Return to Video

Làm thế nào điều khiển tay người khác bằng não của bạn

  • 0:02 - 0:05
    Bộ não là một cơ quan tuyệt vời
    và phức tạp.
  • 0:05 - 0:07
    Và khi rất nhiều người
    say mê chủ đề này,
  • 0:07 - 0:09
    họ không thể nói với bạn chi tiết
  • 0:09 - 0:12
    về cấu tạo và cách bộ não làm việc
  • 0:12 - 0:14
    vì chúng ta không dạy
    khoa học thần kinh ở trường.
  • 0:14 - 0:17
    Và một trong những lý do là thiết bị đó
  • 0:17 - 0:20
    rất phức tạp và rất đắt
  • 0:20 - 0:24
    nó chỉ thật sự được thực hành ở các
    đại học, và viện nghiên cứu lớn.
  • 0:24 - 0:26
    Vì vậy để có thể tìm thông tin về bộ não,
  • 0:26 - 0:28
    bạn thật sự cần phải nỗ lực
  • 0:28 - 0:30
    trong suốt 6 năm rưỡi với vai trò
    nghiên cứu sinh
  • 0:30 - 0:33
    chỉ để trở thành nhà thần kinh học
    có quyền sử dụng những công cụ này.
  • 0:33 - 0:36
    Thật đáng buồn là
    cứ 5 người thì có 1 người,
  • 0:36 - 0:39
    tức là 20% dân số thế giới,
    bị rối loạn thần kinh.
  • 0:39 - 0:43
    Và không có liệu pháp chữa trị
    cho những bệnh này.
  • 0:43 - 0:45
    Vì vậy chúng tôi nên làm gì đó
  • 0:45 - 0:47
    để sớm đạt thành tựu hơn trong
    quá trình giáo dục
  • 0:47 - 0:52
    và dạy sinh viên về thần kinh học
    để trong tương lai,
  • 0:52 - 0:55
    họ có thể suy nghĩ về việc trở thành
    nhà nghiên cứu về não bộ.
  • 0:55 - 1:00
    Khi tôi vừa tốt nghiệp, tôi và người bạn
    cùng phòng thí nghiệm Tim Marzullo,
  • 1:00 - 1:04
    quyết định nếu chúng tôi sử dụng những
    thiết bị phức tạp này
  • 1:04 - 1:07
    để nghiên cứu về bộ não và làm chúng
    đơn giản, phù hợp hơn
  • 1:07 - 1:10
    cho tất cả mọi người,
    dân không chuyên và học sinh trung học,
  • 1:10 - 1:14
    sẽ có thể học và thật sự khám phá
    thần kinh học.
  • 1:14 - 1:16
    Vì vậy chúng tôi đã làm điều đó.
  • 1:16 - 1:18
    Vài năm trước, chúng tôi thành lập công ty
    Backyard Brains
  • 1:18 - 1:23
    chúng tôi tự làm thiết bị thần kinh
    mà tôi cũng có mang đến đây tối nay,
  • 1:23 - 1:25
    và tôi muốn cho mọi người xem
    một vài thí nghiệm.
  • 1:25 - 1:27
    Các bạn muốn xem chứ?
  • 1:27 - 1:30
    Tôi cần một tình nguyện viên.
  • 1:30 - 1:32
    Bạn bên phải trước -- bạn tên gì?
    (vỗ tay)
  • 1:32 - 1:33
    Sam Kelly: Sam
  • 1:33 - 1:36
    Greg Gage: Sam, tôi sẽ ghi lại
    hoạt động não bộ của bạn.
  • 1:36 - 1:38
    Trước đây bạn đã từng làm chưa?
  • 1:38 - 1:39
    SK: chưa.
  • 1:39 - 1:41
    GG: Bạn đưa tay ra,
  • 1:41 - 1:43
    xăn tay áo lên một chút,
  • 1:43 - 1:46
    Tôi sẽ đặt các điện cực trên tay bạn,
  • 1:46 - 1:47
    và có lẽ bạn đang tự hỏi,
  • 1:47 - 1:51
    tôi vừa nói ghi nhận lại hoạt động não bộ,
    vậy tôi đang làm gì với tay bạn?
  • 1:51 - 1:54
    Bạn đang có khoảng
    80 tỷ tế bào thần kinh trong não
  • 1:54 - 1:58
    Chúng đang gửi tín hiệu điện qua lại,
    và những tín hiệu hóa học.
  • 1:58 - 2:00
    Nhưng vài tế bào thần kinh ở đây
    vùng vỏ não vận động
  • 2:00 - 2:03
    sẽ chuyển tín hiệu xuống
    khi bạn cử động cánh tay như thế này.
  • 2:03 - 2:06
    Chúng sẽ đi xuống ngang qua thể chai,
  • 2:06 - 2:08
    xuống tủy sống
    đến tế bào thần kinh vận động thấp hơn
  • 2:08 - 2:10
    thoát ra cơ bắp ở đây,
  • 2:10 - 2:12
    và việc phóng điện sẽ được thực hiện
  • 2:12 - 2:14
    bởi những điện cực ở đây
  • 2:14 - 2:16
    và chúng ta có thể nghe thấy
  • 2:16 - 2:18
    chính xác những gì não bộ sắp thực hiện.
  • 2:18 - 2:20
    Vì vậy tôi sẽ bật lên trong một giây
  • 2:20 - 2:22
    Có bao giờ bạn nghe
    tiếng của não bộ như thế nào?
  • 2:22 - 2:23
    SK: Chưa.
  • 2:23 - 2:26
    GG: Hãy thử đi.
    Co lên và siết chặt bàn tay.
  • 2:26 - 2:27
    (tiếng ồn ào)
  • 2:27 - 2:29
    Cái mà chúng ta đang nghe,
  • 2:29 - 2:32
    là những đơn vị vận động xảy ra tại đây.
  • 2:32 - 2:34
    Hãy xem chúng
  • 2:34 - 2:37
    Tôi sẽ đứng ở đây,
  • 2:37 - 2:40
    Tôi sẽ mở ứng dụng của chúng tôi ở đây.
  • 2:40 - 2:42
    Giờ tôi muốn bạn siết tay lại.
  • 2:42 - 2:43
    (Tiếng ồn ào)
  • 2:43 - 2:45
    Ngay tại đây, những đơn vị vận động
    đang chuyển động
  • 2:45 - 2:48
    từ tủy sống của cô ấy đến cơ bắp ở đây,
  • 2:48 - 2:49
    và khi cô ấy siết tay,
  • 2:49 - 2:52
    bạn thấy những dòng điện
    đang chuyển động ở đây
  • 2:52 - 2:54
    Bạn thậm chí có thể chạm vào đây
    và cố gắng để xem.
  • 2:54 - 2:56
    Cố gắng tiếp tục làm mạnh hơn.
  • 2:56 - 2:57
    Giờ tôi tạm dừng
  • 2:57 - 3:01
    trên một động cơ điện thế hoạt động là
    những gì đang xảy ra ngay trong não bạn.
  • 3:01 - 3:03
    Có ai nào muốn thấy nhiều hơn?
  • 3:03 - 3:05
    (Vỗ tay)
  • 3:05 - 3:07
    Thật thú vị
    nhưng để hấp dẫn hơn.
  • 3:07 - 3:09
    Tôi cần thêm một tình nguyện viên.
  • 3:09 - 3:11
    Bạn tên gì?
  • 3:11 - 3:13
    Miguel Goncalves: Miguel.
  • 3:13 - 3:14
    GG: Miguel, đúng rồi.
  • 3:14 - 3:16
    Bạn sẽ đứng ngay đây.
  • 3:16 - 3:18
    Khi bạn đưa cánh tay như thế này,
  • 3:18 - 3:21
    não bạn sẽ gửi tín hiệu
    xuống cơ bắp của bạn ở đây.
  • 3:21 - 3:23
    Tôi muốn bạn cũng cử động cánh tay
  • 3:23 - 3:26
    Não bạn sẽ truyền tín hiệu
    xuống các cơ bắp.
  • 3:26 - 3:30
    Nó chỉ ra rằng có dây thần kinh ở đây
  • 3:30 - 3:32
    chạy lên đây và kích thích
    các dây thần kinh cho 3 ngón tay,
  • 3:32 - 3:35
    nó nằm khá sát với da nên chúng ta có thể
  • 3:35 - 3:37
    mô phỏng rằng chúng ta có thể
  • 3:37 - 3:41
    để sao chép tín hiệu từ não bộ
    để điều khiển tay của bạn
  • 3:41 - 3:42
    và tiêm nó vào tay bạn,
  • 3:42 - 3:46
    và tay bạn sẽ chuyển động
    khi não bạn điều khiển.
  • 3:46 - 3:49
    Cô ấy sẽ lấy mất sự kiểm soát của bạn
  • 3:49 - 3:52
    và bạn không thể điều khiển cánh tay này.
  • 3:52 - 3:54
    Bạn sẽ thử với tôi chứ?
  • 3:54 - 3:56
    Tôi chỉ cần móc bạn lên.
  • 3:56 - 3:57
    (Tiếng cười)
  • 3:57 - 3:59
    Tôi sẽ tìm dây thần kinh trụ của bạn,
  • 3:59 - 4:02
    nó chỉ ở đâu đó quanh đây.
  • 4:02 - 4:04
    Bạn không biết bạn đang thử cái gì
  • 4:04 - 4:05
    khi mà bạn lên đây.
  • 4:05 - 4:08
    Bây giờ tôi sẽ đi ra
    và chúng ta sẽ cắm nó vào
  • 4:08 - 4:11
    giao diện người với người ở đây
  • 4:12 - 4:17
    Được rồi, Sam, tôi cần bạn
    siết tay lại lần nữa.
  • 4:17 - 4:19
    Lặp lại lần nữa. Đúng rồi.
  • 4:19 - 4:22
    Bây giờ tôi sẽ treo bạn lên
    đây để bạn có thể cảm nhận được -
  • 4:22 - 4:24
    Trước tiên, bạn sẽ cảm thấy một chút kỳ lạ
  • 4:24 - 4:27
    sẽ giống như là một --
    (Tiếng cười)
  • 4:27 - 4:31
    Bạn biết không, khi bạn mất tự chủ
    và ai đó điều khiển bạn
  • 4:31 - 4:32
    sẽ có chút lạ lẫm.
  • 4:32 - 4:34
    Bây giờ tôi muốn bạn thả lỏng cánh tay.
  • 4:34 - 4:36
    Sam, bạn làm cùng tôi chứ?
  • 4:36 - 4:37
    Bạn sẽ siết tay lại.
  • 4:37 - 4:40
    Tôi sẽ bật nó lên,
    hãy siết tay lại.
  • 4:40 - 4:42
    Bây giờ, bạn đã sẵn sàng chưa, Miguel?
  • 4:42 - 4:44
    MG: tôi đã sẵn sàng.
  • 4:44 - 4:47
    GG: tôi đã bật nó lên, tiếp tục co tay bạn lại.
  • 4:47 - 4:49
    Bạn có cảm thấy gì lạ không?
    MG: Không.
  • 4:49 - 4:51
    GG: Ừ, làm lại nha?
    MG: một chút thôi.
  • 4:51 - 4:53
    GG: một chút hả?
    (Tiếng cười)
  • 4:53 - 4:54
    Hãy thả lỏng.
  • 4:54 - 4:55
    và thử lại lần nữa.
  • 4:55 - 4:57
    (Tiếng cười)
  • 4:57 - 4:58
    Tốt lắm, tốt lắm.
  • 4:58 - 5:00
    Thả lỏng đi, thử lại lần nữa.
  • 5:00 - 5:03
    Đúng rồi, đúng vậy rồi.
  • 5:03 - 5:07
    não bạn điều khiển tay bạn
    và cả tay của anh kia nữa.
  • 5:07 - 5:09
    tiếp tục và làm lại thêm một lần nữa.
  • 5:09 - 5:12
    Đúng rồi, làm tốt lắm.
    (Tiếng cười)
  • 5:12 - 5:15
    Vậy bây giờ, điều gì sẽ xảy ra
    nếu tôi điều khiển bàn tay bạn?
  • 5:15 - 5:18
    Hãy thả lỏng bàn tay bạn đi.
  • 5:18 - 5:20
    Điều gì xảy ra?
  • 5:20 - 5:21
    Không có gì cả.
  • 5:21 - 5:22
    Tại sao không?
  • 5:22 - 5:24
    Vì não bộ phải làm điều đó
  • 5:24 - 5:26
    Bạn thử lại đi.
  • 5:26 - 5:28
    Đúng rồi, tốt lắm.
  • 5:28 - 5:30
    Cám ơn các bạn vì đã làm rất tốt.
  • 5:30 - 5:33
    Đây là những gì xảy ra trên thế giới --
  • 5:33 - 5:34
    điện sinh lý!
  • 5:34 - 5:36
    Chúng tôi sẽ tiếp tục
    cuộc cách mạng thần kinh học này.
  • 5:36 - 5:37
    Xin cám ơn.
  • 5:37 - 5:39
    (Vỗ tay)
Title:
Làm thế nào điều khiển tay người khác bằng não của bạn
Speaker:
Greg Gage
Description:

Greg Gage có trách nhiệm làm khoa học não bộ trở nên gần gũi với mọi người. Trong bài nói chuyện vui nhộn này, có phần hơi đáng sợ nữa, nhà thần kinh học và người bạn lâu năm của TED sử dụng dụng cụ tự làm đơn giản, không tốn kém để lấy đi sự kiểm soát của khán giả. Đó không phải là màn ảo thuật đặc trưng, nó thật sự hoạt động. Bạn phải nhìn thấy để tin vào điều đó

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:52

Vietnamese subtitles

Revisions