Sức mạnh của sự miễn dịch cộng đồng

Vaccine giúp chúng ta phòng ngừa bệnh như thế nào, ngay cả đối với những người chưa được tiêm phòng? Đây là một khái niệm gọi là "miễn dịch cộng đồng", cách tiêm chủng lớn trong cộng đồng để phá vỡ màng lưới nhiễm trùng. Chuyên gia sức khỏe Ramona Libster sẽ chỉ dần chúng ta cách tiêm phòng tập thể đã giúp tránh sự bùng phát dịch chết người của vi trùng H1N1 tại quê hương của cô.

Một trong những bệnh nhân trẻ
đầu tiên mà tôi chăm sóc là Sol

một cô bé dễ thương
mới tròn 1 tháng

cô bé nhập viện vì có dấu hiệu
nhiễm trùng phổi nặng.

Cho đến giờ phút đó, tôi chưa gặṕ

bệnh nhân nào trở nặng nhanh
đến thế.

Chỉ hai ngày, cô bé phải dùng máy thở

và đến ngày thứ ba thì qua đời.

Sol đã bị ho gà

Sau khi đã thảo luận sự kiện trong viện

và cảm nhiều sự đau buồn
phấn chấn

Tôi theo lời trưởng nhóm
đã nói với tôi rằng:

"Tốt nhất cô nên hít thờ thật sâu,
đi rửa mặt,

và bây giờ đối diện đến sự khó nhất:

là chúng ta phải đi báo với bố mẹ cô bé"

Lúc đó, nhiều câu hỏi đến trong đầu tôi.

Tại sao một em bé mới sanh được
một tháng

lại bất hạnh đến thế,

và chúng ta có thể làm gì để tránh chuyện đó.

Trước khi có vaccine

nhiều bệnh truyền nhiễm đã
̃

giết chết hàng triệu người mỗi năm.

Trong đại dịch cúm năm 1918

50 triệu người chết.

Lớn hơn dân số Argentina hiện nay

Có lẽ, những người lớn tuổi

còn nhớ dịch bại liệt

xãy ra tại Argentina năm 1956.

Tại thời điểm đó, chưa có
vaccine phòng bại liệt

Người ta chưa biết phải làm gì.

Họ như những người điên.

Họ đi ra ngoài kiếm vôi bôi lên cây.

Họ đặt ít long não trong túi

bỏ trong quần áo con em ho,̣
coi như đó là những gì cần làm.

Trong suốt đại dịch cúm,
hàng ngàn người chết

Và hàng ngàn bị thần kinh nặng

Tôi biết đến đại dịch
vì tôi đã đọc về nó

Vì may có thuốc ngừa

nên thế hệ chúng ta may mắn hơn

không sống trong đại dịch
kinh khủng như thế

Vaccine là một trong những phát hiện
thành công lơń

của thế kỷ 20.

Sau nước uống

nó là biện pháp để
giảm thiểu tỷ lệ tử vong

thậm chí nhiều hơn cả kháng sinh.

Chủng ngừa diệt những bệnh

khủng khiếp như đậu mùa

và đã giảm tỷ lệ tử vong

một số bệnh khác như bệnh sởi

ho gà, cúm và nhiều hơn nữa.

Tất cả những bệnh này đều ở trong
nhóm gọi là:

Những bệnh có thể phòng ngừa bởi
vaccines.

Điều đó sẽ có nghĩa gì?

Rằng chúng có thể ngăn ngừa được,

nhưng để đạt được điều đó
thì cần làm một số việc.

Bạn phải cần tiêm phòng

Tôi chắc rằng hầu hết hay
tất cả chúng ta ngày nay

đều tiêm phòng vào
một số thời điểm nhất định.

Nhưng tôi không dám chắn

rằng nhiều người trong chúng ta
biết loai vaccine hoặc tăng cường nào

chúng ta sẽ nhận khi thành niên.

Có bao giờ bạn tự hỏi
chúng ta bảo vệ ai

khi chúng ta tiêm phòng?

Bạn trả lời như thế nào?

Ngoài bảo vệ mình

chúng còn chức năng nào khác?

Tôi sẽ cho bạn thấy một vài thứ

Hãy tưởng tượng một chốc

ta ở trong một thành phố

nơi không có một
trường hợp bệnh cụ thề nào

giống như bệnh sởi.

Nghỉa là sao?

Trong một thành phố đó không ai
phải tiếp xúc với bệnh,

không ai có miễn dịch tự nhiên
cũng như tiêm phòng vaccine

để chống bệnh sởi.

Nếu một ngày, có người bệnh sởi

xuất hiện trong thành phô

́bệnh sẽ không gặp sự kháng cự lớn

́và sẽ lây từ người nầy sang
người khác

và không lâu thì bệnh sẽ

phát tán trong cộng đồng.

Sau một thời gian

một số lớn dân cư sẽ nhiễm bệnh

Điều này xảy ra khi không có vaccine

Bây giờ, hãy nghĩ trường hợp khác

Chúng ta cũng ở trong một thành phố

nơi mà hơn 90% dân số

có phòng chống bệnh sởi.

điều đó nghĩa la
họ từng mắc bệnh
̀

và tạo miễn dịch tự nhiên

để được tồn tại.

hoặc họ được tiêm phòng bệnh sởi

Nếu một ngày, có người mắc bệnh sởi

xuất hiện trong thành phô.́

Bệnh sẽ gặp nhiều trở ngại hơn

và không thể truyền
từ người sang người

Sự lây nhiễm có thể được giới hạn

và không có sự bùng phát dịch
bệnh sởi.

Tôi muốn bạn chú ý một vài điểm

Những người tiêm phòng

không chỉ bảo vệ chính mình

mà còn ngăn không cho bệnh phát tán

đến cộng đồng

Chúng ta bảo vệ gián tiếp
những người trong công đồng

không đươc tiêm phòng.

Chúng ta tạo ra một lá chắn

có thể giúp ngăn chặn
tiếp xúc với bệnh

vì vậy những người nầy được bảo vệ

Sự bảo vệ gián tiếp này

chỉ đơn giản là những
người chưa tiêm phòng

được bao quanh
bởi người đã tiêm phòng

gọi là sự miễn dịch cộng đồng.

Nhiều người trong cộng động

chỉ phụ thuộc vào sự miễn dịch này

để bảo vệ khỏi bệnh tật

Những người không được tiêm phòng
mà bạn thấy không chỉ là lý thuyết.

Họ có thể là cháu trai,
cháu gái,

con chúng ta

chúng còn quá trẻ

để tiêm lần đầu.

Họ là cha mẹ, anh chị

người quen biết

họ đều có thể mắc bệnh

hoặc do uống thuốc làm giảm
khả năng miễn dịch của họ

Cũng có những người bị dị ứng với

một loại vaccine đặt biệt nào đó.

Họ có thể ở giữa chúng ta

những người đã tiêm phòng

nhưng vaccine có thể không

tạo ra hiệu quả mong muốn.

bởi vì không có vaccine

hiệu quả 100%.

Tất cả người đó chỉ phụ thuộc

miễn dịch cộng đồng

để bảo vệ khỏi bệnh.

Để miễn dịch cộng đồng có hiệu quả

thì cần một tỷ lệ lớn
dân số tiêm phòng

Tỷ lệ này gọi là ngưỡng

Ngưỡng này phụ thuộc nhiều yếu tố

Nó phụ thuộc vào đặc điểm vi trùng

và những người đáp ứng

được điều kiện miễn dịch.

Nhưng tất cả chúng đều có điểm chung

Nếu tỷ lệ dân số trong cộng đồng

được tiêm phòng

dưới ngưỡng này

thì bệnh sẽ lây nhiễm tự do hơn

và có thể tạo thành ổ dịch

của bệnh trong cộng đồng.

Thậm chí một số bệnh đã

kiểm soát được có thể trở lại.

Đây không chỉ là lý thuyết.

Nó đã xảy ra và đang xảy ra

Năm 1998,nhà nghiên cứu người Anh,

công bố một bài báo
trong tạp chí

có tầm quan trọng
trong lĩnh vực y khoa

nói về vaccine MMR

loại vaccine có thể ngừa sởi,
ho gà và cúm

có liên quan đến bệnh tự kỉ

Nó có tác động ngay lập tức

Người ta dừng tiêm phòng
.

và dừng tiêm vaccine cho con họ.

Và chuyện gì xảy ra?

Số người tiêm vaccine

ở nhiều cộng đồng trên thế giới

đã xuống dưới ngưỡng.

Và dịch sởi đã bùng phát

nhiều nơi trên thế giới.

Tại Mỹ, tại châu Âu.

Nhiều người mắc bệnh

và người ta chết vì bệnh sởi.

Chuyện gì xảy ra ?

Bài viết đã gây ra một sự
khuấy động

mạnh trong giới y tế.

Nhiều nhà nghiên cứu tìm hiểu

nếu nó là đúng sự thật.

Không thể tìm thấy

mối tương quan giữa MMR

và bệnh tự kỉ ở mức độ lớn

nhưng nó đã chứng minh bài viết

trên là không đúng sự thật.

nếu không nói rằng nó là gian lận.

Nó quả thật là gian lận.

Thực tế, các tạp chí đã rút lại

bài viết vào năm 2010.

Một trong những lý do chính
khiến không tiêm phòng

là do tác dụng phụ của vaccine.

Vaccine giống những loại thuốc khác,

có thể có tác dụng phụ.

Phần lớn là nhẹ và tạm thời

Nhưng những lợi ích thì lớn hơn

những triệu chứng phụ.

Khi bệnh, chúng ta muốn

khỏi nhanh chóng.

Nhiều người trong số ở đây

dùng thuốc kháng sinh

khi bị nhiễm trùng.

dùng thuốc huyết áp
khi bị huyết áp cao.

Chúng ta dùng thuốc trợ tim.

Tại sao? Bởi vì chúng ta bệnh

và muốn khoẻ nhanh.

Và chúng ta không hỏi gì nhiều

Tại sao lại khó khắn khi chúng ta nghĩ

về viêc ngăn ngừa bệnh tật,

tự chăm sóc khi còn khoẻ?

Chúng ta chăm sóc
rất nhiều khi bệnh

hoặc trong tình huống nguy hiểm.

Tôi tin rằng trong chúng ta ở đây

còn nhớ đến đại dịch cúm A

nổ ra vào năm 2009 tại Argentina
và trên toàn thế giới

Khi những trường hợp ban
đầu được phát hiện

chúng ta, lúc đó ở Argentina
đang đón mùa đông

Chúng ta hoàn toàn không biết gi cả̀.

Mọi thứ xảy ra trong hỗn độn.

Người ta ra đường đeo khẩu trang,

chạy tìm các quầy thuốc

để mua alcohol gel

Người ta xếp hàng các quầy
thuốc để tiêm vaccine

mà không biết
nếu nó là vaccine đúng

để bảo vệ chúng ta chống
vi trùng mới nầy.

Người ta hoàn toàn không biết gì cả.

Thời điểm đó, ngoài làm việc

cho tổ chức Fundacion Infant (Quỹ sơ sinh)

Tôi còn làm bác sĩ nhi tại việǹ

cho một công ty dược

Tôi nhớ tôi bắt đầu
lảm việc lúc 8 giờ sáng

và vừa đúng 8 giờ, tôi có một
danh sách 50 người viếng thăm

Trong hỗn loạn, người ta
không biết làm gì

Tôi nhớ các loại bệnh nhân
mà tôi kiểm tra

những yếu tố bệnh của những
người đang đến

cao hơn một chút

so với những người chúng tôi gặp
vào mùa đông.

Họ sốt lâu hơn.

Và tôi nhớ đề cập với thầy tôi

từ tồ chức cũ và ông ta có nghe

từ một đồng nghiệp,

về một số lớn phụ nữ mang thai

và những thanh niên

đã nhập viện chăm sóc đặc biệt

với triệu chứng lâm sàng khó khăn

Lúc đó, chúng tôi muốn

tìm hiểu chuyện gì đang xảy ra.

Điều đầu tiên sang thứ hai
là chúng tôi lái xe

và đến bệnh viện tại
một tỉnh ở Buenos Aires

nơi được cho là bệnh viện

chuyên khoa về những vụ
virus cúm mới.

Khi chúng tôi đến,
bệnh viện rất động

Các nhân viên đều mặc đồ bảo hộ NASA

Chúng tôi luôn có khẩu trang trong túi

Tôi bị chứng nghi bệnh,
không thể thở trong hai giờ

Nhưng chúng tôi có thể thấy
chuyện gì xảy ra

Ngay lập tức, chúng tôi
tìm các bác si nhi

trong 6 bệnh viện ở thủ đô

và ngọai ô Bueno Aires

Mục đích của chúng tôi là,
trong một thời gian ngắn nhất,

làm thế nào hiểu ra virus mới
tiếp xúc với trẻ em.

Công việc như môt cuộc chạy đua đường dài

gần 3 tháng,

chúng tôi đã biết được
cơ chế cửa virus H1N1

trong 251 trường hợp trẻ em mắc phải
đã nằm trong những bè̀nh viện nầy.

Chúng tối thấy trường hợp trẻ em
dễ nhiễm bệnh hơn là

những trẻ em dưới bốn tuổi

đặc biệt là dưới một tuổi,

bệnh nhân bệnh thần kinh

và trẻ bị lao phổi nặng.

Việc xác định nhóm nguy cơ
rất quan trọng

vì họ sẽ là nhóm ưu tiên

trong trường hợp tiêm vaccine

không chỉ tại Argentina

mà nhiều nước khác

khi đại dịch chưa đến.

Một năm sau,

khi mà vaccine H1N1
đã có thể phòng chống

chúng tôi muốn thấy điều đã xảy ra

Sau chiến dịch tiêm chủng lớn

nhằm bảo vệ nhóm nguy cơ

tại bệnh việc,

với ̣93% nhóm nguy cơ được tiêm phòng,

không có trường hợp nhập viện

vì nhiễm virus H1N1.

(tiếng vỗ tay)

Năm 2009: 251

Năm 2010: 0

Tiêm chủng là một hành động cá nhân

nhưng có tác động tập thể lớn

Nếu tôi tiêm phòng,
không chỉ bảo vệ chính tôi

mà còn bảo vệ người khác

Sol đã mắc bệnh ho gà

Sol còn rất nhỏ

và con bé chưa được
tiêm phòng bệnh ho gà lần đầu.

Tôi luôn tự hỏi chuyện gì xảy ra

Nếu mọi người quanh Sol

đều tiêm phòng

(tiếng vỗ tay)