-
54% dân số thế giới
-
sống ở các thành phố.
-
Ở các nước đang phát triển,
-
một phần ba dân số đó
-
sống trong các khu ổ chuột.
-
75% năng lượng tiêu thụ toàn cầu
-
tại các thành phố,
-
và 80% lượng khí thải
-
gây ra sự nóng lên của Trái đất
-
đến từ các thành phố.
-
Vì vậy, những vấn đề mà các bạn và tôi
có thể cho là
-
vấn đề toàn cầu,
-
chẳng hạn như biến đổi khí hậu,
khủng hoảng năng lượng
-
hay đói nghèo,
-
thực chất, theo nhiều khía cạnh,
chỉ là vấn đề của các thành phố.
-
Chúng sẽ không được giải quyết
-
trừ khi người dân thành phố,
-
như hầu hết chúng ta,
-
thực sự bắt đầu làm một việc tốt hơn,
-
bởi lẽ hiện nay, chúng ta không hẳn
đang làm một việc tốt.
-
Và điều ấy trở nên rõ ràng hơn
-
khi mà ta nhìn nhận lại cuộc sống đô thị
trên ba khía cạnh sau:
-
thứ nhất, dân cư đô thị sẵn sàng gắn bó
-
với chế độ dân chủ;
-
thứ hai, khả năng chứa được toàn bộ dân cư
-
ở thành thị;
-
và cuối cùng, khả năng của chính chúng ta
-
để có một cuộc sống sung túc và hạnh phúc.
-
Khi nói đến sự gắn kết,
-
các số liệu rất rõ ràng.
-
Số lượng cử tri đi bầu cử
trên toàn thế giới
-
tăng mạnh vào giai đoạn cuối những năm 80,
-
và rồi sụt giảm ở một tốc độ
-
mà ta chưa từng thấy bao giờ,
-
và nếu các số liệu này xem là tệ ở
phương diện một quốc gia
-
trên phương diện thành phố của chúng ta,
-
chúng thật là ảm đạm.
-
Trong hai năm gần đây,
-
hai trong số các nước có nền dân chủ
-
phát triển lâu đời nhất, Mỹ và Pháp,
-
tổ chức các cuộc bầu cử thành thị
trên toàn quốc.
-
Ở Pháp, số lượng cử tri tham gia bầu cử
thấp ở mức kỉ lục.
-
Gần 40% cử tri
-
đã chọn cách vắng mặt.
-
Ở Mỹ, các số liệu còn đáng sợ hơn.
-
Tại một số thành phổ ở Mỹ,
-
lượng cử tri đi bầu cử chỉ có gần 5%.
-
Tôi sẽ bỏ qua việc đó trong lúc này.
-
Chúng ta đang nói đến các thành phố
theo chế độ dân chủ
-
mà ở đó 95% dân số
-
nghĩ rằng không cần thiết
-
để bầu chọn ra nhà lãnh đạo của chính họ.
-
Tại Los Angeles,
thành phố của 4 triệu dân,
-
cuộc bầu chọn thị trưởng
chỉ nhận được 200 nghìn phiếu.
-
Đó là số phiếu bầu thấp nhất
mà thành phố này
-
nhận được trong suốt 100 năm qua.
-
Ngay tại đây, tại thành phố của tôi, Rio,
-
mặc dù bầu cử là bắt buộc,
-
gần 30% người tham gia bỏ phiếu,
-
chọn bỏ phiếu trống
-
hoặc ở nhà và chấp nhận trả tiền phạt
-
trong cuộc bầu thị trưởng gần đây.
-
Khi nói về tính toàn diện,
-
thành phố chúng ta cũng không phải là
trường hợp tốt nhất của sự thành công,
-
và một lần nữa,
bạn chẳng phải tìm kiếm đâu xa
-
để chứng minh điều đó.
-
Thành phố Rio có một
sự chênh lệch cực kì lớn.
-
Đây là Leblon.
-
Leblon là khu vực giàu có nhất
trong thành phố.
-
Và đây là Complexo do Alemão.
-
Đây là nơi mà hơn 70,000
-
dân cư nghèo sinh sống.
-
Leblon có HDI - Chỉ số Phát triển Con người,
-
ở mức 0.967.
-
Vậy là còn cao hơn cả Na Uy, Thụy Sĩ
-
hay Thụy Điển.
-
Complexo do Alemão có chỉ số HDI ở mức 0.711.
-
Tức là nằm giữa chỉ số HDI
-
của Angieria và Gabon.
-
Vậy nên Rio, cũng như các nước phía Nam,
-
là nơi mà bạn có thể đi từ khu vực Tây Âu
-
tới khu vực hạ-Sahara của Châu Phi
-
trong khoảng cách di chuyển 30 phút.
-
Đó là nếu bạn đi bằng ô tô.
-
Nếu là giao thông công cộng thì
mất khoảng 2 giờ đồng hồ.
-
Và cuối cùng,
có lẽ cũng là điều quan trọng nhất,
-
các thành phố, với sự phong phú vô vàn
-
các mối quan hệ có thể tạo lập,
-
là nơi lí tưởng cho hạnh phúc con người
-
thăng hoa.
-
Chúng ta thích được quây quần
với mọi người xung quanh.
-
Chúng ta là loài động vật
sống theo bầy đàn.
-
Thay vào đó, những quốc gia mà đô thị hóa
-
đã gia tăng mạnh có vẻ như là
những quốc gia
-
mà ở đó sống ở các thành phố
không còn làm ta thoải mái nữa.
-
Dân số Mỹ đã phải trải qua
-
sự suy giảm về độ hạnh phúc của người dân
-
trong ba thập kỉ vừa qua,
-
và nguyên nhân chính là điều này.
-
Cách mà nước Mỹ xây dựng các thành phố
-
đã dẫn tới việc những nơi
sinh hoạt công cộng
-
biến mất hầu như hoàn toàn ở rất nhiều,
-
rất nhiều các thành phố ở Mỹ.
-
Rồi từ đó, họ đã nhìn thấy được
-
sự suy giảm về các mối liên hệ,
-
về những thứ làm ta hạnh phúc.
-
Rất nhiều nghiên cứu cho thấy
một sự gia tăng
-
của việc sống cô độc và sự suy giảm
trong việc sống quây quần,
-
sự lương thiện, và việc tham gia vào các
hoạt động cộng đồng và xã hội.
-
Vậy việc chúng ta phải bắt đầu
xây dựng thành phố như thế nào
-
có làm chúng ta quan tâm không?
-
Các thành phố có những tài sản
vô cùng quan trọng:
-
sự đa dạng tuyệt vời
-
của con người sinh sống tại đây?
-
Thành phố mang lại sự ấm no, hạnh phúc?
-
Tôi tin rằng nếu ta muốn thay đổi
-
bộ mặt của đô thị,
-
thì cái mà ta thực sự cần chỉnh sửa
-
chính là quá trình đưa ra những quyết định
-
mà đã đưa ta tới những kết quả
ta có hiện nay.
-
Chúng ta cần làm nên một cuộc cách mạng,
-
càng sớm càng tốt.
-
Nếu nhân dân chỉ có thể tham gia vào
mỗi việc bầu cử
-
thì chẳng còn nghĩa lí gì nữa.
-
Mọi người đã chán ngán cái việc
-
như ủy quyền cho một vài cá nhân
vào mỗi vài năm rồi
-
lại đến lúc giao phó quyền lực đó
-
cho một người khác.
-
Nếu các cuộc biểu tình lan rộng ở Brazil
-
vào tháng 6/2013 đã dạy cho
chúng ta điều gì đó,
-
mỗi lần như thế chúng ta cố gắng
-
thực hiện quyền lực của mình
-
ngoài bối cảnh của một cuộc bầu cử,
-
chúng ta bị đánh đập, làm nhục và bắt giữ.
-
Và điều này cần phải thay đổi,
-
bởi vì khi nó xảy ra,
-
không chỉ khiến con người tham gia lại vào
-
các cấu trúc của đại diện,
-
mà còn xây dựng những cấu trúc này
-
với việc ra quyết định mang tính
trực tiếp, hiệu quả và tập thể,
-
việc qua quyết định với những thứ
-
tấn công vào sự bất bình đẳng
-
bởi bản chất rất tập thể của nó,
-
việc ra quyết định với những thứ
-
mà có thể thay đổi thành phố chúng ta
-
trở thành những nơi tốt đẹp hơn để sống.
-
Nhưng có một nhược điểm rõ ràng là:
-
Việc cho phép sự tham gia và
-
phân phối lại quyền lực một cách rộng rãi
-
có thể là một cơn ác mộng
trong công việc hậu cần,
-
và đây chính là nơi là công nghệ đóng
-
một vai trò vô cùng hữu ích,
-
bằng cách giúp người tổ chức
thực hiện dễ dàng hơn,
-
giao tiếp và ra những quyết định
-
mà không cần phải ở chung một chỗ
-
tại cùng một thời điểm.
-
Thật không may cho chúng ta là,
-
khi đề cập đến quy trình củng cố
sự dân chủ,
-
chính quyền thành phố không sử dụng công nghệ
-
với đầy đủ tiềm năng của nó.
-
Cho đến giờ, chính quyền của
nhiều thành phố
-
đã sử dụng công nghệ một cách có hiệu quả
vào việc cảm biến con người,
-
những người phục vụ chính quyền với
dữ liệu của thành phố:
-
ổ gà, cây đổ hay bóng đèn hư.
-
Họ cũng có thể, ở một mức độ nhỏ hơn,
-
mời công dân tham gia cải thiện
-
kết quả của các quyết định
-
mà họ đã đưa ra,
-
giống như mẹ tôi khi tôi lên tám
-
và bà ấy bảo tôi rằng
tôi có một sự lựa chọn:
-
tôi phải đi ngủ trước 8 giờ tối,
-
nhưng tôi có thể chọn mặc bộ đồ ngủ
màu hồng hoặc màu xanh.
-
Đó không phải là sự tham gia,
-
mà thực ra, chính quyền đã không làm tốt
-
trong việc sử dụng công nghệ để
cho phép sự tham gia
-
vào các vấn đề ---
-
cách chúng ta phân bổ ngân sách,
-
cách chúng ta chiếm dụng đất đai,
-
và cách chúng ta quản lý
các nguồn lực tự nhiên,
-
Những điều này là loại quyết định
-
mà thực tế có thể ảnh hưởng đến
các vấn đề toàn cầu
-
và chứng mình vai trò chúng ta
đối với thành phố.
-
Tin vui là,
-
và tôi có một tin vui muốn chia sẻ
với các bạn,
-
chúng ta không cần phải đợi
chính quyền làm những điều này.
-
Tôi có lý do để tin rằng
-
công dân thành phố có thể xây dựng
-
cơ cấu tham gia của riêng họ.
-
3 năm trước, tôi đã đồng sáng lập
một tổ chức
-
gọi là Meu Rio,
-
và chúng tôi đã khiến cho mọi người trong
thành phố Rio
-
thiết lập động cơ và địa phương
-
mà họ quan tâm về chính thành phố
dễ dàng hơn,
-
và có một ảnh hưởng đến các động cơ
và địa phương này
-
mỗi ngày.
-
Trong 3 năm vừa qua, Meu Rio đã gia tăng
-
đến một mạng lưới gồm 160,000 công dân
của thành phố Rio.
-
Khoảng 40% thành viên là những người
-
trong độ tuổi từ 20 đến 29.
-
Đó là 1 trong mỗi 15 người trẻ tuổi
-
ở Rio ngày nay.
-
Trong số những thành viên này có
một cô gái trẻ đáng yêu,
-
tên là Bia, bên phải các bạn,
-
và Bia lúc đó chỉ 11 tuổi
-
khi cô ấy bắt đầu chiến dịch sử dụng
một trong những cách thức của chúng tôi
-
để cứu mô hình trường công lập
của mình khỏi việc bị phá bỏ.
-
Trường của cô ấy thực sự
được xếp hạng trong
-
danh sách các trường công lập tốt nhất
của nước ta,
-
và lúc đó nó đang bị phá bỏ
-
bởi chính quyền bang Rio de Janeiro
-
để xây dựng,
tôi không đùa với các bạn đâu,
-
bãi giữ xe cho World Cup
-
ngay trước khi sự kiện diễn ra.
-
Bia bắt đầu một chiến dịch,
và thậm chí chúng ta đã thấy
-
trường của cô bé theo dõi qua camera 24/7
-
và rất nhiều tháng sau đó,
-
chính quyền đã thay đổi quyết định.
-
Trường của Bia vẫn được giữ nguyên.
-
Còn có Jovita.
-
Cô là một người phụ nữ tuyệt với
có con gái
-
đi lạc khoảng 10 năm trước,
-
và từ đó đến nay, cô luôn tìm kiếm
-
con gái mình.
-
Trong quá trình tìm kiếm, cô phát hiện ra
-
lần đầu tiên, cô đã không đơn độc.
-
Trong riêng năm 2013,
-
6,000 người
-
ở bang Rio đã biến mất.
-
Nhưng cô ấy vẫn thấy rằng mặc dù như vậy,
-
Rio vẫn không có hệ thống
tình báo tập trung
-
để giải quyết các trường hợp mất tích.
-
Trong các thành phố khác ở Brazil,
các hệ thống này
-
đã hỗ trợ giải quyết đến 80%
-
các trường hợp mất tích.
-
Cô ấy bắt đầu một chiến dịch,
-
và sau khi thư kí của bộ công an
nhận được 16,000 lá thư điện tử
-
từ những người yêu cầu ông ta làm điều này
-
ông ấy đã trả lời,
và bắt đầu xây dựng một đơn vị cảnh sát
-
tập trung vào các
trường hợp mất tích này.
-
Đơn vị này đã mở của công cộng
vào cuối tháng trước,
-
và Jovita đã ở đó
-
để trả lời phỏng vấn và rất thu hút.
-
Và rồi, lại có Leandro.
-
Leandro là một chàng trai tuyệt vời
-
ở một khu ổ chuột ở Rio,
-
và anh ấy đã sáng tạo một dự án
tái chế ở khu ổ chuột.
-
Vào cuối năm ngoái, ngày 16 tháng 12,
-
anh ấy nhận một lệnh trục xuất
-
từ chính quyền bang Rio de Janeiro
-
là anh ấy có hai tuần để rời khỏi nơi
-
mà anh đã ở trong hai năm qua.
-
Kế hoạch đã đưa đến một sự phát triển,
-
người lên kế hoạch đã biến nó thành
một công trình xây dựng.
-
Leandro bắt đầu một chiến dịch sử dụng
một trong những cách thức của chúng tôi,
-
"chiếc nồi áp suất",
-
giống với Bia và Jovita đã sử dụng,
-
và chính quyền đã thay đổi quyết định
-
trước mùa Giáng sinh.
-
Những câu chuyện trên khiến tôi
cảm thấy vui
-
không chỉ bởi vì chúng có
kết thúc tốt đẹp.
-
Mà còn vì
-
chúng có những sự bắt đầu tốt đẹp.
-
Cộng đồng giáo viên và phụ huynh
của trường Bia
-
đang tìm kiếm những cách khác
mà họ có thể cải thiện
-
không gian nhiều hơn nữa.
-
Lendro có những kế hoạch tham vọng
-
để đưa mô hình của anh ấy tới những
cộng đồng có thu nhập thấp ở Rio,
-
và Jovita thì đang tình nguyện
tại một đơn vị cảnh sát
-
mà cô ấy đã hỗ trợ thành lập.
-
Bia, Jovita và Leandro
-
là những nhân chứng sống của việc
-
mà công dân và chính quyền thành phố
trên toàn thế giới
-
cần phải biết là:
-
Chúng ta đã sẵn sàng.
-
Là những công dân thành phố,
chúng ta đã sẵn sàng
-
để quyết định những điểm đến của chúng ta,
-
bởi vì chúng ta biết rằng
cách ta phân phối quyền lực
-
nói lên rất nhiều giá trị thực sự
của mọi người,
-
và bởi vì ta biết
-
rằng việc cho phép và tham gia vào
chính trị địa phương
-
là một dấu hiệu mà chúng ta
quan tâm thật lòng
-
đến mối quan hệ của ta với người khác,
-
và chúng ta sẵn sàng điều này
-
trong các thành phố trên toàn thế giới
ngay lúc này.
-
Với mạng lưới "Thành phố của chúng ta",
-
nhóm Meu Rio
-
hi vọng chia sẻ những gì chúng tôi
học được
-
với những người muốn tạo ra
-
những sáng kiến tương tự cho thành phố
của mình.
-
Chúng tôi đã bắt đầu thực hiện nó
ở São Paulo
-
với những kết quả đáng kinh ngạc,
-
và muốn mang nó đến các thành phố khác
trên thế giới
-
thông qua mạng lưới công dân làm trung tâm
-
các tổ chức công dân lãnh đạo
-
mà có thể truyền cảm hứng cho chúng ta,
-
thách thức, và nhắc nhở chúng ta về
nhu cầu
-
tham gia thực sự vào cuộc sống
của thành phố chúng ta.
-
Nó phụ thuộc vào chúng ta
-
quyết định chúng ta muốn
trường học
-
hay bãi giữ xe,
-
các dự án tái chế dựa vào cộng đồng
-
hay các khu xây dựng,
-
sự đơn độc hay đoàn kết,
xe ô tô hay xe buýt,
-
và trách nhiệm của chúng ta
là làm điều đó vào lúc này,
-
cho bản thân chúng ta, cho gia đình,
-
cho những người làm cho cuộc sống
đáng sống,
-
và cho sự sáng tạo và đẹp đẽ đáng kinh ngạc,
-
và tự hỏi rằng làm cho thành phố chúng ta,
-
mặc kệ tất cả các vấn đề đang đó,
-
những phát minh vĩ đại nhất
thời đại chúng ta.
-
Xin cảm ơn.