There's no such thing as not voting

Nhiều người thích nói về tầm quan trọng của bầu cử, về việc nó là một nghĩa vụ công dân và trách nhiệm của một người trưởng thành. Eric Liu đồng ý với mọi điều đó, nhưng anh cũng nghĩ rằng đã đến lúc mang niềm vui trở lại với hòm phiếu, Người trước đây từng viết diễn văn chính trị chia sẻ về việc anh và cộng sự đang nuôi dưỡng văn hóa bầu cử như thế nào trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2016 -- và kết thúc bằng một bài phân tích mạnh mẽ tại sao tất cả mọi người đều nên tham gia bỏ phiếu nếu có thể.

Sao phải bận tâm?

Mọi thứ đã được sắp đặt.

Phiếu của tôi sẽ không giá trị đâu.

Các lựa chọn thật tệ.

Bầu cử chỉ dành cho kẻ ngốc thôi.

Có lẽ bạn đã từng
có những suy nghĩ như vậy.

Có lẽ bạn thậm chí đã nói những điều đó.

Và nếu đúng, không phải chỉ mình bạn làm vậy,
và bạn cũng không hoàn toàn sai.

Ván bài chính sách công ngày nay
đã bị gian lận rất nhiều.

Còn cách nào khác mà hơn nửa số
trường hợp giảm thuế liên bang

đều dành cho những người giàu nhất
chiếm 5% dân số Mỹ?

Và quả thực quyền lựa chọn của chúng ta
thường là rất tệ.

Đối với rất nhiều người
trong phổ chính trị,

Ví Dụ A
là cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.

Nhưng vào bất cứ năm nào, bạn có thể
nhìn lá phiếu một lượt từ trên xuống

và thấy rất nhiều điều
không gây cảm hứng chút nào.

Nhưng dù có những điều này,
tôi vẫn tin việc bầu cử có quan trọng.

Nghe có vẻ điên rồ,

nhưng tôi tin chúng ta có thể khơi lại
niềm vui của việc bầu cử.

Hôm nay, tôi muốn nói về việc
ta có thể làm điều đó thế nào, và vì sao.

Đã từng có một thời kỳ trong lịch sử Mỹ,
việc bầu cử rất vui,

khi nó không chỉ đơn giản là nghĩa vụ
phải có mặt tại nơi bầu cử.

Thời kỳ đó được gọi là
"phần lớn lịch sử Mỹ."

(Cười)

Từ Cuộc Cách Mạng
tới Kỷ Nguyên Quyền Công Dân,

Hoa Kỳ đã có một văn hóa bầu cử

sôi nổi, tạo cơ hội cho các cá nhân
tham gia tích cực, và ồn ào.

Đó là biểu diễn đường phố, tranh biện ngoài trời,
phong tục nhịn ăn, hay tiệc tùng,

diễu hành,
và những đêm đốt lửa, pháo hoa.

Vào thế kỉ 19, dân di cư
và các bộ máy chính trị thành phố

đã giúp duy trì văn hóa bầu cử này.

Văn hóa đó đã lớn mạnh dần
với liên tiếp các làn sóng người bầu cử mới.

Trong thời kỳ Tái Thiết,
khi những cử tri Mỹ gốc Phi mới,

những cư dân Mỹ gốc Phi mới,

bắt đầu tận dụng quyền của họ,

họ ăn mừng trong các buổi diễu hành
kỷ niệm dịp đặc biệt

đã liên kết sự giải phóng
với quyền được bầu cử mới được thiết lập.

Vài thập kỷ sau,
những người phụ nữ đòi quyền bầu cử

đã mang tinh thần đầy tính kịch
vào cuộc đấu tranh của họ,

với việc mặc đồ trắng cùng nhau diễu hành
để đấu tranh cho đặc quyền của mình.

Và Phong Trào Quyền Công Dân,

với nỗ lực thực hiện lời hứa
về quyền bình đẳng công dân

đã từng bị tước bỏ
do luật kỳ thị màu da Jim Crow,

đã đặt quyền bầu cử làm trung tâm.

Từ Mùa Hè Tự Do
tới cuộc diễu hành ở thành phố Selma,

thế hệ các nhà hoạt động xã hội
biết rằng quyền bầu cử rất quan trọng,

biết rằng cảnh tượng
và việc thực hiện quyền lực

chính là cách
để thực sự nắm được quyền lực.

Nhưng đã hơn 50 năm kể từ khi
Selma và Đạo Luật về Quyền Bầu Cử,

và nhiều thập kỉ kể từ đó,

văn hóa bầu cử trực tiếp này

gần như là biến mất.

Nó đã bị giết chết bởi truyền hình

và mạng internet.

Chiếc đi-văng đã thay thế
cho những khu vực cộng đồng.

Màn hình đã biến người dân thành khán giả.

Mặc dù chia sẻ hình ảnh hài hước về chính trị
trên truyền thông là việc khá thú vị,

nhưng đó lại là
kiểu tư cách công dân khá yên lặng.

Đó là thứ mà nhà xã hội học Sherry Turkle
gọi là "ở một mình cùng nhau."

Điều chúng ta cần hiện nay

là một văn hóa bầu cử
với việc cùng nhau ở cùng nhau,

trực tiếp xuất hiện,

bằng những cách ồn ào và đầy nhiệt huyết,

để thay bằng việc "hãy có trách nhiệm đi"
hay "thực hiện nghĩa vụ của bạn,"

việc bầu cử sẽ tạo cảm giác như là
"tham gia câu lạc bộ"

hoặc hay hơn là, "tham dự bữa tiệc."

Thử tưởng tượng hiện nay
trên khắp đất nước,

ở các địa phương
nhưng trên toàn đất nước,

nếu chúng ta phối hợp nỗ lực
để khơi lại các cách tham gia

và vận động bầu cử trực tiếp:

các chương trình ngoài trời
với các ứng cử viên và mục tiêu của họ

bị chế nhạo hay ca ngợi
theo kiểu đầy châm biếm;

các bài phát biểu ngoài trời
bởi các cư dân;

các buổi tranh biện
tổ chức trong các quán rượu;

các con phố với nghệ thuật chính trị,
áp phích và tranh tường thủ công;

cuộc đấu giữa các ban nhạc biểu diễn
với các nghệ sĩ đại diện cho ứng cử viên của họ.

Toàn bộ những điều này
nghe có vẻ hơi giống thế kỉ 18,

nhưng thực ra, nó không cần
phải giống thế kỉ 18 hơn

vở nhạc kịch Broadway "Hamilton" chẳng hạn

ý tôi muốn nói về sự đương đại sôi nổi.

Và sự thật là ngày nay,
trên khắp thế giới,

hàng triệu người đang bầu cử như vậy.

Ở Ấn Độ, những cuộc bầu cử thì đầy màu sắc
và được tổ chức nơi công cộng.

Ở Brazil, ngày bầu cử mang lại không khí
hội hè và lễ hội hóa trang.

Ở Đài Loan và Hồng Kông,

bầu cử đi kèm quang cảnh
vô cùng ấn tượng và bắt mắt

của các buổi biển diễn đường phố.

Bạn có thể sẽ hỏi, ở đây tại Mỹ,
ai có thời gian cho những thứ như thế?

Và tôi sẽ cho bạn biết

rằng trung bình một người Mỹ
dành 5 tiếng xem TV mỗi ngày.

Bạn có thể sẽ hỏi, ai có động lực chứ?

Và tôi cho bạn biết,

bất cứ công dân nào
muốn được nhìn thấy và lắng nghe

không phải như một trụ cột,
hay đề tài gây tranh cãi,

mà với tư cách người tham dự, sáng tạo.

Vậy chúng ta làm điều đó thế nào?

Đơn giản bằng việc khiến nó diễn ra.

Đây là lý do
tôi và nhóm đồng nghiệp

khởi động dự án mang tên
"Niềm vui Bầu cử."

Tại bốn thành phố của Hoa Kỳ --

Philadelphia, Miami,

Akron, Ohio,
và Witchita, tiểu bang Kansas --

chúng tôi đã tập hợp
các nghệ sĩ và nhà hoạt động xã hội,

nhà giáo, chính trị gia,
hàng xóm, cư dân,

để cùng nhau tạo nên các dự án

có thể khích lệ văn hóa bầu cử
ở các địa phương.

Ở Miami, đó có nghĩa là
tiệc thâu đêm đầy sôi động với DJ

và cách duy nhất để tham dự tiệc
là chứng tỏ mình đã đăng ký bầu cử.

Ở Akron thì lại là các vở kịch chính trị

biểu diễn trên sàn xe tải sàn phẳng

di chuyển qua nhiều khu dân cư.

Ở Philadelphia,

đó là cuộc truy tìm khó báu chủ đề bầu cử
xung quanh thị trấn thuộc địa cổ.

Và ở Wichita lại có nghệ thuật graffiti
và tổng hợp các bản nhạc từ nhiều nghệ sĩ

tại khu vực North End
để kêu gọi mọi người đi bầu cử.

Có 20 dự án kiểu này,

tất cả đều vô cùng đẹp và đa dạng,

và đang thay đổi mọi người.

Để tôi kể bạn nghe
về hai trong số chúng.

Ở Miami, chúng tôi đã ủy thác

một nghệ sĩ trẻ tên Atomico,

để sáng tạo các hình ảnh sống động, sôi nổi
cho seri hình dán "Tôi bầu cử" mới.

Nhưng vấn đề là,
Atomico chưa bao giờ bầu cử.

Anh ấy thậm chí còn chưa đăng ký.

Vậy nên khi anh bắt đầu tạo nên
tác phẩm nghệ thuật là các hình dán này,

anh cũng bắt đầu bỏ đi
cảm giác bị đe dọa bởi chính trị.

Bản thân anh đã đi đăng ký,

và rồi anh tìm hiểu thông tin
về cuộc bầu cử chính sắp diễn ra,

và vào ngày bầu cử,
anh đến không chỉ để phát hình dán,

mà còn trò chuyện với những người đi bỏ phiếu khác
và khuyến khích mọi người bầu cử,

và nói về cuộc bầu cử
với những người đi ngang qua.

Tại Akron, một công ty kịch
mang tên Wandering Aesthetics

đã dựng những vở kịch
diễn ra trên xe tải như vậy.

Và để làm việc đó, họ đã kêu gọi mọi người

gửi đến các bài diễn thuyết,
độc thoại, đối thoại, thơ ca,

trích đoạn của bất cứ thứ gì
có thể đọc to lên

và kết nối chúng thành một màn trình diễn.

Họ đã nhận được hành tá bài gửi.

Mộ trong số đó là bài thơ

được viết bởi chín học viên
trong một lớp học tiếng Anh,

tất cả trong số đó
là lao động di cư gốc Mỹ Latinh

từ làng Hartville, bang Ohio ở gần đó.

Tôi muốn đọc các bạn nghe
một đoạn bài thơ này.

Nó mang tên "Niềm vui Bầu cử."

"Tôi muốn được đi bầu cử lần đầu

vì mọi thứ đã đổi thay
với người gốc Mỹ Latinh.

Tôi đã từng sợ hãi ma quỷ.

Giờ tôi lại sợ hãi loài người.

Có ngày càng nhiều bạo lực
và phân biệt chủng tộc.

Bầu cử có thể thay đổi điều này.

Bức tưởng biên giới chẳng là gì cả.

Nó chỉ là bức tường thôi.

Bức tường hổ thẹn là thứ gì đó.

Bầu cử là vô cùng quan trọng

để chúng ta có thể phá bỏ
bức tường hổ thẹn này.

Tôi có niềm đam mê trong tim.

Bầu cử cho tôi tiếng nói và sức mạnh.

Tôi có thể đứng lên và làm điều gì đó."

Dự án "Niềm vui Bầu cử"
không phải chỉ về niềm vui.

Đó là về sự đam mê này.

Đó là về cảm xúc và niềm tin này,

và nó không phải chỉ là nhiệm vụ
của tổ chức chúng tôi.

Hiện nay trên toàn đất nước,

người di cư, người trẻ, cựu chiến binh,
những con người từ những nền tảng khác nhau

đang cùng nhau tạo nên
hoạt động đầy đam mê và vui vẻ này

quanh các cuộc bầu cử,

trong các bang đỏ và xanh,
trong các cộng đồng nông thôn và thành phố,

những người từ mọi nền tảng chính trị.

Điểm chung giữa họ đơn giản là:

công việc của họ bắt nguồn từ nơi họ sống.

Bởi hãy nhớ rằng, mọi quyền công dân
đều thuộc địa phương.

Khi chính trị chỉ là
một cuộc bầu cử tổng thống,

chúng ta la ó và hét vào màn hình,
rồi suy sụp và kiệt sức.

Nhưng khi chính trị là về chúng ta

và hàng xóm chúng ta
và những người trong cộng đồng ta

cùng nhau tạo nên những trải nghiệm
của tập hợp các tiếng nói và trí tưởng tượng,

chúng ta mới bắt đầu nhớ ra rằng
việc này có ý nghĩa quan trọng.

Chúng ta bắt đầu nhớ ra rằng
đây là việc của chính quyền tự trị.

Điều làm tôi trở về câu hỏi đầu tiên tôi đã nêu ra.

Sao phải bận tâm?

Có một cách để trả lời câu hỏi này.

Bầu cử quan trọng vì nó là một cử chỉ
mang lại hạnh phúc và thể hiện niềm tin.

Nó khơi dậy cái tinh thần chung làm
mọi xã hội phát triển.

Khi chúng ta bầu cử,
ngay cả trong tức giận,

chúng ta đã góp phần vào một
lựa chọn chung đầy sáng tạo.

Việc bầu cử giúp chúng ta có được
quyền lực chúng ta hằng mong ước.

Không có gì lạ khi xã hội dân chủ
và nghệ thuật kịch hát

phát triển cùng một thời gian ở
Hy Lạp cổ đại.

Cả hai đều kéo những cá nhân ra khỏi
vỏ bọc của cái tôi riêng tư của họ.

Cả hai đều tạo ra những trải nghiệm cộng đồng
tuyệt vời trong những khoảnh khắc được sẻ chia.

Cả hai đều khơi dậy trí tưởng tượng

và nhắc nhở chúng ta rằng
cuối cùng, mọi liên kết giữa chúng ta

đều là tưởng tượng, và có thể được tưởng
tượng lại.

Khoảnh khắc này,

khi mà chúng ta nghĩ về
ý nghĩa của sự tưởng tượng,

quan trọng một cách cốt lõi,

và khả năng của chúng ta để tiếp nhận
tinh thần đó,

và để hiểu ra rằng

có một cái gì đó lớn lao hơn ngoài kia,

không chỉ là vấn đề của
sự hiểu biết đơn thuần.

Đó không chỉ là vấn đề về thời gian
hay về kiến thức.

Đó là vấn đề về tinh thần.

Nhưng hay để tôi trả lời cho bạn
câu hỏi, "Sao phải bận tâm?"

theo một cách đỡ trừu tượng và
có phần rõ ràng hơn.

Tại sao phải quan tấm đến bầu cử?

Vì không có chuyện không bầu cử.

Không bỏ phiếu cũng là bầu cử,

cho tất cả những gì bạn căm ghét
và phản đối.

Việc không bỏ phiếu có thể
được tô vẽ như

một hành động phản đối quy tắc
và thụ động,

nhưng thực tế không bỏ phiếu

là đang chủ động trao quyền lực

cho những kẻ suy nghĩ đi ngược
lại với bạn,

và những kẻ hạnh phúc khi thấy bạn bỏ đi.

Việc không bầu cử là dành cho
những kẻ khốn nạn.

Thử tưởng tượng đất nước này
sẽ đi đâu

nếu những người phe bảo thủ năm 2010

quyết định rằng, bạn biết đó,
chính trị quá là rắc rối,

bầu cử quá là phức tạp.

Phiếu bầu của chúng ta sẽ không
thể hiện cái gì đâu.

Họ đã không im lặng mà chống đối.

Họ đứng dậy,

và trong khi đứng dậy, họ đã thay đổi
nền chính trị của nước Mỹ.

Thử tưởng tượng nếu những người ủng hộ
Donald Trump và Bernie Sanders

quyết định không làm đảo lộn
tình hình chính trị

và thổi bay khuôn phép trước đây

của chính trị Mỹ.

Họ đã làm điều đó bằng cách bầu cử.

Chúng ta đang sống trong một thời đại,

bị chia rẽ, thường rất tối tăm,

khi ở mọi nơi,
người ta luôn nói về cách mạng

và sự cần thiết của cách mạng để
xoay chuyển nền dân chủ hiện tại.

Vậy, đây là vấn đề:

nền dân chủ hiện tại đã cho chúng ta
hướng dẫn cách mạng rồi.

Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2012,

cử tri trẻ, cử tri Mỹ Latin,

cử tri gốc Á, cử tri có thu nhập thấp,

đều có tỉ lệ đi bỏ phiếu
thấp hơn 50 phần trăm.

Trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kì năm 2014,
tỉ lệ là 36 phần trăm,

thấp nhất trong 70 năm.

Và trong cuộc bầu cử
tại địa phương của bạn,

tỉ lệ đi bầu là xấp xỉ 20 phần trăm.

Tôi muốn bạn tưởng tượng
nếu nó là 100 phần trăm.

Hãy tưởng tượng 100 phần trăm.

Huy động 100 phần trăm đi bầu,

và thật nhanh chóng,
chúng ta có cách mạng.

Thật nhanh chóng, ưu tiên chính sách của
đất nước thay đổi một cách ngoạn mục,

và các cấp chính phủ trở nên sâu sát
hơn một cách bất thường

với mọi người dân.

Vậy cần những gì
để huy động 100 phần trăm?

Chà, chúng ta cần chống lại những
nỗ lực đang diễn ra

ngay bây giờ trên khắp đất nước

để làm việc bầu cử trở nên khó khăn hơn.

Nhưng cùng lúc,

chúng ta phải liên tục tạo ra một văn hóa
bầu cử tích cực

mà người dân muốn thuộc về,

tham gia, và cùng nhau trải nghiệm.

Chúng ta phải tạo ra mục đích.

Chúng ta phải tạo ra niềm vui.

Nên vâng, hãy làm nên cách mạng,

một cuộc cách mạng của tinh thần,
của ý tưởng,

của chính sách và quyền được tham gia,

một cuộc cách mạng chống lại sự ích kỉ,

một cuộc cách mạng chống lại cảm giác
bất lưc làm người ta thỏa mãn.

Hãy cùng bầu cử và làm nên cách mạng,

và trong khi làm điều đó,

hãy cùng vui vẻ.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

(Vỗ tay)