Return to Video

ความงดงามของสิ่งที่คุณไม่มีวันรู้

  • 0:01 - 0:05
    เช้าวันหนึ่งในตุลาคมที่ร้อนรุ่ม
  • 0:05 - 0:07
    ผมลงจากรถไฟเที่ยวกลางคืน
  • 0:07 - 0:09
    ในมันดาเลย์
  • 0:09 - 0:12
    เมืองหลวงเก่าของพม่า
  • 0:12 - 0:13
    หรือ เมียนมา
  • 0:14 - 0:18
    และที่ท้องถนนผมได้ไปเจอกับกลุ่มชายฉกรรจ์
  • 0:18 - 0:22
    กำลังยืนอยู่ข้างรถสามล้อ
  • 0:22 - 0:23
    หนึ่งในนั้นเข้ามาหาผม
  • 0:23 - 0:25
    และเสนอที่จะนำเที่ยว
  • 0:27 - 0:29
    ราคาที่เขาเสนอช่างน่าตกใจ
  • 0:30 - 0:34
    มันถูกเสียกว่าช็อคโกแล๊ตแท่งหนึ่งเสียอีก
  • 0:34 - 0:37
    ดังนั้นผมจึงปีนขึ้นไปบนรถสามล้อของเขา
  • 0:37 - 0:43
    แล้วเขาก็เริ่มปั่นพาเราไปอย่างช้า ๆ
    ระหว่างพระราชวังและเจดีย์
  • 0:44 - 0:49
    ในระหว่างนั้นเขาก็เล่าเรื่อง
    การที่เขาจากหมู่บ้านสู่เมืองหลวง
  • 0:49 - 0:52
    เขามีใบปริญญาสาขาคณิตศาสตร์
  • 0:52 - 0:54
    ความฝันของเขาคือการเป็นอาจารย์
  • 0:54 - 0:59
    แต่แน่นอนชีวิตมันยากลำบาก
    ภายใต้การปกครองของทหาร
  • 0:59 - 1:03
    สุดท้ายนี่เป็นงานเดียวที่ใช้เลี้ยงปากท้อง
  • 1:05 - 1:09
    หลายคืน เขาบอกผมว่าเขาต้องนอนบนสามล้อ
  • 1:09 - 1:13
    เพื่อจะได้ลูกค้าคนแรกจากรถไฟ
  • 1:16 - 1:19
    ไม่นานนักเราก็พบว่า
  • 1:19 - 1:21
    เรามีอะไรเหมือนกันหลายอย่าง
  • 1:21 - 1:23
    เราเกิดในช่วงยุค 20
  • 1:23 - 1:26
    เราต่างหลงไหลในวัฒนธรรมต่างชาติ
  • 1:27 - 1:29
    แล้วเขาก็ชวนผมไปที่บ้าน
  • 1:30 - 1:34
    เราละจากถนนที่เต็มไปด้วยผู้คน
  • 1:34 - 1:38
    แล้วเริ่มกระดอนไปตามซอยเปลี่ยวอันขรุขระ
  • 1:38 - 1:40
    ที่มีกระท่อมผุ ๆ ตลอดทาง
  • 1:40 - 1:43
    ผมไม่รู้เลยว่าตอนนี้ผมอยู่ไหน
  • 1:44 - 1:48
    แล้วผมก็ได้ตระหนักว่า
    ตอนนี้อะไรก็เกิดขึ้นได้
  • 1:48 - 1:50
    ผมอาจถูกปล้นหรือถูกจี้
  • 1:50 - 1:52
    หรืออาจแย่กว่านั้น
  • 1:52 - 1:53
    ไม่มีทางรู้ได้เลย
  • 1:54 - 1:58
    แล้วเขาก็หยุดลงและนำทางผมเข้าไปในกระท่อม
  • 1:58 - 2:01
    ที่มีเพียงห้องเล็ก ๆ ห้องเดียว
  • 2:02 - 2:04
    แล้วเขาก็ก้มลง
  • 2:04 - 2:06
    ล้วงมือเข้าไปใต้เตียง
  • 2:08 - 2:10
    แล้วบางอย่างในตัวผมก็แข็งทื่อ
  • 2:12 - 2:15
    ผมรอดูว่าเขาจะหยิบอะไรออกมา
  • 2:15 - 2:18
    และแล้วเขาก็หยิบกล่องออกมา
  • 2:19 - 2:24
    ข้างในนั้นมีจดหมายทุกฉบับที่เขาได้รับ
  • 2:24 - 2:26
    มาจากนักเดินทางต่างชาติ
  • 2:27 - 2:29
    และบางฉบับเขาได้แปะ
  • 2:29 - 2:33
    ภาพถ่ายขาวดำซีด ๆ
  • 2:33 - 2:35
    ของเพื่อนต่างชาติคนใหม่
  • 2:36 - 2:40
    เราลาจากกันในคืนนั้น
  • 2:40 - 2:43
    แล้วผมก็ตระหนักว่าเขาได้แสดงให้เห็น
  • 2:43 - 2:45
    เคล็ดลับของการเดินทาง
  • 2:45 - 2:47
    ซึ่งคือการกล้าโผเข้าใส่
  • 2:47 - 2:50
    ทั้งภายในและภายนอก
  • 2:50 - 2:52
    สู่สถานที่ที่คุณจะไม่มีวันไปในโอกาสอื่น
  • 2:53 - 2:55
    สู่การผจญความไม่แน่นอน
  • 2:56 - 2:57
    ความครุมเครือ
  • 2:57 - 2:59
    หรือแม้แต่ความกลัว
  • 3:00 - 3:03
    ที่บ้าน มันเป็นเรื่องง่ายดายที่อันตราย
  • 3:03 - 3:05
    ที่จะคิดว่าเราอยู่เหนือทุกสิ่ง
  • 3:06 - 3:10
    แต่ที่โลกภายนอก เราจะรู้ตัวทุกช่วงขณะ
    ว่ามันไม่เป็นเช่นนั้น
  • 3:10 - 3:13
    แต่คุณก็ไม่ต้อยต่ำกว่าทุกสิ่งเช่นกัน
  • 3:14 - 3:17
    ทุกหนทุกแห่ง ผู้คนต่างอยากปักหลัก
  • 3:17 - 3:19
    ราล์ฟ วอลโด เอเมอร์สัน ได้เตือนพวกเรา
  • 3:19 - 3:22
    "ตราบเท่าที่เรายังไม่ปักหลัก
  • 3:22 - 3:24
    ก็ยังมีความหวังรอเราอยู่"
  • 3:25 - 3:27
    ในการเสวนาครั้งนี้ เราโชคดีเหลือเกิน
  • 3:27 - 3:31
    ที่ได้ฟังแนวคิดใหม่ ๆ ที่เบิกบานใจ
    และการค้นพบหลายอย่าง
  • 3:31 - 3:33
    และแน่นอนในทุกหนทาง
  • 3:33 - 3:36
    ที่ความรู้ได้ถูกขับเคลื่อนอย่างสุดเหวี่ยง
  • 3:37 - 3:40
    แต่ในบางเวลา เมื่อความรู้อันตธานไป
  • 3:41 - 3:42
    และนั้นคือช่วงที่
  • 3:42 - 3:45
    ชีวิตได้ถูกตัดสินอย่างแท้จริง
  • 3:46 - 3:48
    คุณตกหลุมรัก
  • 3:48 - 3:50
    คุณสูญเสียเพื่อน
  • 3:51 - 3:52
    สูญสิ้นแสงสว่าง
  • 3:53 - 3:58
    เมื่อตอนนั้น เมื่อคุณหลงทางหรือลำบาก
    หรือย่อท้อ
  • 3:58 - 4:00
    คุณจะรู้ว่าจริง ๆ คุณคือใคร
  • 4:02 - 4:06
    ผมไม่คิดว่าความไม่รู้คือลาภอันประเสริฐ
  • 4:06 - 4:09
    วิทยาศาสตร์ทำให้ชีวิตเรา
  • 4:09 - 4:12
    สดใสขึ้น ยืนยาวขึ้นและสุขภาพดีขึ้น
  • 4:13 - 4:18
    ผมขอบคุณบรรดาอาจารย์ทุกขณะ
    ที่ท่านได้สอนกฏของฟิสิกส์
  • 4:18 - 4:21
    และแสดงให้เห็นว่าสามคูณสามเท่ากับเก้า
  • 4:22 - 4:25
    ซึ่งผมสามารถนับนิ้วหาคำตอบ
  • 4:25 - 4:27
    ได้ตลอดไม่ว่าจะกลางวันหรือกลางคืน
  • 4:29 - 4:30
    แต่เมื่อนักคณิตศาสตร์บอกผม
  • 4:30 - 4:34
    ว่าลบสามคูณลบสามเท่ากับเก้า
  • 4:34 - 4:39
    มันเป็นเรื่องของตรรกะซึ่งรู้สึก
    เหมือนกับความเชื่อใจ
  • 4:41 - 4:44
    สิ่งตรงข้ามกับความรู้ หรืออีกนัยหนึ่ง
    ไม่ใช่ความไม่รู้เสมอไป
  • 4:45 - 4:46
    มันอาจจะเป็นความพิศวง
  • 4:46 - 4:48
    หรือเรื่องลึกลับ
  • 4:48 - 4:49
    ความน่าจะเป็น
  • 4:50 - 4:54
    และในชีวิตผม ผมพบว่าสิ่งที่ผมไม่รู้
  • 4:54 - 4:56
    ได้ฉุดผมและผลักดันผมไปข้างหน้า
  • 4:56 - 4:59
    มากกว่าสิ่งที่ผมรู้เสียอีก
  • 5:00 - 5:02
    และก็เป็นสิ่งที่ผมไม่รู้อีก
  • 5:02 - 5:05
    ที่พาผมใกล้ชิดกับคนรอบข้าง
  • 5:07 - 5:09
    ทุกเดือนพฤศจิกายนแปดปีแล้ว
    และไม่นานมานี้
  • 5:09 - 5:13
    ผมร่วมเดินทางกับดาไลลามะไปทั่วญี่ปุ่นทุกปี
  • 5:14 - 5:17
    และมีสิ่งหนึ่งที่ท่านพูดทุกวัน ๆ
  • 5:17 - 5:21
    เป็นคำพูดที่มอบหลักประกัน
    และความมั่นใจให้แก่ผู้คนได้อย่างมาก
  • 5:21 - 5:23
    คำพูดนั้นคือ "อาตมาไม่รู้"
  • 5:24 - 5:26
    "ทิเบตจะเป็นยังไงต่อ"
  • 5:27 - 5:30
    "เมื่อไหร่โลกเราจะได้พบสันติสุข"
  • 5:31 - 5:33
    "หนทางไหนดีที่สุดในการเลี้ยงลูก"
  • 5:34 - 5:37
    "พูดจริง ๆ" จากผู้เฉลียวฉลาด
  • 5:37 - 5:38
    "อาตมาไม่รู้"
  • 5:40 - 5:44
    เจ้าของรางวัลโนเบลสาขาเศรษฐศาสตร์
    แดเนียล คาฮ์นะมัน
  • 5:44 - 5:48
    ได้ใช้เวลากว่า 60 ปีวิจัยพฤติกรรมมนุษย์
  • 5:48 - 5:50
    และบทสรุปก็คือ
  • 5:50 - 5:55
    เราต่างมีความมมั่นใจเหลือล้น
    กับสิ่งที่เราคิดว่ารู้
  • 5:55 - 5:57
    มากกว่าที่ควรจะเป็นอยู่เสมอ
  • 5:57 - 5:59
    และเขาได้อธิบายอย่างน่าจดจำว่า เรามี
  • 5:59 - 6:04
    "ความสามารถไร้ขีดจำกัด
    ที่จะไม่สนใจความไม่รู้"
  • 6:05 - 6:10
    เรารู้--อ้างอิง ไม่อ้างอิง--
    ว่าทีมเราจะต้องชนะสุดสัปดาห์นี้แน่
  • 6:10 - 6:12
    และเราจดจำความรู้นั้น
  • 6:12 - 6:15
    นาน ๆ ครั้งที่เราเดาถูก
  • 6:16 - 6:18
    ตลอดเวลา เราอยู่กับความไม่รู้
  • 6:19 - 6:23
    และนั่นคือที่ซึ่งการใกล้ชิดความจริง
    หลบซ่อนตัวอยู่
  • 6:25 - 6:28
    คุณรู้หรือว่าคนรักคุณจะทำอะไรในวันพรุ่งนี้
  • 6:29 - 6:30
    แล้วคุณอยากรู้ไหม
  • 6:32 - 6:34
    พ่อแม่ของพวกเราทุกคน
    เป็นอย่างที่บางคนเรียก
  • 6:34 - 6:36
    อดัม กับ อีฟ
  • 6:36 - 6:40
    จะไม่มีวันตาย จนกว่าได้กินผลไม้แห่งชีวิต
  • 6:41 - 6:43
    แต่นาทีที่พวกเขาเริ่มแทะ
  • 6:43 - 6:45
    ผลไม้จากต้นไม้แห่งความรู้ดีรู้ชั่ว
  • 6:45 - 6:47
    พวกเขาก็ไม่ไร้เดียงสาอีกต่อไป
  • 6:48 - 6:51
    พวกเขารู้สึกเกิดความอับอายและความไม่สบายใจ
  • 6:51 - 6:52
    ความละอายใจ
  • 6:53 - 6:55
    และพวกเขาก็เรียนรู้ ช้าเกินไปบ้าง บางที
  • 6:55 - 6:58
    ว่ามีของบางอย่างเท่านั้นที่เราจำเป็นต้องรู้
  • 6:58 - 7:02
    แต่ก็มีหลายอย่าง มากมายเหลือเกิน
    ที่ไม่ต้องรู้จะดีกว่า
  • 7:04 - 7:06
    ตอนที่ผมเป็นเด็ก
  • 7:06 - 7:09
    แน่นอน ผมรู้หมดทุกอย่าง
  • 7:09 - 7:14
    ผมได้ใช้เวลา 20 ปีในห้องเรียน
    เพื่อสะสมความรู้ต่าง ๆ
  • 7:14 - 7:16
    และผมก็ได้เข้าสู่ธุรกิจสื่อข้อมูลจริง ๆ
  • 7:16 - 7:18
    เขียนบทความให้ Time Magazine
  • 7:19 - 7:24
    และได้ไปยังญี่ปุ่นเป็นครั้งแรก
    เป็นเวลากว่าสองอาทิตย์ครึ่ง
  • 7:24 - 7:28
    และผมก็กลับมาพร้อมเรียงความ 40 หน้า
  • 7:28 - 7:31
    อธิบายรายละเอียดล่าสุดของวัดญี่ปุ่น
  • 7:31 - 7:34
    แฟชั่น เกมเบสบอล
  • 7:34 - 7:36
    จิตวิญญาณญี่ปุ่น
  • 7:37 - 7:40
    แต่ภายใต้สิ่งเหล่านั้น
  • 7:40 - 7:43
    มีบางสิ่งที่ผมไม่อาจเข้าใจ
  • 7:43 - 7:47
    ทำให้ผมต้องหาเหตุผลแต่ก็ยังไม่สามารถ
    หาคำอธิบายได้
  • 7:48 - 7:51
    ผมจึงตัดสินใจไปและอาศัยอยู่ที่ญี่ปุ่น
  • 7:52 - 7:55
    ซึ่งตอนนี้ก็เป็นเวลากว่า 28 ปีแล้ว
  • 7:55 - 7:58
    แต่ผมก็ยังไม่สามารถบอกคุณได้เต็มปาก
  • 7:58 - 7:59
    เกี่ยวกับที่พักพิงของผม
  • 8:00 - 8:02
    ซึ่งเป็นสิ่งที่แสนวิเศษ
  • 8:02 - 8:04
    เพราะมันหมายความว่าทุก ๆ วัน
    ผมจะเจอสิ่งใหม่ ๆ
  • 8:04 - 8:06
    และในระหว่างนั้น
  • 8:06 - 8:10
    แค่ผมมองดูรอบ ๆ ก็เห็นสรรพสิ่งหลายแสนอย่าง
  • 8:10 - 8:11
    ที่ผมจะไม่เคยรู้
  • 8:13 - 8:15
    ความรู้เป็นของขวัญอันล้ำค่า
  • 8:16 - 8:21
    แต่ความเข้าใจผิดนั้นอันตรายกว่าความไม่รู้
  • 8:22 - 8:25
    ความคิดที่ว่าคุณรู้จักคนรัก
  • 8:25 - 8:26
    หรือรู้จักศัตรู
  • 8:27 - 8:28
    จะสามารถทรยศมากกว่า
  • 8:28 - 8:31
    การยอมรับกับตนเองว่าไม่รู้จักพวกเขาเลย
  • 8:32 - 8:36
    ทุกเช้าที่ญี่ปุ่น พระอาทิตย์จะสาดแสง
    เข้ามาในห้องเดี่ยวเล็ก ๆ ของผม
  • 8:36 - 8:41
    ผมปวดร้าวอย่างยิ่งที่จะไม่พยากรณ์อากาศก่อน
  • 8:41 - 8:42
    เพราะถ้าผมทำ
  • 8:42 - 8:46
    จิตใจผมจะขุ่นมัวและวอกแวก
  • 8:46 - 8:48
    แม้ว่าในวันนั้นอากาศจะสดใส
  • 8:50 - 8:54
    ผมได้ทำงานเป็นนักเขียนมา 34 ปีแล้ว
  • 8:55 - 8:58
    และมีสิ่งหนึ่งที่ผมได้เรียนรู้
  • 8:58 - 9:01
    คือการแปรเปลี่ยนย่อมเข้ามา
    เมื่อผมไม่เตรียมตัว
  • 9:01 - 9:03
    เมื่อผมไม่รู้ว่าอะไรจะเกิดขึ้น
  • 9:03 - 9:08
    เมื่อผมไม่สามารถคิดว่า
    ผมยิ่งใหญ่กว่าทุกสิ่งรอบตัว
  • 9:09 - 9:11
    และเหมือนเช่นความรักแท้
  • 9:12 - 9:14
    หรือในช่วงวิกฤตชีวิต
  • 9:15 - 9:18
    ทันใดนั้น เรากลับมาที่รถสามล้ออีกครั้ง
  • 9:18 - 9:22
    และเรากำลังตายจากโลกกว้าง
    ถนนที่ไฟสว่างไสว
  • 9:22 - 9:26
    และเราได้ตระหนัก ถึงกฏข้อแรกของการเดินทาง
    อย่างแท้จริง
  • 9:26 - 9:28
    และกฏของชีวิตอีกเช่นกัน
  • 9:29 - 9:34
    คุณแข็งแกร่งได้ตราบเท่าที่คุณพร้อมจะยอมแพ้
  • 9:36 - 9:38
    สุดท้ายแล้วบางที
  • 9:38 - 9:39
    การเป็นมนุษย์
  • 9:39 - 9:41
    มันช่างสำคัญมากกว่า
  • 9:41 - 9:44
    การได้ล่วงรู้ทุกสิ่ง
  • 9:45 - 9:46
    ขอบคุณครับ
  • 9:46 - 9:53
    (ตบมือ)
Title:
ความงดงามของสิ่งที่คุณไม่มีวันรู้
Speaker:
พิโก ไอเยอร์
Description:

เกือบ 30 ปีที่แล้ว ที่ พิโก ไอเยอร์ ได้ไปที่ญี่ปุ่นและตกหลุมรักมันจนเขาต้องย้ายไปอาศัยอยู่ที่นั้น ผู้สังเกตจิตวิญญาณของความเป็นมนุษย์ ไอเยอร์ ได้สารภาพว่าตอนนี่เขารู้สึกว่าเขารู้น้อยลงเกี่ยวกับญี่ปุ่นหรือแทบทุกอย่างรอบตัว น้อยกว่าที่เขาเคยรู้เมื่อสามทศวรรษก่อนเสียอีก ในบทพูดที่เปี่ยมล้นด้วยปัญญา ไอเยอร์ ได้เปิดมุมมองที่น่าสงสัยเกี่ยวกับความรู้ที่สั่งสมมา ว่า "ยิ่งเรารู้มากเท่าไรเราก็ยิ่งดูเหมือนรู้น้อยลงเท่านั้น"

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:05
Unnawut Leepaisalsuwanna approved Thai subtitles for The beauty of what we'll never know
Unnawut Leepaisalsuwanna edited Thai subtitles for The beauty of what we'll never know
Rawee Ma accepted Thai subtitles for The beauty of what we'll never know
Rawee Ma edited Thai subtitles for The beauty of what we'll never know
Phiratath Nopratanawong edited Thai subtitles for The beauty of what we'll never know
Phiratath Nopratanawong edited Thai subtitles for The beauty of what we'll never know
Rawee Ma declined Thai subtitles for The beauty of what we'll never know
Rawee Ma edited Thai subtitles for The beauty of what we'll never know
Show all

Thai subtitles

Revisions