Benim oğlum Columbine katliamcısıydı. Bu benim hikayem.
-
0:01 - 0:04Oğlumun sesini son duyuşum,
-
0:04 - 0:06okula gitmek için
-
0:06 - 0:07ön kapıdan çıkarkendi.
-
0:08 - 0:11Karanlıkta tek bir kelime söyledi:
-
0:11 - 0:13"Hoşçakal."
-
0:13 - 0:16Tarih 20 Nisan 1999 idi.
-
0:17 - 0:20Sabahın ilerleyen saatlerinde,
Columbine Lisesinde, -
0:20 - 0:23oğlum Dylan ve arkadaşı Eric
intihar etmeden önce, -
0:23 - 0:2512 öğrenci ve 1 öğretmeni öldürdüler
-
0:26 - 0:30ve 20'den fazla insanı yaraladılar.
-
0:31 - 0:3413 masum insan öldürülmüştü,
-
0:34 - 0:37sevdiklerini keder ve
travma içinde bırakarak. -
0:38 - 0:43Diğerleri kalıcı özür ve şekil
bozukluğu ile sonuçlanan -
0:43 - 0:44hasarlar aldı.
-
0:46 - 0:48Ama trajedinin büyüklüğü sadece
-
0:48 - 0:52ölü ve yaralıların sayısıyla ölçülemez.
-
0:53 - 0:55Okulda olanların,
-
0:55 - 0:58kurtarmaya yardım edenlerin
ya da temizleyenlerin -
0:58 - 1:01yaşadığı psikolojik hasar ölçülemez.
-
1:02 - 1:06Columbine'deki trajedinin büyüklüğünü
belirlemenin hiç bir yolu yok, -
1:07 - 1:09
özellikle, kendi katliamlarını -
1:09 - 1:12yapacak nişancılar için bir kılavuz
olabildiğinde. -
1:14 - 1:15Columbine bir gelgit dalgasıydı,
-
1:16 - 1:17ve çarpma gerçekleşince
-
1:17 - 1:21halkın ve toplumun olayın
etkisini anlaması -
1:21 - 1:23yıllar aldı.
-
1:25 - 1:29Oğlumun mirasını kabul
etmek yıllarımı aldı. -
1:30 - 1:33Hayatının sonunu belirleyen
acımasız davranışı, -
1:33 - 1:36bana onun tanıdığım kişiden tamamen
farklı biri olduğunu gösterdi. -
1:38 - 1:40Sonraları, insanlar sordu,
-
1:40 - 1:42''Nasıl bilemedin?''
-
1:43 - 1:44''Nasıl bir annesin sen?''
-
1:45 - 1:48Aynı soruları ben de kendime
soruyorum. -
1:49 - 1:52Vurulmalardan önce, kendimi
iyi bir anne sanıyordum. -
1:53 - 1:55Çocuklarımın, sempatik,
-
1:55 - 1:59sağlıklı ve sorumlu yetişkinler
olmalarına yardım etmek -
1:59 - 2:01hayatımın en önemli rolüydü.
-
2:02 - 2:05Ancak trajedi beni, bir ebeveyn olarak
başarısız olduğuma ikna etti -
2:06 - 2:10ve bugün beni buraya getiren şey
kısmen bu başarısızlık duygusu. -
2:11 - 2:12Babası bir yana,
-
2:13 - 2:16Dylan'ı tanıyan ve en çok seven
tek kişi bendim. -
2:17 - 2:19Eğer biri neler olacağını bilebilseydi,
-
2:19 - 2:21o ben olmalıydım, değil mi?
-
2:22 - 2:23Ancak, bilemedim.
-
2:25 - 2:27Bugün, öldüren ve yaralayan birinin
-
2:27 - 2:31annesi olmanın nasıl bir şey olduğunu
paylaşmak için buradayım. -
2:32 - 2:36Bu trajediden sonra, yıllarca,
geçmişi detaylıca düşündüm, -
2:36 - 2:40bir ebeveyn olarak nerede başarısız
olduğumu anlamaya çalıştım. -
2:40 - 2:43Ancak basit cevaplar yok.
-
2:43 - 2:45Size herhangi bir çözüm sunamam.
-
2:46 - 2:47Tüm yapabileceğim
-
2:48 - 2:50öğrendiğim şeyleri paylaşmak.
-
2:51 - 2:55Katliamdan önce beni tanımayan
insanlarla konuştuğumda, -
2:55 - 2:57üç zorlukla başa çıkmam gerekiyor.
-
2:58 - 3:01Birincisi, bunun gibi bir odaya girdiğimde
-
3:01 - 3:05içeride oğlumun yaptıkları yüzünden
bir kayıp yaşayan birinin -
3:05 - 3:07olup olmadığını bilmiyorum.
-
3:08 - 3:12Bunu kendisi yapmak için burada olmayan
bir aile üyemin neden olduğu acıyı, -
3:12 - 3:14itiraf etme ihtiyacı hissediyorum.
-
3:15 - 3:18Bu yüzden öncelikle, eğer oğlum size
acı verdiyse, -
3:18 - 3:22bütün kalbimle özür dilerim.
-
3:24 - 3:25Baş etmem gereken ikinci zorluk ise,
-
3:26 - 3:30oğlumun ölümünden bir intihar
olarak bahsettiğimde, -
3:31 - 3:34anlayış ve hatta merhamet istemeliyim.
-
3:34 - 3:37Ölümünden iki yıl önce,
-
3:37 - 3:39bir not defterinde bir sayfaya
-
3:39 - 3:40kendini kestiğini yazmıştı.
-
3:41 - 3:42Acı içinde olduğunu
-
3:42 - 3:45ve hayatını sonlandırmak için
silah almak istediğini söylüyordu. -
3:46 - 3:50Bunların hiçbirinden ölümünden
aylar sonraya kadar haberim olmadı. -
3:51 - 3:54Onun ölümünden bir intihar olarak
bahsettiğimde, -
3:54 - 3:58hayatının sonunda sergilediği korkunçluğu
önemsizleştirmeye çalışmıyorum. -
3:59 - 4:01Onun intihar düşüncesinin nasıl
-
4:01 - 4:03adam öldürmeye sebep olduğunu
-
4:03 - 4:04anlamaya çalışıyorum.
-
4:05 - 4:08Pek çok okumadan
ve uzmanla konuşmadan sonra, -
4:08 - 4:12onun katliama başvurma sebebinin,
öldürme isteğinden değil, -
4:12 - 4:15ölme arzusundan kaynaklandığına
-
4:15 - 4:17inanmaya başladım.
-
4:18 - 4:24Oğlumun cinayeti ve intiharı hakkında
konuştuğumda karşılaştığım üçüncü zorluk, -
4:24 - 4:26akıl sağlığı hakkında konuşmam ya da --
-
4:28 - 4:29- affedersiniz -
-
4:29 - 4:32akıl sağlığı hakkında konuşmam,
-
4:32 - 4:36aslında beyin sağlığı demeyi tercih
ediyorum, çünkü daha somut. -
4:36 - 4:39Ve aynı zamanda, şiddet hakkında
konuşuyorum. -
4:40 - 4:43Son yapmak istediğim ise,
zihinsel hastalıklar etrafında var olan -
4:43 - 4:46yanlış anlamalar için katkıda bulunmak.
-
4:46 - 4:51Akıl hastalığı olanların yalnızca
küçük bir kısmı -
4:51 - 4:53başka insanlara karşı şiddetlidir,
-
4:55 - 4:58fakat bunlardan intihar yoluyla ölenlerin,
-
4:58 - 5:02%75, belki %90'ından fazlasının
-
5:02 - 5:06bir çeşit teşhis edilebilir bir
akıl hastalığı var. -
5:06 - 5:08Hepinizin çok iyi bildiği gibi,
-
5:08 - 5:11akıl sağlığı sistemimiz, herkese
yardım etmek için donatılmamış -
5:12 - 5:14ve yıkıcı düşünceleri olan herkes
-
5:15 - 5:16özel bir tanı için
-
5:16 - 5:18kritere uymaz.
-
5:19 - 5:23Devam eden korku, öfke ya da ümitsizlik
-
5:23 - 5:25duyguları olan hastaların çoğu
-
5:25 - 5:27asla değerlendirilmez veya
tedavi edilmezler. -
5:28 - 5:32Yalnızca bir davranışsal krize girerlerse,
dikkatimizi çekerler. -
5:33 - 5:35Eğer tahminler doğruysa,
-
5:35 - 5:38intiharların yüzde ikisi
-
5:38 - 5:41başka bir kişinin öldürülmesini de
içeriyor. -
5:42 - 5:46İntihar oranları artarsa
ki bazı kitlelerde artmakta, -
5:47 - 5:49cinayet içeren intiharlar da artacak.
-
5:51 - 5:56Dylan'ın aklında ölümünden önce
neler olduğunu anlamak istedim. -
5:56 - 6:00Bu yüzden, yakınları intihara teşebbüs
etmiş kimselerden cevaplar aradım. -
6:02 - 6:06Araştırmalar yaptım ve her fırsatta
bağış toplama kampanyalarında -
6:06 - 6:08gönüllü oldum.
-
6:08 - 6:12İntihar teşebbüs edip kurtulan
-
6:13 - 6:14kişilerle konuştum.
-
6:15 - 6:17En faydalı sohbetlerimden biri,
-
6:17 - 6:19ofisimde başkasıyla konuşurken
-
6:19 - 6:20kulak misafiri olan
-
6:20 - 6:22bir iş arkadaşımla olan
konuşmaydı. -
6:23 - 6:26Dylan bu kadar korkunç bir şey yaptıysa
-
6:26 - 6:29beni sevmiş olamaz dediğimi duymuş.
-
6:30 - 6:32Sonra, beni yalnız bulduğunda,
-
6:33 - 6:35kulak misafiri olduğu için özür dilediğini
-
6:35 - 6:37fakat yanıldığımı söyledi.
-
6:38 - 6:40O, üç küçük çocukla
-
6:41 - 6:42bekar ve genç bir anne iken,
-
6:43 - 6:47bunalıma girmiş ve güvende olması için
hastaneye yatırılmış. -
6:48 - 6:50O dönemlerde, eğer ölürse,
-
6:50 - 6:54çocuklarının daha iyi durumda
olacaklarına eminmiş. -
6:54 - 6:56Bu yüzden, hayatını sonlandırmak için
bir plan yapmış. -
6:57 - 7:01Anne sevgisinin dünyadaki
en güçlü bağ olduğuna -
7:01 - 7:04ve çocuklarını dünyadaki her şeyden
daha çok sevdiğine beni ikna etti, -
7:05 - 7:07fakat hastalığı yüzünden,
-
7:07 - 7:10çocuklarının onsuz
daha iyi olacağına emindi. -
7:12 - 7:14Onun söylediklerinden ve
diğerlerinden öğrendiğim; -
7:14 - 7:19intihar yoluyla ölmek için
sözde kararlar vermiyor ya da -
7:19 - 7:20seçimler yapmıyoruz,
-
7:20 - 7:23tıpkı hangi arabayı kullanacağımız
-
7:23 - 7:26ya da cumartesi gecesi nereye
gideceğimiz gibi. -
7:26 - 7:29Biri, yoğun olarak intihar durumundaysa,
-
7:29 - 7:34dördüncü derece acil sağlık
hizmeti alacak durumdadır. -
7:35 - 7:39Düşünceleri bozulur ve öz yönetim
araçlarına erişimlerini kaybederler. -
7:40 - 7:43Plan yapabilseler ve mantıklı hareket
edebilseler bile, -
7:44 - 7:47gerçeklik algıları, gerçekleri yorumlayan
-
7:47 - 7:50ıstırapları tarafından saptırılır.
-
7:51 - 7:55Bazıları bu durumlarını saklamakta
çok iyi olabilir -
7:55 - 7:57ve genellikle bunu yapmak için
iyi nedenleri var. -
7:59 - 8:02Çoğumuzun belli dönemlerde,
intihar düşünceleri vardır, -
8:02 - 8:06fakat, sürekli intihar düşüncesi ve
-
8:06 - 8:08intihar yöntemleri planlama
-
8:08 - 8:10patolojik belirtilerdir
-
8:10 - 8:12ve pek çok hastalık gibi
-
8:12 - 8:15sağlık durumu tespit edilmeli ve
tedavi yapılmalı, -
8:16 - 8:17bir hayat kaybedilmeden önce.
-
8:19 - 8:21Fakat, oğlumun ölümü sadece
bir intihar değildi. -
8:22 - 8:24Toplu bir katliamı içeriyordu.
-
8:25 - 8:31Ben onun intihar düşüncesinin nasıl
cinayet halini aldığını bilmek istedim. -
8:32 - 8:35Fakat araştırmalar az ve
basit cevaplar yok. -
8:36 - 8:39Evet, muhtemelen devamlı bir
depresyondaydı. -
8:41 - 8:46Mükemmeliyetçi ve kendine yeten
bir kişiliği vardı -
8:47 - 8:51ve bu onun diğerlerinden yardım talebinde
bulunma ihtimalini azalttı. -
8:52 - 8:59Okulda küçük düşürülmüş, alçaltılmış ve
öfkeli hissetmesine neden olan -
8:59 - 9:01tetikleyici olaylar yaşamıştı.
-
9:02 - 9:05Bir çocukla karmaşık
bir arkadaşlığı vardı. -
9:05 - 9:10Çocuk, oğlumla öfke ve yabancılaşma
duygularını paylaşıyordu -
9:10 - 9:13ve ciddi olarak aklen dengesiz,
-
9:13 - 9:15yönlendirici ve adam
öldürmeye meyilliydi. -
9:16 - 9:19Ve üstelik, hayatının aşırı hassas ve
-
9:19 - 9:22kırılgan döneminde,
-
9:23 - 9:26Dylan silaha erişim yolunu buldu,
-
9:26 - 9:28evimizde asla silah olmadığı halde.
-
9:29 - 9:3417 yaşında bir çocuk için yasal olarak
ya da yasa dışı silah satın almak, -
9:34 - 9:39- benim bilgim ya da iznim olmadan -
dehşete düşürecek kadar kolaydı. -
9:40 - 9:44Ve her nasılsa, 17 yıl ve pek çok
okul katliamından sonra -
9:45 - 9:47hala dehşete düşürecek kadar kolay.
-
9:49 - 9:52Dylan'ın o gün yaptığı şey, kalbimi kırdı
-
9:53 - 9:55ve bir travmanın çok sık yaptığı gibi,
-
9:55 - 9:58bedenime ve zihnime büyük zararlar verdi.
-
9:59 - 10:02Katliamdan iki yıl sonra,
meme kanseri oldum -
10:03 - 10:07ve bundan iki yıl sonra,
akıl sağlığı sorunlarım başladı. -
10:08 - 10:12Dinmek bilmeyen acım yetmezmiş gibi,
-
10:12 - 10:15Dylan'ın öldürdüğü birisinin ailesiyle
-
10:16 - 10:18karşılaşmaktan
-
10:18 - 10:20veya basın ya da öfkeli
bir vatandaş tarafından -
10:20 - 10:22sıkıştırılmaktan ödüm kopuyordu.
-
10:23 - 10:25Haberleri açıp dinlemekten,
-
10:26 - 10:30korkunç ebeveyn ya da iğrenç insan diye
seslenildiğimi duymaktan korkuyordum. -
10:33 - 10:35Panik ataklar geçirmeye başladım.
-
10:37 - 10:41İlk kriz katliamdan dört yıl sonra başladı.
-
10:41 - 10:44Atak anında, yazılı ifade vermeye ve
kurbanların aileleriyle -
10:44 - 10:47yüz yüze tanışmaya gitmek için
hazırlanıyordum. -
10:48 - 10:51İkinci kriz katliamdan 6 yıl sonra oldu.
-
10:51 - 10:54İlk defa bir konferansta cinayetler
ve intihar hakkında -
10:54 - 10:56konuşmak için hazırlanıyordum.
-
10:58 - 11:00İki kriz de birkaç hafta sürdü.
-
11:02 - 11:04Ataklar her yerde oluyordu:
-
11:04 - 11:08hırdavatçıda, ofisimde
-
11:08 - 11:10ve hatta yatakta kitap okurken.
-
11:11 - 11:15Zihnim birdenbire dönüp duran
korku döngüsüne kilitlenirdi -
11:16 - 11:18ve kendimi sakinleştirmek
-
11:18 - 11:22ve bir çözüm yolu bulmak için
ne kadar uğraşsam da -
11:22 - 11:23yapamadım.
-
11:24 - 11:27Sanki beynim beni öldürmeye çalışıyordu.
-
11:28 - 11:30Ve sonra, korkmaktan korkmak
-
11:31 - 11:32tüm düşüncelerimi tüketti.
-
11:33 - 11:36O an, hatalı işleyen bir zihne sahip
olmanın neler hissettirdiğini -
11:36 - 11:38ilk öğrendiğim andı.
-
11:39 - 11:42Ve gerçekten zihin sağlığı savunucusu
olduğum zamandı. -
11:44 - 11:47Terapi, ilaç tedavisi ve kişisel bakımla,
-
11:47 - 11:49hayat, zamanla mevcut şartlar altında
-
11:49 - 11:52normal olarak düşünülebilecek
şeye döndü. -
11:53 - 11:55Geriye dönüp neler olduğuna baktığımda,
-
11:55 - 11:59oğlumun sarmalının işlev
bozukluğuna dönmesinin, -
12:00 - 12:03muhtemelen yaklaşık iki yıllık bir
dönemde olduğunu görebiliyordum, -
12:03 - 12:05yardım alabilmesi için bol bir zaman,
-
12:06 - 12:10şayet, birisi onun yardıma ihtiyacı
olduğunu ve ne yapılması gerektiğini -
12:10 - 12:11bilmiş olsaydı.
-
12:16 - 12:18Birisi bana ne zaman:
-
12:18 - 12:21"Sen nasıl bilemedin?" diye sorsa,
-
12:21 - 12:23mideme yumruk yemiş gibi hissediyorum.
-
12:24 - 12:28Bu soru itham taşıyor ve suçluluk
duygumu kamçılıyor. -
12:28 - 12:31Ne kadar çok terapi almış olursam olayım,
-
12:31 - 12:33asla tamamen kökünü kurutamayacağım.
-
12:34 - 12:36Ancak öğrendiğim bir şey var:
-
12:37 - 12:39sevgi, intihara meyilli birini,
-
12:39 - 12:41kendini yaralamasını engellemek için
-
12:41 - 12:42yeterli olsaydı,
-
12:43 - 12:45intiharlar çok nadir olurdu.
-
12:46 - 12:48Ancak, sevgi yeterli değil
-
12:49 - 12:51ve intihar yaygın bir şey.
-
12:52 - 12:5410 ila 34 yaş arası insanlarda
-
12:55 - 12:57ikinci en önemli ölüm sebebi.
-
12:58 - 13:00ve Amerikan gençliğinin yüzde 15'i
-
13:00 - 13:03geçen yıl, intihar planı
-
13:03 - 13:04yaptıklarını bildirdi.
-
13:06 - 13:10Öğrendim ki, her ne kadar yapabileceğimize
inanmak istesek bile, -
13:11 - 13:14sevdiklerimizin düşündüğü
ve hissettiği her şeyi -
13:14 - 13:16bilemeyiz ve kontrol edemeyiz
-
13:17 - 13:20ve bir şekilde farklı olduğumuza olan
dik başlı inancımız, -
13:21 - 13:23sevdiklerimizin kendilerini
veya bir başkasını asla -
13:23 - 13:25incitmeyi düşünmeyeceklerine inanmamız
-
13:26 - 13:28gözümüzün önündeki şeyi
-
13:28 - 13:30görmemize engel olabilir.
-
13:32 - 13:35Ve eğer en kötü senaryo gerçekleşirse,
-
13:37 - 13:39kendimizi, doğru soruları bilmediğimiz,
-
13:39 - 13:41veya doğru soruları sormadığımız
-
13:41 - 13:46veya doğru tedaviyi bulmadığımız için
bağışlamayı öğrenmek zorundayız. -
13:47 - 13:48Sevdiğimiz birilerinin,
-
13:49 - 13:51söylediklerinin veya
davranışlarının aksine -
13:52 - 13:54acı çekebiliyor olduklarını
-
13:55 - 13:56daima farz etmeliyiz.
-
13:57 - 13:59Tüm benliğimizle
-
14:00 - 14:01yargılamadan
-
14:02 - 14:04ve çözüm sunmadan dinlemeliyiz.
-
14:07 - 14:11Hayatımın kalan kısmında, bu trajediyle
-
14:11 - 14:13ve bu trajedilerle
-
14:13 - 14:14yaşayacağımı biliyorum.
-
14:15 - 14:17Pek çoklarının zihninde,
kaybettiğim şeyin -
14:21 - 14:25diğer ailelerin kaybettikleri ile
karşılaştırılamayacağını biliyorum. -
14:26 - 14:29Çabamın, diğerlerininkini daha
kolaylaştırmayacağını biliyorum. -
14:31 - 14:36Benim acıya bile hakkım olmadığını
düşünenlerin olduğunu da biliyorum, -
14:36 - 14:39ama sadece kalıcı cezalı bir hayata.
-
14:42 - 14:44Sonunda bildiğim şey şu noktaya geldi:
-
14:45 - 14:51trajik gerçek şu ki, aramızdaki
en açıkgöz ve sorumlu olanlarımız bile -
14:52 - 14:53yardım edemeyebilir,
-
14:55 - 14:57ancak sevginin hatırına,
-
14:57 - 14:59bilinemeyeni bilmek için
-
14:59 - 15:01denemeyi asla bırakmamalıyız.
-
15:02 - 15:03Teşekkürler.
-
15:03 - 15:05(Alkışlar)
- Title:
- Benim oğlum Columbine katliamcısıydı. Bu benim hikayem.
- Speaker:
- Sue Klebold
- Description:
-
Sue Klebold, Columbine Lisesi'ndeki katliamı yapan 2 nişancıdan biri olan, 12 öğrenci ve 1 öğretmeni öldüren Dylan Klebold'un annesidir. Sue yıllarını aile hayatının detaylarına dalarak , oğlunun şiddetini nasıl engelleyebilirdi diye düşünmekle geçiriyor. Bu zor ve sarsıcı konuşmada, Klebold akıl sağlığı ve şiddetin bir yerde kesiştiğini keşfediyor, ailelere ve profesyonelleri, intihar ve cinayetin arasındaki bağlantıyı incelemelerini destekliyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 15:18
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Ramazan Şen accepted Turkish subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Ramazan Şen edited Turkish subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Gülsüm Öztürk edited Turkish subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Gülsüm Öztürk edited Turkish subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Gülsüm Öztürk edited Turkish subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story | ||
Gülsüm Öztürk edited Turkish subtitles for My son was a Columbine shooter. This is my story |