Return to Video

The Panama Papers legden een enorm wereldwijd probleem bloot. En nu?

  • 0:02 - 0:06
    [Op 3 April 2016 waren we getuige van
    het grootste datalek in de geschiedenis.]
  • 0:06 - 0:09
    [De Panama Papers lieten zien
    hoe rijke en machtige mensen]
  • 0:09 - 0:11
    [enorme bedragen verbergen
    op offshore-rekeningen.]
  • 0:12 - 0:14
    [Wat betekent dit?]
  • 0:15 - 0:18
    [We vroegen Robert Palmer
    van Global Witness om uitleg.]
  • 0:21 - 0:26
    Er is deze week een ware vloedgolf
    van verhalen losgekomen
  • 0:26 - 0:29
    op basis van 11 miljoen gelekte documenten
  • 0:29 - 0:34
    van een advocatenkantoor in Panama
    genaamd Mossack Fonseca.
  • 0:34 - 0:39
    De publicatie van deze Panamese documenten
    geeft ons een kijkje achter de schermen
  • 0:39 - 0:42
    van de geheimzinnige offshorewereld.
  • 0:42 - 0:47
    We krijgen een idee van hoe klanten,
    banken en advocaten
  • 0:47 - 0:49
    naar bedrijven als Mossack Fonseca gaan
  • 0:49 - 0:52
    en zeggen: "OK,
    wij willen een anoniem bedrijf,
  • 0:52 - 0:53
    kunt u dat regelen?"
  • 0:53 - 0:55
    Je krijgt echt de e-mails te zien,
  • 0:55 - 0:57
    je ziet hoe berichten worden uitgewisseld,
  • 0:57 - 1:00
    je krijgt te zien
    hoe deze processen verlopen,
  • 1:00 - 1:01
    hoe dit werkt.
  • 1:01 - 1:05
    Dit heeft direct al
    geleid tot concrete gevolgen.
  • 1:05 - 1:08
    De premier van IJsland
    heeft ontslag genomen.
  • 1:08 - 1:09
    We hebben ook vernomen
  • 1:09 - 1:14
    dat een bondgenoot van de wrede
    Syrische dictator Bashar Al-Assad
  • 1:14 - 1:17
    ook offshorebedrijven heeft.
  • 1:17 - 1:22
    Ook zou er wellicht sprake zijn
    van een geldstroom van 2 miljard dollar
  • 1:22 - 1:26
    die leidt naar Vladimir Poetin,
    de president van Rusland,
  • 1:26 - 1:29
    via zijn jeugdvriend,
  • 1:29 - 1:31
    een topcellist.
  • 1:31 - 1:33
    Er zullen zeker
    een hoop rijke personen zijn
  • 1:33 - 1:38
    die met het zweet in de handen
    de berichtenstroom
  • 1:38 - 1:40
    en de volgende serie
    gelekte documenten zullen volgen.
  • 1:40 - 1:45
    Het lijkt wel het plot
    van een spionagethriller
  • 1:45 - 1:46
    of een roman van John Grisham.
  • 1:46 - 1:50
    Het lijkt zo'n ver-van-m'n-bed-show
    voor jou, mij, gewone mensen.
  • 1:50 - 1:53
    Wat kan het ons verder schelen?
  • 1:53 - 1:57
    Het punt is dat als machtige individuen
  • 1:57 - 2:00
    hun geld offshore kunnen parkeren,
  • 2:00 - 2:02
    in plaats van te belasting betalen
    zoals zou moeten,
  • 2:02 - 2:06
    er minder geld beschikbaar is
    voor essentiële openbare diensten
  • 2:06 - 2:10
    zoals gezondheidszorg, scholen en wegen.
  • 2:10 - 2:12
    Dat raakt ons allemaal.
  • 2:12 - 2:15
    Voor mijn organisatie, Global Witness,
  • 2:15 - 2:19
    is dit soort ontmaskering
    natuurlijk fantastisch.
  • 2:19 - 2:23
    De media en de politieke leiders
    in de hele wereld praten nu
  • 2:23 - 2:28
    over hoe individuen
    de offshoregeheimhouding gebruiken
  • 2:28 - 2:31
    om hun bezittingen te verbergen --
  • 2:31 - 2:35
    iets waar wij al tien jaar over praten
    en iets aan proberen te doen.
  • 2:35 - 2:40
    Nu denk ik dat veel mensen die wereld
    verwarrend en onduidelijk vinden,
  • 2:40 - 2:45
    en dat het lastig is om te begrijpen
    hoe die offshore-industrie werkt.
  • 2:45 - 2:47
    Ik vergelijk het graag
    met een set Russische poppetjes.
  • 2:47 - 2:51
    Je hebt een bedrijf dat zit
    verborgen in een ander bedrijf,
  • 2:51 - 2:53
    dat weer verborgen zit
    in een derde bedrijf.
  • 2:53 - 2:57
    Zo wordt het bijna onmogelijk te begrijpen
  • 2:57 - 3:00
    wie er achter die constructies zit.
  • 3:00 - 3:03
    Het kan heel moeilijk zijn
    voor rechtshandhavers
  • 3:03 - 3:06
    of belastingdiensten, journalisten
    of de burgermaatschappij,
  • 3:06 - 3:08
    om er echt de vinger achter te krijgen.
  • 3:08 - 3:10
    Het is interessant om te zien
  • 3:10 - 3:13
    dat hier in de Verenigde Staten
    minder aandacht voor is.
  • 3:13 - 3:17
    Misschien is dat omdat er nog geen
    prominente mensen uit de VS
  • 3:17 - 3:21
    een rol hebben gespeeld
    in deze ontmaskering, in dit schandaal.
  • 3:21 - 3:25
    Nu is dat niet omdat rijke Amerikanen
  • 3:25 - 3:28
    hun geld niet offshore verbergen.
  • 3:28 - 3:32
    Dat zit hem gewoon in de manier
    waarop offshore werkt.
  • 3:32 - 3:35
    Mossack Fonseca heeft
    minder Amerikaanse klanten.
  • 3:36 - 3:39
    Ik denk dat als we lekken
    uit de Kaaimaneilanden zouden zien,
  • 3:39 - 3:42
    of zelfs uit Delaware, Wyoming of Nevada,
  • 3:42 - 3:48
    we veel meer gevallen
    van betrokken Amerikanen zouden zien.
  • 3:48 - 3:54
    In een aantal staten in de VS
    heb je zelfs minder informatie nodig,
  • 3:54 - 3:58
    hoef je minder informatie te verschaffen
    om een bedrijf op te richten
  • 3:58 - 4:01
    dan om een bibliotheekkaart te krijgen.
  • 4:01 - 4:07
    Dat soort geheimhouding zorgt ervoor
    dat personeel van schooldistricten
  • 4:07 - 4:09
    schoolkinderen kan oplichten.
  • 4:09 - 4:14
    Daardoor hebben oplichters
    kwetsbare investeerders kunnen bestelen.
  • 4:14 - 4:18
    Dit soort gedrag raakt ons allemaal.
  • 4:18 - 4:20
    Hier bij Global Witness
  • 4:20 - 4:23
    wilden we wel eens zien
    hoe dat er in de praktijk uitzag.
  • 4:23 - 4:26
    Hoe gaat dat feitelijk in zijn werk?
  • 4:26 - 4:27
    Dus stuurden we
  • 4:27 - 4:33
    een undercoveronderzoeker
    naar 13 advocatenkantoren in Manhattan.
  • 4:34 - 4:38
    Onze onderzoeker deed zich voor
    als een Afrikaanse minister
  • 4:38 - 4:42
    die verdachte gelden de VS in wou loodsen
  • 4:42 - 4:45
    om een huis, een jacht,
    een vliegtuig mee te kopen.
  • 4:45 - 4:50
    Het was schokkend om te zien
    dat al die advocaten, op één na,
  • 4:50 - 4:55
    onze onderzoeker suggesties deden
  • 4:55 - 4:57
    over hoe die gelden de VS in te krijgen.
  • 4:57 - 4:59
    Het ging altijd om oriënterende gesprekken
  • 4:59 - 5:01
    en we zijn niet echt klant geworden,
  • 5:01 - 5:03
    laat staan dat er echt
    geld werd overgemaakt,
  • 5:03 - 5:07
    maar het toont wel
    het probleem in het systeem.
  • 5:07 - 5:09
    Het is ook belangrijk
  • 5:09 - 5:12
    dit niet als individuele gevallen te zien.
  • 5:12 - 5:14
    Dit gaat niet over één specifieke advocaat
  • 5:14 - 5:18
    die met onze onderzoeker sprak
    en suggesties deed.
  • 5:18 - 5:21
    Dit gaat niet over één politicus
    in het bijzonder
  • 5:21 - 5:23
    die betrokken raakt in een schandaal.
  • 5:23 - 5:26
    Dit gaat over hoe een systeem werkt
  • 5:26 - 5:32
    waarin corruptie, belastingontduiking,
    armoede en instabiliteit zijn verankerd.
  • 5:32 - 5:34
    Om dit aan te pakken
  • 5:34 - 5:36
    moet er iets structureel veranderen.
  • 5:36 - 5:38
    We zullen de regels
    van het spel moeten veranderen
  • 5:38 - 5:40
    om dit soort gedrag te bemoeilijken.
  • 5:40 - 5:43
    Dit mag allemaal heel somber lijken,
  • 5:43 - 5:45
    alsof we er niets aan kunnen doen,
  • 5:45 - 5:47
    alsof er toch nooit iets veranderd,
  • 5:47 - 5:50
    want er zullen toch altijd rijke,
    machtige personen zijn.
  • 5:50 - 5:52
    Maar als geboren optimist
  • 5:52 - 5:56
    zie ik signalen die duiden
    op het begin van verandering.
  • 5:56 - 5:58
    De laatste paar jaar
  • 5:58 - 6:01
    zien we echt een beweging
    richting meer tranparantie
  • 6:02 - 6:03
    waar het gaat om eigendomsstructuur.
  • 6:04 - 6:06
    Het werd echt op de politieke agenda gezet
  • 6:06 - 6:09
    door premier David Cameron
    van Groot-Brittannië
  • 6:09 - 6:13
    op een grote G8-conferentie
    in Noord-Ierland in 2013.
  • 6:14 - 6:18
    Sinds toen is de Europese Unie bezig
  • 6:18 - 6:20
    om in ieder land
    centrale registers op te zetten
  • 6:21 - 6:24
    over wie nu precies de bedrijven
    in Europa bezit en aanstuurt.
  • 6:24 - 6:29
    Eigenlijk is het heel triest
    dat de VS hierin achterloopt.
  • 6:29 - 6:32
    Er is breed ondersteunde
    wetgeving geïntroduceerd
  • 6:32 - 6:34
    in het Congres en de Senaat,
  • 6:34 - 6:37
    maar die maakt nog niet
    de vorderingen die we graag willen zien.
  • 6:37 - 6:40
    We zouden dus graag zien
    dat de Panamalekken,
  • 6:40 - 6:44
    dit buitengewone inkijkje
    in de offshorewereld,
  • 6:44 - 6:49
    zorgen voor meer openheid
    in de VS en de hele wereld.
  • 6:49 - 6:54
    Voor ons bij Global Witness
    is dit een moment voor verandering.
  • 6:54 - 6:58
    De gewone mensen zullen boos moeten worden
  • 6:58 - 7:01
    over de manier waarop de rijken
    hun identiteit kunnen verstoppen
  • 7:01 - 7:03
    achter geheime bedrijven.
  • 7:03 - 7:07
    Leidende zakenlui zullen
    moeten ingrijpen en zeggen:
  • 7:07 - 7:10
    "Geheimhouding is niet goed
    voor onze bedrijven."
  • 7:10 - 7:14
    Onze politieke leiders zullen
    het probleem moeten onderkennen
  • 7:14 - 7:19
    en zich verplichten tot wetsveranderingen
    die dit soort geheimhouding tegengaan.
  • 7:20 - 7:23
    Samen kunnen we de verbergcultuur
    een halt toeroepen
  • 7:23 - 7:26
    die op dit moment gelegenheid geeft
    tot belastingontduiking,
  • 7:26 - 7:29
    corruptie en witwaspraktijken.
Title:
The Panama Papers legden een enorm wereldwijd probleem bloot. En nu?
Speaker:
Robert Palmer
Description:

Op 3 April 2016 waren we getuige van het grootste datalek in de geschiedenis. De Panama Papers brachten aan het licht hoe rijke en machtige mensen enorme geldbedragen verbergen op offshore-rekeningen. Maar wat betekent dit allemaal? We vroegen Robert Palmer van Global Witness om uitleg.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:49

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.