1
00:00:06,481 --> 00:00:11,020
Czy wiesz, że wokół ciebie
są biliony bakterii?

2
00:00:11,044 --> 00:00:12,499
To prawda.

3
00:00:12,523 --> 00:00:16,598
Mikroorganizmy zwane bakteriami
były pierwszymi formami życia

4
00:00:16,622 --> 00:00:17,764
istniejącymi na Ziemi.

5
00:00:18,526 --> 00:00:20,833
Pomimo że składają się
tylko z jednej komórki,

6
00:00:20,857 --> 00:00:25,426
ich całkowita biomasa jest większa
od wszystkich roślin i zwierząt razem.

7
00:00:26,668 --> 00:00:28,618
Żyją praktycznie wszędzie:

8
00:00:28,642 --> 00:00:30,995
na ziemi, w wodzie,

9
00:00:31,019 --> 00:00:33,531
na stole w kuchni, skórze,

10
00:00:33,555 --> 00:00:35,210
nawet wewnątrz ciebie.

11
00:00:35,945 --> 00:00:38,252
Ale nie panikuj.

12
00:00:38,276 --> 00:00:42,072
Chociaż masz w sobie
dziesięć razy tyle bakterii

13
00:00:42,096 --> 00:00:43,993
niż twoje ciało ma komórek,

14
00:00:44,018 --> 00:00:48,081
wiele z nich jest nieszkodliwych, 
a nawet korzystnych,

15
00:00:48,106 --> 00:00:50,246
wspierają trawienie i odporność.

16
00:00:51,086 --> 00:00:54,871
Jest jednak parę czarnych owiec,
powodujących szkodliwe infekcje,

17
00:00:54,895 --> 00:00:57,942
od drobnych niedogodności
do śmiertelnych epidemii.

18
00:00:58,717 --> 00:01:04,120
Na szczęście są świetne leki stworzone
do zwalczania infekcji bakteryjnych.

19
00:01:04,144 --> 00:01:08,020
Syntetyzowane z substancji chemicznych
lub naturalne, na przykład pleśń,

20
00:01:08,044 --> 00:01:11,091
antybiotyki zabijają
lub neutralizują bakterie,

21
00:01:11,115 --> 00:01:13,951
przerywając syntezę ściany komórkowej

22
00:01:13,975 --> 00:01:18,031
lub zakłócając procesy życiowe,
takie jak synteza białka.

23
00:01:18,055 --> 00:01:20,369
Ludzkie komórki zostają bez szwanku.

24
00:01:21,131 --> 00:01:24,430
Wdrożenie antybiotyków w XX wieku

25
00:01:24,454 --> 00:01:27,950
zmieniło choroby niebezpieczne
w przypadłości łatwo uleczalne.

26
00:01:27,974 --> 00:01:30,847
Dzisiaj jednak coraz więcej antybiotyków

27
00:01:30,871 --> 00:01:32,963
jest coraz mniej skutecznych.

28
00:01:32,987 --> 00:01:35,564
Czy coś poszło nie tak i je zatrzymało?

29
00:01:35,588 --> 00:01:40,423
Problem nie dotyczy antybiotyków,
ale walczących z nimi bakterii,

30
00:01:40,447 --> 00:01:43,797
a przyczyna leży w teorii
doboru naturalnego Darwina.

31
00:01:44,587 --> 00:01:46,238
Tak jak inne organizmy,

32
00:01:46,262 --> 00:01:49,596
bakteria może podlegać losowym mutacjom.

33
00:01:49,937 --> 00:01:53,211
Wiele z nich jest szkodliwych
lub bezużytecznych,

34
00:01:53,235 --> 00:01:56,584
ale czasem pojawia się taka,
która daje bakterii przewagę

35
00:01:56,608 --> 00:01:58,211
i pozwala przetrwać.

36
00:01:58,488 --> 00:01:59,870
Dla bakterii

37
00:01:59,895 --> 00:02:02,911
mutacja uodparniająca na pewne antybiotyki

38
00:02:02,936 --> 00:02:04,364
daje taką przewagę.

39
00:02:05,208 --> 00:02:07,976
Kiedy giną bakterie nieodporne,

40
00:02:08,000 --> 00:02:11,350
co dzieje się szczególnie szybko
w środowiskach bogatych w antybiotyki,

41
00:02:11,374 --> 00:02:12,474
takich jak szpitale,

42
00:02:12,520 --> 00:02:15,715
jest więcej miejsca i zasobów
do rozwoju pozostałych.

43
00:02:15,740 --> 00:02:19,573
Pozwoliły im na to
tylko ich zmutowane geny.

44
00:02:19,597 --> 00:02:21,905
Reprodukcja nie jest jedynym sposobem.

45
00:02:22,580 --> 00:02:26,572
Niektóre bakterie mogły zdobyć
DNA uwolnione po śmierci innych,

46
00:02:26,596 --> 00:02:28,972
a inne wykorzystują
metodę zwaną koniugacją,

47
00:02:28,972 --> 00:02:32,247
dzielą swoje geny, łącząc się 
poprzez "włoski" komórkowe.

48
00:02:32,247 --> 00:02:34,833
Z biegiem czasu
odporne geny rozmnażają się,

49
00:02:34,857 --> 00:02:37,837
tworząc całe szczepy
superodpornych bakterii.

50
00:02:39,127 --> 00:02:42,561
Ile mamy czasu,
zanim superbakterie przejmą władzę?

51
00:02:43,466 --> 00:02:45,823
W kilku przypadkach już tak się stało.

52
00:02:46,989 --> 00:02:50,352
Na przykład niektóre szczepy
gronkowca złocistego,

53
00:02:50,376 --> 00:02:54,157
powodującego między innymi
infekcję skóry, sepsę i zapalenie płuc,

54
00:02:54,181 --> 00:02:56,209
zamieniły się w MRSA,

55
00:02:56,233 --> 00:02:59,100
stały się odporne
na antybiotyki beta-laktamowe

56
00:02:59,124 --> 00:03:01,581
takie jak penicylina,
metycylina i oksacylina.

57
00:03:02,573 --> 00:03:07,377
Dzięki genowi zmieniającemu białka,
które antybiotyki biorą za cel,

58
00:03:07,401 --> 00:03:10,836
MRSA może zabezpieczyć ściany komórkowe.

59
00:03:10,860 --> 00:03:13,885
Inne superbakterie, takie jak salmonella

60
00:03:13,909 --> 00:03:17,055
czasem wytwarzają enzymy
takie jak beta-laktany,

61
00:03:17,079 --> 00:03:20,678
które niszczą antybiotyki,
zanim wyrządzą im jakiejś szkody,

62
00:03:20,702 --> 00:03:23,415
zaś E. coli, zróżnicowana grupa bakterii,

63
00:03:23,439 --> 00:03:26,827
zawierająca szczepy wywołujące
biegunkę i niewydolność nerek,

64
00:03:26,851 --> 00:03:28,963
może uniemożliwić działanie antybiotyków

65
00:03:28,987 --> 00:03:31,381
w rodzaju chinolonów, powalając intruzów,

66
00:03:31,405 --> 00:03:33,214
którzy chcą dostać się do komórki.

67
00:03:34,566 --> 00:03:36,368
Jest jednak dobra wiadomość.

68
00:03:36,392 --> 00:03:39,587
Naukowcy pracują nad tym,
by być o krok przed bakterią.

69
00:03:39,611 --> 00:03:41,705
Chociaż rozwój nowych antybiotyków

70
00:03:41,729 --> 00:03:43,373
zwolnił w ostatnich latach,

71
00:03:43,397 --> 00:03:47,626
Światowa Organizacja Zdrowia skupiła się
na stworzeniu nowych metod leczenia.

72
00:03:48,487 --> 00:03:51,249
Inni naukowcy badają
rozwiązania alternatywne,

73
00:03:51,273 --> 00:03:54,912
takie jak terapia fagowa lub 
szczepienia do zapobiegania infekcjom.

74
00:03:55,784 --> 00:03:59,597
Co ważne, ograniczenie nadmiernego
i niepotrzebnego użycia antybiotyków

75
00:03:59,621 --> 00:04:02,660
w drobnych infekcjach,
które przechodzą same,

76
00:04:02,684 --> 00:04:06,320
oraz zmiana praktyki medycznej
w zapobieganiu infekcjom szpitalnym,

77
00:04:06,344 --> 00:04:07,717
może mieć na to duży wpływ,

78
00:04:07,741 --> 00:04:10,265
utrzymując przy życiu
więcej nieodpornych bakterii

79
00:04:10,289 --> 00:04:12,320
jako konkurencji dla szczepów odpornych.

80
00:04:13,082 --> 00:04:16,815
W wojnie przeciwko superbakterii,
złożenie broni może podziałać lepiej

81
00:04:16,839 --> 00:04:18,935
niż ewolucyjny wyścig zbrojeń.