Kadınlara kötü davranmanın bir numaralı insan hakları ihlali olduğuna inanmamın sebebi

Eski ABD Başkanı Jimmy Carter, kendine özgü kararlılığıyla, kadınlara ve kızlara kötü davranmanın dünyanın hem gelişmiş, hem de gelişmekte olan pek çok bölgesinde çok sayıda tabloyla kendini göstermeye devam etmesinin üç beklenmeyen nedenini açıklıyor. Gösterdiği son sebep ne mi? "Genellikle erkeklerin umrunda değil."

Doğrusu, Beyaz Saray'dan

ayrıldıktan sonraki
kariyerimi düşünmeye çalışıyordum,

bence buna en iyi örnek birkaç sene
önce The New Yorker'da çıkan bir karikatür.

Küçük çocuk babasına bakar

ve şöyle der, "Babacığım, büyüyünce
eski Başkan olmak istiyorum."

(Gülüşmeler)

Eski bir başkan olarak büyük
lütuflara sahip oldum.

Çünkü dünyanın dört bir yanındaki

pek çok insanı tanımamı
sağlayan, dünyada çok az

insanın sahip olduğu bir
imkâna sahiptim.

Sadece Birleşik Devletlerdeki
50 eyaleti tanımakla kalmadım,

aynı zamanda ben ve eşim
145'ten fazla ülkeyi ziyaret ettik.

Carter Merkezi'ninn dünya çapında
80 ülkede tam zamanlı programı vardı.

Bir ülkeye gittiğimizde çoğu zaman

sadece kral veya başkanla
buluşmakla kalmadık,

Afrika'nın en ücra köşelerinde
yaşayan köylülerle de tanıştık.

Yani Carter Center'da tüm çabamız

insan haklarını desteklemek üzerine;

ve dünyayı bildiğim kadarıyla,
size hiç çekinmeden diyebilirim ki

dünyadaki bir numaralı
insan hakları ihlali,

tuhaf şekilde çok fazla ele alınmasa da,
kadınlara ve kızlara kötü davranılması.

(Alkış)

Öncelikle, bahsedeceğim gibi
bunun birkaç nedeni var.

İlki, dinî kitapların, kutsal yazıların,
İncil'in, Eski Ahit'in,

Yeni Ahit'in, Kuran'ın ve diğerlerinin
yanlış şekilde yorumlanması.

Bunlar, sinagoglarda, kiliselerde
ve camilerde şu an etkin pozisyonlarda

bulunan erkekler tarafından
yanlış yorumlanmaktalar.

Bu kuralları, kadınların erkeklere nazaran

Tanrı'nın gözünde normalde
ikincil pozisyona inmesini

sağlamak üzere yorumluyorlar.

Bu çok ciddi bir sorun.
Normalde ele alınmıyor.

Yıllar önce, 2000 yılında,

ben bir Baptist'tim, 70 yıllık
Güneyli bir Baptist --inanın

bana, hala her pazar
Pazar Okulu'nda ders veriyorum

bu pazar günü de ders vereceğim --

ancak 2000 yılında
Güneyli Baptist Konvansiyonu kadınların

ikincil, erkeklere
itaat ettikleri bir pozisyon

üstlenmeleri gerektiğine karar verdi.

Böylece kadınların kilisede rahip,

papaz, diyakoz veya orduda
vaiz olmasını engelleyen

bir emri yürürlüğe koydular.

Bir kadın bir Güneyli Baptist okulundaki

bir sınıfta ders verdiğinde,

sınıfta bir erkek varsa ders veremez.

Çünkü İncil'de ayetler bulabilirsiniz;

İncil'de 30.000'in üzerinde, bir kadının

bir erkeği eğitmemesini söyleyen
ve buna benzer ayet var.

Ancak temel nokta, kutsal yazıların
erkekleri üstün pozisyonda

tutmak üzere yanlış
şekilde yorumlanması.

Bu çok yaygın bir sorun.

Çünkü erkekler bu gücü kullanabilir

ve eğer istismarcı bir koca veya işveren,
örnek olarak, kadınları aldatmak isterse,

eğer kadınlar Tanrı'nın
nazarında eşit değilse,

ben neden eşit davranayım diyebilir.

Neden aynı çeşit işi yapmak için
eşit ücret ödeyeyim?

Bu soruna yol açan

diğer bir ciddi felaket ise, aşırı
derecede şiddete başvurulması

ve bu, dünya çapında muazzam
şekilde artmakta.

Örneğin, Amerika Birleşik Devletlerinde,

çoğunlukla siyahi
ve azınlık olan yoksul kişilerin

hapse konarak istismar edilmesinde
çok büyük bir artış oldu.

Ben Georgia valisi olarak görevdeyken,

her 1.000 Amerikalıdan biri hapisteydi.

Bugünlerde ise, her
1.000 kişiden 7,3'ü hapiste.

Bu yedi katı kadar bir artış.

Ben Beyaz Saray'dan ayrıldığımdan

beri, hapisteki siyahi kadınların

sayısında yüzde 800 artış oldu.

Aynı zamanda dünyada
gelişmiş bir ülke olarak

ölüm cezası olan tek ülkeyiz.

Ölüm cezasını desteklemede,
insan haklarının her maddesinde

en kötü olan ülkelerin
tam yanında yer alıyoruz.

Şu an Kaliforniya'dayız ve geçen gün

Kaliforniya'nın 13 kişiyi ölüm
cezasına mahkûm ederek

dört milyar dolar harcadığını hesapladım.

Hesaplarsanız,
bir kişiyi infaza göndermenin

Kaliforniya'ya maliyeti 307 milyon dolar
eder.

Nebraska bu hafta ölüm cezasını
kaldıran bir kanun çıkardı,

çünkü çok pahalıya mal oluyordu. (Alkış)

Yani yoksul kişilere ve çaresiz kişilere
karşı şiddete ve kötü davranışa başvurmak,

kadın istismarının artmasının
diğer bir nedeni.

Kadınlara yönelik istismarlardan beni en
çok endişelendiren birkaçına değineceğim

ve oldukça kısa tutacağım, çünkü
bildiğiniz gibi, kısa bir sürem var.

Birincisi kadın sünneti.

Kadın sünneti korkunç ve Amerikalı
kadınlar tarafından bilinmiyor;

ancak bazı ülkelerde, birçok ülkede,

bir kız çocuğu doğduğunda,
yaşamının erken evresinde,

genital organları jileti olan
sözüm ona bir bıçakla,

sterilize olmayan bir şekilde
tamamen kesiliyor,

kadının genital organlarının
dış kısımlarını kesiyorlar.

Bazen daha uç vakalarda,
ancak çok da nadir değil,

açıklığı dikiyorlar ki kız sadece idrar
yapabilsin veya regl olabilsin.

Sonra evlendiğinde aynı bıçak tekrar

kanalı açar ki cinsel ilişkiye girebilsin.

Birçok ülkede kanun dışı olsa da
bu çok nadir bir şey değil.

Örneğin Mısır'da,

bugün Mısır'da yaşayan
kadınların yüzde 91'i

bu şekilde kadın sünneti olmuşlardır.

Bazı ülkelerde, ergenliğe
erişmeden bu şekilde

kesilen kadınlar yüzde 98'den fazladır.

Bu durum, o ülkelerde
yaşayan tüm kadınlar için

çok korkunç bir ızdırap.

Diğer bir ciddi konu ise,
namus cinayetleri,

bir ailenin kutsal yazıları
yine yanlış yorumlayarak --

Kuran'da bunu zorunlu
kılan bir şey yoktur --

ailesindeki bir kızı infaz etmeleridir,

eğer kız tecavüze uğradıysa

veya babasının onaylamadığı
bir adamla evlendiyse

veya bazen sadece uygunsuz
kıyafetler giydiyse.

Bu kendi ailesinin üyeleri
tarafından yapılmaktadır,

yani kız aileye sözüm ona utanç getirirse

aile cinayet işler.

Kısa zaman önce Mısır'da Birleşmiş Millet
ler tarafından bir analiz

yapıldı ve bu, kızların cinayetlerinin
yüzde 75'inin

babası, amcası veya erkek kardeşi
tarafından işlendiğini gösterdi;

lakin cinayetlerin yüzde 25'i
kadınlar tarafından işlenmiş.

Dünyada, kadınlarla yönelik

diğer bir sorun ise kölelik

veya bugünlerde söylenen
şekliyle insan ticareti.

19. yüzyıl ve 18. yüzyılda
Afrika'dan Yeni Dünya'ya

kölelik için satılan yaklaşık
12,5 milyon insan vardı.

Bugün köle olarak yaşayan
30 milyon insan var.

Birleşik Devletler Dışişleri Bakanlığı'nın
Kongre'ye her sene

rapor verme zorunluluğu var

ve Dışişleri Bakanlığı her sene
uluslararası sınırlarda

800.000 insanın kölelik için
satıldığını ediyor.

Bu satılanların yüzde 80'i

cinsel kölelik için satılan kadınlar.

Birleşik Devletler'de şu an

60.000 insan esareti veya
kölelik altında yaşıyor.

Carter Center'in ve eğitim verdiğim
Emory Üniversitesi'nin

bulunduğu Atlanta, Georgia'da

her ay 200 ila 300 kadın
kölelik için satılıyor.

Bu sebepten dolayı ülkede
ilk sıradadır.

Atlanta, dünyadaki en yoğun
havaalanına sahip

ve Güney Yarımküre'den gelen
çok fazla yolcu da var.

Bir genelev sahibi,

kahverengi veya siyah derili
bir kız almak isterse,

bunu 1.000 dolara yapabilir.

Beyaz derili bir kadın bunun
birkaç katı getirebilir

ve ortalama bir genelev sahibi şu an
Atlanta ve Birleşik Devletlerde

köle başına yaklaşık
35.000 dolar kazanabilir.

Atlanta, Georgia'daki seks ticareti,
toplam uyuşturucu ticaretini geçiyor.

Yani bu durum, başka bir ciddi problem
ve buradaki temel sorun fuhuş.

Çünkü Amerika'da yerel
yönetimler, yerel polisler,

polis şefi, belediye başkanı ve benzerleri

tarafından bilinmeyen bir
genelev yok.

Bu durum, en kötü sorunlardan
birine sebep oluyor,

dünyadaki tüm ülkelerde
giderek daha fazla kadının alınıp

cinsel köle olarak
kullanılıyor olmaları.

İsveç'in buna güzel bir yaklaşımı var.

Yaklaşık 15-20 yıl önce, İsveç kanunu
değiştirmeye karar verdi; buna göre

artık kadınlar cinsel kölelik içindelerse

suçlanıp dava edimiyorlar;

bunun yerine genelev sahipleri, satıcılar
ve erkek müşteriler mahkemeye çıkıyor.

ve -- (Alkış) -- fuhuş azaldı.

Birleşik Devletlerde, tam tersi bir
yaklaşımı benimsiyoruz.

Amerika Birleşik Devletlerinde
yasa dışı seks ticareti için

yakalanan her erkeğe karşılık,
25 kadın yakalanmaktadır.

Kanada, İrlanda, söylediğim gibi İsveç,

Fransa ve diğer ülkeler İsveç modeli
denen modele doğru yönelmektedir.

Bu yapılabilecek diğer bir şey.

Bu ülkede hepimizin takdir ettiği iki
büyük kurum bulunmaktadır:

ordumuz ve büyük üniversite sistemimiz.

Orduda kaç cinsel taciz vakası
olduğu artık analiz ediliyor.

Aldığım son rapora göre,
orduda 26.000 cinsel taciz

meydana gelmiş --

26.000.

Mahkemeye çıkarılanlar ise sadece
3.000'i, yani yüzde birinden fazlası değil

ve nedeni ise herhangi
bir örgütün komutanının --

benim denizaltım gibi bir gemi veya
Kara Kuvvetleri'nde bir tabur

veya Deniz Kuvvetleri'nde tayfa --

bu komutan, yasalara göre taciz edene
dava açılıp açılmayacağına

karar verme hakkına sahiptir ve

elbette kendi komutaları altında
cinsel tacizlerin gerçekleştiği,

başkalarının bilmesini istedikleri
son şey,

bu yüzden yapmıyorlar.

Bu kanunun değişmesi lazım.

Amerikan üniversitelerine giren
her dört kadından yaklaşık biri,

mezun olmadan önce
cinsel tacize uğruyor

ve buna artık çokça
dikkat çekiliyor,

kısmen benim kitabım ve diğer şeyler
sayesinde.

Sonuçta, Amerika'da 89 üniversite

Eğitim Bakanlığı tarafından 9. başlık
altında suçlular,

çünkü üniversitelerin yetkilileri
kadınları cinsel tacizden

korumak için özen göstermiyorlar.

Adalet Bakanlığı, üniversite kampüslerinde
gerçekleşen tacizlerin yarısından

fazlasının seri tecavüzcüler
tarafından gerçekleştiğini söylüyor,

çünkü üniversite sistemi dışında,

eğer birini taciz ederlerse,
mahkemeye verillirler;

ama üniversite kampüslerine girdikle
rinde ceza almadan tecavüz edebiliyorlar.

Soruşturma açılmıyor.

Bunlar toplumumuzda
meydana gelen türde şeyler.

Kadınların ve kızların istismar
edilmesiyle ilgili bir diğer ciddi şey,

eşit işe eşit ücret olmaması,

bildiğiniz gibi. (Alkış)

Bu bazen yanlış yorumlanıyor;
ancak tam zamanlı işlerde,

Birleşik Devletlerde bir kadın bir
erkekten yüzde 23 daha az alıyor.

Başkan olduğumda, fark yüzde 39'du.

Yani biraz ilerleme kaydettik,
biraz da ben Başkan olduğum için;

falan filan- (Alkış) (Gülüşmeler) --

ancak son 15 yıldır
fazla ilerleme kaydedilmedi,

yani son 15 yıldır yaklaşık
yüzde 23 veya 24

kadar fark var.

Bunun gibi şeyler meydana geliyor.

Eğer Fortune 500 şirketlerini
ele alırsanız,

500 taneden 23'ünün genel müdürü

kadın

ve bu genel müdürler,
size söylememe hiç gerek yok ama,

ortalama olarak, diğer genel müdürlere

kıyasla, daha az kazanıyorlar.

Evet, bunlar ülkemizde olanlar.

Birleşik Devletlerle ilgili
diğer bir problem de,

dünyada en çok savaşan
millet olmamız.

İkinci Dünya Savaşından bu yana
yaklaşık 25 farklı ülkeyle

savaşa girmişiz.

Bazen karada savaşan askerlerimiz oldu.

Bazen de, tepelerinde uçarak insanların

üzerlerine bombalar bıraktık.

Zaman zaman da, elbette insanlara saldı
ran dronlarımız oldu ve bunun gibileri.

İkinci Dünya Savaşından beri
25 ya da daha fazla

ülkeyle savaş hâlindeyiz.

Dört yıl vardı, hangileri
olduğunu söylemeyeceğim,

o zaman savaşmadık --

(Alkış) -- bomba atmadık,
füze fırlatmadık,

mermi atmadık.

Her hâlükârda, bu tip şeyler, yani
şiddete başvurma

ve kutsal yazıların yanlış yorumlanması
gibi,

kadınlara ve kızlara kötü davranmanın
sebebi, temel nedeni.

Söylememe gerek olmayan bir
temel neden daha var

ve o da bunun genelde erkeklerin
umrunda olmaması.

(Alkış) Gerçek bu.

Kadınların ve kızların istismarına karşı
olduğunu söyleyen ortalama bir erkek,

işgal ettiğimiz ayrıcalıklı pozisyonu
sessizce kabul eder

ve bu çocukken bildiğim, eşit ama ayrı

diye bir şeyin var olduğu
zamana benziyor.

Irk ayrımcılığı, yasal olarak
100 sene var olmuştu,

1865, eyaletler arası savaşın
sonu, İç Savaş'tan,

ta 1960'lara kadar,

Lyndon Johnson eşit haklar için

yasa tasarısını geçirinceye dek.

Ancak bu zaman boyunca,
ırk ayrımcılığının

kabul edilebilir olduğunu düşünmeyen
birçok beyaz insan vardı;

fakat sessiz kaldılar.

Çünkü daha iyi işlerin, jüri görevine

erişim hakkının,
daha iyi okulların

ve diğer her şeyin ayrıcalığını sevdiler.

Bugün de bunların aynısı var.

Çünkü ortalama bir adam umursamıyor.

"Kızlara ve kadınlara karşı ayrımcılığa
karşıyım", deseler de

ayrıcalıklı pozisyonlarının tadını
çıkarıyorlar.

Üniversite sistemini kontrol eden

erkeklerin çoğunluğunu,

askerî sistemi kontrol eden
erkeklerin çoğunluğunu,

dünyadaki hükümetleri kontrol eden
erkeklerin çoğunluğunu

ve büyük dinleri kontrol eden erkeklerin
çoğunluğunu elde etmek de epey zor.

Peki bugün yapmamız gereken temel şey ne?

Bence bugün yapabileceğimiz
en iyi şey ,

ABD gibi güçlü ülkeler
ve sizin geldiğiniz

Avrupa ve benzeri
yerlerdeki, etkisi olan,

konuşma ve eylem özgürlüğü
olan kadınların

kendi sorumluluklarını alarak

tüm dünyadaki kızlara ve kadınlara karşı

ırk ayrımcılığının bitmesini talep etmede

daha ısrarcı olmaları.

Mısır'daki ortalama bir kadının,

kızlarının kadın sünneti olması konusunda

pek söyleyebileceği bir şey yok.

Bunlar hakkkında detaylara
dahi girmiyorum.

Ancak umarım ki bu konferanstan sonra,

buradaki her kadın kendi eşinin
üniversite kampüslerinde,

orduda ve benzeri yerlerde,
gelecekteki iş hayatlarında

kızlarını ve torunlarını
bu istismarlardan

korumaları gerektiğini
fark etmelerini sağlar.

12 torunum, 4 çocuğum var,
10 tane de torunumun çocuğu.

Sıklıkla onları ve Amerika'da

eşit haklara sahip olmak için
karşı karşıya kalacakları

zor mücadeleyi düşünürüm;
illaki Mısır veya yabancı bir ülkede

yaşamaları gerekmiyor

ve umarım dünyanın dört bir yanındaki

kadınların ve kızların destekçisi olmak
ve onların insan haklarını korumak

için hepiniz bana katılırsınız.

Çok teşekkürler.

(Alkış)