Jak począć dziecko (w laboratorium) - Nassim Assefi i Brian A. Levine
-
0:07 - 0:09W 1978 Louise Brown została
pierwszym dzieckiem -
0:09 - 0:14urodzonym za pomocą metody
in vitro, w skrócie IVF. -
0:14 - 0:18Jej narodziny zrewolucjonizowały
medycynę rozrodczą. -
0:18 - 0:21Zakładając, że jedna na osiem
par heteroseksualnych -
0:21 - 0:23ma problemy z zajściem w ciążę,
-
0:23 - 0:25oraz, że pary homoseksualne
i samotni rodzice -
0:25 - 0:28często potrzebują pomocy,
żeby począć dziecko, -
0:28 - 0:31zapotrzebowanie na in vitro rośnie.
-
0:31 - 0:37Dzięki tej popularnej metodzie
urodziło się ponad 5 milionów dzieci. -
0:37 - 0:43IVF działa przez imitację doskonałego,
naturalnego sposobu reprodukcji. -
0:43 - 0:45Żeby zrozumieć in vitro,
-
0:45 - 0:50musimy najpierw prześledzić ten proces.
-
0:50 - 0:54Wierzcie lub nie,
wszystko zaczyna się w mózgu. -
0:54 - 0:57Około 15 dni przed możliwym zapłodnieniem,
-
0:57 - 1:03przedni płat przysadki mózgowej
wydziela hormon folikulotropowy FSH, -
1:03 - 1:05który pobudza dojrzewanie
pęcherzyków jajnikowych, -
1:05 - 1:08a następnie wydzielanie estrogenów.
-
1:08 - 1:10Każdy pęcherzyk
zawiera komórkę jajową -
1:10 - 1:14i średnio tylko jeden z nich
w pełni dojrzewa. -
1:14 - 1:17W miarę jego wzrostu
wydzielany jest estrogen, -
1:17 - 1:22który nie tylko koordynuje
wzrost i przygotowanie macicy, -
1:22 - 1:27ale przekazuje też informacje do mózgu,
w jakim stadium rozwoju jest pęcherzyk. -
1:27 - 1:29Gdy poziom estrogenu
jest odpowiednio wysoki, -
1:29 - 1:35przednia cześć przysadki
wydziela hormon luteinizujący LH, -
1:35 - 1:37który doprowadza do owulacji,
-
1:37 - 1:42powodując pęknięcie pęcherzyka
i uwolnienie komórki jajowej. -
1:42 - 1:44Gdy komórka opuści jajnik,
-
1:44 - 1:49kieruje się w stronę jajowodu
poprzez palczaste strzępki. -
1:49 - 1:53Jeśli komórka jajowa nie jest zapłodniona
przez spermę w czasie 24 godzin, -
1:53 - 1:55niezapłodniona obumiera
-
1:55 - 1:57i cały cykl zaczyna się od początku,
-
1:57 - 2:02przygotowując uwolnienie nowej komórki
oraz wyściółkę macicy na kolejny miesiąc. -
2:02 - 2:05Komórka jajowa
jest największą komórką w organizmie. -
2:05 - 2:08Chroni ją gruba
zewnętrzna warstwa cukru i białka, -
2:08 - 2:12zwana osłoną przejrzystą.
-
2:12 - 2:17Stanowi ona barierę przed przeniknięciem
więcej niż jednego plemnika, -
2:17 - 2:20który jest najmniejszą komórka ciała.
-
2:20 - 2:23Wyprodukowanie spermy
zajmuje mężczyźnie od 2 do 3 miesięcy -
2:23 - 2:26i jest to proces ciągły.
-
2:26 - 2:32Każdy wytrysk podczas stosunku
uwalnia ponad 100 milionów plemników. -
2:32 - 2:37Ale jedynie około stu uda się przedostać
w pobliże komórki jajowej -
2:37 - 2:43i tylko jeden z powodzeniem przejdzie
przez zaporę osłony przejrzystej. -
2:43 - 2:46Po zapłodnieniu
-
2:46 - 2:49zygota od razu dzieli się,
rozwijając się w zarodek, -
2:49 - 2:52jednocześnie wędruje do macicy,
co zajmuje około 3 dni. -
2:52 - 2:54Tam około kolejne 3 dni
-
2:54 - 3:00trwa zagnieżdżenie się w endometrium,
błonie śluzowej macicy. -
3:00 - 3:03Kiedy to nastąpi,
komórki przekształcające się w łożysko, -
3:03 - 3:06wydzielają hormony
do owulującego pęcherzyka, -
3:06 - 3:09że w macicy jest ciąża.
-
3:09 - 3:12Ta informacja pozwala uratować
pęcherzyk, zwany teraz ciałem żółtym, -
3:12 - 3:18przed zmianami, które nastąpiłyby,
w następstwie cyklu menstruacyjnego. -
3:18 - 3:21Ciałko żółte
odpowiada za produkcję progesteronu -
3:21 - 3:26potrzebnego do utrzymania ciąży
przez sześć do siedmiu tygodni, -
3:26 - 3:28do czasu rozwoju łożyska,
które przejmie to zadanie -
3:28 - 3:32aż do urodzin dziecka,
około 40 tygodni później. -
3:32 - 3:36A jak powstaje dziecko w laboratorium?
-
3:36 - 3:38U pacjentek poddającym się in vitro
-
3:38 - 3:42poziom FSH zostaje zwiększony
do poziomu wyższego niż naturalny, -
3:42 - 3:46by wywołać kontrolowaną,
większą aktywność jajników, -
3:46 - 3:50aby wyprodukowały
większą ilość komórek jajowych. -
3:50 - 3:53Następnie są one pobierane
tuż przed owulacją, -
3:53 - 3:56kiedy kobieta jest pod narkozą,
-
3:56 - 4:00przy pomocy specjalnej igły
pod kontrolą USG. -
4:00 - 4:04Próbki spermy uzyskuje się
przeważnie przez masturbację. -
4:05 - 4:10W laboratorium komórki jajowe
oddziela się od innych komórek -
4:10 - 4:14i przygotowuje do zapłodnienia
w naczyniu zwanym szalką Petriego. -
4:14 - 4:17Do zapłodnienia
używa się dwóch technik. -
4:17 - 4:20W pierwszej komórki jajowe
umieszcza się razem z tysiącami plemników -
4:20 - 4:25i zapłodnienie następuje naturalnie
w ciągu kilku godzin. -
4:25 - 4:28Druga technika zwiększa
prawdopodobieństwo zapłodnienia -
4:28 - 4:32przez wprowadzenie do komórki jajowej
pojedynczego plemnika przy pomocy igły. -
4:32 - 4:37Ten sposób jest używany zwłaszcza,
gdy plemniki są słabej jakości. -
4:37 - 4:42Po zapłodnieniu zarodki mogą być zbadane
na wypadek chorób genetycznych, -
4:42 - 4:44zamrażane w razie kolejnych prób,
-
4:44 - 4:49lub przeniesione do macicy
za pomocą specjalnej rurki. -
4:49 - 4:54Z reguły transfer zarodka następuje
trzy dni po zapłodnieniu, -
4:54 - 4:57gdy embrion składa się z ośmiu komórek,
-
4:57 - 5:01lub dnia piątego, gdy zarodek
zwany jest blastocystą -
5:01 - 5:03i posiada setki komórek.
-
5:04 - 5:09Gdy komórki są złej jakości
przez wiek matki czy kontakt z toksynami -
5:09 - 5:11lub zostały usunięte
ze względu na nowotwór, -
5:11 - 5:14mogą być użyte komórki jajowe dawczyni.
-
5:14 - 5:19W przypadku gdy przyszła matka
ma problemy z macicą lub jej nie ma, -
5:19 - 5:23inna kobieta, zwana
matką zastępczą lub surogatką -
5:23 - 5:26może użyć swojej macicy, by nosić ciążę.
-
5:26 - 5:28Aby zwiększyć szansę na powodzenie,
-
5:28 - 5:32która dla kobiet
poniżej 35 lat wynosi 40%, -
5:32 - 5:37czasem lekarze przenoszą
kilka zarodków w jednym zabiegu, -
5:37 - 5:40dlatego bliźnięta i trojaczki
rodzą się częściej -
5:40 - 5:43w przypadku in vitro
niż w naturalnej ciąży. -
5:43 - 5:48Jednakże większość klinik stara się
zmniejszać możliwość mnogich ciąży, -
5:48 - 5:52ponieważ są one bardziej ryzykowne
zarówno dla matek jak i dzieci. -
5:52 - 5:56Miliony dzieci, jak Louise Brown,
przyszło na świat za pomocą in vitro, -
5:56 - 6:00są zdrowe i prowadzą normalny tryb życia.
-
6:00 - 6:03Zdrowotne i długofalowe
skutki stymulacji jajników -
6:03 - 6:06za pomocą leków używanych przy in vitro,
są mniej zbadane, -
6:06 - 6:10jednakże jak dotąd INV wydaje się
bezpieczne dla kobiet. -
6:10 - 6:12Ze względu na lepsze badania genetyczne,
-
6:12 - 6:14przesuniecie wieku zachodzenia w ciążę,
-
6:14 - 6:17rosnącą dostępność i malejące koszty,
-
6:17 - 6:23nie jest wykluczone,
że in vitro i podobne techniki -
6:23 - 6:29mogą w przyszłości zastąpić
naturalny sposób prokreacji.
- Title:
- Jak począć dziecko (w laboratorium) - Nassim Assefi i Brian A. Levine
- Speaker:
- Nassim Assefi i Brian A. Levine
- Description:
-
Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/how-to-make-a-baby-in-a-lab-nassim-assefi-and-brian-a-levine
Na całym świecie bezpłodność dotyka jedną na osiem par. Jednakże przez ostatnie 40 lat ponad 5 milionów dzieci urodziło się przy pomocy metody in vitro (IVF). Na czym ona polega? Nassim Assefi i Brian A. Levine tłumaczą naukę stojącą za poczęciem dziecka w laboratorium.
Lekcja: Nassim Assefi i Brian A. Levine, animacja: Kozmonot Animation Studio.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 06:43
Michelle Mehrtens edited Polish subtitles for How in vitro fertilization (IVF) works | ||
Rysia Wand approved Polish subtitles for How in vitro fertilization (IVF) works | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for How in vitro fertilization (IVF) works | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for How in vitro fertilization (IVF) works | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for How in vitro fertilization (IVF) works | ||
Marta Konieczna commented on Polish subtitles for How in vitro fertilization (IVF) works | ||
Marta Konieczna accepted Polish subtitles for How in vitro fertilization (IVF) works | ||
Marta Konieczna edited Polish subtitles for How in vitro fertilization (IVF) works |
Marta Konieczna
Hej, bardzo fajne napisy, mam tylko kilka uwag:
- w j.polskim nie rozdzielamy okoliczników czasu przecinkiem od reszty zdania (inaczej niż w angielskim):
"In 1978, Louise Brown became....." - "W 1978 Louise Brown została
pierwszym dzieckiem.."
---------------------------------------------------------------------
- sporadycznie niewłasciwe dzielenie linijek, posłużę się opisem Rysi Wand:
"Niewłaściwy podział linijek
Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.
Przykłady:
1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o, do), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).
2. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.
3. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”.
Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na
ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.
Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines"
*U Ciebie jest to np.:
Żeby zrozumieć in vitro, najpierw musimy//
prześledzić naturalny proces powstawania dzieci.//
* "musimy prześledzić" powinno być razem.
nie jest wykluczone, że //
zapłodnienie in vitro i podobne techniki//
* że powinno być w następnej linijce
------------------------------------------------------
- przecinki - sporo ich brakuje, szczególnie przy zdaniach wielokrotnie złożonych, przy imiesłowach itp.
--------------------------------------------------------
- poskracałam, gdzie się dało