WEBVTT 00:00:06.481 --> 00:00:11.020 Czy wiesz, że wokół ciebie są biliony bakterii? 00:00:11.044 --> 00:00:12.499 To prawda. 00:00:12.523 --> 00:00:16.598 Mikroorganizmy zwane bakteriami były pierwszymi formami życia 00:00:16.622 --> 00:00:17.764 istniejącymi na Ziemi. 00:00:18.526 --> 00:00:20.833 Pomimo że składają się tylko z jednej komórki, 00:00:20.857 --> 00:00:25.426 ich całkowita biomasa jest większa od wszystkich roślin i zwierząt razem. 00:00:26.668 --> 00:00:28.618 Żyją praktycznie wszędzie: 00:00:28.642 --> 00:00:30.995 na ziemi, w wodzie, 00:00:31.019 --> 00:00:33.531 na stole w kuchni, skórze, 00:00:33.555 --> 00:00:35.210 nawet wewnątrz ciebie. 00:00:35.945 --> 00:00:38.252 Ale nie panikuj. 00:00:38.276 --> 00:00:42.072 Chociaż masz w sobie dziesięć razy tyle bakterii 00:00:42.096 --> 00:00:43.993 niż twoje ciało ma komórek, 00:00:44.018 --> 00:00:48.081 wiele z nich jest nieszkodliwych, a nawet korzystnych, 00:00:48.106 --> 00:00:50.246 wspierają trawienie i odporność. 00:00:51.086 --> 00:00:54.871 Jest jednak parę czarnych owiec, powodujących szkodliwe infekcje, 00:00:54.895 --> 00:00:57.942 od drobnych niedogodności do śmiertelnych epidemii. 00:00:58.717 --> 00:01:04.120 Na szczęście są świetne leki stworzone do zwalczania infekcji bakteryjnych. 00:01:04.144 --> 00:01:08.020 Syntetyzowane z substancji chemicznych lub naturalne, na przykład pleśń, 00:01:08.044 --> 00:01:11.091 antybiotyki zabijają lub neutralizują bakterie, 00:01:11.115 --> 00:01:13.951 przerywając syntezę ściany komórkowej 00:01:13.975 --> 00:01:18.031 lub zakłócając procesy życiowe, takie jak synteza białka. 00:01:18.055 --> 00:01:20.369 Ludzkie komórki zostają bez szwanku. 00:01:21.131 --> 00:01:24.430 Wdrożenie antybiotyków w XX wieku 00:01:24.454 --> 00:01:27.950 zmieniło choroby niebezpieczne w przypadłości łatwo uleczalne. 00:01:27.974 --> 00:01:30.847 Dzisiaj jednak coraz więcej antybiotyków 00:01:30.871 --> 00:01:32.963 jest coraz mniej skutecznych. 00:01:32.987 --> 00:01:35.564 Czy coś poszło nie tak i je zatrzymało? 00:01:35.588 --> 00:01:40.423 Problem nie dotyczy antybiotyków, ale walczących z nimi bakterii, 00:01:40.447 --> 00:01:43.797 a przyczyna leży w teorii doboru naturalnego Darwina. 00:01:44.587 --> 00:01:46.238 Tak jak inne organizmy, 00:01:46.262 --> 00:01:49.596 bakteria może podlegać losowym mutacjom. 00:01:49.937 --> 00:01:53.211 Wiele z nich jest szkodliwych lub bezużytecznych, 00:01:53.235 --> 00:01:56.584 ale czasem pojawia się taka, która daje bakterii przewagę 00:01:56.608 --> 00:01:58.211 i pozwala przetrwać. 00:01:58.488 --> 00:01:59.870 Dla bakterii 00:01:59.895 --> 00:02:02.911 mutacja uodparniająca na pewne antybiotyki 00:02:02.936 --> 00:02:04.364 daje taką przewagę. 00:02:05.208 --> 00:02:07.976 Kiedy giną bakterie nieodporne, 00:02:08.000 --> 00:02:11.350 co dzieje się szczególnie szybko w środowiskach bogatych w antybiotyki, 00:02:11.374 --> 00:02:12.474 takich jak szpitale, 00:02:12.520 --> 00:02:15.715 jest więcej miejsca i zasobów do rozwoju pozostałych. 00:02:15.740 --> 00:02:19.573 Pozwoliły im na to tylko ich zmutowane geny. 00:02:19.597 --> 00:02:21.905 Reprodukcja nie jest jedynym sposobem. 00:02:22.580 --> 00:02:26.572 Niektóre bakterie mogły zdobyć DNA uwolnione po śmierci innych, 00:02:26.596 --> 00:02:28.972 a inne wykorzystują metodę zwaną koniugacją, 00:02:28.972 --> 00:02:32.247 dzielą swoje geny, łącząc się poprzez "włoski" komórkowe. 00:02:32.247 --> 00:02:34.833 Z biegiem czasu odporne geny rozmnażają się, 00:02:34.857 --> 00:02:37.837 tworząc całe szczepy superodpornych bakterii. 00:02:39.127 --> 00:02:42.561 Ile mamy czasu, zanim superbakterie przejmą władzę? 00:02:43.466 --> 00:02:45.823 W kilku przypadkach już tak się stało. 00:02:46.989 --> 00:02:50.352 Na przykład niektóre szczepy gronkowca złocistego, 00:02:50.376 --> 00:02:54.157 powodującego między innymi infekcję skóry, sepsę i zapalenie płuc, 00:02:54.181 --> 00:02:56.209 zamieniły się w MRSA, 00:02:56.233 --> 00:02:59.100 stały się odporne na antybiotyki beta-laktamowe 00:02:59.124 --> 00:03:01.581 takie jak penicylina, metycylina i oksacylina. 00:03:02.573 --> 00:03:07.377 Dzięki genowi zmieniającemu białka, które antybiotyki biorą za cel, 00:03:07.401 --> 00:03:10.836 MRSA może zabezpieczyć ściany komórkowe. 00:03:10.860 --> 00:03:13.885 Inne superbakterie, takie jak salmonella 00:03:13.909 --> 00:03:17.055 czasem wytwarzają enzymy takie jak beta-laktany, 00:03:17.079 --> 00:03:20.678 które niszczą antybiotyki, zanim wyrządzą im jakiejś szkody, 00:03:20.702 --> 00:03:23.415 zaś E. coli, zróżnicowana grupa bakterii, 00:03:23.439 --> 00:03:26.827 zawierająca szczepy wywołujące biegunkę i niewydolność nerek, 00:03:26.851 --> 00:03:28.963 może uniemożliwić działanie antybiotyków 00:03:28.987 --> 00:03:31.381 w rodzaju chinolonów, powalając intruzów, 00:03:31.405 --> 00:03:33.214 którzy chcą dostać się do komórki. 00:03:34.566 --> 00:03:36.368 Jest jednak dobra wiadomość. 00:03:36.392 --> 00:03:39.587 Naukowcy pracują nad tym, by być o krok przed bakterią. 00:03:39.611 --> 00:03:41.705 Chociaż rozwój nowych antybiotyków 00:03:41.729 --> 00:03:43.373 zwolnił w ostatnich latach, 00:03:43.397 --> 00:03:47.626 Światowa Organizacja Zdrowia skupiła się na stworzeniu nowych metod leczenia. 00:03:48.487 --> 00:03:51.249 Inni naukowcy badają rozwiązania alternatywne, 00:03:51.273 --> 00:03:54.912 takie jak terapia fagowa lub szczepienia do zapobiegania infekcjom. 00:03:55.784 --> 00:03:59.597 Co ważne, ograniczenie nadmiernego i niepotrzebnego użycia antybiotyków 00:03:59.621 --> 00:04:02.660 w drobnych infekcjach, które przechodzą same, 00:04:02.684 --> 00:04:06.320 oraz zmiana praktyki medycznej w zapobieganiu infekcjom szpitalnym, 00:04:06.344 --> 00:04:07.717 może mieć na to duży wpływ, 00:04:07.741 --> 00:04:10.265 utrzymując przy życiu więcej nieodpornych bakterii 00:04:10.289 --> 00:04:12.320 jako konkurencji dla szczepów odpornych. 00:04:13.082 --> 00:04:16.815 W wojnie przeciwko superbakterii, złożenie broni może podziałać lepiej 00:04:16.839 --> 00:04:18.935 niż ewolucyjny wyścig zbrojeń.