 - 5:50ကိုယ်ချစ်ခင်သူတွေကို ပြောစေချင်တယ်
ကိုယ့်လုပ်ဖော်တွေကို ပြောစေချင်တယ် -
5:50 - 5:52ဒီစာဝှက်ဆက်သွယ်ရေး ကိရိယာတွေကို
သုံးကြပါ။ -
5:52 - 5:55ဒါတွေဟာ စျေးပေါလို့၊ လွယ်လို့
မသုံးတာမဟုတ်ပဲ၊ -
5:55 - 5:57လုံခြုံမှုရှိလို့ သုံးတာပါ။
-
5:57 - 5:58ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
-
5:58 - 6:02(လက်ခုပ်သံများ)
- Title:
- တယ်လီဖုန်းလိုင်းကြားဖြတ် နားထောင်ခြင်း သမိုင်းအကျဉ်း၊ ရှောင်ရှားပုံ၊ရှောင်ရှားနည်း။
- Speaker:
- Chistopher Soghoian
- Description:
-
"ဘယ်သူက ခင်ဗျားဖုန်းကို ကြားဖြတ်ပြီး နားထောင်နေလဲ။ ကြိုးဖုန်းမှာဆိုရင်တော့ ဘယ်သူ
မဆိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်" လို့ ကိုယ်ရေး လျှို့ဝှက်ချက်များဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားပြောင်းလဲရေးသမား Chistopher Soghoian ကပြောပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ လျှို့ဝှက်စောင့်ကြည့်ရေး ကိရိယာတွေဟာ တစ်စုံတစ်ယောက်ကို ကြားဖြတ်နားထောင်လို့ရအောင် တယ်လီဖုန်းစနစ်ထဲမှာ အလိုအလျောက် တပ်ဆင်ထားလို့ပါ။ ဒါပေမဲ့ နောက်ထပ်ပြီးတော့ တစ်ခါ နိူင်ငံခြားထောက်လှမ်းရေး သတင်းဋ္ဌာနတစ်ခု ဒါမှမဟုတ် ရာဇဝတ် သားတစ်ယောက်ယောက်ပေါ့။ Soghoian ပြောတာက ဒါကြောင့်မို့လို့ တစ်ချို့နည်းပညာ ကုမ္ပဏီတွေက မိုဘိုင်းဖုန်းနဲ့ သတင်းပို့ခြင်ဒစနစ် အသစ်တွေမှာ အလားတူ လျှို့ဝှက်ကိရိယာ တပ်ဆင်ဖို့ အစိုးရတွေရဲ့ တောင်းဆိုမှုကို ခုခံဆန့်ကျင်နေတာပါ။ နည်းပညာကုမ္ပဏီတွေကနေ သင်တို့ရဲ့ ခေါ်ဆိုမှုတွေနဲ့ သတင်းတိုပေးပို့မှုတွေကို ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အဖြစ်ထားရှိဖို့ ဘယ်လိုများ လုပ်ဆောင်နေကြသလဲ ဆိုတာကို လေ့လာလိုက်ပါ။ - Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 06:16
Myo Aung approved Burmese subtitles for A brief history of phone wiretapping — and how to avoid it | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for A brief history of phone wiretapping — and how to avoid it | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for A brief history of phone wiretapping — and how to avoid it | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for A brief history of phone wiretapping — and how to avoid it | ||
Myo Aung accepted Burmese subtitles for A brief history of phone wiretapping — and how to avoid it | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for A brief history of phone wiretapping — and how to avoid it | ||
Myo Aung edited Burmese subtitles for A brief history of phone wiretapping — and how to avoid it | ||
sann tint edited Burmese subtitles for A brief history of phone wiretapping — and how to avoid it |