Nghệ thuật đầy đam mê về giải phẫu học con người

Vanessa Ruiz đưa chúng ta đi trên một chặng đường minh họa về hội họa giải phẫu người trong nhiều thế kỷ, những hình ảnh hấp dẫn đã mang ngành khoa học hình ảnh này - và những nghệ sỹ đương đại được gợi hứng từ đó - đến với cuộc sống. "Hội họa giải phẫu có được sức mạnh thể hiện những cái không thấy được của những trang trong sách giáo khoa y học," cô ta nhận xét, "để kết nối nội tâm chúng ta với cơ thể chúng ta thông qua nghệ thuật."

Là một người yêu thích
ngành giải phẫu con người,

tôi rất hào hứng khi chúng ta
tập trung nói về cơ thể của chúng ta.

Thông qua các hoạt động
như y tế dự phòng,

trao quyền cho bệnh nhân

và tự giám sát bản thân,

cho đến những mối bận tâm hàng ngày

Tất cả chỉ để tạo ra

một kết nối lành mạnh
giữa chúng ta và cơ thể chúng ta.

Dù tất cả những điều này đều chú trọng
tới sức khỏe cơ thể,

nhưng kiến thức chung của cộng đồng
về giải phẫu cơ thể vẫn còn thiếu.

Nhiều người không biết vị trí
những cơ quan trọng yếu,

hay thậm chí là chức năng của chúng.

Đó là lý do môn giải phẫu người

là một môn học khó và
mất nhiều thời gian.

Bao nhiêu người ở đây biết được
điều đó qua giải phẫu học?

Ôi, tốt

phần lớn các bạn làm trong ngành y.

Như các bạn, tôi đã bỏ ra vô số
thời gian để ghi nhớ hàng trăm cấu trúc.

Điều mà không sinh viên giải phẫu
nào có thể làm mà không cần minh họa.

Vì rốt cuộc,

dù bạn có nhớ từng cấu trúc nhỏ hay không,

thì những minh họa y khoa vẫn khiến cho
việc học giải phẫu trở nên hấp dẫn.

Khi nhìn vào những minh họa,

chúng ta thực sự đang xem một
cuốn hướng dẫn về chính cơ thể mình

Nhưng điều gì xảy ra khi
chúng ta học xong?

Những hình minh họa đẹp đẽ này
đều bị đóng lại

trong những trang sách y khoa,

hay trên màn hình,

chỉ được tra cứu khi cần.

Và đối với mọi người,

minh họa y khoa chỉ có thể
được nhìn thấy một cách thụ động

trên tường của phòng khám.

Từ thời kỳ đầu của y khoa hiện đại,

minh họa y khoa,

và giải phẫu học,

đã tồn tại chủ yếu trong lĩnh vực
giáo dục y học.

Nhưng giờ đây có một việc hấp dẫn
đang xảy ra

Các nghệ sĩ đang đem giải phẫu học
ra khỏi thế giới y học

và có tham vọng đưa giải phẫu học
đến với công chúng.

Trong 9 năm qua, tôi đã tập hợp và chia sẻ

xu thế về nghệ thuật giải phẫu này
tới công chúng,

tất cả từ quan điểm của
một họa sĩ minh họa y khoa của tôi

Trước khi tôi cho các bạn thấy các
nghệ sĩ khai phá giải phẫu học như thế nào

thì cần phải hiểu tầm ảnh hưởng của
hội họa tới giải phẫu học trong quá khứ

Giải phẫu học, tự bản thân nó là
khoa học hình ảnh,

và những nhà giải phẫu học đầu tiên hiểu
được điều này sống vào thời Phục Hưng.

Họ nhờ các họa sỹ

giúp quảng bá những khám phá của họ
đến với đồng nghiệp ở nơi công cộng.

Việc làm này không chỉ để giảng dạy
mà còn để giải trí,

và đã tạo ra một vài hình ảnh mô tả
giải phẫu kỳ lạ nhất.

Giải phẫu bị mắc kẹt trong cuộc đối đầu
giữa khoa học, nghệ thuật và văn hóa,

kéo dài hơn 500 năm.

Các nghệ sỹ đã vẽ các xác chết bị mổ xẻ
như thể vẫn còn sống,

đứng trong những tư thế hài hước
như kiểu múa thoát y về giải phẫu.

Bây giờ mà thấy những hình này
trong sách giáo khoa thì sao nhỉ

Họ còn thể hiện những cái chết rất thảm,

như là bị lột da một cách đau đớn.

Những phần chi bị cắt lìa thường được
mô tả trong các tranh tĩnh vật tả thực

Thậm chí một vài hình còn đưa vào
những hình tượng văn hóa nổi tiếng.

Đây là Clara,

một con tê giác nổi tiếng,
đến châu Âu vào giữa thập niên 1700

lúc đó được xem tê giác
là 1 dịp hiếm hoi thú vị.

Cho cô tê giác này vào hình minh họa

cũng giống như cho người nổi tiếng
vào quảng cáo ngày nay.

Việc tô màu

tạo ra chiều sâu và độ rõ nét
hoàn toàn mới cho hình giải phẫu

làm cho hình ảnh trở nên vô cùng ấn tượng.

Vào đầu thế kỷ 20,

sự cân bằng hoàn hảo giữa khoa học và
nghệ thuật cũng đã bị tác động

vời sự xuất hiện của những họa sỹ
minh họa y khoa.

Họ đã tạo ra một hình ảnh phổ quát
về giải phẫu học

trông không như người sống,
cũng chẳng như người chết,

mà thoát ra khỏi những ảnh hưởng
của văn hóa nghệ thuật.

Việc nhấn mạnh vào độ chính xác
không kiểu cách này

hoàn toàn là vì lợi ích
của giáo dục y học.

Và đây là những gì
chúng ta học được ngày nay.

Nhưng tại sao minh họa y khoa,

cả quá khứ và hiện tại,

lại lôi cuối trí tưởng tượng của chúng ta?

Chúng ta bẩm sinh bị cuốn hút
bởi vẻ đẹp của cơ thể con người.

Và minh họa y khoa thì vẫn là nghệ thuật

Không gì có thể tạo ra một cảm xúc

từ vui sướng cho tới hoàn toàn ghê tởm,

hơn cơ thể con người.

Và ngày nay,

những họa sĩ được trang bị cảm xúc đó,

đang đưa giải phẫu học
ra khỏi thế giới y học,

tiếp thêm sức mạnh cho nó thông qua
nghệ thuật theo những cách sáng tạo nhất.

Một ví dụ hoàn hảo là họa sĩ đương đại
người Tây Ban Nha, Fernando Vicente.

Ông lấy tranh minh họa giải phẫu
cơ thể nam giới ở thế kỷ 19

rồi phủ lên trên hình ảnh
cơ thể phụ nữ gợi cảm.

Phụ nữ trong tranh của ông khiêu khích
chúng ta nhìn sâu vào bên trong cơ thể họ.

từ đó tạo nên một hình ảnh
tính nữ mạnh mẽ,

mà trước đây còn thiếu vắng
trong lịch sử minh họa giải phẫu.

Tính mỹ thuật cũng được thể hiện trong
việc chỉnh sửa và phục hồi cơ thể người.

Đây là hình X-quang của một phụ nữ
bị gãy xương và trật mắt cá chân

khi trượt pa-tin.

Để cho thấy ảnh hưởng của chấn thương,

cô đã nhờ kiến trúc sư
Federico Carbajal ở Montreal

thực hiện một tác phẩm tạo hình bằng dây
về cái chân khốn khổ của mình.

Hãy nhìn mấy đinh vít đỏ tươi
được phóng lớn ở trong tác phẩm.

Đây là những đinh vít phẫu thuật thật được
dùng để tái định vị mắt cá của cô ấy.

Dụng cụ y khoa này đã được sử dụng lại
trong nghệ thuật.

Mọi người thường hỏi tôi tại sao tôi chọn
nghệ thuật này để triển lãm online

hoặc triển lãm tại phòng trưng bày.

Với tôi, đó là một sự
cân bằng giữa kỹ thuật

và ý tưởng giúp mở rộng
ranh giới của giải phẫu học

như một cách thức để hiểu bản thân.

đó là lý do tác phẩm này của
Michael Reedy tác động tôi.

Những họa tiết đáng sợ thường
được xếp cạnh những chi tiết hài hước.

Ví dụ, hãy nhìn khuôn mặt cô này.

Chú ý có những vết đỏ.

Michael thể hiện những
tổn hại về da đầy ám ảnh

với những quái vật hoạt hình điên loạn

đang quậy phá, chọc tức ở hình nền

Bên phần hình phản chiếu,

ông vẽ hình ảnh giải phẫu
toàn bộ cơ thể

và phủ lên đó những hạt lấp lánh,

khiến bức hình trông như kẹo vậy.

Bằng cách này,

Michael làm quan điểm
phổ biến về giải phẫu

vốn rất gần gũi với bệnh tật và chết chóc
trở nên nhẹ nhàng

Khái niệm tiếp theo có thể hơi vô nghĩa,

nhưng giải phẫu người
không còn giới hạn ở con người nữa.

Hồi còn nhỏ,

bạn đã bao giờ ước
đồ chơi của mình có sự sống chưa ?

Jason Freeny đã biến những ước mơ
đó thành hiện thực

bằng những mổ xẻ đồ chơi đầy ma thuật.

(Cười)

Người ta có thể nghĩ rằng
như này là không lành mạnh

đối với các nhân vật
tuổi thơ hồn nhiên,

nhưng Jason nói về những
mổ xẻ của mình như này:

Sợ hãi là điều tôi chưa bao giờ thấy
ở một đứa trẻ trước tác phẩm của tôi.

Mà luôn là sự ngạc nhiên,

sửng sốt

và mong muốn được khám phá.

Nỗi sợ hãi hình ảnh giải phẫu và nội tạng
là do tiếp thu từ người khác.

Tạo hình giải phẫu cũng mở rộng
ra các lĩnh vực chính trị và xã hội.

Trong tác phẩm " Giải phẫu chiến
tranh" của Noah Scaling,

chúng ta thấy một khẩu súng được
cắt ra để lộ những cơ quan của người.

Nhưng nếu nhìn kỹ,

bạn sẽ nhận ra khẩu súng không có não.

Và nếu tiếp tục quan sát,
bạn có thể sẽ thấy

Noah cố ý để trực tràng

ở họng súng.

Tiếp theo là họa sỹ mà tôi
theo dõi nhiều năm nay,

xem anh khuấy động công chúng
bằng giải phẩu.

Danny Quirk là một họa sỹ trẻ,

tác phẩm của anh thể hiện các chủ thể
đang tự mổ xẻ mình.

Anh bẻ cong quy luật
minh họa trong y khoa.

bằng việc đưa vào các vùng
sáng tối tương phản mạnh.

Điều đó tạo ra hiệu ứng 3-D,

rất thuận lợi cho việc vẽ trực tiếp
trên da người.

Danny khiến tác phẩm trông như thể
da người thực sự đã bị lột ra.

Hiệu ứng này

trông cũng rất ngầu
và giống với hình xăm,

dễ dàng đưa vào trong một hình
minh họa y khoa.

Hiện Danny đang đi khắp thế giới,

dạy về giải phẫu cho công chúng
qua các hình vẽ trên người,

đó là lý do mọi người thấy
bị sốc khi biết

anh đã bị loại khỏi những chương
trình minh họa y khoa.

Nhưng anh ấy vẫn ổn.

Có rất nhiều nghệ sĩ

đang tách giải phẫu học ra khỏi
thế giới y khoa lẫn thế giới nghệ thuật

rồi đem ra đặt ngoài đường.

SHOK-1 ở Luân Đôn vẽ những biểu tượng
X-quang khổng lồ về văn hóa đại chúng.

Các bức X-quang của anh thể hiện
hình ảnh giải phẫu của văn hóa

và ngược lại, cách thức văn hóa
trở thành một phần của giải phẫu.

Bạn sẽ ngưỡng mộ các tác phẩm của anh

vì vẽ các bức X-quang bằng tay thôi,
chứ chưa nói tới dùng bình phun sơn

đã cực kỳ khó rồi.

Nhưng đây là một họa sĩ đường phố,

vô tình sở hữu bằng cấp
về hóa học ứng dụng.

Nychos, một họa sỹ đường phố người Áo,

đã nâng thuật ngữ "vẽ bóc tách"
lên một tầm cao mới,

đã vung vẩy hình nội tạng người và
động vật lên các bức tường trên thế giới.

Chịu ảnh hưởng bởi truyện tranh
và nhạc heavy metal,

Nychos đưa vào giải phẫu học
một năng lượng đầy trẻ trung và lôi cuốn

làm tôi say đắm.

Các họa sĩ đường phố cho rằng
nghệ thuật là của công chúng.

Và giải phẫu học đường phố
lôi cuốn đến vậy

là vì nó được tách rời hoàn toàn
khỏi thế giới y học.

Nó bắt bạn phải ngắm nhìn nó,

và phải đối diện với nhận thức
của mình về giải phẫu học,

liệu bạn thấy nó đẹp,

thô tục,

bệnh tật,

hay đầy cảm hứng, giống như tôi.

Tất cả những phản ứng này nảy sinh

là do sự gần gũi của chúng ta

và thường là do sự thay đổi
quan hệ với giải phẫu học.

Tất cả những họa sỹ mà
tôi giới thiệu hôm nay

đều lấy minh họa y khoa để làm nghệ thuật

Nhưng với họ,

giải phẫu không chỉ là một thứ
để học thuộc,

mà còn là nền tản để ta có thể hiểu
rõ ý nghĩa của cơ thể người;

để mô tả nó theo cách
chúng ta có thể liên tưởng,

cho dù là thông qua hoạt hình,

vẽ trên cơ thể

hay vẽ nghệ thuật đường phố.

Nghệ thuật vẽ giải phẫu có sức mạnh

để vượt xa khỏi những trang sách y học,

thổi bùng sự phấn khích của công chúng,

và tiếp thêm nhiệt huyết cho
thế giới y khoa,

nhất là kết nối chính nội tâm của ta với
cơ thể của ta thông qua nghệ thuật.

Cảm ơn.

(Vỗ tay)