ကာကွယ်ဆေးတွေ ဘယ်လိုအလုပ်လုပ်လဲ။ Kelwalin Dhanasarnsombut
-
0:07 - 0:10၁၉၇၆ မှာ သိပ္ပံပညာရှင် Edward Jenner က
-
0:10 - 0:15နွားကျောက် ဗိုင်းရပ်စ်ဆီက ပစ္စည်းကို
၈နှစ်သားကောင်လေးတစ်ယောက်ကို ထိုးလိုက်တယ် -
0:15 - 0:18သေနိုင်လောက်တဲ့ ရေကျောက်ရောဂါ
ဖြစ်ပွားနေတာတွေကနေပြီး -
0:18 - 0:23လူတွေကိုကယ်တယ်နိုင်လိမ့်မယ်ဆိုတဲ့
အထင်တစ်ခုနဲ့ပေါ့ -
0:23 - 0:25ဒါဟာအောင်မြင်ခဲ့တယ်
-
0:25 - 0:28၈နှစ်သားကောင်လေးက ရောဂါကနေ
လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီး -
0:28 - 0:31ဒါကတော့ ပထမဆုံးသော ကာကွယ်ဆေးဖြစ်ခဲ့တယ်
-
0:31 - 0:33ဒါဘာကြောင့်များဖြစ်သွားတာလဲ
-
0:33 - 0:35ကာကွယ်ဆေးတွေအလုပ်လုပ်ပုံနားလည်ဖို့ဆိုရင်
-
0:35 - 0:39ကူးစက်တဲ့ရောဂါတွေကို ကျွန်တော်တို့
ခန္ဓာကိုယ်က ဘယ်လို တိုက်ထုတ်လဲ -
0:39 - 0:41အရင်ဆုံး သိဖို့တော့လိုတယ်
-
0:41 - 0:43ပြင်ပအကောင်တွေ ခန္ဓာကိုယ်ထဲဝင်လာရင်
-
0:43 - 0:46ကိုယ်ခံအားစနစ်က ရှာဖွေပြီး
ဖယ်ရှားပစ်နိုင်ဖို့ အတွက် -
0:46 - 0:50အစဉ်လိုက်တုံ့ပြန်မှုတွေကို အစပျိုးတယ်
-
0:50 - 0:53ဒီလို ကိုယ်ခံအားစနစ် အလုပ်လုပ်နေတာကို
ကျွန်ုပ်တို့တွေ့ကြုံရတဲ့ -
0:53 - 0:58ချောင်းဆိုး၊နှာချေ၊ရောင်ယမ်းခြင်းနဲ့
ဖျားနာခြင်းတွေက ဖော်ပြတယ် -
0:58 - 1:03bacteriaလို ခြိမ်းခြောက်တဲ့အရာတွေကို
ဖမ်းယူ၊ ချုပ်နှောင်ပြီး ရှင်းထုတ်ပစ်တယ် -
1:03 - 1:08ဒီလိုပင်ကိုကိုယ်ခံအားက တုံ့ပြန်မှုတွေက
လိုက်လျောညီထွေပြင်နိုင်တဲ့ကိုယ်ခံအား -
1:08 - 1:10လို့ခေါ်တဲ့ ဒုတိယခံစစ်ကြောင်းကို
လည်း အစပြုပေးတယ် -
1:10 - 1:15ပိုးမွှားတွေကိုတိုက်ဖို့ အထူး B cells နဲ့
T cells တွေကိုစုဆောင်းတယ် -
1:15 - 1:18ပြီးတော့ ကျုးကျော်သူတွေက ဘယ်လိုပုံရှိလဲ၊
-
1:18 - 1:21ဘယ်လို ကောင်းကောင်းတိုက်ရမလဲဆိုတဲ့
မှတ်ဉာဏ်တွေကိုဖန်တီးပြီး -
1:21 - 1:24သူတို့အကြောင်း အချက်အလက်
ကိုလည်းမှတ်တမ်းတင်ထားတယ် -
1:24 - 1:26တူညီတဲ့ရောဂါပိုးက ပြန်ဝင်လာရင်တော့
-
1:26 - 1:29ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲသိတာက
တော်တော် အသုံးတည့်ပါတယ်။ -
1:29 - 1:34ဒီလိုပါးနပ်တဲ့တုံ့ပြန်ချက်ရှိပေမယ့်
အန္တရာယ်ကတော့ပါဝင်ဆဲပါ -
1:34 - 1:37ရောဂါပိုးမွှားတွေကို ခန္ဓာကိုယ်က
ဘယ်လိုတုံ့ပြန်ရမလဲနဲ့ -
1:37 - 1:39ဒီလိုကာကွယ်မှုတွေတည်ဆောက်ဖို့ အချိန်လိုတယ်
-
1:39 - 1:40နောက်ပြီးတော့
-
1:40 - 1:43ဒီလိုဝင်ရောက်လာတဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်က
ပြန်တိုက်ဖို့ ငယ်လွန်း၊အားနည်းလွန်းရင် -
1:43 - 1:49ရောဂါပိုးက ပြင်းထန်တဲ့အခါ
ဆိုးဝါးတဲ့အန္တရာယ်ကြုံရနိုင်တယ် -
1:49 - 1:52ဒီလိုဆို ခန္ဓာကိုယ် ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို
ဘယ်သူမှမဖျားခင် -
1:52 - 1:55အဆင်သင့်ဖြစ်နေအောင် ပြင်ဆင်နိုင်ရင်ကော..
-
1:55 - 1:57ကာကွယ်ဆေးတွေဒီနေရာမှာ ဖြစ်ပေါ်လာတာပါ
-
1:57 - 2:01ခန္ဓာကိုယ်က သူ့ဘာသာ ခုခံ
တိုက်ခိုက်တဲ့ သဘောတရားကို သုံးပြီး -
2:01 - 2:06ပညာရှင်တွေက လူသားတွေကို ရောဂါတွေရဲ့
စွမ်းအားပြည့်နဲ့မထိတွေ့စေပဲ ကာကွယ်ဆေးနဲ့ -
2:06 - 2:10ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့လိုက်လျောညီထွေ ပြင်နိုင်တဲ့
ကိုယ်ခံအား ကိုဖြစ်ပေါ်စေတယ် -
2:10 - 2:14ဒီကနေ ကာကွယ်ဆေးမျိုးစုံကို
တစ်ခုတစ်မျိုးစီလုပ်ဆောင်တဲ့ -
2:14 - 2:16မတူညီတဲ့အမျိုးအစားတွေအဖြစ် ခွဲလိုက်တယ်
-
2:16 - 2:20အရင်ဆုံး၊ ကျွန်တော်တို့မှာ
Live attenuated vaccine ရှိတယ် -
2:20 - 2:25ဒါကို ပိုအားပျော့ပြီး အန္တရာယ်မပြုနိုင်
တဲ့ ရောဂါပိုးကိုယ်တိုင်နဲ့လုပ်ထားတယ် -
2:25 - 2:29နောက်တော့ ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ သတ်ထားတဲ့
ပိုးမွှားတွေပါတဲ့inactive vaccine ရှိတယ် -
2:29 - 2:33ကာကွယ်ဆေး နှစ်မျိုးလုံးမှာ အားလျှော့ထား
အသက်မသွင်းထားတာက -
2:33 - 2:36ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ပိုးတွေကို လုံးဝရောဂါကြီး
မဖြစ်သွားအောင် သေချာစေတယ် -
2:36 - 2:40ရောဂါဖြစ်ချိန်မှာလိုပဲ သူတို့တွေက
ကိုယ်ခံအားတုံ့ပြန်မှုကို အစပြုပေးတယ် -
2:40 - 2:42ပြင်ဆင်နေချိန်မှာ ရောဂါဖြစ်ပစ္စည်းရဲ့
-
2:42 - 2:46မှတ်တမ်းပြုလုပ်ပြီး ခန္ဓာကိုယ်ကို
တိုက်ခိုက်ပုံမှတ်မိအောင်သင်တယ် -
2:46 - 2:51မကောင်းတာကတော့ live attenuated vaccine
ကပြုလုပ်ရခက်တယ် -
2:51 - 2:53သူတို့က အသက်ရှင်နေသေးပြီး
အင်အားရှိနေသေးလို့ -
2:53 - 2:57ကိုယ်ခံအားနည်းသူတွေက သုံးလို့မရဘူး
-
2:57 - 3:01inactive vaccines တွေက တော့
သိပ်ကြာကြာမခံဘူး -
3:01 - 3:04နောက်တစ်ခုကတော့ subunit vaccine ပါ
-
3:04 - 3:08ရောဂါဖြစ်ပစ္စည်းရဲ့ antigen
တစ်ခုကနေပဲပြုလုပ်တယ် -
3:08 - 3:12အဲဒီအစိတ်အပိုင်းကနေပဲ
ကိုယ်ခံအားစနစ်ဖြစ်ထွန်းစေတယ် -
3:12 - 3:15antigen ရဲ့ အထူးအစိတ်အပိုင်း
proteins တို့ polysaccharides တို့ကိုပဲ -
3:15 - 3:17သီးခြားခွဲတာတောင်မှ
-
3:17 - 3:22ဒီကာကွယ်ဆေးတွေက တုံ့ပြန်မှုတစ်ချို့
ကို အားပေးသေးတယ် -
3:22 - 3:26DNA vaccine လို့ခေါ်တဲ့ ကာကွယ်ဆေး
အသစ်တစ်မျိုးကို -
3:26 - 3:27ပညာရှင်တွေက တည်ဆောက်နေပါပြီ
-
3:27 - 3:32တိကျတဲ့ ရောဂါပိုးအတွက် ကိုယ်ခံအား
တုံ့ပြန့်မှုကိုခန္ဓာကိုယ်က ဖန်တီးဖို့ -
3:32 - 3:37ဒီကာကွယ်ဆေးက တိကျတဲ့ antigen ကိုပြုလုပ်တဲ့
genes ကို သီးသန့်ခွဲထုတ်လိုက်တယ် -
3:37 - 3:39လူ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲ ကာကွယ်ဆေး
ထိုးလိုက်ချိန်မှာပါ -
3:39 - 3:43ဒီ genes တွေက ခန္ဓာကိုယ်ထဲက ဆဲလ်တွေကို
antigen ထုတ်ခိုင်းပြီး -
3:43 - 3:45ပိုသန်မာတဲ့ ကိုယ်ခံအားတုံ့ပြန်မှုကို
ဖြစ်စေတယ် -
3:45 - 3:48နောက်လာတဲ့ ဘယ်လိုခြိမ်းခြောက်မှု
အတွက်မဆို ပြင်ဆင်ထားတာပေါ့။ -
3:48 - 3:51ဒီကာကွယ်ဆေးမှာ တိကျတဲ့ ဗီဇပစ္စည်းပဲ
ပါတဲ့အတွက် -
3:51 - 3:55ရောဂါအဖြစ် ပြောင်းသွားစေနိုင်ပြီး လူနာကို
ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ -
3:55 - 3:59ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ ပစ္စည်းရဲ့ အခြားသော
အစိတ်အပိုင်းဘာမှမပါဝင်ဘူး -
3:59 - 4:01ဒီကာကွယ်ဆေးသာအောင်မြင်ခဲ့ရင်
-
4:01 - 4:04ကျွန်တော်တို့က ထိုးဖောက်ဝင်လာမယ့်
ရောဂါပိုးတွေအတွက် -
4:04 - 4:06ပိုကောင်းတဲ့ ကုသမှုတွေကို
တည်ဆောက်နိုင်လိမ့်မယ် -
4:06 - 4:08လွန်ခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်တွေကခေတ်သစ်
ဆေးပညာကို -
4:08 - 4:12လှုံ့ဆော်ပေးခဲ့တဲ့ Edward Jennerရဲ့
အံ့သြဖွယ်တွေ့ရှိချက်လိုပေါ့ -
4:12 - 4:14ကာကွယ်ဆေးတွေတည်ဆောက်မှုကို ဆက်လုပ်နေတာက
-
4:14 - 4:17HIV, အီဘိုလာနဲ့ ငှက်ဖျား လို
ရောဂါမျိုးတွေကိုတောင် -
4:17 - 4:18တစ်နေ့မှာ
-
4:18 - 4:20ကုသခွင့်ပြုပါလိမ့်မယ်။
- Title:
- ကာကွယ်ဆေးတွေ ဘယ်လိုအလုပ်လုပ်လဲ။ Kelwalin Dhanasarnsombut
- Description:
-
more » « less
သင်ခန်းစာ အပြည့်အစုံကို http://ed-ted.com/lessons/how-do-vaccines-work-kelWalin-dhanasarnsombut တွင်ကြည့်ပါ။
ပထမဆုံး ကာကွယ်ဆေးကို အင်္ဂလိပ် ဆေးပညာရှင် နဲ့သိပ္ပံပညာရှင် Edward Jenner က
နွားကျောက် ဗိုင်းရပ်စ် အနည်းငယ်ကို လူငယ်လေးတစ်ယောက်အတွက် ရေကျောက်ဗိုင်းရပပ်စ်မှ ကာကွယ်ဖို့ အောင်မြင်စွာထိုးနိုင်ခဲ့တာကနေ စဖန်တီးခဲ့တယ်။
ဒီ အလိုလို တန်ပြန် တဲ့ဖြစ်စဉ်က ဘယ်လိုများ လုပ်သလဲ။
သင်ခန်းစာကို Kelwalin Dhanasarnsombut ကပြုစုပြီး သက်ဝင်လှုပ်ရှားပုံများကို Cinematic မှဖန်တီးပါသည်။ - Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:36
|
sann tint commented on Burmese subtitles for How do vaccines work? - Kelwalin Dhanasarnsombut | |
|
Nyein Chan Ko Ko commented on Burmese subtitles for How do vaccines work? - Kelwalin Dhanasarnsombut | |
|
|
Nyein Chan Ko Ko commented on Burmese subtitles for How do vaccines work? - Kelwalin Dhanasarnsombut | |
|
|
sann tint approved Burmese subtitles for How do vaccines work? - Kelwalin Dhanasarnsombut | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for How do vaccines work? - Kelwalin Dhanasarnsombut | |
|
|
sann tint accepted Burmese subtitles for How do vaccines work? - Kelwalin Dhanasarnsombut | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for How do vaccines work? - Kelwalin Dhanasarnsombut | |
|
|
Nyein Chan Ko Ko edited Burmese subtitles for How do vaccines work? - Kelwalin Dhanasarnsombut |
Nyein Chan Ko Ko
ပြင်ပေးတဲ့အတွက်ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ခင်ဗျာ.
Nyein Chan Ko Ko
ပြင်ပေးတဲ့အတွက်ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ခင်ဗျာ.
sann tint
ခင်ဗျားရဲ့ ဘာသာပြန်ပေးမှုကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။ ဆက်လက်ပြီး ပြန်ဆိုပြီး ကျွန်တော်တို့ မြန်မာဘာသာစကား ရပ်တည်ဖို့ အတူတူကြိုးစားကြရအောင်ပါ။