Thế Vận Hội Đặc Biệt giúp tôi được là chính mình - một nhà vô địch

Các bạn biết được bao nhiêu về những người bị khuyết tật trí tuệ? Nhà vô địch và đại sứ Thế Vận Hội Đặc Biệt Matthew Williams là bằng chứng sống cho thấy sự tranh tài trong thể thao và tình đồng đội được nuôi dưỡng từ đây có thể làm thay đổi những cuộc đời, cả trong lẫn ngoài sân cỏ. Cùng với những đồng đội của mình, anh ấy mời bạn cùng tham gia ở cuộc tranh tài sắp tới - và thách thức bạn rời khỏi nơi đó mà không thấy có bất kỳ thay đổi nào trong lòng mình.

Xin chào.

Tôi tên là Matthew Williams,

và tôi là một nhà vô địch.

Tôi giành được huy chương vàng
ở ba bộ môn thể thao

và bộ môn thi đấu quốc gia khác nhau
ở Canada,

thi đấu cấp độ quốc tế
ở bộ môn bóng rổ

và rất tự hào được đại diện cho Canada

trên trường quốc tế.

(Vỗ tay)

Tôi tập luyện bóng rổ và trượt băng
tốc độ năm ngày một tuần,

làm việc với các huấn luyện viên hàng đầu

và những nhà tư vấn về khả năng trí tuệ

để đạt được phong độ tốt nhất
trong bộ môn tôi tham gia.

Tất cả những điều này tôi có được là nhờ
Thế Vận Hội Đặc Biệt.

Điều này có thay đổi cách nghĩ
của bạn về tôi

và thành tích tôi đạt được không?

Thế giới không hề xem
những người như tôi là những nhà vô địch.

Cách đây không lâu, những người như tôi
bị xa lánh và cách ly.

Đã có nhiều thay đổi từ khi Thế Vấn Hội
Đặc Biệt được thành lập vào năm 1968,

nhưng trong nhiều trường hợp,

những người bị khuyết tật trí tuệ

trở nên vô hình với cộng đồng.

Mọi người dùng từ ngữ xúc phạm
trước mặt tôi nhưng họ cho là không sao.

Đó là "retard" - người thiểu năng hay
"retarded" - bị thiểu năng

sử dụng nhằm xúc phạm người khác.

Họ không hề nghĩ họ đã gây tổn thương tôi
và những người bạn đến mức độ nào đâu.

Tôi không muốn các bạn cho là tôi đến đây
vì tôi là trường hợp cần giúp đỡ.

Tôi có mặt ở đây vì vẫn còn nhiều bất ổn
trong cách thức

nhiều người nhìn nhận những cá nhân
bị khuyết tật trí tuệ

hoặc, thường thì

họ không thèm nhìn nhận.

Các bạn có biết Thế Vận Hội Thế Giới
diễn ra năm nay?

Tôi là một trong hơn 6.500 vận động viên
bị khuyết tật trí tuệ

từ 165 đất nước
đến tranh tài tại Los Angeles (LA).

Có hơn 62.000 khán giả xem lễ khai mạc,

và có phát sóng trực tiếp
trên kênh TSN và ESPN.

Các bạn thậm chí có biết chuyện đó không?

Các bạn nghĩ gì khi nhìn thấy
những người như tôi?

Hôm nay tôi đến đây để thách thức các bạn

nhìn nhận chúng tôi một cách bình đẳng.

Thế Vận Hội Đặc Biệt biến đổi khả năng
tự nhận thức của những vận động viên

bị khuyết tật trí tuệ

và nhận thức của những người xem.

Đối với những ai không biết rõ,

Thế Vận Hội Đặc Biệt dành cho
những vận động viên bị khuyết tật trí tuệ.

Thế Vận Hội Đặc Biệt khác với Thế Vận Hội
và Thế Vận Hội dành cho Người Khuyết Tật

Chúng tôi cung cấp các chương trình
thể thao chất lượng cao, kéo dài quanh năm

dành cho những người bị khuyết tật trí tuệ

việc này làm thay đổi cuộc đời
và nhận thức của nhiều người.

Phong trào này đã thay đổi cuộc đời tôi

và cuộc đời của rất nhiều người khác nữa.

Đồng thời cũng làm thay đổi

nhận thức của thế giới đối với
những người bị khuyết tật trí tuệ.

Tôi bị động kinh và khuyết tật trí tuệ
bẩm sinh.

Khi lớn lên, tôi chơi khúc côn cầu
cho đến năm 12 tuổi.

Càng lớn lên, tôi càng thấy

khó khăn hơn để theo kịp mọi người,

nên tôi cảm thấy giận dữ và bực tức.

Có lúc, tôi không chơi thể thao gì cả,

không giao du với bạn nhiều lắm

cảm giác bị bỏ rơi và thấy buồn.

Có một giai đoạn
những người bị khuyết tật trí tuệ

bị cách ly khỏi xã hội.

Không ai cho rằng họ có thể chơi thể thao,

huống chi là trở thành
một thành viên có giá trị trong xã hội.

Vào thập niên 1960, TS. Frank Hayden,

một nhà khoa học tại Đại Học Toronto,

nghiên cứu hiệu quả của việc tập thể dục
thường xuyên

lên mức độ khỏe mạnh của trẻ em
bị khuyết tật trí tuệ.

Khi sử dụng đến nghiên cứu khoa học
chính xác,

TS. Hayden và những nhà nghiên cứu khác

rút ra kết luận rằng

chỉ đơn giản do thiếu cơ hội được tham gia

nên dẫn đến việc trẻ kém khỏe mạnh đi.

Nhiều người nghi ngờ việc
những người bị khuyết tật trí tuệ

có thể hưởng lợi từ những chương trình
rèn luyện thể trạng

và cơ hội tham gia tranh tài
ở các môn thể thao.

Nhưng những nhà tiên phong như TS. Hayden
và Eunice Kennedy Shriver,

người sáng lập Thế Vận Hội Đặc Biệt,

vẫn kiên trì,

và các vận động viên Thế Vận Hội Đặc Biệt
chứng minh là họ đã đúng

gấp bốn triệu rưỡi lần.

(Vỗ tay)

Trước khi tham gia Thế Vận Hội Đặc Biệt,

tôi hơi lo lắng

vì tôi còn trẻ, nhút nhát, không tự tin

và không có nhiều bạn bè cho lắm.

Tuy nhiên, khi tôi đến tham gia,
mọi người rất hay khuyến khích tôi,

hỗ trợ tôi, và để tôi được là chính mình

mà không hề phán xét.

Hiện tại tôi là một cầu thủ bóng rổ
và vận động viên trượt băng

tôi đã thi đấu
ở cấp độ tỉnh thành và quốc gia,

và trong năm nay đã nỗ lực để lọt vào
Thế Vận Hội Thế Giới Mùa Hè ở LA,

ở đó tôi là thành viên của đội bóng rổ
Canada đầu tiên

từng được tham gia Thế Vận Hội Thế Giới.

(Vỗ tay)

Tôi là một trong hơn bốn triệu rưỡi
vận động viên trên thế giới,

và tôi đã nghe nhiều câu chuyện tương tự.

Trở thành vận động viên ở
Thế Vận Hội Đặc Biệt

giúp chúng tôi khôi phục lòng tự trọng và
phẩm cách.

Thế Vận Hội Đặc Biệt cũng giúp giải quyết
những nhu cầu sức khỏe quan trọng.

Các cuộc nghiên cứu cho thấy rằng,
trên trung bình,

những người đàn ông bị khuyết tật trí tuệ

chết sớm hơn 13 năm so với những người
đàn ông bình thường,

và những phụ nữ bị khuyết tật trí tuệ

chết sớm hơn 20 năm so với những phụ nữ
bình thường.

Thế Vận Hội Đặc Biệt giúp chúng tôi
khỏe mạnh

bằng cách làm chúng tôi năng động

và chơi thể thao.

Các huấn luyện viên cũng dạy cho
chúng tôi về dinh dưỡng và sức khỏe.

Thế Vận Hội Đặc Biệt cũng cung cấp
việc kiểm tra sức khỏe miễn phí

cho những vận động viên gặp khó khăn
trong giao tiếp với bác sĩ

hoặc trong việc tiếp cận y tế.

Ở Thế Vận Hội Mùa Hè năm 2015,

tôi và các đồng môn trong đội Canada
chơi cho đội bóng rổ Nigeria.

Ngày trước khi trận đấu diễn ra,

đội bóng rổ Nigeria kiểm tra sức khỏe ở
chương trình Vận Động Viên Khỏe Mạnh,

bảy trong số mười thành viên

được phát dụng cụ trợ thính miễn phí

và đó là lần đầu tiên trong đời
họ được nghe rất rõ.

(Vỗ tay)

Sự thay đổi ở họ thật kỳ diệu.

Họ trở nên hào hứng hơn,
vui vẻ hơn và tự tin hơn

vì huấn luyện viên có thể giao tiếp
bằng lời nói với họ.

Và họ rất xúc động

vì được nghe âm thanh của bóng rổ,

âm thanh của tiếng còi

và tiếng khán giả cổ vũ trong khán đài --

những âm thanh mà chúng ta cho là
hiển nhiên phải có.

Thế Vận Hội Đặc Biệt không chỉ biến đổi
vận động viên trong môn thể thao họ chọn.

Thế Vận Hội Đặc Biệt còn làm thay đổi
cuộc đời của họ ngoài sân cỏ.

Năm nay, kết quả nghiên cứu cho thấy

gần phân nửa số người lớn ở Mỹ

không hề biết đến một người nào đó
bị khuyết tật trí tuệ,

và số lượng 44% người Mỹ

không có bất kỳ mối liên hệ cá nhân nào
với người khuyết tật trí tuệ

là những người không dễ dàng chấp nhận
và tích cực cho lắm.

Rồi còn đó từ ngữ gây xúc phạm

chứng tỏ rằng
những người bị khuyết tật trí tuệ

vẫn còn vô hình

trong mắt rất nhiều người.

Họ sử dụng từ đó một cách bình thường
hay khi cần sỉ nhục ai đó.

Năm ngoái, tổng số tweet nhắc đến chữ này
là chín triệu lần,

và điều này gây tổn thương sâu sắc

cho tôi và hơn bốn triệu rưỡi
vận động viên khác trên toàn cầu.

Mọi người không cho rằng đó là xúc phạm,

nhưng thực sự thì có.

Như đồng vận động viên và sứ giả toàn cầu
John Franklin Stephens đã viết

trong bức thư ngỏ gửi tới một chuyên gia
về chính trị,

vị này đã dùng từ đó để xúc phạm,

"Hãy tham gia Thế Vận Hội Đặc Biệt
cùng chúng tôi.

Thử xem ông có thể rời khỏi đây
mà không có thay đổi gì trong tim mình."

(Vỗ tay)

Năm nay, tại Thế Vận Hội Mùa Hè 2015,

mọi người xếp hàng trong nhiều giờ

chỉ để được vào xem đêm cuối cùng
của cuộc thi cử tạ.

Khán đài đông nghẹt
khi đồng đội của tôi là Jackie Barrett,

biệt danh "Chú Nai Xứ Newfoundland"

nhấc tạ nặng 655 pound (khoảng 297 kg)

và gánh tạ nặng 611 pound (khoảng 277 kg)

(Vỗ tay)

anh đặt ra những kỷ lục khủng
cho Thế Vận Hội Đặc Biệt.

Jackie là người giữ kỷ lục trong số tất cả
các vận động viên cử tạ ở Newfoundland

không chỉ trong Thế Vận Hội Đặc Biệt,
mà tất cả vận động viên cử tạ.

Jackie là một ngôi sao lớn ở LA,

và kênh ESPN đăng trực tiếp lên Twitter
những cú nhấc tạ phá kỷ lục của Jack

và khiến mọi người kinh ngạc với
màn biểu diễn của anh.

Cách đây năm mươi năm, rất ít người
hình dung những người khuyết tật trí tuệ

có thể làm được những chuyện như vậy.

Năm nay, 60.000 khán giả ngồi chật ních
sân vận động LA Memorial nổi tiếng

để xem lễ khai mạc Thế Vận Hội Thế Giới

và cổ vũ vận các động viên
đến từ 165 nước

trên toàn thế giới.

Trái ngược với việc bị cách ly,

lúc này chúng tôi được cổ vũ
và hoan nghênh.

Thế Vận Hội Đặc Biệt dạy các vận động viên

trở nên tự tin và tự hào về bản thân.

Thế Vận Hội Đặc Biệt dạy cho thế giới

rằng những người bị khuyết tật trí tuệ

xứng đáng được tôn trọng và chấp nhận.

(Vỗ tay)

Hiện tại, tôi có những ước mơ
và đạt được thành tích trong thể thao,

có các huấn luyện viên tuyệt vời,

được tôn trọng và có phẩm cách

được khỏe mạnh hơn,

và tôi đang theo đuổi sự nghiệp
trở thành huấn luyện viên cá nhân.

(Vỗ tay)

Tôi không còn phải trốn, phải bị ăn hiếp

và tôi đang có mặt ở đây diễn thuyết
trên sân khấu TED.

(Vỗ tay)

Thế giới trở nên khác biệt nhờ vào
Thế Vận Hội Đặc Biệt,

nhưng vẫn còn rất nhiều thứ phải làm.

Cho nên nếu lần tới bạn nhìn thấy ai đó
bị khuyết tật trí tuệ,

tôi hy vọng bạn thấy được khả năng của họ.

Lần tới nếu ai đó xung quanh bạn sử dụng
từ ngữ xúc phạm,

bạn hãy cho họ biết
nó gây tổn thương biết bao nhiêu.

Tôi hy vọng bạn suy nghĩ tới việc tham gia
Thế Vận Hội Đặc Biệt.

(Vỗ tay)

Tôi muốn chia sẻ với bạn
thêm một ý cuối cùng.

Nelson Mandela đã từng nói,

"Thể thao có sức mạnh
làm thay đổi thế giới"

Thế Vận Hội Đặc Biệt đang làm thay đổi
thế giới

bằng cách biến đổi
bốn triệu rưỡi vận động viên

và cho chúng tôi một không gian
để tự tin hơn,

được gặp bạn bè,

không bị phán xét

được cảm giác và thực sự trở thành
những nhà vô địch.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Vỗ tay)