Return to Video

Co powoduje odporność na antybiotyki? - Kevin Wu

  • 0:06 - 0:11
    Czy wiesz, że wokół ciebie
    są biliony bakterii?
  • 0:11 - 0:12
    To prawda.
  • 0:13 - 0:17
    Mikroorganizmy zwane bakteriami
    były pierwszymi formami życia
  • 0:17 - 0:18
    istniejącymi na Ziemi.
  • 0:19 - 0:21
    Pomimo że składają się
    tylko z jednej komórki,
  • 0:21 - 0:25
    ich całkowita biomasa jest większa
    od wszystkich roślin i zwierząt razem.
  • 0:27 - 0:29
    Żyją praktycznie wszędzie:
  • 0:29 - 0:31
    na ziemi, w wodzie,
  • 0:31 - 0:34
    na stole w kuchni, skórze,
  • 0:34 - 0:35
    nawet wewnątrz ciebie.
  • 0:36 - 0:38
    Ale nie panikuj.
  • 0:38 - 0:42
    Chociaż masz w sobie
    dziesięć razy tyle bakterii
  • 0:42 - 0:44
    niż twoje ciało ma komórek,
  • 0:44 - 0:48
    wiele z nich jest nieszkodliwych,
    a nawet korzystnych,
  • 0:48 - 0:50
    wspierają trawienie i odporność.
  • 0:51 - 0:55
    Jest jednak parę czarnych owiec,
    powodujących szkodliwe infekcje,
  • 0:55 - 0:58
    od drobnych niedogodności
    do śmiertelnych epidemii.
  • 0:59 - 1:04
    Na szczęście są świetne leki stworzone
    do zwalczania infekcji bakteryjnych.
  • 1:04 - 1:08
    Syntetyzowane z substancji chemicznych
    lub naturalne, na przykład pleśń,
  • 1:08 - 1:11
    antybiotyki zabijają
    lub neutralizują bakterie,
  • 1:11 - 1:14
    przerywając syntezę ściany komórkowej
  • 1:14 - 1:18
    lub zakłócając procesy życiowe,
    takie jak synteza białka.
  • 1:18 - 1:20
    Ludzkie komórki zostają bez szwanku.
  • 1:21 - 1:24
    Wdrożenie antybiotyków w XX wieku
  • 1:24 - 1:28
    zmieniło choroby niebezpieczne
    w przypadłości łatwo uleczalne.
  • 1:28 - 1:31
    Dzisiaj jednak coraz więcej antybiotyków
  • 1:31 - 1:33
    jest coraz mniej skutecznych.
  • 1:33 - 1:36
    Czy coś poszło nie tak i je zatrzymało?
  • 1:36 - 1:40
    Problem nie dotyczy antybiotyków,
    ale walczących z nimi bakterii,
  • 1:40 - 1:44
    a przyczyna leży w teorii
    doboru naturalnego Darwina.
  • 1:45 - 1:46
    Tak jak inne organizmy,
  • 1:46 - 1:50
    bakteria może podlegać losowym mutacjom.
  • 1:50 - 1:53
    Wiele z nich jest szkodliwych
    lub bezużytecznych,
  • 1:53 - 1:57
    ale czasem pojawia się taka,
    która daje bakterii przewagę
  • 1:57 - 1:58
    i pozwala przetrwać.
  • 1:58 - 2:00
    Dla bakterii
  • 2:00 - 2:03
    mutacja uodparniająca na pewne antybiotyki
  • 2:03 - 2:04
    daje taką przewagę.
  • 2:05 - 2:08
    Kiedy giną bakterie nieodporne,
  • 2:08 - 2:11
    co dzieje się szczególnie szybko
    w środowiskach bogatych w antybiotyki,
  • 2:11 - 2:12
    takich jak szpitale,
  • 2:13 - 2:16
    jest więcej miejsca i zasobów
    do rozwoju pozostałych.
  • 2:16 - 2:20
    Pozwoliły im na to
    tylko ich zmutowane geny.
  • 2:20 - 2:22
    Reprodukcja nie jest jedynym sposobem.
  • 2:23 - 2:27
    Niektóre bakterie mogły zdobyć
    DNA uwolnione po śmierci innych,
  • 2:27 - 2:29
    a inne wykorzystują
    metodę zwaną koniugacją,
  • 2:29 - 2:32
    dzielą swoje geny, łącząc się
    poprzez "włoski" komórkowe.
  • 2:32 - 2:35
    Z biegiem czasu
    odporne geny rozmnażają się,
  • 2:35 - 2:38
    tworząc całe szczepy
    superodpornych bakterii.
  • 2:39 - 2:43
    Ile mamy czasu,
    zanim superbakterie przejmą władzę?
  • 2:43 - 2:46
    W kilku przypadkach już tak się stało.
  • 2:47 - 2:50
    Na przykład niektóre szczepy
    gronkowca złocistego,
  • 2:50 - 2:54
    powodującego między innymi
    infekcję skóry, sepsę i zapalenie płuc,
  • 2:54 - 2:56
    zamieniły się w MRSA,
  • 2:56 - 2:59
    stały się odporne
    na antybiotyki beta-laktamowe
  • 2:59 - 3:02
    takie jak penicylina,
    metycylina i oksacylina.
  • 3:03 - 3:07
    Dzięki genowi zmieniającemu białka,
    które antybiotyki biorą za cel,
  • 3:07 - 3:11
    MRSA może zabezpieczyć ściany komórkowe.
  • 3:11 - 3:14
    Inne superbakterie, takie jak salmonella
  • 3:14 - 3:17
    czasem wytwarzają enzymy
    takie jak beta-laktany,
  • 3:17 - 3:21
    które niszczą antybiotyki,
    zanim wyrządzą im jakiejś szkody,
  • 3:21 - 3:23
    zaś E. coli, zróżnicowana grupa bakterii,
  • 3:23 - 3:27
    zawierająca szczepy wywołujące
    biegunkę i niewydolność nerek,
  • 3:27 - 3:29
    może uniemożliwić działanie antybiotyków
  • 3:29 - 3:31
    w rodzaju chinolonów, powalając intruzów,
  • 3:31 - 3:33
    którzy chcą dostać się do komórki.
  • 3:35 - 3:36
    Jest jednak dobra wiadomość.
  • 3:36 - 3:40
    Naukowcy pracują nad tym,
    by być o krok przed bakterią.
  • 3:40 - 3:42
    Chociaż rozwój nowych antybiotyków
  • 3:42 - 3:43
    zwolnił w ostatnich latach,
  • 3:43 - 3:48
    Światowa Organizacja Zdrowia skupiła się
    na stworzeniu nowych metod leczenia.
  • 3:48 - 3:51
    Inni naukowcy badają
    rozwiązania alternatywne,
  • 3:51 - 3:55
    takie jak terapia fagowa lub
    szczepienia do zapobiegania infekcjom.
  • 3:56 - 4:00
    Co ważne, ograniczenie nadmiernego
    i niepotrzebnego użycia antybiotyków
  • 4:00 - 4:03
    w drobnych infekcjach,
    które przechodzą same,
  • 4:03 - 4:06
    oraz zmiana praktyki medycznej
    w zapobieganiu infekcjom szpitalnym,
  • 4:06 - 4:08
    może mieć na to duży wpływ,
  • 4:08 - 4:10
    utrzymując przy życiu
    więcej nieodpornych bakterii
  • 4:10 - 4:12
    jako konkurencji dla szczepów odpornych.
  • 4:13 - 4:17
    W wojnie przeciwko superbakterii,
    złożenie broni może podziałać lepiej
  • 4:17 - 4:19
    niż ewolucyjny wyścig zbrojeń.
Title:
Co powoduje odporność na antybiotyki? - Kevin Wu
Description:

Zobacz pełną lekcję: http://ed.ted.com/lessons/how-antibiotics-become-resistant-over-time-kevin-wu

W tym momencie zasiedlają cię miliardy mikroorganizmów. Wiele z nich jest bezproblemowa (a nawet pomocna!), ale jest i kilka czarnych owiec, wrednych "superbakterii", które są odporne na nasze antybiotyki. Dlaczego tak się dzieje? Kevin Wu opisuje ewolucję tego problemu będącego dużym wyzwaniem dla przyszłości medycyny.

Lekcja - Kevin Wu, animacja - Brett Underhill.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:35
  • Problemy z zapisem poprawionych zapisów:/ Wczoraj wyskoczył jakiś błąd, będę sie starać to przywrócić;)

  • Jeśli przy komunikacie o błędzie ściągnęłaś napisy na komputer, nie będzie problemu. Klucz francuski -> upload subtitles. Jeśli nie masz na komputerze skopiowanej wersji, to nie odzyskasz napisów w wersji finalnej.

  • Jeśli przy komunikacie o błędzie ściągnęłaś napisy na komputer, nie będzie problemu. Klucz francuski -> upload subtitles. Jeśli nie masz na komputerze skopiowanej wersji, to nie odzyskasz napisów w wersji finalnej.

  • Już zrobione:) Szkoda, że wcześniej nie zauważyłam Twojej wiadomości, bo długo nie mogłam znaleźć opcji upload

  • 1. poskracałam napisy w kilku miejscach

    2. pomimo że, mimo że - nie oddzielamy przecinkiem:
    http://www.prosteprzecinki.pl/przecinek-przed-mimo-ze-mimo-iz

    3. bacterial conjugation - https://pl.wikipedia.org/wiki/Koniugacja_bakterii

    staphylococcus aureus - https://pl.wikipedia.org/wiki/Gronkowiec_z%C5%82ocisty

  • trillion - wg kilku słowników to bilion (10 do 12), nie biliard(10 do 15) - z tymi dużymi liczbami jest kłopot, bo jest tu dużo tzw false friends

Polish subtitles

Revisions