Return to Video

Lịch sử chống lại Cleopatra - Alex Gendler

  • 0:06 - 0:08
    "Trật tự. Giữ yên lặng.
  • 0:08 - 0:09
    Chúng ta có ai đây?"
  • 0:09 - 0:11
    "Thưa ngài, đây là Cleopatra,
  • 0:11 - 0:17
    Nữ hoàng Ai Cập có trận đánh khủng khiếp
    tiêu diệt 2 tướng lớn của thành La Mã
  • 0:17 - 0:19
    và cũng làm sụp đổ Đảng Cộng hòa."
  • 0:19 - 0:22
    "Thưa ngài, đây là Cleopatra,
  • 0:22 - 0:25
    một trong những phụ nữ
    quyền lực nhất trong lịch sử
  • 0:25 - 0:31
    có triều đại mang lại cho Ai Cập
    gần 22 năm ổn định và thịnh vượng
  • 0:31 - 0:34
    "Vậy, tại sao chúng ta thậm chí
    không biết bà ấy trông thế nào?"
  • 0:34 - 0:38
    "Hầu hết các bức tranh và mô tả
    chỉ xuất hiện khi bà đã mất được rất lâu
  • 0:38 - 0:40
    ở thế kỉ đầu trước Công Nguyên,
  • 0:40 - 0:43
    giống như
    những điều được viết về bà."
  • 0:43 - 0:45
    "Vậy điều chúng ta
    thực sự cần biết là gì?"
  • 0:45 - 0:49
    Cleopatra VII là người cuối cùng
    của triều đại Ptolemaic,
  • 0:49 - 0:52
    là dòng tộc Maxêđôni Hy Lạp
    đã cai trị Ai Cập
  • 0:52 - 0:55
    sau sự càn quét của
    đế chế Alexander.
  • 0:55 - 0:58
    Bà đề ra luật ở Alexandria
    cùng anh trai-
  • 0:58 - 1:01
    cũng là người mà bà đã kết hôn
  • 1:01 - 1:04
    cho đến khi hắn đày ải bà."
  • 1:04 - 1:06
    "Nhưng nó thì liên quan gì
    đến thành La Mã?"
  • 1:06 - 1:08
    "Ai Cập từ lâu đã buôn bán
    với người La Mã
  • 1:08 - 1:12
    và cha của Cleopatra đã phát sinh nợ lớn
    với Đảng Cộng hòa.
  • 1:12 - 1:16
    Sau khi bị đánh bại bởi Julius Caesar
    ở cuộc nội chiến thành Rome,
  • 1:16 - 1:19
    Tướng Pomsey đã tìm nơi ẩn náu ở Ai Cập
  • 1:19 - 1:22
    nhưng thay vào đó lại bị hành hình
    bởi anh trai Cleopatra."
  • 1:22 - 1:24
    "Caesar chắc là thích lắm."
  • 1:24 - 1:30
    "Ông ta thấy vụ sát hại không chính đáng
    và yêu cầu hoàn nợ cho Ai Cập.
  • 1:30 - 1:31
    Ông ta đã có thể
    thôn tính Ai Cập,
  • 1:31 - 1:36
    nhưng Cleopatra thuyết phục ông
    khôi phục vương quyền cho bà."
  • 1:36 - 1:38
    "Nghe nói là bà đã rất thuyết phục."
  • 1:38 - 1:42
    "Tại sao lại không chứ? Cleopatra
    là một người phụ nữ đầy quyến rũ.
  • 1:42 - 1:44
    Bà chỉ huy quân đội ở tuổi 21,
  • 1:44 - 1:45
    nói thành thạo nhiều thứ tiếng,
  • 1:45 - 1:49
    và được giáo dục ở thành phố
    với thư viện xịn nhất thế giới
  • 1:49 - 1:51
    và một trong số những học giả
    vĩ đại nhất thời bấy giờ."
  • 1:51 - 1:53
    "Hmm."
  • 1:53 - 1:57
    "Bà giữ Caesar ở Ai Cập hàng tháng trời
    khi Rome cần ông."
  • 1:57 - 1:59
    "Caesar đã làm được nhiều hơn
    là lang thang.
  • 1:59 - 2:02
    Ông bị thu hút bởi
    văn hóa và kiến thức Ai Cập,
  • 2:02 - 2:04
    ông học được rất nhiều
    suốt thời gian ở đây.
  • 2:04 - 2:07
    Khi trở lại Rome,
    ông đã cách tân lại lịch
  • 2:07 - 2:08
    điều tra dân số,
  • 2:08 - 2:10
    lên kế hoạch mở thư viện công cộng,
  • 2:10 - 2:13
    và đề xuất nhiều dự án cơ sở hạ tầng."
  • 2:13 - 2:18
    "Đúng, tất cả đều đầy tham vọng,
    đó chính là điều khiến ông bị ám sát."
  • 2:18 - 2:21
    "Đừng đổ lỗi cho Nữ hoàng về
    hoạt động chính trị kì lạ ở Rome.
  • 2:21 - 2:24
    Công việc của bà là cai trị Ai Cập,
    và bà đã làm rất tốt.
  • 2:24 - 2:26
    Bà đã ổn định kinh tế,
  • 2:26 - 2:27
    quản lí bộ máy quan lại rộng lớn,
  • 2:27 - 2:30
    và hạn chế tham nhũng
    bởi các thầy tu và công chức.
  • 2:30 - 2:33
    Khi hạn hán xảy ra, bà mở kho thóc
    cho dân chúng
  • 2:33 - 2:36
    và ân xá thuế,
  • 2:36 - 2:39
    làm tất cả cùng lúc với việc
    giữ vương quốc ổn định và độc lập
  • 2:39 - 2:42
    và không cuộc nổi loạn nào xảy ra
    trong suốt triều đại của bà."
  • 2:42 - 2:44
    "Vậy điều gì đã xảy ra?"
  • 2:44 - 2:49
    "Sau cái chết của Caesar, bà không thể ngừng
    tham gia vào các vấn đề của người Roma."
  • 2:49 - 2:53
    "Thực tế, chính bè phái người Roma
    đã yêu cầu hỗ trợ từ bà.
  • 2:53 - 2:57
    Và dĩ nhiên bà không có lựa chọn
    và phải hỗ trợ Octavian và Marc Antony
  • 2:57 - 3:01
    trả thù cho Caesar, vì quyền lợi
    của con trai họ."
  • 3:01 - 3:06
    "Và một lần nữa, bà tận tình giúp đỡ
    cho Marc Antony."
  • 3:06 - 3:07
    "Vậy tại sao?
  • 3:07 - 3:09
    Tại sao không ai quan tâm về
  • 3:09 - 3:12
    vô số hành động khác
    của Caesar hay Antony?
  • 3:12 - 3:15
    Tại sao chúng ta cho rằng bà
    là chủ mưu các mối quan hệ?
  • 3:15 - 3:19
    Và tại sao chỉ những phụ nữ quyền lực
    bị định rõ bởi giới tính của họ?"
  • 3:19 - 3:20
    "Yên lặng."
  • 3:20 - 3:22
    "Cleopatra và Antony đều là tai họa.
  • 3:22 - 3:25
    Họ xúc phạm đảng Cộng hòa với
    những lời ca tụng lố bịch
  • 3:25 - 3:27
    khi ngồi trên ngai vàng
  • 3:27 - 3:29
    và ăn mặc như Thượng đế
  • 3:29 - 3:33
    cho đến khi Octavian thuyết phục Rome
    về chứng hoang tưởng của họ
  • 3:33 - 3:36
    "Ấy vậy mà Octavian là người duy nhất
    đã tấn công Antony,
  • 3:36 - 3:38
    thôn tính Ai Cập,
  • 3:38 - 3:40
    và tự lên ngôi hoàng đế.
  • 3:40 - 3:45
    Chính sự sợ hãi của người Roman về
    quyền lực phụ nữ làm sụp đổ đảng Cộng hòa,
  • 3:45 - 3:47
    chứ không phải
    bản thân bà."
  • 3:47 - 3:48
    "Thật mỉa mai."
  • 3:48 - 3:53
    Câu chuyện của Cleopatra tồn tại
    nhờ những kẻ thù của bà ở Rome,
  • 3:53 - 3:57
    và sau đó các tác giả đã thêm vào
    chút lời đồn và định kiến.
  • 3:57 - 4:01
    Chúng ta có thể không bao giờ biết hết
    sự thật về cuộc đời và triều đại của bà,
  • 4:01 - 4:07
    nhưng chúng ta có thể chỉ ra sự thật
    từ lời đồn khi mang lịch sử ra xét xử.
Title:
Lịch sử chống lại Cleopatra - Alex Gendler
Description:

Xem toàn bộ : ed.ted.com/lessons/history-vs-cleopatra-alex-gendler
Bà là một trong số những người phụ nữ khét tiếng nhất trong lịch sử cổ đại, là người Nữ hoàng đã quyến rũ không chỉ một mà hai tướng giỏi nhất của Rome. Nhưng bà vẫn chỉ là người phụ nữ quyến rũ khéo léo - hay là một người thống trị bằng quyền lực của bà? Alex Gendler đã đặt nhân vật gây tranh cãi này vào một phiên tòa trong Lịch sử chống lại Cleopatra.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:28

Vietnamese subtitles

Revisions