Ασφάλιση συγκομιδής, μια ιδέα που αξίζει να σπείρουμε

Κατά μήκος της υπόσαχάριας Αφρικής, οι μικροκτηματίες αποτελούν το υπόβαθρο των εθνικών και τοπικών οικονομιών-εκτός εάν ο καιρός είναι απρόβλεπτος και οι σοδειές τους μαραθούν. Η λύση είναι η ασφάλιση, σε μια μεγάλη, ηπειρωτική κλίμακα και σε πολύ χαμηλό και προσιτό κόστος. Η Ρόουζ Γκοσλίνγκα, πολίτης της Κένυας, και η ομάδα της εγκαινίασαν μια αντισυμβατική οδό για την παροχή μιας δεύτερης ευκαιρίας σε εκείνους τους αγρότες που οι σοδειές τους έχουν καταστραφεί σε μια περίοδο βλάστησης.

Στην Κένυα, το 1984 είναι γνωστό

ως το έτος της κούπας,

ή το έτος του γκόρο γκόρο.

Το γκόρο γκόρο είναι μια κούπα
που χρησιμοποιείται

για να μετρήσει
δύο κιλά άνθος αραβοσίτου στην αγορά,

και το άνθος αραβοσίτου χρησιμοποιείται
για την παρασκευή του ουγκάλι,

ενός κέικ είδους πολέντα
που τρώγεται μαζί με λαχανικά.

Ο αραβόσιτος και τα λαχανικά
καλλιεργούνται

στα περισσότερα κενυατικά αγροκτήματα,

που σημαίνει ότι οι περισσότερες
οικογένειες συντηρούνται

από το δικό τους αγρόκτημα.

Μία κούπα γκόρο γκόρο
μπορεί να προσφέρει τρία γεύματα

σε μια κανονική οικογένεια,

και το 1984, ολόκληρη η συγκομιδή

χωρούσε σε μία κούπα γκόρο γκόρο.

Ήταν, και είναι ακόμη,
μία από τις χειρότερες ξηρασίες

στη μνήμη των ανθρώπων.

Σήμερα, ασφαλίζω αγρότες
σε περίπτωση ξηρασιών

όπως εκείνους στο έτος της κούπας,

ή για να ακριβολογήσω,
ασφαλίζω τις βροχές.

Προέρχομαι από μια οικογένεια ιεραποστόλων

που έχτισαν νοσοκομεία στην Ινδονησία,

και ο πατέρας μου έχτισε
ένα ψυχιατρικό νοσοκομείο στην Τανζανία.

Αυτή είμαι εγώ, πέντε ετών,
μπροστά από το νοσοκομείο.

Δε νομίζω ότι πίστευαν πως όταν μεγαλώσω

θα πουλάω ασφάλειες.
(Γέλια)

Αφήστε με, λοιπόν, να σας πω πώς συνέβη.

Tο 2008, δούλευα

για το Υπουργείο
Αγροτικής Ανάπτυξης της Ρουάντα,

και το αφεντικό μου μόλις είχε προαχθεί

για να γίνει υπουργός.

Παρουσίασε ένα φιλόδοξο σχέδιο

για να ξεκινήσει
μια πράσινη επανάσταση στη χώρα,

και πριν το καταλάβουμε, εισαγάγαμε
τόνους λιπασμάτων και σπόρων

και λέγαμε στους αγρότες
πώς να εφαρμόζουν το λίπασμα

και να φυτεύουν.

Μερικές βδομάδες αργότερα,

μας επισκέφθηκε το ΔΝΤ

και ρώτησαν την υπουργό μου,

«Υπουργέ, είναι υπέροχο που θέλετε
να βοηθήσετε τους αγρότες

να εξασφαλίσουν την τροφή τους,
αλλά τι θα γίνει άμα δεν βρέξει;»

Η υπουργός μου απάντησε υπερήφανα

και κάπως περιφρονητικά,

«Θα προσευχηθώ για τη βροχή».

Αυτό έληξε τη συζήτηση.

Στο αμάξι οδεύοντας πίσω στο υπουργείο

γύρισε σε μένα και μου είπε,

«Ρόουζ, πάντα σ' ενδιέφεραν τα οικονομικά.

Πήγαινε βρες μας καμιά ασφάλεια».

Έχουν περάσει έξι χρόνια από τότε

και πέρυσι ήμουν αρκετά τυχερή

να είμαι μέλος μιας ομάδας που ασφάλισε

πάνω από 185.000 αγρότες
στην Κένυα και στη Ρουάντα

σε περίπτωση ξηρασίας.

Διέθεταν κατά μέσο όρο μισό στρέμμα

και πλήρωναν περίπου
δύο ευρώ ως ασφάλιστρο.

Είναι μικροασφάλιση.

Τώρα, η παραδοσιακή ασφάλεια
δεν λειτουργεί

με ασφάλιστρα των δύο-τριών ευρώ,

καθώς βασίζεται
στις επισκέψεις του αγροκτήματος.

Ένας αγρότης εδώ στη Γερμανία
θα δεχόταν επισκέψεις

στην αρχή της εποχής, στη μέση αυτής,

και στο τέλος,
και ξανά σε περίπτωση απώλειας

για τον υπολογισμό των ζημιών.

Για έναν μικρής κλίμακας αγρότη
στη μέση της Αφρικής

τα νούμερα
για να γίνουν αυτές οι επισκέψεις

απλά δεν ανήκουν
στη σφαίρα του πραγματικού.

Γι' αυτό, βασιζόμαστε
στην τεχνολογία και στα δεδομένα.

Αυτός ο δορυφόρος μετρά

εάν υπάρχουν σύννεφα ή όχι,

γιατί σκεφτείτε το λίγο:

Εάν υπάρχουν σύννεφα,
τότε μπορεί να έχεις λίγη βροχή,

αλλά αν δεν υπάρχουν σύννεφα,

τότε είναι απλά απίθανο να βρέξει.

Αυτές οι εικόνες προβάλουν
την απαρχή των βροχών

αυτή την εποχή στην Κένυα.

Βλέπετε ότι γύρω στις 6 του Μάρτη,

τα σύννεφα εγκαθίστανται
και μετά εξαφανίζονται

και μετά γύρω στις 11 Μαρτίου

τα σύννεφα εγκαθίστανται για τα καλά.

Εκείνη, κι εκείνα τα σύννεφα,

ήταν η απαρχή των φετινών βροχών.

Αυτός ο δορυφόρος
καλύπτει ολόκληρη την Αφρική

και πηγαίνει πίσω μέχρι και το 1984

και αυτό είναι σημαντικό
επειδή εάν γνωρίζεις

πόσες φορές ένα μέρος είχε ξηρασία

τα τελευταία 30 χρόνια,

μπορείς να υπολογίσεις
με αρκετή ακρίβεια

ποιες είναι οι πιθανότητες
ξηρασίας στο μέλλον

και αυτό σημαίνει
ότι μπορείς να βάλεις μια τιμή

στον κίνδυνο της ξηρασίας.

Τα δεδομένα από μόνα τους δεν επαρκούν.

Επινοούμε αγρονομικούς αλγορίθμους

που μας λένε πόση βροχή
χρειάζεται μια σοδειά και πότε.

Για παράδειγμα,
για τον αραβόσιτο στο φύτεμα

χρειάζεσαι δύο μέρες βροχής

για να φυτέψουν οι αγρότες

και μετά χρειάζεται να βρέξει
μία φορά στις δύο βδομάδες

για να φυτρώσει η σοδειά καταλλήλως.

Μετά απ' αυτό,
χρειάζεσαι βροχή κάθε τρεις βδομάδες

για να δημιουργήσει τα φύλλα της η σοδειά,

ενώ κατά την άνθηση,
χρειάζεσαι τη βροχή πιο συχνά,

περίπου μια στις 10 μέρες, για να
δημιουργήσει η σοδειά το σπόρο της.

Στο τέλος της εποχής,

δεν θες να βρέξει,

γιατί οι βροχές τότε μπορούν
να βλάψουν τη σοδειά.

Το να επινοήσουμε
μια τέτοια κάλυψη είναι δύσκολο,

αλλά αποδείχθηκε
ότι η πραγματική πρόκληση

ήταν η πώληση των ασφαλειών.

Θέσαμε στους εαυτούς μας
έναν ταπεινό στόχο,

δηλαδή να ασφαλίσουμε 500 αγρότες
μετά την πρώτη μας περίοδο.

Μετά από δύο μήνες έντονης προώθησης,

είχαμε εγγράψει όλο κι όλο

185 αγρότες.

Ήμουν απογοητευμένη και μπερδεμένη.

Όλοι μου έλεγαν ότι οι αγρότες

ήθελαν την ασφάλιση,

αλλά οι εκλεκτοί πελάτες μας
απλά δεν αγόραζαν.

Περίμεναν να δουν τι θα συμβεί,

δεν εμπιστεύονταν τις ασφαλιστικές

ή σκέφτονταν:
«Τα έχω καταφέρει επί τόσα χρόνια.

Γιατί να αγοράσω ασφάλεια τώρα;»

Πολλοί από σας ξέρουν τη μικροπίστωση,

τη μέθοδο παροχής μικρών δανείων
σε φτωχούς ανθρώπους

με πρωτοπόρο τον Μωχάμεντ Γιούνους,

που κέρδισε το Νόμπελ Ειρήνης

για τη δουλειά του με την Τράπεζα Γκραμίν.

Φαίνεται, ότι το να πουλάς μικροπίστωση

δεν είναι το ίδιο
με το να πουλάς ασφάλεια.

Για την πίστωση, ένας αγρότης πρέπει
να κερδίσει την εμπιστοσύνη μιας τράπεζας,

κι αν το επιτύχει,
η τράπεζα θα του δώσει χρήματα.

Αυτή είναι μια ελκυστική πρόταση.

Για την ασφάλεια,
ο αγρότης πρέπει να εμπιστεύεται

την ασφαλιστική και πρέπει

να δώσει
στην ασφαλιστική εταιρεία χρήματα.

Είναι μια πολύ διαφορετική πρόταση αξίας.

Κι έτσι, η ανοδική τάση
της ασφάλισης είναι αργή,

με, έως τώρα, μόνο 4,4% των Αφρικανών

να ασφαλίζονται στο 2012,

και το μισό αυτού του ποσοστού
είναι σε μία χώρα, τη Νότια Αφρική.

Προσπαθούσαμε για μερικά χρόνια

να πουλήσουμε ασφάλειες
απευθείας στους αγρότες

με πολύ υψηλό κόστος προώθησης

και πολύ περιορισμένη επιτυχία.

Τότε αντιληφθήκαμε
ότι υπήρχαν πολλοί οργανισμοί

που δούλευαν με αγρότες:

εταιρίες σπόρων, μικροοικονομικά ιδρύματα,

εταιρίες κινητής τηλεφωνίας,

κυβερνητικοί οργανισμοί.

Όλοι παρείχαν δάνεια στους αγρότες,

και συχνά, μόλις
πριν οριστικοποιήσουν το δάνειο,

ο αγρότης έλεγε:

«Μα, τι θα γίνει άμα δε βρέξει;

Πώς περιμένετε
να ξεπληρώσω το δάνειό μου;»

Πολλοί απ' αυτούς τους οργανισμούς

αναλάμβαναν το ρίσκο,

απλά ελπίζοντας ότι εκείνο το χρόνο

δε θα συμβούν τα χείριστα.

Όμως οι περισσότεροι οργανισμοί

περιόριζαν την ανάπτυξή τους στη γεωργία.

Δεν μπορούσαν να πάρουν αυτό το ρίσκο.

Αυτοί οι οργανισμοί έγιναν οι πελάτες μας

κι όταν συνδυάσεις
την πίστωση και την ασφάλεια,

ενδιαφέροντα πράγματα μπορούν να συμβούν.

Επιτρέψτε μου να σας πω άλλη μία ιστορία.

Στις αρχές του Φεβρουαρίου του 2012
στη δυτική Κένυα

οι βροχές ξεκίνησαν, και ξεκίνησαν νωρίς,

κι όταν οι βροχές ξεκινούν νωρίς,
οι αγρότες ενθαρρύνονται,

επειδή αυτό συνήθως σημαίνει
ότι η εποχή θα είναι καλή.

Έτσι πήραν δάνεια και φύτεψαν.

Για τις επόμενες τρεις βδομάδες,

δεν έπεσε σταγόνα βροχής

και οι σοδειές
που είχαν αναπτυχθεί τόσο καλά

συρρικνώθηκαν και μαράθηκαν.

Είχαμε ασφαλίσει τα δάνεια
ενός μικροοικονομικού ιδρύματος

που είχε δώσει εκείνα τα δάνεια
σε περίπου 6.000 αγρότες στην περιοχή

και τους καλέσαμε και τους είπαμε:

«Κοιτάξτε, γνωρίζουμε για την ξηρασία.

Σας καλύπτουμε.

Θα σας δώσουμε 200.000 ευρώ
στο τέλος της εποχής».

Αυτοί είπαν: «Τέλεια,

αλλά θα είναι αργά.

Μπορείτε να μας δώσετε τα χρήματα τώρα;

Τότε αυτοί οι αγρότες
θα μπορέσουν ακόμη να ξαναφυτέψουν

και θα έχουν μία συγκομιδή
αυτή την εποχή».

Έτσι πείσαμε τους εταίρους
της ασφαλιστικής μας

και αργότερα τον Απρίλιο,
αυτοί οι αγρότες ξαναφύτεψαν.

Πήγαμε την ιδέα της επαναφύτευσης
σε μια εταιρία σπόρων

και τους πείσαμε
να κοστολογήσουν την ασφάλεια

σε κάθε τσουβάλι με σπόρους

και σε κάθε τσουβάλι, βάλαμε μια κάρτα

που είχε έναν αριθμό πάνω της

και όταν οι αγρότες θα άνοιγαν την κάρτα

θα έστελναν αυτόν τον αριθμό με μήνυμα

και αυτός ο αριθμός θα μας βοηθούσε

να εντοπίσουμε τον αγρότη

και να τους καταμερίσουμε από ένα
δορυφορικό εικονόστιγμα.

Ένας δορυφόρος
θα μετρήσει τότε τη βροχόπτωση

για τις επόμενες τρεις εβδομάδες,

κι αν δεν έβρεχε

θα αντικαθιστούσαμε τους σπόρους τους.

Ένας από τους πρώτους -

(Χειροκρότημα) - Κρατηθείτε, λίγο ακόμα!

Ένας από τους πρώτους δικαιούχους αυτής
της εγγύησης επαναφύτευσης

ήταν ο Μπόσκο Μουινιέ.

Επισκεφθήκαμε το αγρόκτημά του
αργότερα εκείνον τον Αύγουστο

και εύχομαι να μπορούσα να σας δείξω
το χαμόγελο στο πρόσωπο του

όταν μας έδειξε τη συγκομιδή του,

επειδή ζέστανε την καρδιά μου

και μ' έκανε να καταλάβω
γιατί το να πουλάς ασφάλειες

μπορεί να είναι κάτι καλό.

Αλλά ξέρετε, επέμενε

να συμπεριληφθεί στη φωτογραφία
ολόκληρη η συγκομιδή του

γι' αυτό έπρεπε να σμικρύνουμε
πολύ τη φωτογραφία.

Η ασφαλιστική ασφάλισε
τη συγκομιδή του εκείνη την περίοδο

και πιστεύω πως σήμερα

έχουμε όλα τα εργαλεία για να
ενεργοποιήσουμε τους αφρικανούς αγρότες

να πάρουν τον έλεγχο του πεπρωμένου τους.

Όχι άλλα έτη της κούπας.

Αντιθέτως, προσμένω,
τουλάχιστον με κάποιον τρόπο,

το έτος της ασφάλισης

ή το έτος της μεγάλης συγκομιδής.

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)