Nie ma czegoś takiego jak niegłosowanie

Wielu ludzi mówi o tym, jak ważne jest głosowanie, że jest to nasz obywatelski obowiązek i odpowiedzialność jako dorosłych. Eric Liu zgadza się z tym wszystkim, jednak uważa też, że powinno przywrócić się radość z głosowania. Były autor przemówień politycznych ujawnia szczegóły metod, którymi wspólnie z zespołem próbuje przywrócić kulturę głosowania w obliczu wyborów prezydenckich w USA w 2016 roku. Zamyka mocną analizą, dlaczego każdy upoważniony powinien stawić się przy urnie.

Po co się w ogóle trudzić?

Gra jest ustawiona.

Mój głos się nie liczy.

Wybór jest okropny.

Głosowanie jest dla naiwnych.

Pewnie też tak myśleliście.

Albo mówiliście.

Jeśli tak, to nie jesteście sami
ani w całkowitym błędzie.

Gra polityczna jest ustawiona
pod wieloma względami.

Jak inaczej połowa podatków federalnych

trafiałaby do 5%
najbogatszych Amerykanów?

A opcje rzeczywiście czasem są okropne.

Dla wielu ludzi,
niezależnie od orientacji politycznej,

najlepszym tego przykładem
były wybory prezydenckie 2016.

Ale każdego roku można
patrzeć na listy wyborcze

i nie znaleźć tam nic sensownego.

Mimo to uważam, że głosowanie ma sens.

Choć to dziwacznie zabrzmi,

uważam, że można przywrócić
radość z głosowania.

Dziś chcę mówić, jak i po co to zrobić.

Był taki czas w historii USA,
kiedy głosowanie było super,

kiedy było to czymś więcej
niż ponurym obowiązkiem.

To okres zwany
"większością amerykańskiej historii".

(Śmiech)

Od czasów rewolucji do ery
walki o prawa obywatelskie

Stany Zjednoczone miały bogatą,

silnie zaangażowaną
i wrzaskliwą kulturę głosowania.

To był uliczny teatr, plenerowe debaty,
poszczenie, ucztowanie i toasty,

parady i ogniska.

W XIX wieku imigranci
oraz miejskie grupy polityczne

wspierały kulturę głosowania.

Kultura ta rosła z każdą falą
nowych wyborców.

Podczas Rekonstrukcji,
kiedy nowi afroamerykańscy wyborcy,

nowi afroamerykańscy obywatele,

zaczęli egzekwować prawo do głosowania,

świętowali w paradach jubileuszowych,

które łączyły ruch emancypacyjny
z nowo nabytym prawem do głosowania.

Kilkadziesiąt lat później sufrażystki

dodały teatralności swojej walce,

maszerując w białych sukienkach
i postulując swoje przywileje.

Ruch Praw Obywatelskich,

próbujący urzeczywistnić
obietnice równouprawnienia

zdradzone przez prawa Jima Crowa,

skupił się właśnie na głosowaniu.

Od Lata Wolności do marszu w Selmie

tamto pokolenie aktywistów
znało wagę głosowania,

wiedziało, że celebrowanie
i egzekwowanie praw

jest kluczem do uzyskania władzy.

Minęło jednak pół wieku od wydarzeń
w Selmie i Aktu Praw Wyborczych.

Od tego czasu

kultura bezpośredniego głosowania

prawie zanikła.

Została zabita przez telewizję

oraz internet.

Kanapa zastąpiła miejsca publiczne.

Ekrany telewizji zmieniły
obywateli w obserwatorów.

Chociaż miło dzielić się
politycznymi dowcipami,

niewiele w tym aktywności obywatelskiej.

Socjolog Sherry Turkle nazywa to
"samotnością we wspólnocie".

Dziś potrzeba nam kultury wyborczej,

bycia razem we wspólnocie,

osobiście,

donośnie i z pasją.

Nie jak hasło "jedz warzywa"
czy "spełnij swój obowiązek",

ale jako "chodź z nami",

albo nawet: "dołącz do nas".

Wyobraźcie sobie,
że w całym kraju mielibyśmy

w różnych małych miejscach

akcje propagujące
bezpośrednie zaangażowanie

i aktywność wyborczą:

otwarte wiece, w których
wyśmiewa się idee kandydatów

lub satyrycznie wychwala;

improwizowane oracje obywateli;

polityczne debaty w pubach;

ulice pokryte sztuką polityczną,
ręcznie robionymi ulotkami i muralami;

pojedynki artystów w obronie kandydatów.

Może to wam trąci XVIII wiekiem,

ale nie musi, tak jak nie robi tego

musical o Hamiltonie,

który jest jak najbardziej współczesny.

W rzeczywistości na całym świecie

właśnie tak głosują miliony ludzi.

W Indiach wybory to kolorowe
wydarzenie publiczne.

W Brazylii ten dzień ma charakter
festiwalu, karnawału.

Na Tajwanie i w Hong Kongu
odbywa się spektakl,

porywający i zaskakujący spektakl

ulicznego teatru wyborczego.

Można zapytać: ale kto
tu w Ameryce ma na to czas?

A ja na to:

przeciętny Amerykanin spędza
5 godzin dziennie przed telewizorem.

Można zapytać, kto ma do tego motywację?

A ja na to:

każdy obywatel, który chce
być widziany i słyszany

nie jako dodatek czy temat rozmowy,

ale jako uczestnik, twórca.

Ale jak to zrobić?

Po prostu to robić.

Dlatego ja i grupa współpracowników

stworzyliśmy projekt
"Radość z Głosowania".

W czterech miastach USA,

w Filadelfii, w Miami,

w Akron w Ohio i w Wichicie w Kansas

zebraliśmy artystów i aktywistów,

nauczycieli, polityków,
sąsiadów, zwykłych obywateli,

w celu wspólnego tworzenia projektów,

które będą lokalnie pielęgnować
kulturę wyborczą.

W Miami oznacza to całonocne
imprezy z najlepszymi DJ-ami,

na które wejść można tylko
za okazaniem dowodu rejestracji wyborczej.

W Akron są to sztuki polityczne

wystawiane na naczepie samochodu

jeżdżącego od dzielnicy do dzielnicy.

W Filadelfii organizują grę miejską

o tematyce wyborczej
na terenie całego starego miasta.

W Wichicie nagrywają składanki muzyczne
i wykonują graffiti na żywo w North End,

by zachęcić do głosowania.

Tych projektów jest 20,

są niesamowicie piękne i zróżnicowane,

a przede wszystkim zmieniają ludzi.

Pozwólcie, że opowiem o kilku z nich.

Znaleźliśmy w Miami

młodego artystę imieniem Atomico,

żeby stworzył ciekawe i pełne energii
naklejki "Zagłosowałem".

Problem w tym,
że Atomico nigdy nie głosował.

Nigdy się nawet nie zarejestrował.

W trakcie projektowania naklejek

zaczął pozbywać się oporów przed polityką.

Zarejestrował się,

a potem zainteresował się
nadchodzącymi wyborami,

a w dniu wyborów
nie tylko rozdawał naklejki,

ale rozmawiał z wyborcami,
zachęcał do głosowania

i mówił o wyborach z przechodniami.

W Akron kompania teatralna
zwana the Wandering Aesthetics

organizuje sztuki
na platformach samochodowych.

W tym celu zachęcają publiczność

do przemów, monologów,
dialogów oraz poematów,

czegokolwiek, co można
przeczytać na głos

lub wpleść w przedstawienie.

Zgłaszają się dziesiątki ludzi.

Jeden z wierszy został napisany

przez dziewięciu uczniów
języka angielskiego,

imigrantów latynoskiego pochodzenia

z pobliskiego Hartville w Ohio.

Chcę przeczytać wam ten wiersz.

Nosi tytuł "Radość z głosowania".

"Chciałbym głosować pierwszy raz,

bo zmienia się oblicze latynoskich spraw.

Kiedyś bałem się duchów.

Dziś boję się ludzi.

Jest dziś więcej przemocy i rasizmu.

Głosowanie może to zmienić.

Mur graniczny to bzdura.

Kawał gruzu.

Co innego mur wstydu.

Głosowanie jest bardzo ważne,

żeby zburzyć ten mur.

Mam w sercu pasję.

Udział w wyborach daje mi głos i moc.

Mogę wstać i działać".

Projekt "Radość głosowania"
nie jest jedynie o radości.

Mówi o pasji.

Mówi o uczuciach i wierze,

nie jest to jedynie nasza praca.

Dziś w całym kraju

imigranci, młodzież, weterani,
ludzie z różnych środowisk

jednoczą się w pasjonujących,
radosnych akcjach

związanych z wyborami,

czy to demokraci, czy konserwatyści,
w miastach i na wsi,

ludzie o różnych poglądach politycznych.

To, co ich łączy, to po prostu

przynależność do regionu.

Pamiętajcie, że obywatelstwo jest lokalne.

Kiedy polityka sprowadza się
jedynie do wyborów, prezydenckich,

krzyczymy do telewizorów
i opuszczają nas siły.

Ale kiedy polityka dotyczy nas,

naszych sąsiadów i współmieszkańców

budujących doświadczenie
wspólnego głosu i wizji,

wtedy pamiętamy,
że uczestnictwo jest ważne.

Przypominamy sobie,
że na tym polega samorządność.

Co nawiązuje do początku mojej prelekcji.

Po co się trudzić?

Jest tylko jedna odpowiedź.

Głosowanie ma znaczenie, gdyż jest to
akt samospełniającej się wiary.

To napęd wspólnych interesów,
które ożywiają społeczeństwo.

Kiedy głosujemy, nawet w złości,

jesteśmy częścią grupowego,
twórczego kredytu zaufania.

Głosowanie daje nam moc,
którą chcielibyśmy mieć.

To nie przypadek, że demokracja i teatr

powstały w tym samym czasie
w starożytnych Atenach.

Obie instytucje wyrywają
jednostkę z prywatności.

Obie tworzą doświadczenie
publicznego rytuału.

Obie wnoszą do życia wyobraźnię

w sposób, który nam uświadamia,
że nasze ograniczenia

są wymyślone i że można je zmienić.

Ten moment,

kiedy myślimy, czym jest wyobraźnia,

jest bardzo ważny,

a możliwość kontynuowania tej idei,

tego przekonania,

że gdzieś tam jest coś lepszego,

nie jest jedynie wynikiem
biegłości technicznej.

Nie jest to kwestia znalezienia
czasu lub odpowiedniej wiedzy.

To kwestia ducha.

Ale pozwólcie, że odpowiem
na pytanie: "Po co?"

mniej wzniośle, a bardziej konkretnie.

Po co w ogóle głosować?

Ponieważ nie ma innej opcji.

Niegłosowanie jest głosowaniem

na wszystko, z czym się nie zgadzamy.

Niegłosowanie może udawać

uwarunkowany bierny opór.

ale w rzeczywistości

jest przekazaniem władzy tym,

którzy mają inną wizję niż my,

którzy z chęcią wykorzystają
naszą nieobecność.

Niegłosowanie jest dla cieniasów.

Wyobraźcie sobie nasz kraj,

gdyby ludzie, którzy w 2010 roku
utworzyli Tea Party, uznali,

że polityka jest zbyt poplątana,

głosowanie zbyt trudne,

pojedyncze głosy nie mają szans.

Oni nie zamknęli się zapobiegawczo.

Przyszli,

a przez to zmienili
los amerykańskiej polityki.

Wyobraźcie sobie, że wszyscy zwolennicy
Donalda Trumpa lub Berniego Sandersa

zdecydowali nie wywracać statusu quo

i nie zmieniać dotychczasowych możliwości

w amerykańskiej polityce.

Zrobili to przez głosowanie.

Żyjemy w czasach

podzielenia, czasem bardzo dużego,

gdzie dużo mówi się o rewolucji,

potrzebie rewolucji
w dzisiejszej demokracji.

Sęk w tym,

że dzisiejsza demokracja pokazuje nam,
jak dokonać rewolucji.

W wyborach prezydenckich z 2012 roku

młodzi wyborcy, latynoscy wyborcy,

wyborcy pochodzenia azjatyckiego,
ubodzy wyborcy,

przyszli na wybory w liczbie poniżej 50%.

W wyborach w połowie kadencji w 2014 roku
frekwencja wyniosła 36%,

najmniej od 70 lat.

W lokalnych wyborach

frekwencja plasuje się gdzieś na 20%.

Chcę, byście wyobrazili sobie 100%.

100%.

Zmobilizujmy 100%,

a zaraz będziemy mieć rewolucję.

Zaraz dramatycznie zmienią się
priorytety naszej polityki,

a rząd na każdym szczeblu zacznie słuchać

wszystkich ludzi.

Co należy zrobić, by zmobilizować 100%?

Musimy niwelować w całym kraju

czynniki

utrudniające głosowanie.

Ale jednocześnie

musimy aktywnie tworzyć
kulturę głosowania,

do której ludzie chcą przynależeć,

być częścią, doświadczać jej.

Musimy stworzyć cel.

Radość.

Więc owszem, zróbmy rewolucję,

rewolucję ducha, pomysłów,

zasad oraz uczestnictwa,

rewolucję przeciw cynizmowi,

przeciw samospełniającemu się
poczuciu niemocy.

Przegłosujmy tę rewolucję,

a kiedy będziemy głosować

dobrze się przy tym bawmy.

Dziękuję bardzo.

(Brawa)