Тајната на успешен и ненасилен отпор.

Насилството нема да заврши со тоа што ќе им кажуваме на луѓето дека тоа е морално погрешно, вели Џамила Ракиб, извршен директор на Институтот Алберт Ајнштајн. Наместо тоа, треба да изнајдеме алтернативни начини за справување со конфликти, начини кои се исто толку моќни и ефикасни. Ракиб промовира ненасилен отпор за луѓето кои живеат под тиранија- тоа е многу повеќе од улични протести. Таа споделува охрабрувачки примери за креативни стратегии кои овозможиле промени во светот и порака со надеж за иднина без вооружени конфликти. „Најголемата надеж за човештвото не лежи во осудување на насилството туку негово надминување“-вели Ракиб.

Војната е дел од мојот живот
откако паметам.

Родена сум во Авганистан, шест месеци
по Советската инвазија

и иако бев премлада да сфатам
што се случува

длабоко го чувствував страдањето
и стравот околу мене.

Ова рано искуство најмногу влијаеше на
мојот денешен став кон војната и судирот.

Научив дека, кога основните човекови права
им се нарушени,

повеќето луѓе

се борат до крај.

За овие видови судири-

кога човековите права се нарушени,

кога нивните земји се окупирани,

кога тие се угнетени и понижени-

потребен е моќен начин за отпор и борба.

Што значи, без разлика колку уништувачко
и ужасно е насилството,

ако луѓето си го постават
како единствен избор,

тие ќе го употребат.

Повеќето од нас сме загрижени за
степенот на насилство во светот.

Но нема да запреме војна

зборувајќи дека насилството
е морално погрешно.

Наместо тоа треба да им дадеме алат

кој е истото толку моќен и ефикасен
како и насилството.

Ова е мојата работа.

Последните 13 години

ги подучувам луѓето

во најтешките состојби во светот

како да употребат ненасилна борба
за справување со конфликт.

Повеќето ја поистоветуваат оваа
активност со Ганди и М.Л.Кинг.

Но луѓето користат ненасилни дејствија
илјадници години.

Всушност, повеќето права кои
ги имаме денес во оваа земја-

како жени,

како малцинства,

како работници,

како луѓе со различна
сексуална ориентација

и граѓани загрижени за животната средина-

овие права не ни беа доделени.

Беа стекнати од луѓе кои
се изборија за нив

и кои се жртвуваа за нив.

Но бидејќи не научивме
од ова минато,

ненасилната борба како вештина е
нашироко погрешно сфатена.

Неодамна се сретнав со група
активисти од Етиопија,

и ми кажаа нешто што често го слушам.

Рекоа веќе се обиделе со
ненансилни дејствија

и не им успеа.

Пред неколку години организирале протест.

Власта ги уапсила сите
и тоа бил крај на сѐ.

Идејата дека ненасилната борба е
еднаква на уличните протести

е вистински проблем.

Иако протестите се одличен начин
луѓето да покажат дека сакаат промени,

сепак сами по себе, тие
не водат промени-

барем не коренити промени.

(Смеа)

Моќните противници нема да им
дадат на луѓето она што го бараат

само затоа што тие културно побарале ...

или дури не толку културно.

(Смеа)

Ненасилната борба го уништува
противникот,

не физички,

туку со препознавање на институциите
нужни за опстанок на противникот

а потоа не давајќи им пристап
до изворите на моќ.

Ненасилните активисти можат да
ја неутрализираат армијата

така што ги тераат војниците
да дезертираат.

Можат да ја подринат економијата
преку штрајк и бојкот.

И можат да ја предизвикаат
владина пропаганда

со создавање на алтернативни медиуми.

Има разни методи кои можат да се применат.

Мојата колешка и ментор, Џин Шарп,

идентификува 198 методи на
ненасилни дејствија.

Протестот е само еден пример.

Ќе ви дадам неодамнешен пример.

До пред неколку месеци ,

во Гватемала владееја корумпирани
воени службеници

поврзани со организиран криминал.

Луѓето беа свесни за ова,

но повеќето не беа доволни моќни
да направат било што,

сѐ додека група граѓани, само 12
обични луѓе,

не ги повикаа нивните пријатели на Фејсбук

да се соберат на градскиот плоштад
држејќи знаци со порака:

"Renuncia YA" --

-Оставка веќе.

На нивно изненадување

30.000 луѓе се појавија.

Останаа таму со месеци при што
протестот се ширеше во земјата.

Едно време,

организаторите доставија стотици јајца
во разни владини згради

со порака:

„Ако немате huevos'" -

мадиња-

да ги спречите корумпираните кандидати
да се кандидираат на избори

може да ги позајмите нашите.“

(Смеа)

(Аплауз)

Претседателот Молина одговори

колнејќи се дека никогаш
нема да отстапи.

Активистите сфатија дека не можат
само да протестираат

и да бараат оставка од претседателот.

Мораа да го остават без избор.

Организираа генерален штрајк

со кој луѓето ширум земјата
одбиваа да работат.

Само во градот Гватемала

преку 400 фирми и училишта
ги затворија вратите.

Во меѓувреме,

земјоделците во земјата ги
блокираа главните патишта.

За пет дена,

претседателот

заедно со повеќе владини службеници

поднесоа оставка.

(Аплауз)

Мошне сум инспирирана

од креативноста и смелоста на луѓето
кои користат ненасилни средства

во речиси секоја земја во светот.

На пример,

неодамна група активисти во Уганда

ослободија кафез со свињи на улиците.

Овде гледате дека полицијата е збунета
и не знае како да реагира.

(Смеа)

Свињите беа обоени во боите
на владејачката партија.

Една свиња дури носеше и шешир

кој луѓето го препознаа.

(Смеа)

Активистите во светот стануваат сѐ подобри
во придобивање наслови

но овие изолирани дејствија прават малку

ако не се дел од поголема стратегија.

Генералот нема да ги поведе
трупите во битка

ако нема план да ја добие војната.

Сепак, вака оперираат повеќето
светски ненасилни движења.

Ненасилната битка е исто толку
сложена колку и војувањето,

ако не и повеќе.

Нејзините учесници мора да се
добро обучени и со јасни цели,

а водачите мора да имаат стратегија
како да ги достигнат целите.

Вештината на војување е
создавана илјадници години

со огромни ресурси,

а некои од најдобрите умови
се посветија да го разберат

и унапредат начинот на работа.

Во меѓувреме, ненасилната борба ретко
е систематски проучувана,

и иако бројот расте,

сеуште има само десетина луѓе
во светот кои го предаваат тоа.

Тоа е опасно,

бидејќи знаеме дека старите начини
за справување со конфликти

не се адекватни на новите предизвици
со кои се соочуваме.

Владата на САД неодамна призна

дека е во ќор-сокак во војната со ИСИС.

Но она што повеќето луѓе не го знаат

е дека луѓето им се спротивставија
на ИСИС со ненасилни средства.

Кога ИСИС го зароби Мосул во јуни 2014,

изјавија дека воведуваат нови
наставни планови во училиштата засновани

на нивната екстремистичка идеологија.

Но на првиот училишен ден,

ниту едно дете не се појави.

Родителите едноставно одбија да ги пратат.

Им кажаа на новинарите дека подобро
дома ќе ги подучуваат децата

отколку да им ги перат мозоците.

Ова е само еден пример
на непослушност

само во еден град.

Но што ако се координира

со многу други дејствија
на ненасилен отпор

кои веќе се случија кон ИСИС?

Што ако бојкотот на родителите
беше дел од поголема стратегија

да се откријат и прекинат
потребните извори за ИСИС;

Квалификувани работници
кои произведуваат храна;

инжињери неопходни за вадење
и преработка на нафта;

медиумската инфраструктура,
комуникациската мрежа

транспортниот систем

и локалните бизниси
на кои ИСИС се потпира?

Изгледа незамисливо да се победи ИСИС

со дејствија кои се ненасилни.

Но време е да се запрашаме како
размислуваме за конфликтот

и каков избор имаме
да се соочиме со него.

Еве идеја што вреди да се распространи:

да научиме повеќе за тоа каде успеале
ненасилните дејствија

и како да ги направиме посилни,

како што правиме со други
системи и технологии

кои постојано се подобруваат во
корист на потребите на луѓето.

Можеби можеме да го подобриме
ненасилното дејствување

до точка кога сѐ почесто
ќе се користи наместо војна.

Насилството како алат на конфликтот
тогаш може да се отфрли

исто како што се исфрлени
лакот и стрелата.

зашто ги заменивме со оружје
кое е поефикасно.

Со човековите откритија можеме да ја
направиме ненасилната борба помоќна

од последните и најнови
технологии на војна.

Најголемата надеж за човештвото
не е во осудата на насилството

туку во неговото надминување.

Благодарам!

(Аплауз)