Return to Video

Afl. 6: Is verandering een illusie? (Zeno) - 8-Bits Filosofie

  • 0:03 - 0:06
    8-BITS FILOSOFIE
  • 0:06 - 0:19
    ♪ (muziek) ♪
  • 0:19 - 0:23
    Is verandering alleen maar een illusie?
  • 0:23 - 0:25
    In de 5e eeuw voor Christus
  • 0:25 - 0:28
    stelde de Griekse filosoof Parmenides
  • 0:28 - 0:31
    dat het universum niet was gemaakt van vele verschillende onderdelen,
  • 0:31 - 0:36
    maar dat het een ondeelbare substantie is:
  • 0:36 - 0:39
    Een eeuwig 'nu' dat alle tijd
  • 0:39 - 0:42
    en alle dingen omvat.
  • 0:42 - 0:44
    En als het universum één is,
  • 0:44 - 0:46
    is alle verandering onmogelijk.
  • 0:46 - 0:49
    Want het idee van verandering houdt in
  • 0:49 - 0:50
    dat iets van de ene fase
  • 0:50 - 0:52
    naar een andere fase overgaat,
  • 0:52 - 0:54
    Maar volgens Parminedes
  • 0:54 - 0:57
    verschijnen alle fases gelijktijdig--
  • 0:57 - 1:00
    verandering is dus onmogelijk.
  • 1:01 - 1:03
    Na forse kritiek
  • 1:03 - 1:05
    van zijn tijdsgenoten schoot Parminedes's leerling,
  • 1:05 - 1:08
    Zeno van Elea, hem te hulp
  • 1:08 - 1:11
    door een serie paradoxen te creëren met als doel
  • 1:11 - 1:13
    aan te tonen dat tijd en verandering
  • 1:13 - 1:16
    feitelijk absolute onzin zijn.
  • 1:16 - 1:26
    ♪ (Excite Bike (Nintendo) thema) ♪
  • 1:26 - 1:29
    Bedenk de situatie dat een motorrijder
  • 1:29 - 1:31
    racet tegen een voetganger.
  • 1:31 - 1:33
    Laten we aannemen dat de voetganger
  • 1:33 - 1:35
    50 meter voorsprong krijgt.
  • 1:35 - 1:37
    Als de motorrijder
  • 1:37 - 1:39
    het 50-meter punt heeft bereikt, is de man
  • 1:39 - 1:41
    al weer een stukje verder gelopen.
  • 1:42 - 1:44
    En als de motorrijder ook dat stukje overbrugt
  • 1:44 - 1:45
    is de man alweer
  • 1:45 - 1:47
    een stukje verder.
  • 1:47 - 1:48
    Als er oneindig aantal
  • 1:48 - 1:50
    meetbare afstanden is
  • 1:50 - 1:53
    tussen twee willekeurige punten,
    zal de man altijd
  • 1:53 - 1:55
    voor de motorrijder uit blijven lopen.
  • 1:55 - 1:58
    Dit zal dan oneindig doorgaan,
  • 1:58 - 2:01
    en de motorrijder zal de voetganger
    nooit inhalen.
  • 2:02 - 2:04
    Maar dit is absurd!
  • 2:04 - 2:06
    Want onze waarneming vertelt ons dat
  • 2:06 - 2:09
    de motorrijder de man snel zal inhalen.
  • 2:09 - 2:11
    Daarom vertel Zeno's paradox ons
  • 2:11 - 2:13
    dat onze waarneming gebrekkig is
  • 2:13 - 2:16
    en verandering in afstand absurd.
  • 2:16 - 2:25
    ♪ (muziek) ♪
  • 2:25 - 2:28
    In een andere paradox praat Zeno
  • 2:28 - 2:30
    over een pijl die op een doel wordt geschoten.
  • 2:30 - 2:32
    Als die pijl er een seconde over doet om
  • 2:32 - 2:36
    20 meter te overbruggen, duurt het halve tel
  • 2:36 - 2:37
    om de helft daarvan te overbruggen.
  • 2:37 - 2:38
    Een kwart seconde voor
  • 2:38 - 2:41
    de helft daarvan enzovoorts.
  • 2:41 - 2:43
    Als dit proces doorgaat bereiken we
  • 2:43 - 2:45
    uiteindelijk een tijdsspanne in welke
  • 2:45 - 2:48
    de pijl een ruimte bezet in volledige rust.
  • 2:49 - 2:51
    Laten we deze tijdsspanne
  • 2:51 - 2:52
    'een moment' noemen.
  • 2:52 - 2:54
    Als het pad van de pijl de som is
  • 2:54 - 2:56
    van deze bevroren momenten,
  • 2:56 - 2:59
    hoe kan de pijl dan ooit doel treffen?
  • 2:59 - 3:02
    En zo geredeneerd is beweging dus onzinnig.
  • 3:03 - 3:06
    Zeno's paradoxen hebben studenten,
  • 3:06 - 3:08
    filosofen en wiskundigen uitgedaagd gedurende
  • 3:08 - 3:10
    meer dan 2.500 jaar.
  • 3:10 - 3:12
    Op zijn minst dwingen ze ons
  • 3:12 - 3:15
    voortdurend onze redeneringen
  • 3:15 - 3:18
    over de aard van ruimte en tijd te heroverwegen.
  • 3:18 - 3:33
    ♪ (muziek) ♪
Title:
Afl. 6: Is verandering een illusie? (Zeno) - 8-Bits Filosofie
Description:

Als je ook Engelse ondertiteling krijgt, zet deze uit via Instellingen (tandwieltje rechtsonder)
more » « less
Video Language:
English
Team:
Captions Requested
Duration:
03:30

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.